Шупашкар районӗнчи Мӑн Карачура ялӗнче пурӑнакан Виктор Николаевич Солдатов ӑс-тӑн енчен хавшакрах, ӑна медицина пулӑшӑвӗ кирлӗ. Вӑл хӑй ӑҫта пулнине йӗркеллӗ ӑнланмасть.

64 ҫулти арҫын вырсарникун килтен тухса кайнӑ та таврӑнман. Ӑна «Лиза Алерт» шыравпа ҫӑлав отрячӗн хастарӗсем шыраҫҫӗ.

Арҫын 165 сантиметр ҫӳллӗш, имшертерех, куҫӗ хӑмӑр, ҫӳҫӗ ҫырӑ. Килтен кайнӑ чухне кӑвак кӗпе, спорт шӑлаварӗ, хура пушмак, кӑвак берет тӑхӑннӑ пулнӑ.

Эсир ӑна курнӑ тӑк «Лиза Алерт» шыравпа ҫӑлав отрячӗн «хӗру линине» шӑнкӑравлӑр: 8-800-700-54-52. Е 112 номерпе шӑнкӑрав ярӑр.

Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан хӗрарӑм Мари Элти вӑрманта ҫухалса кайнӑ. Мари аварипе ҫӑлав службин сайтӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, пирӗн ентеше тупнӑ, киле таврӑнма пулӑшнӑ.

Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 11-мӗшӗнче, Мари Элти ҫӑлав службине 59 ҫулти хӗрарӑм шӑнкӑравласа хӑй вӑрманта ҫухалса кайни пирки пӗлтернӗ. Хайхискер Звенигово районне, Кӗҫӗн Мартын юханшывӗ ҫывӑхне, кӑмпа пуҫтарма кайнӑ.

Хӗрарӑм вӑрманта ҫӳреме пӗлмен. Кун пирки вӑл сӑлавҫӑсене те пӗлтернӗ. Оперативлӑ дежурнӑй ӑна хӗвеле пӑхса Кокшайск тракчӗ еннелле утма хушнӑ. Вырӑна часах Кокшайскри аварипе ҫӑлав ушкӑнӗ ҫитнӗ. Хӗрарӑма тупнӑ, вӑрмантан тухма пулӑшнӑ.

«Лиза Алерт» шыравпа ҫӑлав отрячӗ манаха шырать. Трифон атте Муркаш районӗнчи арҫынсен Александр Невский мӑнастирӗнче службӑра пулнӑ.

Унӑн чӑн ячӗ — Ананео Владимир Евгеньевич. Вӑл 85 ҫулта. Трифон атте утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче ҫухалнӑ. Ватӑскер ӑҫталла кайни паллӑ мар.

«Лиза Алерт» шыравпа ҫӑлав отрячӗ манах мӗнлереххине пӗлтерет: Трифон атте 160 сантиметр ҫӳллӗш, имшерккескер, куҫӗ хӑмӑр, ҫӳҫӗ тӗттӗмрех, кӑштах шуралнӑ. Трифон атте манах тумне тӑхӑннӑ пулнӑ.

Ӑна куракансене 02 номерпе шӑнкӑравласа пӗлтерме ыйтаҫҫӗ. Кӗсье телефонӗнчен – 112 номерпе.

Ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 27-мӗшӗнче 21 сехет те 18 минутра «112» пульт ҫине шӑнкарав килнӗ: арҫын вӑрманта ҫухалса кайни, унтан тухмашкӑн ҫул тупайманни пирки пӗлтернӗ.

Ҫак арҫын кунти мар иккен, ӗҫлеме килнӗскер. Ҫӑлавҫӑсем вӑл ҫухалнӑ вырӑна, Атӑл леш енчи Ҫурҫӗр поселокне, ҫийӗнчех ҫитнӗ. Вӗсем ҫухалса кайнӑ арҫынпа телефон урлӑ ҫыхӑну тытнӑ.

Арҫын хӑй темӗнле юханшыв патӗнче пулнине, темӗнле сукмак ҫине тухнине пӗлтернӗ. Ҫӑлавҫӑсем ӑна хунарсемпе, сасӑ кӑларакан хатӗрсемпе виҫӗ сехет шыранӑ. Арҫын хӑй ӑҫтине кӑтартмашкӑн кӑвайт чӗртнӗ.

Арҫынна поселокран 15 ҫухрӑм аякра тупнӑ. Ӑна вӑрмантан кӑларнӑ.

Шупашкарта пурӑнакан Александр Пименов Мари Элти юханшыв хӗррине похода кайни пирки, вӑл унта ҫухални ҫинчен пӗлтернӗччӗ. Ку кӑҫалхи ҫуркунне пулнӑччӗ. Унтанпа вӑхӑт самай иртрӗ, ҫухалнӑ каччӑна тупайманччӗ-ха.

Ӑна тӑванӗсем, ҫӑлавҫӑсем шыранӑ, анчах кӑлӑхах. Кайран водолазсем, тусӗсем ӑна шывра усӑ курмалли ятарлӑ хатӗрпе шыранӑ. Темиҫе кунран ейӳ сарӑлас хӑрушлӑх пуррине кура ӗҫе чарма тивнӗ.

Шел те, ҫамрӑкскер ку тӗнчере ҫук ӗнтӗ. Ҫӗртмен 10-мӗшӗнче унӑн виллине пулӑҫӑ тупнӑ. Ӳчӗ ҫухалнӑ вырӑнтах инҫех мар пулнӑ. Александр Пименова тепӗр кунхине Явӑш ҫӑви ҫинче пытарнӑ.

Ку эрне пуҫламӑшӗнче Шупашкарта 22 ҫулти ҫамрӑк ҫухални пирки массӑллӑ информаци хатӗрӗсенче ҫырчӗҫ. Ӑна полици шыранӑ.

Шел те, ҫамрӑкскер ку тӗнчере ҫук ӗнтӗ, паян Василий Архиповӑн виллине тупнӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви управленийӗ ҫак факта ҫирӗплетет. Хальлӗхе вӑл мӗншӗн вилнине палӑртман, ку тӗлӗшпе следовательсем ӗҫлеҫҫӗ, судпа-медицина тӗрӗслевӗ ирттереҫҫӗ.

Каччӑн сывламан кӗлеткине «Садовый» тата «Байконур» микрорайонсен хушшинчи ҫырмара тупнӑ.

Ҫу уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Комсомольски районӗнчи Асанкасси ялӗнче пурӑнакансем 43 ҫулти ентешӗ ҫухални пирки полицие пӗлтернӗ. Пакунлисем тӳрех ӑна шырама тытӑннӑ.

Полицейскисем ял таврашӗнчи вырӑнсене, вӑрмана ҫаврӑнса тухнӑ. Ҫухалнӑ хӗрарӑма тепӗр кунхи кӑнтӑрла полици майорӗ Сергей Прохоров тупнӑ. Хайхискер ялтан 3,7 ҫухрӑмра, вӑрманта, ҫухалса ҫӳренӗ.

Вӑл хӑйне япӑх туйнӑ, калаҫайман та. Полицейскисем наҫылкка туса ӑна вӑрмантан йӑтса тухнӑ. Ҫухалнӑскере вырӑнти пульницӑна илсе ҫитернӗ.

Хӗрарӑм тӑна кӗрсен мӗн пулнине каласа кӑтартнӑ. Вӑл вӑрмана кайнӑ та мӗнле ҫухалса кайнине хӑй те сисмен иккен.

Чӑваш Енре ҫуралса ӳснӗ 33 ҫулти арҫынна полицейскисем 2 ҫул шыранӑ. Ӑна, ултав ӗҫӗпе аппаланнӑскере, тӗнче шайӗнчи шырава та панӑ.

Мӗнле хӑрушӑ ӗҫ тунӑ-ха ҫак арҫын? Владимир облаҫӗн ШӖМӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑл ҫынсенчен 37 миллион тенкӗ кивҫен илнӗ. Хайхискер 2013-2016 ҫулсенче ҫынсен шанчӑкне кӗрсе «услама аталантармашкӑн» кивҫен илнӗ. Парӑм самаях – 37 миллион тенкӗ – пухӑннӑ. Кун хыҫҫӑн арҫын ӑна парса татма шухӑшламан та – полицирен тарнӑ. Ӑна федераци шыравне панӑ, кайран – тӗнче шайӗнчи шырава.

Ҫын йӗп мар-ҫке, тӑрук ниҫта та ҫухалаймасть. Арҫын ӑҫта пытанса пурӑннӑ тетӗр-и? Владимир облаҫӗнчи Никологорти чиркӳре.

Халӗ унти полицейскисем ӑна тытса чарнӑ. Ҫитес вӑхӑтра арҫынна Чӑваш Ене илсе килӗҫ.

2002 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 16-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти 10-мӗш пилӗкҫуллӑх урамӗнчи пӗр ҫурт подъездӗнче арҫын виллине тупнӑ. Ӑна пуҫӗнчен персе вӗлернӗ. Ҫак ӗҫе кам тунине часах палӑртнӑ, анчах тытса чарайман.

Вӗренӗн вӗҫӗ пур. 16 ҫул пытанса пурӑннӑ киллере каҫал ҫу уйӑхӗнче Владимир облаҫӗнчи Покров хулинче тупнӑ. Ӑна Чӑваш Ене илсе килнӗ.

Арҫынна персе вӗлернӗ чухне вӑл 28 ҫулта пулнӑ. Хай хискер хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ. Ҫав арҫынна курайманнипе персе вӗлернине пӗлтернӗ.

Хӑй вӑхӑтӗнче «Грани» хаҫат кун пирки ҫырнӑ. Статьяра ҫырнӑ тӑрӑх, подъездра 6-мӗш автотранспорт предприятийӗн ӗҫ тӑвакан директорне, 40 ҫулти Александр Дорофеева, персе вӗлернӗ. Икӗ пуля пуҫран лекнӗ. Киллер машинӑна ларса «Вятка» автоҫулпа тарнӑ.

Сакасҫӑ кам пулнине те палӑртнӑ, анчах преступнике федераци шыравне панӑран ӗҫе вӑхӑтлӑха чарса лартнӑ. МИХ пӗлтернӗ тӑрӑх, 2002-2005 ҫулсенче Ҫӗнӗ Шупашкарта саккаспа 4 ҫынна вӗлернӗ.

Преступник 6-мӗш автотранспорт предприятийӗнче ӗҫленӗ. Ҫынна вӗлернӗ хыҫҫӑн вӑл тӑван хулине таврӑнман. Нумаях пулмасть вӑл ӑҫта пулма пултарни пирки хыпар ҫитнӗ. Полицейскисем ҫийӗнчех командировкӑна тухса кайнӑ, ҫав арҫынна тытса чарса Чӑваш Ене конвойпа илсе ҫитернӗ.

Малалла...

Ҫӗрпӳре хӑй камне астуман хӗре тупни пирки сайтра хыпарланӑччӗ. Полицейскисем «Лиза Алерт» шырав отрячӗ пулӑшнипе ҫав пике кам пулнине палӑртнӑ.

Полицейскисем ЧР ШӖМӗн районти уйрӑмӗсене, сиплев учрежденийӗсене, интернатсене шӑнкӑравланӑ. Хӗре «Лиза Алерт» шырав отрячӗн нимеҫисем палласа илнӗ. Вӗсем каланӑ тӑрӑх, ӑна Иваново облаҫӗнчи полицейскисем палланӑ.

Хӗр Самара облаҫӗнчен. Аппӑшӗпе тӑван ялне кайнӑ чухне вӑл унран тарнӑ, Чӗпмӗр облаҫӗнче пулнӑ чухне те вӑл таҫта ҫухалнӑ. Ун чухне вӑл Чӑваш Ене лекнӗ.

Полицейсиксем тӑванӗсемпе ҫыхӑннӑ. Кӗҫех хӗр киле кайӗ.