Муркаш районӗнчи Ҫатракассинчи вӑтам шкулта надзор органӗсенче тӑрӑшакансемпе тӗлпулу иртнӗ. Ҫакӑн пек майпа 6–11-мӗш классенче вӗренекенсем усӑ курма пултарнӑ.
Ачасемпе курнӑҫма Шалти ӗҫсен министерствин районти пайӗн пуҫлӑхӗ Е.И. Плечов, ҫар комиссариачӗн Муркаш тата Элӗк районӗсенчи пайӗн комиссарӗ А.А. Кочуров, район прокурорӗ С.В. Павлов, РФ Инкеклӗ ӗҫсен министерствин районти уйрӑмӗн пуҫлӑхӗ Ю.К. Косачев, суд приставӗсен районти пайӗн пуҫлӑхӗ А.Г. Ильин пырса ҫитнӗ. Вӗсемсӗр пуҫне районти тӗп пульницӑн тӗп тухтӑрӗ Н.А. Кожевников тата райадминистрацин вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗ З.Ю. Дипломатова пулнӑ.
Йӗрке хуралӗнче тӑрӑшакансем ачасене преступлени ҫулӗ ҫине тӑрасран асӑрханма вӗрентнӗ май сиенлӗ йӗркерен пӑрӑнас тесен: «Ҫук», — теме пӗлмеллине палӑртса хӑварнӑ. Вут-ҫулӑмра асӑрханмалли пирки те калаҫнӑ. Правасемпе пӗрлех яваплӑх пирки асра тытмалли прокурор ӑнлантарнӑ.
Сӑнсем (8)
Комсомольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат ялӗнче Чӑваш Республикин символӗсен кунне анлӑн паллӑ тунӑ. Ҫав кун шкул ачисем пӗлӳ ҫуртне чӑвашсен тумӗсемпе пынӑ.
Ирхине вӗсем ҫак тумсемпех хускану тунӑ. Ритмика урокне ертсе пыракан чӑваш ташшин хусканӑвӗсене кӑтартнӑ. Ӑна волонтерсем пулӑшнӑ.
Тепӗр шӑнкӑрав пурне те урока йыхравланӑ. Кашни класс пӳлӗме вырнаҫнӑ. Уроксем ытти чухнехинчен урӑхла иртнӗ. Анчах кашнинех чӑваш халӑх историйӗпе тата культурипе ҫыхӑннӑ. Акӑлчан урокӗнче ачасем тӑван ял ҫинчен акӑлчанла калаҫнӑ. Географи урокӗнче чӑваш карттине аса илнӗ. Физикӑра вара К.Ивановӑн «Нарспи» поэминчи сӑнланӑ ҫутҫанталӑк пулӑмӗсене тишкернӗ.
Ачасем тӑхтавсенчен те ахаль ларман. Чӑваш символикине пӗлес енӗпе мини-конкурс иртнӗ. 10-мӗш тата 6-мӗш классем Чӑваш Ен ялавне, гербне, гимнне лайӑхрах пӗлни курӑннӑ.
Кун сисӗнмесӗр иртнӗ. Унтан ачасем шкул умӗнчи лапама пухӑннӑ, чӑваш кӗввисене итленӗ. Шкул директорӗ тухса калаҫнӑ май тӑван халӑха хисеплемеллине, юратмаллине палӑртнӑ. Кӑштахран 6-мӗш класара ӑс пухакан Роман Киселев купӑс йӑтса тухнӑ та ташша янӑ.
Аслӑ Ҫӗнтерӳ тунӑранпа ҫичӗ теҫетке ҫул ҫитнӗ ятпа пур ҫӗрте те тӗрлӗ мероприяти ирттереҫҫӗ. Япӑхма ӗлкӗрнӗ палӑксене ҫӗнӗ сӑн кӗртессипе те унта та, кунта та ҫине тӑрсах тӑрӑшрӗҫ.
Комсомольски районӗнчи Кайнлӑк ял тӑрӑхӗнче те ку ӗҫрен юлман. Хирти Мӑнтӑрти вӑтам шкулта вӗренекенсене те ҫак ырӑ ӗҫе явӑҫтарнӑ. Вӗсем Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунисене асӑнса лартнӑ палӑк тавралли территорие тирпейленӗ. Кӗрепле, сенӗк йӑтнӑ ачасем шӑматкунлӑх ирттерме палӑк умне пухӑннӑ. Хӗл каҫипе унта пуҫтармалли самай пухӑннӑ. Ачасем ӗҫе вӗҫленӗ хыҫҫӑн ҫав ялти Культура ҫуртӗнче тӑрӑшакансем ӗҫе кӳлӗннӗ. Вӗсем палӑка шуратнӑ, картана сӑрланӑ.
Хирти Мӑнтӑрти Культура ҫурчӗ ҫывӑхӗнче Петр Смирнов летчика асӑнса лартнӑ палӑк та пур. Культӗҫченсем ӑна та ҫӗнӗ сӑн кӗртнӗ. Ку палӑка вӗсем кӗмӗл тата шурӑ тӗссемпе ҫӗнетнӗ.
Сӑнсем (6)
Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче Ҫӗнтерӳ тунӑранпа 70 ҫул ҫитнине халалласа ирттерекен «Часовой Ҫӗнтерӳ Ялавӗ умӗнче» акци малалла пырать. 1945 ҫулхи май уйӑхӗнче рейхстаг ҫийӗн ҫӗкленнӗ ялав копийӗ шкултан-шкула ҫитет. Паянхи кун тӗлне ялав районти пур вӗренӳ учрежденийӗнче те пулнӑ, унсӑр пуҫне ялава Шупашкарта ирттернӗ Хӗрлӗ Чутайсен ентешлӗхӗн уявне те илсе пычӗҫ.
Акан 30-мӗшӗнче 1941–1945 ҫулсенчи Тӑван Ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинчи халӑх паттӑрлӑхне ӗмӗр асӑнмалӑх тӑвас тӗллевпе Штанашри шкул Ҫӗнтерӳ Ялавне Шулю шкулӗнчен йышӑнчӗ. Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Сӑр юханшывӗнчен инҫех мар вырнаҫнӑ шкултан виҫӗ район чиккинче вырнаҫнӑ Штанаш шкулне самаях вӑрӑм ҫулпа ҫитмелле пулчӗ ялавӑн. Шулю вӗренекенӗсем ялава Штанашсене ҫак шкултан вӗренсе тухнӑ паттӑрсене халалланӑ (ҫав шутра Совет Союзӗн Паттӑрӗн Алексей Романович Логинов та пур) стенд умӗнче тыттарчӗҫ.
Савӑнӑҫлӑ линейкӑна тӑххӑрмӗш класра вӗренекенсем Вера Устиновӑпа Виктория Ефремова ертсе пычӗҫ. Шкул директорӗ Парикова Вера Николаевна, акӑлчан чӗлхи вӗрентекенӗ Галина Зотова Ҫӗнтерӳ ялавӗн историйӗ пирки каласа пачӗҫ, Штанаш ял тӑрӑхӗнчи паттӑрсене аса илчӗҫ.
Хура тинӗс хӗрринче, Краснодар енчи Туапсе хулинче 45 километрта вырнаҫнӑ «Орленок» ача-пӑча центрӗнче 11–15 ҫулсенчи ачасем ҫулталӑкӗпех канаҫҫӗ. Унта шкул, спорт комплексӗ, культурӑпа спорт керменӗ, вулавӑш, инфраструктурӑн ытти объекчӗсем те пур.
Кӑҫалхи ҫул республикӑн Вӗренӳ министерстви шкулсенче вӗренекен хастар та пултаруллӑ ачасем валли 11 путӗвка уйӑрса панӑ. Ҫавсен хушшинче Елчӗк районӗнчи Аслӑ Елчӗкри Г.Н.Волков ячӗллӗ пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан вӑтам шкулта 8-мӗш класра вӗренекен — Юлия Адюкова та пулнӑ. Унта вӑл ака уйӑхӗн тӑршшӗпех канма пултарчӗ. «Орленокра» каннӑ ачасем патне паллӑ ҫыравҫӑсем, ӑсчахсем, спортсменсем, артистсем тӗлпулӑва пырсах ҫӳренӗ.
Кунта кашни кунах тӗрлӗ конкурссем, вӑйӑсем иртнӗ. Маттур та сӑпай Юля яланах малтисен ретӗнче пулнӑ. Тӗрлӗ конкурссенче ӑмӑртса призлӑ вырӑнсем ҫӗнсе илме пултарнӑ. Спорт ӑмӑртӑвӗсенче те яланхи пекех малти вырӑнсенче пулса тав хучӗпе грамотосене тата кӗмӗл медале тивӗҫнӗ. Тӑрӑшуллӑ хӗрачан пӗрре те алӑ усса ларма вӑхӑт пулман. Уроксем хыҫҫӑн ҫӑмран йӑваласа тӗрлӗрен чӑваш эрешӗсем, чечексем тума вӗренсе сертификат илме пултарнӑ вӑл.
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче аслӑ вӗрентекенӗмӗрӗн И.Я. Яковлевӑн тӑван ялӗнче, Тутар Республикинчи Кӑнна Кушкинче, чӑваш чӗлхи кунне тата ял уявне анлӑн ирттернӗ.
Кӑнна Кушкине Шупашкартан Культура министерствин пай пуҫлӑхӗ С.Д. Казаков, Чӑваш наци конгресӗн Ваттисен Канашӗн ертӳҫи В.Я. Щадриков, Президиум пайташӗ Г.Л. Никифоров, «Чӑваш ялӗ» комитетӑн ертӳҫи Э.К. Бахмисов, спорт комитечӗн ертӳҫи В.П. Васильев, ЧНК-ан Ҫӗpnӳ, Красноармейски, Комсольски районӗсенчи уйрӑмӗсен ертӳҫисем, ЧНК ытти хастарӗ ҫитнӗ.
И.Я. Яковлев Кӑнна Кушки кун-ҫулӗнче тарӑн йӗр хӑварнӑ. Ял халӑхӗ ӑна паянхи кун та лайӑхпа асӑнать теҫҫӗ. Ялта икӗ хутлӑ шкул ҫумӗнче — Яковлева асӑнса лартнӑ палӑк.
Кӑнна Кушки шкулӗ халӗ Яковлев ячӗпе хисепленсе тӑрать. Шурӑ кирпӗчрен купаласа тунӑ шкул аякранах мӑнаҫлӑ курӑнса ларать, анчах унта 10–20 ҫул каялла чухнехи пек шавлӑ мар иккен: пӗтӗмпе те 17 ача вӗренет. «Ача йышӗ Кӑнна Кушки шкулӗн пуласлӑхӗ ҫиpӗпex маррине кӑтартать. Унта Яковлев ятне упраса хӑварма интернат йышши 200–250 ача вӗренмелӗх лицей уҫсан тин шкулне сыхласа хӑварма пулать», — тесе шухӑшлать ЧР тава тивӗҫлӗ вӗрентекенӗ, ЧНК вӗренӳпе ӑслӑлӑх комитечӗн пайташӗ Геронтий Никифоров.
Кӑҫал РФ Правительстви Раҫҫейри регионсенчи ялсене аталантармашкӑн 9 миллиард тенкӗ уйӑрнӑ. Дмитрий Медведев премьер-министр кун тӗлӗшпе ака уйӑхӗн 23-мӗшӗнче хушӑва алӑ пуснӑ.
Чӑваш Ене ҫак укҫаран мӗн чухлӗ лекӗ? Документпа килӗшӳллӗн Чӑваш Республики валли 125 миллион текнӗ уйӑрнӑ. 87 миллион тенкине пурӑнмалли ҫурт-йӗре лайӑхлатмашкӑн ярӗҫ. Ҫав шутра — ҫамрӑк ҫемьесемпе ҫамрӑк специалистсем те.
37 миллион тенкӗ Чӑваш Енри ялсенчи социаллӑ тата инженери инфратытӑмне аталантармашкӑн кайӗ. Ку укҫапа шкулсем хӑпартӗҫ — 11,9 миллион тенкӗ, фельдшер пункчӗсемпе пӗтӗмӗшле практика тухтӑрӗсен офисӗсене хута ярӗҫ — 3 миллион тенкӗ, ҫурт тумалли лапамсене хатӗрлӗҫ — 22,8 миллион тенкӗ.
Кунсӑр пуҫне федераци правительстви Чӑваш Ене ялта пурӑнакан халӑх пуҫарӑвӗсемшӗн грант памашкӑн 855 пин тенкӗ уйӑрӗ.
Елчӗк районӗнчи Курнавӑшри вӑтам шкул ачисем «Ҫӗнтерӳ пусми» Пӗтӗм Раҫҫейри акцие хутӑшнаҫҫӗ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 70 ҫул ҫитнине халлланӑскерӗн тӗллевне унӑн йӗркелӳҫисем ачасемпе ҫамрӑксенче патриотизм туйӑмне ҫирӗплтесси тесе палӑртаҫҫӗ.
Акцие хутшӑнакансен «Ҫӗнтерӳ пусми» валли пир татӑкӗ ҫине ветерансен тӑлӑха юлнӑ арӑмӗсен ячӗсене ҫырасси. Кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн пуҫламӑшӗ тӗлне пирӗн республикӑра ун пеккисем 3 пин ытла ҫын пурӑнаҫҫӗ. Вӗсен ятне асра хӑварас тесе хӑйне евӗр пусма хатӗрлес тенӗ.
Курнавӑш ачисенчен ку акцие 8-мӗш, 10-мӗш тата 11-мӗш классенче вӗренекенсем уйрӑмах хастар хутшӑннӑ-мӗн. Кашни ушкӑнах тӑлӑх салтак арӑмӗсем пирки информаци пухнӑ, кайран ӗҫе кӳлӗннӗ. Ватӑсен ячӗсене вӗсем чӑвашла тӗрлесе ҫырнӑ.
Литература тата К.В.Иванов ҫулталӑкне халалласа Чӑваш чӗлхи кунӗ умӗн Красноармейски районӗн чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсен пултаруллӑ ушкӑнӗ пуҫарнипе Пӗтӗмӗшле вӑтам пӗлӳ паракан Упи шкулӗнче Аслӑ поэтӑмӑрӑн вилӗмсӗр «Нарспине» пӑхмасӑр илемлӗ вулассипе ӑмӑрту иртрӗ. Унта пурӗ районти шкулсенчи 13 вӗрентекен хутшӑнчӗ. Вулакансем поэмӑн кашни сыпӑкнех йӗркипе илемлӗ каласа пачӗҫ.
Хаклакансем кашни вулакан куракансене хӑйне епле итлеттерме пултарнине, чӗлхе уҫӑмлӑхне, поэма сыпӑкӗн хӗрӳ саманчӗсене палӑртма пултарнине тата сӑнарсен кӑмӑл-туйӑмне уҫса пама тӑрӑшнине шута илчӗҫ. Ҫивӗч тупӑшура пӗрремӗш вырӑна Пӗтӗмӗшле вӑтам пӗлӳ паракан Красноармейски шкулӗнчи З.П.Михайлова тухрӗ. Иккӗмӗш вырӑна Пӗтӗмӗшле вӑтам пӗлӳ паракан Алманч шкулӗнчи Т.Ю.Григорьева тата Красноармейски район администрацийӗн вӗренӳ пайӗн методисчӗ И.М.Федорова тивӗҫрӗҫ. Виҫҫӗмӗш вырӑна вара Пӗтӗмӗшле вӑтам пӗлӳ паракан Карай шкулӗнчи А.Ю.Никандрова тата Пӗтӗмӗшле вӑтам пӗлӳ паракан Упи шкулӗнчи В.В.Васильева ҫӗнсе илчӗҫ.
Маттур вӗрентекенсене ӑшшӑн саламлатпӑр!
ЧР Наци вулавӑшӗ ирттерекен «Чӑваш Ен литератури: ҫулталӑкри чи вуланакан кӗнеке» конкурспа килӗшӳллӗн Элӗкри ача-пӑча вулавӑшӗ те хӑйне евӗр конкурс ирттерет. Унта ҫулталӑкри чи лайӑх вулакана тӗрлӗ номинаципе палӑртнӑ.
Конкурса вулавӑша ҫӳрекенсем пурте хутшӑнӑҫҫӗ. Унта Элӗкри вӑтам шкулта 3-мӗш «б» класра вӗренекен Ирина Спиридонова хастарлӑхӗпе палӑрнӑ. Вӑлах «Вулав лидерӗ» номинацире ҫӗнтернӗ.
Ирина Спиридонова вулавӑша кашни эрнере килсе кӗнеке куравӗсемпе паллашать, ҫӗнӗ кӗнекесене алла тытать, журналсемпе кӑсӑкланать. Пуринпе те пӗр чӗлхе тупма пӗлекен хӗрача вуласа тухнӑ кӗнекесем пирки хӑйӗн шухӑшне пӗлтерет. Вӑл ҫутҫанталӑк, чӗрчунсем пирки ҫырнӑ кӗнекесене кӑмӑллать-мӗн, фантастикӑпа кӑсӑкланать.
Ирина Спиридоновӑна ЧР Наци вулавӑшӗнче номинацире ҫӗнтернӗшӗн Дипломпа тата парнесемпе хавхалантарнӑ.
+0.3 °C