Ку эрнере пӑр ҫинчен миҫе пулӑҫа ҫӑлнӑ-ши? Ку — виҫҫӗмӗш тӗслӗх. Паян Муркаш районӗнчи Шомик ҫывӑхӗнче ИӖМ ӗҫченӗсем виҫӗ арҫынна пӑр ҫинчен ҫӑлнӑ.
Пӑр катӑлса Атӑл тӑрӑх юхса кайнӑ. Хӑйӗнпе пӗрле вӑл пулӑҫсене те илнӗ. Пӑр катӑкӗ ҫыранран 400 метр инҫӗше ҫитнӗ.
Инкеке лекнӗ пулӑҫсене ҫӑлавҫӑсем хӑвӑрт ҫӑлнӑ. 13 сехет те 15 минутра вӗсене ҫыран хӗррине кӑларнӑ. Пулӑҫсем пурте — Шупашкарта пурӑнакансем, 28-29 ҫулсенчи арҫынсем. Вӗсем медпулӑшу илме хирӗҫленӗ.
Аса илтерер: чӳкӗн 17-мӗшӗнче тӑватӑ ҫынна Мари Эл енне пӑр илсе кайнӑ. Иртнӗ вырсарникун вара Муркаш районӗнче тӳрех 12 ҫынна ҫӑлнӑ.
Паян Чӑваш Енӗн прокуратури сусӑрсен ыйтӑвӗпе пуҫласа уҫӑ канашлу ирттернӗ. Унта инвалидсене транспорт инфраструктурипе усӑ курма меллӗ маррине Сергей Легостаев прокурорпа ку тытӑмра ӗҫлекенсенчен пуҫласа социаллӑ службӑсенче тӑрӑшакансем, влаҫ орагнӗсенче тимлекенсем, суд приставӗсем, ҫул-йӗр инспекторӗсем таранах хутшӑннӑ.
Сусӑрсемшӗн (республикӑра 88 пин инвалид пурӑнать, вӗсенчен 3,2 пинӗшӗ хӑйсем тӗллӗн утса ҫӳреймеҫҫӗ) социаллӑ инфраструктура меллӗ пултӑр тесе яваплисем пачах ӗҫлемеҫҫӗ тени, паллах, тӗрӗс мар пулӗччӗ. Апла пулин те татман ыйтусем те ҫителӗклӗ. Кӑҫал кӑна прокуратура куҫӗ тӗлне йӗркене пӑснӑ 332 тӗслӗх лекнӗ. Тепӗр хутчен палӑртатӑп, ку вӑл — куҫа лекни кӑна-ха.
Паянхи форумра сӳтсе явнӑ ыйтусемпе яваплисем пӗрле пулса татса пама калаҫса татӑлнӑ.
Шупашкарти ача ҫуратмалли ҫуртра виҫӗреш ҫут тӗнчене килнӗ. Амӑшӗпе виҫе ачине пульницӑран кӑларнӑ чухне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура кӗтсе илнӗ.
Полина, Данила тата Илюша юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче ҫуралнӑ. Вӗсене пульницӑран киле ӗнер кӑна янӑ. Ҫак тапхӑрта вӗсене тухтӑрсем сӑнаса тӑнӑ.
Вӗсене кӗтсе илмешкӗн Республикӑри хӗрарӑмсен канашӗн ыркӑмӑллӑх фончӗн попечительлӗх канашӗн председателӗ Лариса Игнатьева, Шупашкар хула пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Ирина Клементьева, депутатсем, чиновниксем килнӗ.
Ашшӗпе амӑшӗ ҫамрӑк. Ҫапах тӳрех виҫӗ ача ҫурални хӑратман. Аслашшӗпе асламӑшӗ, кукашшӗпе кукамӑшӗ вӗсене пулӑшма хатӗр.
Шупашкарти База проездӗнче ҫул-йӗр пӑрланса ларнине пӑхмасӑрах асфальт сарнине Пӗрремӗш каналпа та кӑтартнӑччӗ. Шупашкартисен опычӗпе вӑрнарсем те усӑ кураҫҫӗ темелле.
Чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче кӑнтӑрла хыҫҫӑн поселокри Ленин урамӗнчи 140, 142, 144-мӗш ҫуртсем патӗнче тротуар сарма пуҫланӑ. Тепӗр кунне ҫул-йӗрҫӗсем ӗҫе малалла тӑснӑ. Чернышевский урамӗнчи шӑтӑк-путӑка та ҫавӑн пек меслетпе асфальт тултарнӑ.
Строительсен тӑрӑшӑвне курнӑ ҫынсем каланӑ тӑрӑх, асфальт хытса ларман, ура ҫумне ҫыпӑҫать. Ҫул-йӗрҫӗсем: «Пире каланӑ та эпир саратпӑр», — тесе ӑнлантарнӑ. Вырӑнти администрацире видео ӳкерсе илсе Youtube видеохостинга вырнаҫтарма, мӗн те пулин килӗшмесен судлашма сӗннӗ-мӗн.
Ҫак кунсенче Раҫҫейре географи диктантне ҫырнӑ. Пирӗн республикӑра пурӑнакан 1600 ытла ҫын унта хутшӑннӑ. Ку, пӗлтӗрхипе танлаштарсан, икӗ хут ытларах.
Диктанта 2 лапамра ҫырнӑ. Тӗп лапам И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУ пулнӑ. Унта 650 ҫын килнӗ. Чылайӑшӗ акцие пӗлтӗр те хутшӑннӑ. Университетра 8 аудиторире ҫыртарнӑ. ДЦПпа чирлекенсем те, куҫ япӑх кураканнисем те диктанта хутшӑннӑ. Диктантра телефона туртса илмен, ҫавӑнпа тӗнче тетелӗнче хуравсене пӑхма май пулнӑ паллах. Анчах никам та унпа усӑ курман, мӗншӗн тесен хӑйӗн пӗлӗвне тӗрӗслес тенӗ.
45 минутра 30 ыйтӑва хуравланӑ. Пӗлтӗр 25 ҫеҫ пулнӑ. Кӑҫал диктанта вуламашкӑн паллӑ ҫынсене чӗнмен.
Кӑҫал диктанта ЧПУ ректорӗ Андрей Александров, ЧР Патшалӑх Канашӗн председателӗ те ҫырнӑ. Кӑҫал ҫынсем ӑна миҫе баллӑх ҫырнӑ? Вӑхӑт кӑтартӗ. Пӗлтӗр вӑтам кӑтарту «3»-пе танлашнӑ.
Чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Шупашкарти ӳнер театрӗнче «APTARA-fest» фестиваль иртрӗ. APTӐRA-festа пыракансене живопись те, авангардла поэзи те, наци чӗлхиллӗ хальхи юрӑсем те, дизайн-маркет та, фуд-корт та, наци сӗмӗллӗ хулари тумтир те тӗлӗнтерме шантарнӑччӗ мероприяти йӗркелӳҫисем.
Чӑн та, пурте тӗлӗнтернӗ. Ҫӑвара пуринчен ытла карса пӑрахтарни — фестивальти ҫара пикесем. Ҫакна халӗ Фейсбукра хытах сӳтсе яваҫҫӗ. Ҫара пикисем ҫарах та мар темелле: вӗсене сӑрласа пӗтернӗ. Мӗнле май килнӗ пек мар, шухӑшласа виҫсех. Чӑваш тӗррипе капӑрлатнӑ хайхисене.
Те ҫыннисем кая юлса аталанса пыраҫҫӗ-и, те аптӑратас тесе ытлашшипех аптӑратнӑ-ши: анчах ҫара ӳтлӗ пикене чӑваш тӗррипе сӑрмакланине ырласа йышӑннине хальлӗхе асӑрхамарӑм.
Фейсбукрисенчен пӗри, Юрий Федоров, ку фестивале ҫапларах хакланӑ: «Эпӗ тӗлӗнмеллипех тӗлӗнтӗм», — сӑмаха вӑл жаргонпа усӑ курса вырӑсла каланӑ. Унӑн пӗлтерӗшне чакарас мар тесе цитатӑнах илсе кӑтартам: «Я прифигел». Унтан вӑл ҫапларах ҫырать: «Сцена ҫинчи ҫара кӑкӑр — пирӗн тренд иккен.
Шупрашкарти ача-пӑчапа ҫамрӑксен 1-мӗш спорт шкулӗнче парабадминтон енӗпе Чӑваш Ен чемпионачӗ иртнӗ. Чемпион титулӗшӗн Шупашкарти, Ҫӗнӗ Шупашкарти тата Муркаш районӗнчи 22 спортсмен тупӑшнӑ.
Чемпион ятне тивӗҫӗссишӗн Юрий Степановпа Павел Попов хушшинче уйрӑмах ҫивӗч кӗрешӳ пулнӑ. Вӗсем иккӗшӗ те — Европа шайӗнчи бронза чемпионӗсем. Парабадминтонистсен унчченхи ӑмӑртӑвӗ Голландинче юпа уйӑхӗнче иртнӗ. Ҫапах та Юрий Степанов пӗрремӗш вырӑна тухнӑ. Виҫҫӗмӗш вырӑншӑн Муркаш районӗнчи Илья Паргеевпа Алексей Ефимов тупӑшнӑ. Илья вӑйлӑрах пулнӑ.
Мӑшӑрлӑн та тупӑшнӑ. Юрий Степановпа Павел Попов Илья Паргеевпа Алексей Ефимовпа ӑмӑртса Муркаш район арҫыннисене ҫӗнтернӗ. Вӗсене кашнинех парнесемпе тата Хисеп грамотисемпе чысланӑ.
Паян ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртне тӑвасси пирки хушу тухнӑ. ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев ЧР Министрсен Кабинетне ҫак ҫурта пурлӑх пама хушнӑ.
Халӑхсен туслӑхӗн ҫурчӗ унччен Раҫҫей патшалӑх социаллӑ университечӗ пулнӑ ҫӗрте уҫӑлӗ. Правительство ҫӗнӗ ҫурта ӗҫлеме май туса памашкӑн хыснари укҫа-тенке пӑхса тухӗ.
Ку – республикӑшӑн пӗлтерӗшлӗ пулӑм. Вӑл Чӑваш Енре кӑна мар, Раҫҫейре те пурӑнакан халӑхсен культурине, чӗлхине упрас тӗлӗшпе нумай ӗҫлӗ.
Чӑваш Енре канмалли кунсенче ҫул-йӗр ҫинче темиҫе инкек пулнӑ. пассажирсем суранланнӑ. Телее, вӗсене медпулӑшу парсан киле янӑ.
Чӳкӗн 19-мӗшӗнче «Мускав – Ӗпхӳ» ҫул ҫинче МАН автомобиль Опелпе ҫапӑннӑ. Кун хыҫҫӑн иномарка малта пыракан машинӑна тӑрӑннӑ. Инкекре Опелте пынӑ 52-ри пассажир суранланнӑ. Ӑна Етӗрне районӗн тӗп пульницине илсе ҫитернӗ.
Ҫав кунах Шупашкарти Гайдар урамӗнче Тойота водителӗ машинӑна ирттерсе яман, пырса тӑрӑннӑ. Шевроле пассажирӗ, 27-ри хӗрарӑм, аманнӑ.
Чӳкӗн 20-мӗшӗнче Шупашкарти Гагарин урамӗ тата Ленин проспекчӗ хӗресленнӗ вырӑнта Лада водителӗ ҫул-йӗр правилине пӑсса Шевролепе ҫапӑннӑ. Ладӑри тата Шевролери пассажирсем аманнӑ. Вӗсене медпулӑшу панӑ хыҫҫӑн киле янӑ.
Ҫак йӗркесене ҫырас шухӑшпа аппалана пуҫласан чӑвашсен паллӑ артистки Тани Юн ҫырнӑ асаилӳ кӗнеки алла лекрӗ. Уҫкаларӑм та шартах сикрӗм: пӗр сыпӑкне «Аса илес килменнисем» тесе ят панӑ. Ҫакӑ мана тарӑн шухӑша ячӗ, чылай вӑхӑт канӑҫ памарӗ. Тем те пулать пурнӑҫра, мӗн тӳснине аса илсен йывӑр шухӑшсем капланса килсе ҫын чӗрине пусарса асаплантараҫҫӗ.
Аллӑ ҫул ытла театрта ӗҫлерӗм, иртнӗ вӑхӑтри пурӑнӑҫ сыпӑн-сыпӑкӑн кинори пек куҫ умӗнчен вӗлтлете-вӗлтлете иртме пуҫларӗ. Анчах та ман пурнӑҫра аса илес килменни пулман та тейӗн, пулнӑ пулсан та аса килмеҫҫӗ вӗсем. Пурнӑҫри лайӑх пулӑмсем, телейлӗ самантсем пуҫра явӑнаҫҫӗ, вӗсем ҫинчен каласа парас килет. Ҫавӑнпа кӗнеке ятне (паллах, пиҫсе ҫитсе ҫут тӗнче курма пултарсан) аса илӳсем мар, аса килнисем тесе калас килет.
1930 ҫулсен пуҫламӑшӗнче ялти шкула тӑхӑр ҫул тултарнӑ ачасене ҫеҫ илнӗ. Эпӗ вара ҫичӗ ҫултах вӗренме пуҫланӑ. Ку ҫапларах пулса тухрӗ. Манӑн аттен шӑллӗн ывӑлӗ, манран тӑватӑ ҫул аслӑрах Петӗр пичче, пӗррехинче мана хӑйӗнпе шкула илсе кайрӗ.
-1.7 °C