«Ҫумӑр» мим-театр сцени ҫинче Чулхула артисчӗсем спектакль пӗрремӗш хут кӑтартнӑ. Олег Бурлаков режиссер Ҫӗнӗ Шупашкара ачасем валли «Тӗлӗнтермӗш ҫулӗ» постановка илсе килнӗ.

Сюжет ансат. Артистсен труппи кивӗ фургонта пырать, ӑнсӑртран полицейский ҫине кӗрсе каять. Фургона ыйхӑллӑ ӗне туртать. Айӑпран хӑтӑлас тесе вӗсем «цирк» кӑтартаҫҫӗ.

Актерсем труппӑра тӗрлӗрен. Вӗсем кашни расна ҫӗрте вӗреннӗ. Кашнин — хӑйӗн пултарулӑхӗ. «Ҫумӑр» мим-театр режиссерӗ Чулхула артисчӗсене Ҫӗнӗ Шупашкара ахальтен чӗнмен — вӗсем иккӗшӗ те пӗр жанрпа — пантомимӑпа — ӗҫлеҫҫӗ.

Чулхула артисчӗсен гастролӗ вӗҫленнӗ. Анчах шупашкарсемпе ҫӗнӗ шупашкарсене урӑх парне кӗтет: клоунада, пантомима, пластика фестивалӗ.

Бичурин музейенче

Иртнӗ эрнере, юпан 7-мӗшӗнче, Чӑваш Енре Турцин патшалӑх телекуравӗн TRT Avaz каналӗн ӳкерӳ ушкӑнӗ пулнӑ, чӑвашсен пурнӑҫӗпе паллаштаракан ӳкерӳсем тунӑ.

Чи малтанах вӗсем Шупашкар районӗнчи Бичурин музейӗпе паллашнӑ. Кайран Шупашкар районӗнчи Ҫӗньял ял тӑрӑхне кӗрекен Мошкасси ялӗнче чӑвашсем ҫӑкӑр пӗҫернине, шӳрпе тата шӑрттан пӗҫернине, мунча кӗнине кӑтартакан ӳкерчӗксене ӳкерне. Ун хыҫҫӑн Мошкасси ял клубӗнче таврари ялсенчи пултарулӑх ушкӑнӗсем концерт кӑтартнӑ.

Хӑнасене чӑвашсемпе паллаштарас ӗҫе Ҫӗньялти культурӑпа хыпарлав центрӗн илемлӗх ертӳҫи Эльвира Альмешкина, халӑх театрӗн режиссёрӗ Зинаида Петрова, Валентин Захаров, Зинаида Павлова, Татьяна Кузьмина тата Шупашкарти трактор тӑвакансен керменӗнчи ташӑ ушкӑнӗн ертӳҫи Марина Тимукова хастар хутшӑннӑ.

«Бичурин тата хальхи самана» музей

Юпан 11-мӗшӗнче «Регион — Тӗмен» ПТРК ӗҫченӗсем Шупашкар районӗнчи «Бичурин тата хальхи самана» музейре сюжет ӳкернӗ. Н.Я.Бичурина халалланӑ пӗртен пӗр музейпа Раҫҫей тата ют ҫӗршыв журналисчӗсем кӑсӑкланаҫҫӗ.

«Регион — Тӗмен» ПТРК журналисчӗ Александр Лищенко Никита Бичурин пултарулӑхӗпе темиҫе ҫул кӑсӑкланать ӗнтӗ. Вӑл ун пирки фильм ӳкересшӗн. Александр унӑн йӗрӗпе чылай тӑрӑхра пулса курнӑ. Акӑ халӗ журналист Шупашкар районӗнчи музее ҫитсе курнӑ.

Журналистпа тӗлпулу иртнӗ. Раҫҫей журналисчӗ экспозицисене вырнаҫтарничен, Бичурин ҫинчен пухнӑ материалтан тӗлӗннӗ. Музей ӗҫченӗ Оксана Николаевна ӑна Н.Я.Бичурин ятне асра тытас тӗллевпе мӗнле мероприятисем ирттернине каласа кӑтартнӑ.

Алексей Григорьев архивӗнчи сӑн

Пирӗн ентеш Алексей Григорьев, Мускавра пурӑнаканскер, «Физрук» паллӑ телесериал лапамӗнче ӗҫлет-мӗн. Анчах актер ролӗнче мар. Хӑй каланӑ тӑрӑх, ӑна сериал килӗшнӗ, ҫавӑнпа вӑл иккӗмӗш сезона ӳкернӗ чухне ӳкерӳ лапамӗнче администратор пулса ӗҫлеме шухӑшланӑ.

Алексей пӗлтернӗ тӑрӑх, иккӗмӗш сезона ҫу уйӑхӗнче ӳкерме пуҫланӑ. Йӑлапа килӗшӳллӗн, Федор Струков режиссер турилкке ҫӗмӗрнӗ. Ванчӑксенчен пӗрине Дмитрий Нагиев хӑйӗн валли асӑнмалӑх илнӗ-мӗн. Алексей ӳкерӳ вӑхӑтӗнче Нагиевӑн хваттерӗнче те пулса курнӑ.

Ӳкерӳ хӑвӑрт тата ҫӑмӑллӑн пынине пӗлтернӗ Алексей. Вӑл каланӑ тӑрӑх, сериала кӗркунне кӑтартма пуҫламалла. Анчах вӑл унӑн вӑрттӑнлӑхӗсем пирки калама пултараймасть — килӗшӳ тунӑ-ҫке-ха.

Фильмра ӳкерӗннисем

Юпан 6-мӗшӗнче «Атӑл» кинотеатрта «Куратор» фильмӑн премьери пулнӑ. Ӑна Владимир Синяев режиссер ӳкернӗ, Шупашкарти механикӑпа технологи техникумӗн студенчӗсем тӗп рольсене вылянӑ.

Фильмра Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институчӗн студенчӗсем, Шупашкар, Ҫӗнӗ Шупашкар ҫыннисем те хутшӑннӑ. Куратор рольне техникум вӗрентекенӗ Владимир Купцов вылянӑ.

Тулли метражлӑ фильм — колледж студенчӗсем тата вӗсен наставникӗсем пирки. Ӑна ҫулталӑк каяллах ӳкерме тытӑннӑ.

Фильма курнӑ 200 ҫын ӑна лайӑх хак панӑ. Ҫитес вӑхӑтра унпа ыттисем те паллашма пултарӗҫ-тӗр. Ӑна Чӑваш Енри телеканалсенчен пӗринче кӑтартасшӑн.

Юпан 7-11-мӗшӗсенче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Ҫамрӑксен театрӗ Калмӑк Республикинчи Элиста хулине гастроле кайнӑ. Артистсем ачасене тата аслисене спектакльсем кӑтартӗҫ: «Один дома», «Собаки», «Суя пурнӑҫ», «Тӑм тивнӗ чечексем».

Юпан 7-мӗшӗнче Б.Басанов ячӗллӗ наци драма театрӗнче гастрольсене савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Чӑвашсене калмӑксем наци йӑли-йӗркипе килӗшӳллӗн кӗтсе илнӗ.

Ҫамрӑксен театрӗн директорне Елене Николаевӑна наци тӗрриллӗ шурӑ алшӑлли парнеленӗ. Ку тасалӑх тата ӑс палли-мӗн. Пирӗн артистсем вара вӗсене наци пуканисене парнеленӗ. Куракансемшӗн Иосиф Дмитриев хатӗрленӗ «Лгунья» постановка чӑн-чӑн парне пулнӑ.

Б.Басанов ячӗллӗ наци драма театрӗ вара Чӑваш Енре юпан 20–24-мӗшӗсенче пулӗ, Шупашкарта, Канашра, Ҫӗмӗрлере, Ҫӗнӗ Шупашкарта спектакльсем кӑтартӗ.

Спектакльти самант

Ӗнер, юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх драма театрӗнче премьера пулчӗ. «Ашшӗн ачисем» спектакле курма халӑх чылай пухӑнчӗ.

Спектакль режиссерӗ — Валерий Карпов. Ӑна Сергей Найденовӑн «Дети Ванюшина» пьеси тӑрӑх хатӗрленӗ. Вырӑсларан чӑвашла Порфирий Афанасьев куҫарнӑ.

Драмӑра вӑтам пурӑнакан ҫемьене сӑнласа кӑтартнӑ. Ҫемье пуҫӗ Ванюшин пӗр вӗҫӗм укҫа ӗҫлесе илесси ҫинчен шухӑшлать, ачисем епле ӳссе ҫитӗннине те курмасть. Пӗр ҫемьери 6 ача пӗр-пӗриншӗн — пачах ют. Пурте укҫашӑн. Ашшӗ курпунлӑ хӗрне Клавдие укҫа парса качча ярать. Людмилӑна та ҫапла майпа путсӗр арҫынна парса ярать. Константин — хытӑ чунлӑ ҫын. Вӑл та укҫа ҫинчен ҫеҫ шухӑшлать. Костьӑна иккӗмӗш сыпӑкри йӑмӑкӗ юратса пӑрахать, унӑн ҫие юлать. Хӗре намӑслантарса килтен кӑларса яраҫҫӗ. Кӗҫӗн ывӑлӗ Алексей ҫеҫ укҫашӑн хапсӑнмасть. Ӑна ку килте сывлама та йывӑр.

Пӗр кунхине Ванюшин арӑмӗпе чунне уҫса калаҫать. Вӑл ӗмӗрӗпех ачисемшӗн тӑрӑшнӑ-мӗн. Вӗсене ятланӑ, анчах чунӗ епле ҫуннине никам та курман. Юлашкинчен Ванюшин ӑсран тайӑлма тытӑнать. Константин киле пулас арӑмне илсе килет.

Малалла...

Хӗрлӗ Чутай районӗнче ҫак районта ҫуралса ӳснӗ К.В. Иванов ячӗпе хисепленекен Чӑваш академи театрӗн артисчӗсене Ирина Садовниковӑпа Николай Булаткина асӑнса «Асамлӑ чаршав» фестиваль иртет.

Штанаш ял тӑрӑхӗнчи артистсем кӑҫал Николай Терентьев ҫырнӑ «Ҫӗпӗр дивизийӗ» спектакльпе сцена ҫине тухнӑ. Спектакльти ӗҫсем 1941-мӗш ҫулта пулса иртеҫҫӗ. Икӗ чӑваш хӗрарӑмӗ Канашри чукун ҫул станци урлӑ Ҫӗпӗр дивизийӗнчи салтаксем иртсе каяссине пӗлсен ҫула тухаҫҫӗ, ку дивизире чӑвашсем нумай-ҫке!

Спектакльти сӑнарсене калӑпланӑ: Ҫӗпӗр дивизи салтакӗ Мишша — Владимир Париков, Мишша амӑшӗ Хӗветура — Надежда Егорова, Михаилӑн хӗрӗ Улька — Алена Майорова, Хӗрлӗ ҫар командирӗ Виктор — Николай Майоров, чукун ҫул станци дежурнӑйӗ Анна Яковлева — Надежда Шипеева. Хӑйсен ролӗсене вӗсем ӑста вылярӗҫ.

Сӑнсем (16)

Мария Кузьмину

Юпа уйӑхӗн 7-мӗшӗнче Вӑрмар районӗнчи Арапуҫри культурӑпа информаци центрӗн культйӗркелӳҫи Мария Кузьмина телекураври «Телеюрӑ» эстрада юррисен проектне хутшӑннӑ. Вӑл Виталий Романов композиторӑн «Янӑрать вӑрман» юррине шӑрантарнӑ.

Ӑна пулӑшма, хавхалантарма Вӑрмар район администрацийӗн ӗҫченӗсем, культӗҫченсем, вулавӑшра тӑрӑшакансем те кайнӑ. Концерта Арапуҫ ҫыннисем те ҫитнӗ. Ара, юратнӑ ентешсем хавхалантарнине нимӗн те ҫитмест-ҫке-ха.

«Ялта» спектакльти Елюкпа Ванюк ролӗсенче — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗсем Елизавета Хрисанфова тата Валерий Карпов

Чӑваш патшалӑх академи драма театрне юраткансемшӗн ӗнер чӑннипех те пысӑк уяв пулчӗ. Театр черетлӗ сезон уҫрӗ. Юлашки темиҫе ҫулхиллех — Федор Павловӑн «Ялта» пьеси тӑрӑх театрӑн ӳнер ертӳҫи Валерий Яковлев лартнӑ драмӑпа. Хупма та, уҫма та ҫав спектакле суйлани куракан йӑлӑхтарса ҫитерменни тулли зала пӑхсан куҫкӗрет. Партер та, балкон та лӑк тулличчӗ. «Туйне курассишӗнех килтӗм», — текенсем те пурччӗ залра. Мӗншӗн ҫак спектакле суйлани пирки Валерий Яковлев тӗп режиссерӑн хӑйӗн ӑнлантарӑвӗ: пӗрремӗшӗнчен, «Ялтана» халӑх юратать, иккӗмӗшӗнчен, унта мӗнпур актер вылять.

Спектакль пуҫланас умӗн театрӑн ертӳҫин тивӗҫне пурнӑҫлаканӗ Юрий Владимиров кӑҫалхи плансемпе паллаштарчӗ. Юпан 8-мӗшӗнче куракансене театр премьерӑна йыхравлать. Ун чух Антон Чеховӑн «Дети Ванюшина» хайлавӗ тӑрӑх лартнӑ «Ашшӗн ачисем» спектакле кӑтартӗҫ. Ҫӗнӗ ҫул валли яланхиллех юмах лартӗҫ. Репертуарти ҫӗнӗ ӗҫсен шутӗнче хальхи вӑхӑтри тата классик авторсен ӗҫӗсем те пур. Сӑмахран, Владислав Николаев журналистӑн «Манра Пихампар чунӗ» спектакль. Е тата Марина Карягина тележурналистӑн «Куккуклӑ сехет» пьеси тӑрӑх лартнӑ ӗҫ.

Малалла...