Шупашкар районӗнчи ача-пӑча уйлӑхӗсенчен пӗринче пӗлтӗр те пӑтӑрмах пулнӑччӗ-ха. Халӗ тата тепре сиксе тухнӑ. Унта канакан 12 ҫулхи арҫын ачана сӑпса сӑхнӑ. Унтан вӑл медицина пунктне пулӑшу ыйтма кайнӑ. Ҫавӑнта уйлӑх медсестри ачана темле эмелпе укол тунӑ хыҫҫӑн ачана пушшех йывӑрлатса янӑ пирки ӑна пульницӑна илсе кайнӑ. Укол тунӑ эмеле психотроплӑ хатӗр тесе шухӑшлаҫҫӗ иккен.
Халӗ ку фактпа тӗпчев пырать иккен. Прокуратура уйлӑха питӗ тӗплӗн тӗпчесшӗн. Унӑн пӗтӗмлетӗвне ҫурла уйӑхӗнче пӗлтерме шантараҫҫӗ.
Паян Чӑваш Енри 47 ача Севастополе ҫитнӗ. Йыша нумай ачаллӑ тата усрава илнӗ ҫемьесенче ӳсекенсем, тӑлӑхсем кӗнӗ. Вӗсем тата вӗсемпе ҫула тухнӑ педагогсемпе тухтӑрсем, пурӗ 6 ҫын, федераци хысни шучӗпе Севастополь ҫывӑхӗнчи «Атлантус» ача-пӑча уйлӑхӗнче каннӑ. Хура тинӗс хӗрринче. Асӑннӑ хуларан 20 ҫухрӑмри Орловка хулинче вырнаҫнӑ. Канакансем пилӗк ҫын вырнаҫмалӑх номерсенче пурӑнӗҫ, вӗсене кунне 5 хутчен апатлантарӗҫ. Мӗнпур тӑкака федераци хыснинчен саплаштараҫҫӗ иккен.
Пирӗн республикӑн Сывлӑх сыхлав тата социаллӑ аталану министерстви Ача-пӑча уйлӑхӗнче пляжа ҫитме 5–10 минутран ытла утмалла мар, йодпа пуян тинӗс сывлӑшӗ ҫӳлти сывлав ҫулӗсен чирӗсенчен сиплет тесе пӗлтерет. Чӑваш Ен ачисем уйлӑхра ҫурлан 5-мӗшӗччен канӗҫ.
Инкек медицинин республика центрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, кӑҫалхи ҫур ҫулта ҫул-йӗр инкекӗнче ҫул ҫитмен 171 ача суранланнӑ. Ҫав шутра велосипедпа тата мотоциклпа ҫӳрекенсем те яланхиллех пур. Юлашкинчен асӑннӑ инкексен шучӗ пӗлтӗрхипе танлаштарса пӑхсан палӑрмаллах ӳсни курӑнать. Цифра чӗлхипе каласан, 28 процент хушӑннӑ.
Ҫуллахи вӑхӑтра вилекенсен йышӗ те нумайланнӑ. Кӑрлач–ака уйӑхӗсенче ҫул-йӗр ҫинчи инкекре ҫул ҫитмен 89 ача суранланнӑ пулсан, ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен тытӑнса ҫӗртмен 25-мӗшӗччен 79-ӑн шар курнӑ. Вӗсенчен 19-шӗ скутерпа, мопедпа е мотоциклпа ярӑнакансем иккен. Вилекен те пулнӑ.
Сӑмах май, хальхи вӑхӑтра ҫул ҫинчи юрӑхлӑ хӑвартлӑх виҫине пӗр айӑплавсӑр 20 ҫух/сех таран пӑсма юрать. Ҫакӑнпа усӑ курса ял-хула таврашӗнче урапаҫӑсем (водительсем) 80 хӑвартлӑхпа ҫурейреҫҫӗ. Саккун кӑларакансем вара ку йӑла ҫынсен (ҫав шутра ачасен те) сывлӑхне хӑрушлӑх кӑларса тӑратма пултарасси пирки пӑшӑрханаҫҫӗ имӗш. Хальхи вӑхӑтра ҫул-йӗрти статистикӑна сӑнаҫҫӗ, енчен те вилекенсен йышӗ ӳсни курӑнать пулсан хӑвартлӑха ӳстерме юракан виҫене 10 таран кӑна хӑварасшӑн иккен.
Хула кунӗ умӗн Шупашкарти Пирогов тата Крылов урамӗсенчи ача пахчине туса пӗтерме палартнӑ. Анчах ӗҫ кая юлса пырать иккен.
Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков тата ЧР вӗренӳ министрӗ Владимир Иванов ҫурт тӑвӑм лапамӗсене ҫитсе курнӑ, лару-тӑрупа кӑсӑкланнӑ.
Пирогов тата Крылов урамӗнчи виҫӗ хутлӑ ҫурт хатӗр. Шалти ӗҫсене тумалли, хӑтлӑх кӗртесси ҫеҫ юлнӑ. Анчах ача пахчисем ҫурла уйӑхӗнче ӗҫлеме тытӑнмасси комиссишӗн паллӑ. Хальлӗхе кӗркуннене хӑварнӑ.
Ҫурта тӑвакан подрядчиксен пӑтӑрмах сиксе тухнӑ-мӗн. Юсав ӗҫӗсем тунӑ чухне ҫӗнӗ ӗҫ пурнӑҫламалли паллӑ пулнӑ. Кӑна вара чи малтанах плана кӗртмен. Ҫавна май проекта ылмаштарма тивет. Каллех вӑхӑт кирлӗ.
Ҫамрӑклӑх бульварӗнчи ача пахчине ҫӗртме уйӑхӗнчех хута яма палӑртнӑ. Анчах ӗҫ кунта нумай — 2–3 уйӑха та ҫитӗ. Владимир Иванов министр палӑртнӑ тӑрӑх, министерствӑпа правительство енчен нимӗнле кӑлтӑк та ҫук, пӗтӗм ыйтӑва татса панӑ.
Эппин, пӑтӑрмах мӗн сӑлтавпа сиксе тухнӑ-ха? Аукционсенче яланах профессионалсем выляса илмеҫҫӗ-мӗн. Камӑн хакӗ сахалрах — ҫавна параҫҫӗ.
Шупашкарти музыка училищинче тата тӗп хулари С.М.Максимов ячӗллӗ ача-пӑча музыка шкулӗнче вӗрентекен Анжелика Сидорова флейтҫӑ Пӗтӗм Раҫҫейри «Ача-пӑча ӳнер шкулӗн чи лайӑх вӗрентекенӗ» конкурсра лауреат ятне тивӗҫнӗ.
Анжелика Сидорова хӑй те Шупашкарти музыка училищинче вӗреннӗ. Мускав район администрацийӗнчен пӗлтернӗ тӑрӑх, Анжелика Викторовна вӗрентсе кӑларнӑ 20 яш-хӗр вӑтам тата аслӑ шкулсенче музыка енӗпе пӗлӗвне тарӑнлатаҫҫӗ.
Анжелика Сидорова Чӑваш Енри ача-пӑчан чи лайӑх ушкӑнӗсенчен пӗрине — флейтҫӑсен «Dolce» ансамбльне — ертсе пырать. Ансамбль пӗтӗм тӗнчери тата Раҫҫейри конкурссенче лауреат ятне тивӗҫнӗ. Маттур вӗрентекен ЧР тата РФ культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ те.
Шупашкарта ӗнер тата тепӗр сывлӑх проекчӗ ӗҫлесе кайнӑ. Унччен сывлӑх территорийӗсем тесе йышӑннӑ Лакрей вӑрманӗпе А.Г. Николаев космонавт ячӗллӗ парксем ҫумне халӗ «Шупашкара — 500 ҫул» парк хутшӑннӑ. Унта «Сывлӑх ташши» проект пурнӑҫланать.
Мероприятие марафон чупӑвӗпе Олимп вӑййин кӗмӗл ҫӗнтерӳҫи Валентина Егорова уҫнӑ. «Сывлӑх ташшине» чи малтан хутшӑннисем — «Шупашкарти ҫул ҫитменнисен социаллӑ реабилитаци центрӗ» хысна учрежденине ҫӳрекенсемпе сахал тупӑшлӑ ҫемьесенчи ачасем. Шупашкарти Мускав районӗнчи ҫул ҫитменнисен ӗҫӗ енӗпе профилактика учетӗнче тӑракансене те чӑваш ташшин ҫеммипе тӗрлӗ хускану тума йыхравланӑ.
Хальхи вӑхӑтра республикӑн тӗп хулинчи А.Г. Николаев космонавт паркӗнче «Уҫӑ сывлӑшри йога» тата Лакрей вӑрманӗнче «Уҫӑ сывлӑшри акробатика» проектсем пурнӑҫа кӗнӗ.
Ӗнер Ҫӗмӗрле хулинче хӗрарӑм-полицейски тӑр кӑнтӑрла ача кӳми ҫине пырса кӗнӗ.
Инкек вӑхӑтӗнче хӗрарӑм отпускра шутланнӑ-ха. Кӑнтӑрла вӑл хулари Ленин урамӗнчи картишре сылтӑмалла пӑрӑнма тӑнӑ чух ача кӳмине пырса лекнӗ. Суранланнӑ икӗ ҫулхи хӗрачана Шупашкарти ача-пӑча медицина центрне ӑсатнӑ.
Полицейски майорне медицина енчен тӗрӗсленӗ те, инкек пулнӑ вӑхӑтра вӑл урӑ пулнине палӑртнӑ. Халӗ ку фактпа служба тӗпчевӗ пырать тесе пӗлтерет Чӑваш Енри Шалти ӗҫсен министерствин пресс-служби.
Шупашкарти 1-мӗш ача-пӑча ӳнер шкулӗнчи «Кӑмӑл-туйӑм» хореографи ушкӑнӗ Испанирен таврӑннӑ. Унта ачасем пӗтӗм тӗнче шайӗнче иртнӗ «Аллегория» фестивале хутшӑннӑ.
Мероприяти кӑҫалхипе пиллӗкмӗш хут иртет иккен. Унта Грузинчи, Турцинчи, Словакинчи, Нидерландри, Польшӑри, Латвири, Украинри 1 500 ытла ҫын хутшӑннӑ.
Фестиваль хула урамӗсем тӑрӑх ҫӳренинчен пуҫланнӑ. Шупашкарти ачасен Петр Пашков вӗрентекен ертсе пыракан «Кӑмӑл-туйӑм» ушкӑнӗ гала-концерта хутшӑнма тивӗҫнӗ. Унта вӗсем чӑваш, вырӑс тата тутар ташшисене ташланӑ. Халӗ ачасем Греципе Польшӑра иртекен пӗтӗм тӗнчери фестивальсене хутшӑнас ӗмӗтпе пурӑнаҫҫӗ иккен.
Шупашкар хулин Калинин район администрацийӗ фестивале йӗркелекенсем Чӑвашра ҫамрӑк талантсене чи пысӑк шайра пулӑшнине пӗлсен тӗлӗннӗ тесе ӗнентерет.
Сӑнсем (3)
Ҫак кунсенче Пӗтӗм тӗнчери Google Science Fair конкурсӑн тӗп тапхӑрӗсенчен пӗри вӗҫленнӗ. Унта тӗнчери шкул ачисемпе студентсем, 13–18 ҫулсенчисем, хутшӑннӑ. Конкурса темиҫе пин ӗҫ ҫитнӗ.
Суйлав тапхӑрӗнче регионти 90 финалиста палӑртнӑ. Вӗсен йышне Раҫҫейри 6 ҫын лекнӗ. Ҫав шутра Шупашкарта пурӑнакан Максим Смирнов та.
ЧР Экономика министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Максим республика шайӗнче иртекен «Чӑваш Республикин ҫамрӑк изобретателӗ» конкурсра пӗрре мар ҫӗнтернӗ. Ҫак конкурса 2007 ҫултанпа ирттереҫҫӗ.
Пӗтӗм тӗнчери Google Science Fair конкурспа килӗшӳллӗн Максим «Сусӑрсем валли — транспорт хатӗрӗ» проекта хӑтланӑ. Вӑл авари чухне пассажира хӳтӗлет. Урапа ҫапӑнсан кабина 180 градус ҫаврӑнать.
Максим конкурсра ҫӗнтерӗ-ши? Ку авӑнӑн 22-мӗшӗнче паллӑ пулӗ. Ҫӗнтерӳҫе вӗренмешкӗн 50 000 долларлӑх грант тата National Geographic экспедиципе пӗрле 10 кунлӑха ҫулҫӳреве каймашкӑн путевка парӗҫ. Ҫавӑн пекех Virgin Galactic космодрома ҫитме май пулӗ.
Шупашкарти пысӑк суту-илӳ предприятийӗсем тата хӑш-пӗр организацисем велопарковкӑсем йӗркелеме маларахах пуҫланӑччӗ-ха. Халӗ ҫав йӗрке ача-пӑча учрежденийӗсене ҫитнӗ. Тӗп хулан Мускав район администрацийӗ хӑйӗн территорийӗнче вырнаҫнӑ 7-мӗш, 176-мӗш, 200-мӗш ача пахчисем велопарковкӑсем пӑхса хӑварнине пӗлтерет. Асӑннӑ учрежденисем пӗчӗккисен велосипечӗсем валли те, аслисен валли те вырӑн туса хунӑ.
Икӗ урапаллӑ «хурҫӑ утсене» сӑнчӑрлани вӗсене кукӑр алӑллисенчен сыхлама, ачасемпе аслисене велосипеда хӑрамасӑрах лартса хӑварма май парать.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.12.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 753 - 755 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Мускав район сучӗ ЧАП пӗтермелли йышӑну тунӑ. | ||
Пулӑм хуш... |