Александр Андреев депутат

Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн хӑш-пӗр депутачӗ Чӑваш автономи облаҫне йӗркеленӗренпе 100 ҫҫитнине халалласа кӑларнӑ юбилей медальне тивӗҫнӗ. Вӗсене авӑн уйӑхӗн 15-мӗшӗнче чысланӑ.

Ӗнер республикӑн Патшалӑх Канашӗн 43-мӗш сессийӗ ӗҫленӗ. Унта Чӑваш Ен Элтеперӗ тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев та хутшӑннӑ. Хӑйӗн сӑмахӗнче вӑл суйлава хутшӑннӑ республика ҫыннисене тав сӑмахӗ каланӑ, ҫитес пилӗк ҫула палӑртнӑ тӗллевсене пурнӑҫламалли пирки асӑнса хӑварнӑ.

Юбилей медальне Раҫҫей Федерацийӗн коммунистсен партийӗн пайташӗ Александр Андреев тата либерал-демократсен партийӗн пайташӗ Константин Степанов тивӗҫнӗ. Вӗсем республика Элтеперӗн суйлавне те хутшӑннӑччӗ.

Ҫу уйӑхӗн 5-мӗшӗнчен эрех-сӑра сутма чаракан ҫӗнӗ саккун вӑя кӗнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: малашне «ҫуттине» нумай хваттерлӗ ҫуртсенче вырнаҫнӑ лавккасенче сутма ирӗк памӗҫ.

Паян Чӑваш Ен Патшалӑх Канашӗн сессийӗ иртнӗ. Унта 50 тӑваткал метртан пӗчӗкрех заведенисенче эрех сутма чарма йышӑннӑ. Ун пеккисем пирӗн республикӑра вуншар. Олег Таланов депутат, сӑмахран, пурӑнмалли ҫуртсенче эрех сутмалла мар тесе шухӑшлать. Петр Краснов депутат ун пек йӗрке икӗ регионта ҫеҫ: Чечняра тата Ингушетире – тесе каланӑ. Шупашкарти эрех савучӗн хуҫи Олег Мешков 49 тӑваткал метртан пӗчӗкрех пулсан заведение хупма тивӗ-и тесе пӑшӑрханнӑ.

Ҫапах та депутатсем саккуна йышӑннӑ.

ЧР Культура министерстви ыйтнипе архивсене, музейсене, кинотеатрсене тата кинозалсене уҫма ирӗк панине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Республикӑн культура, национальноҫсен ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗн министрӗ Роза Лизакова театрсемпе концерт организацийӗсен ертӳҫисемпе тӗл пулнӑ. Театрта кӑшӑлвирус ересрен хӑранипе зала ҫуррине ҫеҫ тултарма ирӗк панӑ. Куракансен пӗр-пӗринчен пӗр метртан ҫывӑхарах ларма юрамӗ. Пӗр ҫемьери ҫынсем пулсан юнашар ларма чармӗҫ.

«Организацисем ӗҫлеме тытӑнсан та хӑрушсӑрлӑх мерисене пӑхӑнма тивӗ», – тенӗ министр.

Йӗпреҫ поселокӗнче ҫурла уйӑхӗн 27-мӗшӗнче килтен тухса кайнӑ арҫын ачана пӑравусра тупнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.

Юлашки икӗ эрнере 8 ҫулти ача килтен икӗ хутчен тухса кайнӑ. Халӗ вӑл пульницӑра иккен. Унпа республикӑн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствин педагог-психологӗсем тӗл пулнӑ. Вӗсем килтен тухса тарса ҫӳрени мӗнпе вӗҫленме пултарни ҫинчен ачана ӑнлантарса панӑ.

Арҫын ача маларах кукамӑшӗпе пурӑннӑ. Вӑл кайсан пӗчӗкскер питӗ кулянса ӳкнӗ иккен. Арҫын ачан ҫемйинчи лару-тӑрупа йӗрке хуралҫисем кӑсӑкланаҫҫӗ. Ыйтӑва татса памалли майсем пирки вӗсем пуҫ ватнине Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерствин пресс-службинче пӗлтернӗ.

Паян Чӑваш Енре ҫамрӑксен ҫӗнӗ организацине йӗркеленӗ. Шупашкарти экономикӑпа технологи колледжӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев ҫамрӑксен пӗрлешӗвӗсен ертӳҫисемпе тӗл пулнӑ. Пурӗ 15 организаци ертӳҫи пухӑннӑ унта.

Тӗлпулура енсем «Молодежь Чувашии» (чӑв. Чӑваш Енри ҫамрӑксем) республикӑри ҫамрӑксен юхӑмне йӗркелесси ҫинчен меморандума алӑ пуснӑ.

Ҫамрӑксен ҫӗнӗ организацийӗ яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫа аталанма, вӗсене республикӑн социаллӑ пурнӑҫӗпе экономика аталанӑвне хутшӑнтарма пур енлӗн пулӑшас тӗллевӗллӗ тесе ӗнентереҫҫӗ.

Кӑшӑлвирус инфекцийӗ лексен ҫын ӑна 90 кун хушши кӑларса тӑрать. Ҫапла пнлтернӗ Роспотребнадзор пуҫлӑхӗ Анна Попова. Вӑл Раҫҫейӗн наукӑсен академийӗн президиумӗнче тухса калаҫнӑ.

COVID-19 инфекцийӗнчен вилессипе пирӗн ҫӗршыв тӗнчере 106-мӗш вырӑн йышӑнать, 100 пин ҫын пуҫне чирлекенсен шучӗпе – 40-мӗш вырӑн.

Раҫҫейӗн тӗп санитари врачӗ Анна Попова шухӑшланӑ тӑрӑх, кӑшӑлвирус инфекцийӗ малашне те сарӑлӗ. Йӑлтах хӑй тӗллӗн иртсе кайӗ теме май ҫуккине пӗлтернӗ вӑл.

Кӑшӑлвирусран сывалсан та вирус 90 кун хушши тухса тӑрать иккен. Маларах кун пирки ют ҫӗршывсенчи тӗпчевсем палӑртнӑ, пирӗн патра 48 кун тесе пӗтӗмлетнӗ.

Суйлав хыҫҫӑн каллех шкулсем инҫет вӗренӳ мелӗ ҫине куҫӗҫ тесе пӑшӑлтатнине нумайӑшӗ илтнӗ пулӗ. Анчах Рособрнадзор ертӳҫи Анзор Музаев ку сӑмаха пустуй, шухӑшласа кӑларнӑскер ҫеҫ тесе хаклать.

Чӑваш Ен Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви те инҫет вӗренӳ мелӗ ҫине куҫмассине хыпарлать. Ведомствӑра каланӑ тӑрӑх, вӗренӳ заведенийӗсенче мӗнпур хӑрушсӑрлӑх мерине пӑхӑнаҫҫӗ. Шкула пыракансен ӳт температурине ирсерен виҫеҫҫӗ, алла антисептик сапаҫҫӗ, ачасене тӗрлӗ урока пӗр класран тепӗр класа илсе ҫӳремеҫҫӗ. Шкулсене темиҫе алӑкран кӗрсе тухма май туса панӑ. Ачасем пӗр-пӗринпе ытлашши хутӑшасран кашни класӑн хӑйӗн перемена.

Паян Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗ Стихван Шавли поэт тата куҫаруҫӑ ҫуралнӑранпа 110 ҫул ҫитнине халалласа ҫавра сӗтел ирттерчӗ. Ырӑ йӑлана малалла тӑсса мероприятие вулавӑш хӑйӗн Ютубри каналӗнче тӳрӗ эфирта кӑтартрӗ.

Калаҫӑва Юрий Артемьев литературовед, филологи наукисен докторӗ тата Чӑваш Республикин искусствисен тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, ҫыравҫӑ тата драматург, «Тӑван Атӑл» журналӑн редакторӗ Арсений Тарасов хутшӑнчӗҫ.

Стихван Шавли обкома ҫӳреме юратман, ҫавна май вӑл, тен, нумай ҫухатнӑ та пулӗ. Ҫак шухӑша та асӑнса хӑварчӗ Юрий Артемьев. «Шавлисем пирӗн литературӑн меккисем, вӑл юпасем нихҫан та ҫӗрмеҫҫӗ», — терӗ Арсений Тарасов.

1976 ҫулта ҫӗре кӗнӗ поэт. «Вӑл пӗтӗм пурнӑҫне, талантне чӑваш чӗлхи пурӑнтӑр, аталантӑр тесе пӗтӗм вӑйне ҫитернӗ таран пултарулӑхӗпе, гражданлӑхӗпе, публицистла хӑюлӑхӗпе май килнӗ таран тунӑ», — палӑртрӗ Юрий Артемьев.

Шавли пек ятсене пропагаландӑламаллах, манӑҫма памалла мар. Ҫак шухӑша палӑртрӗҫ ҫавра сӗтеле хутшӑннӑ хӑнасем.

Инкеклӗ лару тӑру министерстви тунӑ сӑн

Авӑнӑн 13-мӗшӗнче ҫӗрле Муркаш районӗнчи Иштерек ялӗнче пушар алхаснӑ. Инкек 32 ҫулти арҫыннӑн кил-хуҫалӑхӗнче пулнӑ.

Пушар сарая, утӑ упрамалли вырӑна сиенлетнӗ. Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, килти выльӑх-чӗрлӗхе ҫӑлма май килнӗ: 10 сурӑха, пӗр ӗненепе пӑрӑва урама илсе тухнӑ.

Ӗнер Красноармейски районӗнчи Кайри Карӑк ялӗнче те пушар пулнӑ. Унта мунча ҫуннӑ. Шупашкар районӗнчи Апаш ялӗнче вара пушара пула выльӑх-чӗрлӗх тӗп пулнӑ.

Чӑваш патшалӑх пукане театрӗнче нумаях пулмасть художество тата техника канашӗсем пухӑва пуҫтарӑннӑ. Унта Мускаври Евгений Никоноров художник хутшӑннӑ.

Мускаври театрсемпе ҫыхӑну тытакан художник премьерӑна епле курнипе паллаштарнӑ. Ӳнерҫӗ декорацисенчен, пуканесенчен тата сценӑран пӗрлехи ӳкерчӗк йӗркелеме сӗннӗ. Спектакле куракансем патне 2021 ҫулхи пӗрремӗш кварталта ҫитерме палӑртаҫҫӗ.

Ҫӗршывӑн тӗп хулинчи специалиста «В стране Хахатании» спектакле лартма йыхравланӑ. Пьеса авторӗ – театр ветеранӗ Зоя Никонорова. Спектакле театрӑн илемлӗх ертӳҫи, Юрий Филиппов режиссер-постановщик икӗ чӗлхепе: чӑвашла тата вырӑсла – лартасшӑн.