Чӑваш Енри тӳре-шара ҫӑмӑллӑхлӑ проезднойсене пӑрахӑҫлама шухӑшланӑ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ.
Кун пирки ЧР Министрсен Кабинечӗн раштав уйӑхӗн 14-мӗшӗнче иртнӗ ларӑвӗнче калаҫнӑ. Тӳре-шара кун пек шухӑш патне мӗнле пырса ҫитнӗ-ха? Вӗсем каланӑ тӑрӑх, халӗ экономика лару-тӑрӑвӗ ҫивӗч. Шупашкарти троллейбус управленийӗн парӑмӗ 85 миллион тенке ҫитни те ҫак утӑма тума хистет-мӗн.
Лару-тӑрӑва лайӑх енне улӑштарас тесе сусӑрсем тата тивӗҫлӗ канӑва тухнисем троллейбусра усӑ куракан ҫӑмӑллӑхсене пӑрахӑҫлама йышӑннӑ. Хальлӗхе ку студентсене пырса тивмест.
Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ку йышӑну кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнче вӑя кӗрет.
Елчӗкре пурӑнакан София Павловӑн Ҫӗнӗ ҫулхи ӗмӗчӗ пурнӑҫланнӑ. Сусӑр хӗрача, ДЦПпа чирлӗскер, синтезатор пирки ӗмӗтленнӗ.
«Хӗл Мучи, Кӑҫал эпӗ хама лайӑх тытрӑм. Эпӗ чирлӗ, ҫавӑнпа хам ҫыраймастӑп, маншӑн анне ҫыру шӑрҫалать. Кӑҫал эпӗ хам тӗллӗн ларма тата кӑштах тӑма хӑнӑхрӑм. Мана синтезатор кирлӗ, вӑл пӳрнесене аталантарма пулӑшӗ. Тен, ҫитес ҫул вара хамах сан патна ҫыру ҫырӑп», — тенӗ София ҫырура.
Хӗрачан ӗмӗчӗ пурнӑҫланнӑ. «АВТОРЕГИОН» компани ун валли синтезатор туяннӑ. Антон Ким Хӗл Мучин парнине Софийӑна тыттарнӑ. Халӗ хӗрача сентезатор каласа пӳрнисене аталантарӗ.
Нумаях пулмасть Мускавра «Семья года – 2016» (чӑв. Ҫемье ҫулталӑкӗ — 2016) Пӗтӗм Раҫҫейри конкурса пӗтӗмлетнӗ. РФ Ӗҫ тата социаллӑ хӳтлӗх министерствипе Йывӑр лару-тӑрури ачасене пулӑшакан фонд йӗркеленӗ ӑмӑртӑва ҫӗршывӑн 79 регионӗнчи 294 ҫемье хутшӑннӑ. Асӑннӑ йышран 79-шне ҫулталӑк ҫемйи ят панӑ.
Чӑваш Ене ҫӗршыври конкурсра Шупашкарти Надеждинсем хӳтӗленӗ. Тӑватӑ ачаллӑ ҫемье пиллӗкмӗшне усрама илнӗ. Вӑл «Созвездие» ача пахчине инклюзивлӑ ушкӑна ҫӳрет. Надежлинсене конкурс йӗркелӳҫисе «Семья – хранитель традиций» (чӑв. Ҫемье — йӑла-йӗркене упраканӗ) номинацире чысланӑ.
Маларах «Ҫулталӑкри ҫемье» республика конкурсне пӗтӗмлетнӗччӗ. Унта Патӑрьел районӗнчи Чӑваш Ишекӗнче пурӑнакан Уткинсене ҫитекен пулман.
Паян Чӑваш Енӗн прокуратури сусӑрсен ыйтӑвӗпе пуҫласа уҫӑ канашлу ирттернӗ. Унта инвалидсене транспорт инфраструктурипе усӑ курма меллӗ маррине Сергей Легостаев прокурорпа ку тытӑмра ӗҫлекенсенчен пуҫласа социаллӑ службӑсенче тӑрӑшакансем, влаҫ орагнӗсенче тимлекенсем, суд приставӗсем, ҫул-йӗр инспекторӗсем таранах хутшӑннӑ.
Сусӑрсемшӗн (республикӑра 88 пин инвалид пурӑнать, вӗсенчен 3,2 пинӗшӗ хӑйсем тӗллӗн утса ҫӳреймеҫҫӗ) социаллӑ инфраструктура меллӗ пултӑр тесе яваплисем пачах ӗҫлемеҫҫӗ тени, паллах, тӗрӗс мар пулӗччӗ. Апла пулин те татман ыйтусем те ҫителӗклӗ. Кӑҫал кӑна прокуратура куҫӗ тӗлне йӗркене пӑснӑ 332 тӗслӗх лекнӗ. Тепӗр хутчен палӑртатӑп, ку вӑл — куҫа лекни кӑна-ха.
Паянхи форумра сӳтсе явнӑ ыйтусемпе яваплисем пӗрле пулса татса пама калаҫса татӑлнӑ.
Шупашкарти гидроэлектростанци хӑйӗн ҫуралнӑ кунӗпе Ҫӗнӗ Шупашкарти инвалидсене чысланӑ. Анчах унччен вӗсем сусӑрсем валли пултарулӑх конкурсӗ йӗркеленӗ.
Ҫиччӗмӗш хут йӗркелекен ӑмӑртӑва кӑҫал Ҫӗнӗ Шупашкарти инвалидсен пӗрлешӗвӗн 35 пайташӗ хутшӑннӑ. Вӗсенчен хӑшӗсем конкурса кашни ҫулах хутшӑнса пынӑ. Ҫапах та хальхинче тӳресем анлӑ сарӑлнӑ техникӑпа хатӗрленӗ ҫӗнӗ ӗҫсене хаклама пултарнӑ: тӗрӗ, шӑрҫаран тӗрленӗ хатӗрсем, ҫыхнӑ япаласем, йывӑҫа касса ӑсталанисем, оригами (хӑмаран хатӗрленӗ ӗҫсем), живопсиь, графика. Сусӑрсем декупаж (япаласене ӳкерчӗпе тата орнаментпа илемлетни), канзаши (чечеке яппунсен мелӗпе хатӗрлесси), тильда (алӑпа ӑсталанӑ пуканесем) мелӗпе те ӑсталаҫҫӗ.
Ҫӗнтерӳҫӗ ята кӑҫалхипе виҫҫӗмӗш хут ӗнтӗ Тамара Андреева ҫӗнсе илнӗ. Парнесене Надежда Зайкова тата Алексей Городнищев те тивӗҫнӗ. Ӑмӑртӑва хутшӑннисене тӗрлӗ номинаципе те хавхалантарнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Людмила Соломонова кӗҫех икӗ ачипе, вӗсенчен пӗри — сусӑр, урамра тӑрса юлма пултарать. Хӗрарӑм виҫҫӗмӗш ачине кӗтет.
Людмилӑна хӑй вӑхӑтӗнче хула администрацийӗ хваттер уйӑрса панӑ. Анчах кӗҫех Шупашкарти 3997-мӗш ҫар чаҫӗ кун пирки суда тавӑҫ тӑратнӑ. Вӑл вӗсен имӗш.
Суд пулнӑ ӗнтӗ. Приговорпа килӗшӳллӗн, ҫемьен хваттертен тухса кайма тивет. Хула администрацийӗ сусӑр ачана ҫитӗнтерекен хӗрарӑма япӑх лару-тӑрури хваттер уйӑрса панӑ. Хӗрарӑм унта юсав ӗҫӗсем ирттернӗ.
Суд администрацие ҫемьене урӑх хваттере куҫарма ыйтнӑ. Анчах Соломонова ахаль тухса каясшӑн мар. Ара, вӑл унта юсав ирттерсе мӗн чухлӗ укҫа тӑкакланӑ-ҫке-ха.
Людмила, ҫитменнине, тепӗр уйӑхра ача ҫуратӗ. Администраци ЧР Аслӑ судне тавӑҫ тӑратма шантарнӑ. Анчах Людмила ӗҫ-пуҫ ун майлӑ вӗҫленессе ӗненмест.
Валерий Раштав поэта Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ, унчченхи пухура чӑваш парламентне ертсе пынӑ Юрий Попов тата Фарида юрӑҫ пӗр шухӑшлӑ пулса ноутбук парнеленӗ.
Студент чухнех сарӑмсӑрланса юлнине пула унтанпах вырӑнпах выртакан Валерий Кӳкеҫри ваттисемпе сусӑрсен ҫуртне лекнӗ. Шӑпа унта ҫитернӗ пулин те поэт чунлӑскерен аллинчен хутпа ручка каймасть. Пӗлтӗр чӑваш литературин ҫӳлӗкӗ Валерий Самойлов-Раштавӑн юрра хывӑннӑ сӑввисен пуххипе, ӑна «Телей кайӑкӗ» ят панӑ, пуянланнӑччӗ. Валерий Раштав маларах «Шухӑша вӗҫтереймӗн ҫилпе» ятпа кӗнеке кун ҫути кӑтартнӑ. Ӑна Валерий Самойловӑн университетра пӗрле вӗреннӗ тусӗсем парнелӗх кӑларнӑ.
Поэт патӗнче юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Юрий Попов тата Валерий Раштав сӑввисемпе кӗвве хывнӑ самай юрра шӑрантаракан Фарида пулнӑ. Чӑваш Енӗн Ҫыравҫӑсен союзӗн пайташне вӗсем ноутбук парнеленӗ.
Вӑрнар районӗнчи Пӑртас ялӗнче пурӑнакан арҫынна суд 6 ҫуллӑха хупса хумалла тунӑ. Ҫавскерӗн вӑл вӑхӑта пӗтӗмӗшле режимлӑ колонире ирттерме тивӗ.
42 ҫулти арҫынпа унӑн 36-ри пӗлӗшӗ кӑҫалхи пуш уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Пӗтӗм тӗнчери хӗрарӑмсен кунне уявланӑ-ши — пӗрле эрех ӗҫнӗ. Анчах тем пайлайман-ҫке иккӗшӗ — аслӑраххи ҫамрӑкки ҫине бензин сапнӑ та унтан зажигалка ҫутнӑ. Часах 36-ри арҫыннӑн ҫипуҫӗ хыпса илнӗ. Арҫын пуҫне, мӑйне, аллине, пӗҫҫине, кӗлеткине хытах пӗҫертсе янӑ. Унӑн кӗлеткин 30 проценчӗ шар курнӑ. Сылтӑм хӑлхи тата тӑватӑ пӳрни ҫунса кайнӑ.
Чӗртсе яраканни тӑна кӗренҫи пулса ҫулӑма сӳнтерме хӑтланнӑ-ха, васкавлӑ пулӑшу та чӗнсе илнӗ. Пӗрех ҫамрӑк арҫын пӗрремӗш ушкӑн сусӑрӗ пулса юлнӑ.
Ҫӗнӗ Шупашкарта шӑв-шав ҫӗкленнӗ. Пепке кӗтекен, икӗ ача амӑшне (вӗсенчен пӗри сусӑр) хваттертен урама кӑларса ярасшӑн. Людмила Соломонова пурӑнакан хваттере Шупашкарти ҫар чаҫӗ туртса илесшӗн-мӗн.
Руфина ҫул урлӑ каҫнӑ чухне машина айне лекнӗ. Амӑшӗ хӗрне виҫӗ ҫул ӗнтӗ зонд урлӑ ҫитерет. Ача ҫапса хӑварнӑ арҫын ирӗке амнистипе тухнӑ. Халӗ вӑл ҫемьене 500 пин тенке пӗчӗкшерӗн тӳлет.
Людмила сахал тупӑшлӑ ҫемьесен йышне кӗрсе пурӑнмалли кӗтесе тивӗҫнӗ. Суд урлӑ. Администраци уйӑрса панӑ хваттер лайӑх лару-тӑрура пулман. Амӑшӗ юсав ӗҫӗсем тума тытӑннӑ. Халӗ хваттер питӗ илемлӗ.
Кӑҫалхи авӑн уйӑхӗнче ӑна суда чӗннӗ. Хваттер унӑн мар, ҫар чаҫӗн иккен. Ҫемьене хваттертен кайма ыйтнӑ.
2007 ҫулта ҫар ҫыннин ҫемйине кӑларса янӑ. Лешӗ ӑна приватизацилеме тӑнӑ-мӗн. Приставсем ку ӗҫе 7 ҫул тӑснӑ. 2014 ҫулта тинех хваттер пушаннӑ. Анчах ҫар чаҫне ӑна тавӑрса паман. Чиновниксем унта Соломоновсене пурӑнма янӑ. Ку лару-тӑру пирки ҫар ҫыннисем халӗ тин пӗлнӗ, хваттере пушатма ыйтнӑ.
Хула администрацийӗ ҫар чаҫӗ кая юлнине ҫирӗплетет. Хваттер тахҫанах хула хыснине куҫнӑ. Суд ҫапла йышӑннӑ.
Чӑваш Ене 23,5 миллион тенкӗ килӗ. Ку укҫа халӑха эмелпе тивӗҫтермешкӗн кайӗ.
Укҫа-тенке сусӑрсене эмелпе, сиплӗ апат-ҫимӗҫпе тата ыттипе тивӗҫтермешкӗн уйӑраҫҫӗ. Раҫҫейре пӗтӗмпе ку тӗллевпе хыснаран 3,8 миллиард тенкӗ уйӑрнӑ. Ку хушӑва Дмитрий Медведев премьер-министр алӑ пусса ҫирӗплетнӗ. Укҫа-тенке регионсен хушшинче пайлӗҫ.
Чӗмпӗр облаҫне — 28,4, Тутарстана — 114,2, Чулхула облаҫне 57,1, Мӑкшӑ Республикине — 14,3, Мари Республикине 11,3 миллион тенкӗ уйӑрса панӑ.
Сӑмах май, Чӑваш Енре 85,4 пин сусӑр ҫын пурӑнать. Вӗсенчен 26,5 пинӗшӗ эмел илмешкӗн ҫӑмӑллӑхсене тивӗҫӗ.
+2.3 °C