Аня Чижова ячӗпе хисепленсе тӑракан фонд Чӑваш Енре ача-пӑча валли социаллӑ такси ӗҫлеттерме тытӑнасшӑн. Газельре кӳме валли икӗ вырӑн, ӑна хӑпартмалли пулӗ. Ку таксие 8 ҫын вырнаҫаять. Ҫапла майпа ку машинӑпа вырӑнпа выртакан ачана та, кӳмепе ҫӳрекен шӑпӑрлана та илсе ҫӳреме пулать.
Фонд ӗҫченӗсем каланӑ тӑрӑх, вӗсем водителе тупнӑ. Вӑл заявкӑсем йышӑнӗ, ачасене пульницӑсене, театрсене, кинотеатрсене илсе ҫӳрӗ. Ара, сусӑр ачан кӳлмеке ахаль уҫӑлма та тухас килет.
Анчах фонд хальлӗхе бензин паракан партнера тупаймасть. Ку ӗҫ икӗ уйӑх пырать. Хальлӗхе алӑ паракан тупӑнман, вӗсене «илтекен» ҫук. Фонд партнерӑн логотипне такси ҫине ҫыпӑҫтарма сӗнсен те, ку машина республикӑшӑн мӗн тери пысӑк социаллӑ пӗлтерӗшлӗ пулнине ӑнлантарсан та пулашма кӑмӑл тӑвакансем тупӑнман.
Канаш районӗнчи Сивҫырма ялӗнче пурӑнакан 33 ҫулти сусӑр арҫын шывра путса вилнӗ. Вӑл кӳршӗ ялти пӗвере шыва кӗнӗ.Сусӑрӑн виллине ҫӑлавҫӑсем тепӗр кун ҫеҫ тупнӑ.
Кӑҫал ҫанталӑк шӑрӑх тӑнӑран шывра пулнӑ инкексен йышӗ 20 процент ӳснӗ. Кӑҫал 19 ҫын шывра путса вилнӗ, вӗсенчен иккӗшӗ – ачасем.
Кӑҫал Муркаш районӗнче инкек пулнӑ. Унта 9 ҫыннӑн пурнӑҫӗ шывра татӑлнӑ.
| УТӐ | 05 |
Ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Шупашкарта пӗрремӗш ушкӑнри сусӑр хваттерне мелицина маски тӑхӑннӑ виҫӗ ҫын пырса кӗнӗ. Трактор тӑвакансен проспектӗнчи ҫуртри хваттерте ҫав вӑхӑтра 56 ҫулти арҫын пӗчченех пулнӑ. Сусӑр кӳлепипе ҫӳрекенскер хӑйне хӳтӗлеймен. Кӗтмен «хӑнасем» компьютер тата телефон ҫаратса кайнӑ.
Пуҫиле шыравӗн ӗҫченӗсем вӑрӑ-хурахсем епле машинӑпа кайнине палӑртнӑ, кайран пуҫтахсем камсем пулнине пӗлнӗ. Хурахсем 19-42 ҫулсенчи виҫӗ арҫын пулнӑ. Ушкӑнри икӗ ҫын унччен судпа айӑпланнӑ иккен. Чӑваш Ен Шалти ӗҫсен министерствин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, ушкӑнри чи асли хула центрӗнчи суту-илӳ центрӗсенче вӑрӑ ӗҫӗпе аппаланнине те палӑртнӑ. Тепрехинче вӑл тата урампа иртсе пыракан хӗрарӑма телефонпа шӑнкӑравлама ирӗк ыйтнӑ. Хӑйӗн телефонӗн аккумуляторӗн зарядки ларнине ӗнентернӗ те хаклӑ япала алла лексен йӑтса тарнӑ.
Вӑрӑ-хурахсем тӗлӗшпе пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫе халӗ тӗпчесе пӗтернӗ.
Кӑрлач уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Шупашкарта «Христос ҫутти» конкурс иртет. Вӑл Шупашкарти 1-мӗш ача-пӑча ӳнер шкулӗнче концерт залӗнче 13 сехетре уҫланӗ.
Конкурса сусӑрсем хутшӑнӗҫ. Вӗсен йышӗнче тӗлӗнмелле каччӑ пулӗ. Вӑл – Тутарстанран. 19 ҫулти Алексей Романов – 1-мӗш ушкӑн сусӑрӗ, унӑн алӑ тупанӗ, пӳрнисем ҫук. Ҫӳлерех асӑннӑ шкул директорӗ Наталья Ванеркина каланӑ тӑрӑх, ҫапах каччӑ пианино калать.
Палӑртмалла: кунашкал конкурс Шупашкарта пӗрремӗш хут иртӗ.
Паян ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче саккун проектне пӑхса тухнӑ. Вӑл сусӑр ачасене воспитани паракан ҫемьесене транспорт налукӗнчен хӑтарассипе ҫыхӑннӑ.
Документра палӑртнӑ тӑрӑх, сусӑр ачана ҫитӗнтерекен ҫемьесен 150 лаша вӑйӗллӗ пӗр машинӑшӑн налук тӳлемелле мар. Элтепер ку шухӑша ырланӑ.
«Чӑваш Енре кунашкал 5 пине яхӑн ҫемье. Кашни иккӗмӗш ҫемьен тенӗ пекех ҫӑмӑл машина пур. Сусӑр ачасене, паллах, вӗренме, пульницӑна, реабилитацие илесе каймалла. Вара шухӑш ҫуралчӗ – кунашкал ҫемьесене транспорт налукӗнчен хӑтармалла. Кун пирки эпир ЧР Элтеперне Михаил Игнатьева пӗлтертӗмӗр, вӑл ӑна ырларӗ», - ҫапла каланӑ ЧР Патшалӑх Канашӗн председателӗн ҫумӗ Юрий Кислов.
Свердловск облаҫӗнче чӑваш юмахӗсем тӑрӑх лартнӑ «Иван батыр» (чӑв. Иван паттӑр) мультфильм кӑтартнӑ.
Ҫурла уйӑхӗн 15-16-мӗшӗсенче асӑннӑ тӑрӑхра «Чувашская книга на Уральской земле» (чӑв. Урал ҫӗрӗ ҫинче чӑваш кӗнеки) акци–тифлотурне иртнӗ. Ӑна «Екатеринбург – Билимбай – Сысерть — Екатеринбург» маршрутпа йӗркеленӗ. Сысерть районӗнчи П.Г. Зуев ячӗллӗ культура ҫуртӗнче Чӑваш Ен хӑнисене вырӑнти тутарсен йӑлипе —чак-чакпа — кӗтсе илнӗ.
Куҫ начар куракансене наци литературипе тивӗҫтерес тата Урал тӑрӑхӗнчи халӑхсен туслӑхне ҫирӗплетес тӗллевпе ирттернӗ турнене Чӑваш Ери Халӑхсен ассамблейин канашӗн ертӳҫин ҫумӗ, Елена Светлая ҫыравҫӑ; Куҫсӑррисен Пӗтӗм Раҫҫейри обществин пайташӗ, «Вокал» номинацире пӗтӗм ҫӗршыври тата тӗнчреи конукрссенче лауреат ятне тивӗҫнӗ Галина Никитина; Л.Н. Толстой ячӗллӗ республикӑри ятарлӑ вулавӑшӑн пай заведующийӗ Галина Афанасьева хутшӑннӑ.
Мероприятие «Иван батыр» мультфильм кӑтартнипе (тифлокомментаторӗ — Мария Белькова) вӗҫленӗ.
Шупашкарти 11-мӗш ача пахчи кӗҫех консультаци центрӗ уҫӗ. Ӑна грант укҫипе тӑвӗҫ. Ҫапла, ача пахчи РФ Ҫутӗҫ министерствин гратне – 12 миллион тенке – тивӗҫнӗ.
Укҫа-тенке федераци хыснинчен «Шкул умӗнхи тата пӗтӗмӗшле вӗренӗвӗн хальхи йышши механизмӗсемпе технологийӗсен аталанӑвӗ» программӑпа килӗшӳллӗн уйӑрӗҫ. Палӑртмалла: 11-мӗш ача пахчи пӗлтӗр те 12 миллион тенкӗ грант выляса илнӗ.
Грант укҫипе уҫма палӑртнӑ консультаци центрӗ «Шанӑҫ» ятлӑ пулӗ. Вӑл сусӑр ачасен ашшӗ-амӑшне психологи-педагогика пулӑшӑвӗ парӗ. Центр тӳлевсӗрех ӗҫлӗ.
Вӑрнар районӗнчи тӗп пульницӑна кӳмери сусӑрсене кӗрсе тухма май ҫук. Ҫакна асӑннӑ тӑрӑхри прокуратура тӗрӗслев вӑхӑтӗнче асӑрханӑ.
Сиплев учрежденийӗ пандуссене вырнаҫтарма вырнаҫтарнӑ-ха, анчах ытла чӑнкине кура унта урапаллӑ ҫынна хӑпарса анма чӗр нуша иккен. Поликлиникӑна кӗнӗ ҫӗрте вырнаҫтарнӑ пандуспа юнашар алӑпа тытӑнмалли те пулман.
Асӑннӑ учреждени кӑлтӑка пӗтерме тивӗҫлӗ мера йышӑнманнине кура прокуратура тӗп врач тӗлӗшпе административлӑ ӗҫ пуҫарнӑ. Ҫавна май надзор органӗ суда тавӑҫпах тухнӑ. Тавӑҫа сусӑрсен правине хӳтӗлесе ҫырнӑ. Пульницӑна саккун ыйтнине пӑхӑнма хистеме ыйтнӑ.
Чӑваш Енӗн прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑлтӑка пӗтернине прокуратура тӗрӗслесе тӑрӗ.
Чӑваш Енӗн Лев Толстой ячӗллӗ ятарлӑ вулавӑшӗнче Чӑваш чӗлхи кунне уявланӑ. Куҫ курманнисен пӗтӗм Раҫҫейри обществин Шупашкарти уйрӑмӗн пайташӗсем валли йӗркеленӗ мероприятие «Ытарайми чӑваш чӗлхи» ят панӑ.
Уява Чӑваш Республикин патшалӑх гимнӗпе уҫнӑ. Мероприятие пухӑннисем ӑна ура ҫине тӑрса итленӗ.
Чӑваш чӗлхи кунӗн уявне ертсе пынӑ Надежда Григорьева вулавӑш ӗҫченӗ чӑваш букварьне йӗркеленӗ Иван Яковлев ҫинчен каласа кӑтартнӑ. Вӑл тӑван халӑхӑмӑра ҫутта кӑларнӑскер чӑваш халӑхӗ валли ҫырнӑ халалпа паллаштарнӑ.
Вулавӑша ҫӳрекен Светлана Федорова Ҫеҫпӗл Мишшин сӑввине вуланӑ. Шупашкарти пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан интернат-шкулта 6-мӗш «а» класра пӗлӳ пухакан Зинаида Катерова чӑваш халӑх юррисене шӑрантарнӑ. Раҫҫейри тата Пэпӗтӗм тӗнчери конкурссен лауреачӗ Галина Никитина та чӑвашла юрланӑ.
Чӑваш Енри предприятисенче сусӑрсем валли ӗҫ вырӑнӗсене пӑхса хӑвармаллах. Ун пек йышӑнӑва республика шайӗнче ытти ҫул та тӑваканччӗ, кӑҫал та ҫапла йышӑннӑ.
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче республика Правительствин Пуҫлӑхӗ Иван Моторин 86-мӗш номерлӗ йышӑнӑва алӑ пуснӑ. Унта сӑмах сусӑрсем валли предприяти-организацире квота пӑхса хӑварасси пирки пырать.
101 ҫынтан пуҫласа 500 ҫын таран тӑрӑшаканнисен сусӑрсем валли ятарлӑ пӗр ӗҫ вырӑнӗ пӑхса хӑвармаллах. Енчен те предприяти-организацире 501 ҫынтан пуҫласа ытларах йыш тӑрӑшсан икӗ вырӑн пулмалла.
Чӑваш Ен Правительстви пӗлтӗр йышӑннӑ хут кӑҫал хӑйӗн вӑйне ҫухатассине каланӑ. Йышӑну ӑна официаллӑ майпа пичетленӗ хыҫҫӑн вунӑ кунтан саккунлӑ вӑя кӗрӗ.
+2.3 °C