Шӑпӑх ҫанталӑк хӑҫанччен пулӗ? Ку кӗҫнерникунччен ӑшӑ тӑрӗ, эрне вӗҫнелле вара самаях сивӗтӗ.

Ытларикунпа юнкун ҫумӑр ҫумасть, кӑнтӑрла 25-27 градус ӑшӑ пулӗ. Ку нормӑран 3 градус пысӑкрах. Чи шӑрӑх кун кӗҫнерникун пулӗ – хӑш-пӗр вырӑнта термометр 30 градус таранах кӑтартӗ.

Кун хыҫҫӑн аслатиллӗ ҫумӑр килӗ. Пӑр ҫӑвас хӑрушлӑх пур, ҫил ҫеккунтра 18 метр хӑвӑртлӑхпа вӗрӗ. Эрнекун та ҫумӑр ҫукалӗ, 20-22 градус ӑшӑ пулӗ. Икӗ кунра пӗр тӑваткал метр ҫине 25 литр таран ҫумӑр ҫума пултарӗ.

Шӑматкун та сивӗ пулӗ: кӑнтӑрла 17-19 градус ҫеҫ. Тепӗр кунхине кӑштах ӑшӑтӗ: 22 градус таранах.

Шупашкарти Берендей вӑрманӗнче, «Журналист» сад юлташлӑхӗпе юнашар, ҫӗр ҫулхи юмансене касма тытӑннӑ. Ҫакӑн пирки Алексей Кряжинов журналист Фейсбукра ҫырнӑ.

«Касма чи сыввисене суйлаҫҫӗ. Дачӑри кӳршӗ мана пӗлтернӗ тӑрӑх, йывӑҫсене пахчаҫӑсен хӑрушсӑрлӑхӗшӗн касаҫҫӗ», — ҫырнӑ А. Кряжинов. Анчах журналист юмансене ҫынсен хӑрушсӑрлӑхӗшӗн каснине ӗненесшӗн мар, ҫавна вӑл юмах тесе хаклать.

«Депутатсем, экологсем, Халӑх фрончӗн хастарӗсем, Ҫутҫанталӑка хӳтӗлекен прокуратура, ӑҫта эсир?» — пӑшӑрханнӑ журналист.

Шупашкар хули ешӗл йывӑҫсемпе пуян тесен пӗрре те йӑнӑшмӑп пулӗ. Ытти хуласемпе танлаштарас пулсан пирӗн республикӑн тӗп хулине ним иккӗленмесӗр симӗс хула теме май пур. Чулхула, Хусан ку тӗлӗшпе тем тесен те кайра. Ытти хуласенче темле пулӗ те, калама пултараймастӑп — хӑшӗ-перинче пулса пулин те тӗплӗн сӑнамалӑх вӗсенче вӑхӑт ирттермен.

Ҫавах та ешӗл хула тесен те Шупашкар пур йывӑҫа та кӑмӑллӑн йышӑнмасть. Ҫӑкасем — урамсен тӑршшӗпех вырнаҫнӑ, хурӑнсем чылай. Ҫав вӑхӑтрах, темшӗн, Шупашкар хули йӑмрана — лешӗ чӑваш халӑхне сӑнлакан йывӑҫсенчен пӗри шутланать пулин те — кӑмӑлласах каймасть. Мӗн пуррине те питӗ хӑвӑрт касса ваклама васкаҫҫӗ.

Мӗншӗн йӑмрашӑн Шупашкар хупӑ?

Мӗншӗн? Пӗр енчен йӑмра илемсӗр йывӑҫ. Касмасан — паллах, ӳссе каять те ним илемсӗр пулса тӑрать. Анчах вӑхӑтра касса тӑрсан унпа лаптӑка питӗ илемлетме лайӑх вара. Хитрескер. Тирпейлемесен, пӑхса тӑмасан темле хитре йывӑҫ та илемсӗрленет. Сӑнаса пӑхсан Шупашкарта ҫаралса юлнӑ хурӑн питӗ нумай.

Малалла...

Ҫуллахи шӑрӑхра вӑрмансенче пушар тухас хӑрушлӑх пысӑк. Чӑваш Енри вӑрмансене ҫак кунсенче пакунлисем хуралланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Пушар тухас хӑрушлӑх пысӑккине кура ҫурла уйӑхӗн 1-3-мӗшӗсенче ҫынсене вӑрмана кӗме чарнӑччӗ.

Шӑрӑхра типӗ курӑк та ҫунать. Чӑваш Енри пушар хуралӗн ӗҫченӗсем типӗ курӑк ҫуннине сӳнтерме кӑҫалхи ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа 35 хут тухса кӗнӗ. Пушар хӑрушсӑрлӑхӗн правилисене пӑхӑнманшӑн 44 ҫынна административлӑ майпа явап тыттарнӑ. Уйрӑм ҫынсене 2 пин тенкӗрен пуҫласа 4 пин таран штрафлаҫҫӗ, должноҫри ҫынсене — 15-30 пин тенкӗлӗх, уйрӑм усламҫӑсене — 30-40 пин тенкӗлӗх, предприяти-организацисене — 200-400 пин тенкӗлӗх.

Чӑваш Енри вӑрмансене ҫак кунсенче пакунлисем хураллаҫҫӗ. Йӗрке хуралҫисемсӗр пуҫне вӑрман ӗҫченӗсем, ҫӑлавҫӑсем ҫак енӗпе тимлеҫҫӗ.

Паянтан пуҫласа пирӗн республикӑри вӑрмансенчи пушар хӑрушлӑхӗ IV класпа танлашать. Раҫҫейӗн Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, чи пысӑк хӑрушлӑх — V.

Пушар тухас хӑрушлӑх пысӑккине кура паянтан пуҫласа ҫурла уйӑхӗн 3-мӗшӗчченех ҫынсене вӑрмана кӗртмӗҫ.

Сӑмах май ҫакна та аса илтерер: ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнчен пирӗн республикӑра пушара хирӗҫ ятарлӑ режим ҫирӗплетнӗччӗ. Ҫавна май вӑрмансенче кӑвайт чӗртме юрамасть. Йӗркене пӑсакансене ҫирӗп явап тыттарӗҫ. Кун пирки Раҫҫейӗн Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри управленийӗ асӑрхаттарать.

Чӑваш Енӗн Арбитраж судне Шупашкарти кӳлмекпе ҫыхӑннӑ тавӑҫ ҫитнӗ. Ӑна ҫыраканни — республикӑн тӗп хулин администрацийӗ. Вӑл Тури Атӑл шыв бассейнӗн управленийӗпе судлашма шухӑш тытнӑ.

Шупашкар мэрийӗнче республикӑн тӗп хулинчи кӳлмек муниципалитет харпӑрлӑхӗ тесе ҫирӗплетеҫҫӗ. Хут ҫинче залив федераци харпӑрлӑхӗнче шутланса тӑрать иккен.

Шупашкар хула администрацийӗ кӳлмек муниципалитетӑн тесе ҫирӗплетнӗ май ӑна искусствӑллӑ майпа чавса тунине, вӑл илемшӗн ҫеҫ пулнине палӑртнӑ.

Тури Атӑл бассейн шыв управленийӗнче патшалӑхӑн шыв реестрне кӳлмеке вӗсем йӗркелеменине ӗнентереҫҫӗ.

Кӳлмекӗн харпӑрлӑхӗпе ҫыхӑннӑ ыйтӑва Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 18-мӗшӗнче пӑхса тухӗ.

Шупашкар район центрӗнчи унччен 27-мӗш училище пулнӑ тӑрӑхри (сӑмах Первомайски урамӗнчи 20-мӗш тата унпа кӳршӗллӗ вырнаҫнӑ тепӗр икӗ ҫурт пирки пырать) ҫуртсем пӑрахакан ҫӳп-ҫап контейнерӗсем тулса кайнӑ. Кун пирки ҫӗркаҫ халӑх тетелӗсенчен пӗринчи «Общественный совет поселка Кугеси» (чӑв. Кӳкеҫ поселокӗн общество канашӗ) страницӑра ҫырса хунӑ.

«Маларах хӑлтӑр-халтӑр икӗ контейнер пурччӗ. Халӗ пӗри ҫеҫ тӑрса юлнӑ. Кунта кӗҫех ҫӳп-ҫап тӑвӗ пулса ларӗ. Нивушлӗ ҫав ыйтӑва татса май ҫук?» — тӗлӗнсе те тарӑхса шӑрҫаланӑ унта.

Асӑннӑ тӑрӑха пырса кӗме кӗркуннепе ҫурхи тӗттӗм каҫсенче меллех те мар. Унта урамри хунарсем те ҫунмаҫҫӗ, ҫулӗ те ванса пӗтнӗ шӑтӑк-путӑкскер ҫеҫ. Ҫакӑн пек лару-тӑру, эпир пӗлнӗ тӑрӑх, вунӑ ҫул та ытла...

Утӑ уй ӑхӗнче пӗрремӗш декада нормӑран 2,5 градус ӑшӑрах тӑчӗ. Кунашкалли юлашки хутчен 2013 ҫулта пулнӑ.

Тӑваттӑмӗш эрне ӗнтӗ ӑшӑ ҫанталӑк тӑрать. Кунашкалли сайра хутра кӑна пулнине пӗлтереҫҫӗ синоптиксем. Тепӗр 10 кун шӑрӑх пулӗ-ха. Гидрометцентр хыпарланӑ тӑрӑх, утӑн 11-20-мӗшӗсенче сывлӑш температури нормӑран 3 градус ытларах пулӗ.

Ыран чи сивӗ кун пулӗ. Канмалли кунсем тӗлне каллех ӑшӑтӗ. Ҫитес эрнере 26-28 градус ӑшӑ пулӗ, каҫсерен – 17-18 градус. Юнкун шӑрӑх пулӗ: 30 градус ӑшӑ.

Анчах кашни кун ҫумӑр ҫуса иртме пултарать. Шӑрӑх ҫанталӑкра аслатиллӗ ҫумӑр, пӑр ҫӑвас хӑрушлӑх пур-ха. Утӑн 17-19-мӗшӗсенче ҫумӑр ытларах ӳкӗ.

"Про Город" сайтӗнчи сӑн

Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 3-мӗшӗнче, Шупашкар районӗнче пурӑнакансене ҫанталӑк самаях шар кӑтартнӑ. Хӑш-пӗр вырӑнта вӑйлӑ ҫумӑр ҫунӑ, ҫил алхаснӑ.

Ҫынсем каланӑ тӑрӑх, хӑш-пӗр ҫӗрте чӑх ҫӑмарти пысӑкӑш пӑр ҫунӑ. Пӑр айне лекнӗ ҫынсене ӑмсанмалли ҫук: самаях ыраттарнӑ-мӗн. Шорчекассинче пахча ҫимӗҫе те, теплицӑсене те сӑтӑр кӳнӗ.

Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакансем те пӑр ҫунине пӗлтереҫҫӗ. Урамри ҫынсем чарӑну патне аран чупса ҫитнӗ. Пӑр чул пекех хытӑ пулнӑ, ӳте лексен ыраттарнӑ.

Синоптиксем хальлӗхе лӑпланмалли хыпар пӗлтермеҫҫӗ: ҫитес вӑхӑтра регионта вӑйлӑ ҫумӑр, пӑр ҫӑвас, ҫил алхасас хӑрушлӑх пур.

«Правде ПФО» сӑнӳкерчӗкӗ

Етӗрнери тасатмалли сооружени йӗркеллӗ ӗҫлеменнине пула вӑл тӑрӑхра экологи ыйтӑвӗ самай ҫивӗчленнӗ. «Правда ПФО» интернет-кӑларӑм темиҫе кун каялла унта «Справедливая Россия» (чӑв. Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей) партин пайташӗпе Игорь Моляковпа тата Етӗрне районӗнчи Депутатсен пухӑвӗн депутачӗпе Владимир Офариновпа вырӑнта пулса курнӑ та ним ыррине те асӑрхаман. Демографи лару-тӑрӑвне лайӑхлатма ӑнтӑлакансене ҫурт-йӗр ҫавӑрма сооруженирен инҫех мар ҫӗр уйӑрса панине те асӑрханӑ вӗсем.

Сооружение ыррӑн ӗҫлеттерессипе ҫыхӑннӑ ӗҫсем валли районти хыснаран 500 пин тенкӗ уйӑрнӑ-мӗн. Вырӑнтисем ӗҫ-пуҫа ҫулталӑк вӗҫне ҫеҫ йӗркене кӗртме шантарнӑ.

Ҫут ҫанталӑка хӳтӗлекен Шупашкарти районсем хушшинчи прокуратура апла хуравпа килӗшмен: кӑлтӑка пӗтерме хистес тӗллевпе суда тавӑҫпа тухнӑ, унтисем те надзор органӗпе пӗр шухӑшлӑ пулнӑ.