Сывлӑх
![]() cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енре 935 ҫамрӑка, 12-18 ҫулсенчисене, кӑшӑлвирусран прививка тунӑ. Хальлӗхе "Спутник М" вакцинӑн пӗрремӗш компоненчӗпе тутарнӑ. Кун пирки эрнекун иртнӗ оперштаб ларӑвӗнче пӗлтернӗ. Аса илтерер: кӑрлач уйӑхӗнче республикӑна 12-18 ҫулсенчи ачасем валли 960 доза вакцина кӳрсе килнӗ. Кӑрлач уйӑхӗн вӗҫӗнче 75 ҫамрӑк вакцинациленни пирки каланӑ. Пӗрремӗш парти пӗтнӗпе пӗрех, ҫавна май ЧР Элтеперӗ Олег Николаев татах вакцина кӳрсе килес ӗҫе йӗркелеме хушнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Фёдор Мадуров. Олег Самана ӳкернӗ видеори сӑн Паян, нарӑсӑн 20-мӗшӗнче, хурлӑхлӑ хыпар ҫитрӗ — чӑваш халӑхӑн паллӑ хастарӗ Мадуров Фёдор Иванович пирӗнтен яланлӑха уйрӑлса кайрӗ. Пире пӗлтернӗ тӑрӑх Фёдор Ивановича хӑйӗн ҫуралнӑ ялӗнче, Баскакра, пытарӗҫ. Сывпуллашу ӑҫта тата хӑҫан иртесси хальлӗхе паллӑ мар. Мадуров Фёдор Иванович — чӑваш скульпторӗ, графикӗ. Юлашки ҫулсенче вӑл ытларах чӑваш йӑли-йӗркине упракан мӑчавар пек паллӑччӗ. Фёдор Иванович 1942 ҫулхи ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Шӑмӑршӑ районӗнчи Баскак ялӗнче ҫуралнӑ. 80 ҫула ҫитиччен икӗ уйӑх ҫеҫ пурӑнса ҫитеймерӗ. Унӑн чи паллӑ ӗҫӗ — 1989 ҫулта туса лартнӑ «Дорога та Москву» композици. Малтан вӑл Шупашкарӑн «Рашча» ункине илем кӳретчӗ, унтан ӑна 500 ҫуллӑх парка куҫарса лартрӗҫ. Каярах вара унтан та ҫак композици ҫухалчӗ. Фёдор Ивановичӑн ӗҫӗ ҫавӑн пекех Шӑмӑршӑ районӗнчи «Чӑваш вӑрманӗ» паркӗнче вырнаҫнӑ. Вӑл «Время и жизнь» ятлӑ. 1989 ҫулта Фёдор Мадурова Чӑваш АССР тава тивӗҫлӗ художникӗ ятпа чысланӑ. Вӑл ҫавӑн пекех Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш комсомолӗсен преми лауриачӗ. 1990–1994 ҫулсенче вӑл Чӑваш АССР Аслӑ Канашӗн вуниккӗмӗш пухӑвӑн депутачӗ пулнӑ. Ҫӗнетнӗ информаци: Фёдор Ивановичпа юнкун, нарӑсӑн 23-мӗшӗнче ирхи 9-па 10 сехет хушшинче сывпуллашӗҫ. |
Персона
![]() Л. Пэленич архивӗнчи сӑнӳкерчӗк «Чӑвашлӑх энциклопедийӗн хуҫи» (Леонид Пэленич Фейсбукра ун пирки ҫапла ҫырнӑ) тӗрӗк тӗнчипех паллӑ профессор Николай Егоров паян, нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, черетлӗ, 73-мӗш, ҫуралнӑ кунне уявлать. Николай Иванович Вӑрмар районӗнчи Ҫӳлти Кинчер ялӗнче ҫуралнӑ. Пулас ӑсчах малталанса Хусанти фармаци училищине вӗренме кӗнӗ. Ҫав вӑхӑтрах тӑван тӑрӑх кун-ҫулӗпе кӑсӑкланма пуҫланӑ. Арапуҫӗнчи аптекӑра ӗҫленӗ, Шупашкарта тӑрӑшнӑ. Ҫемьене пулӑшмалла тесе тӑван ялне таврӑннӑ. Клуб заведующийӗнче те тӑрӑшнӑ, сварщикра та. 1972 ҫулта Николай Егоров Шупашкарти ЧПУна вӗренме кӗнӗ. Тепӗр 20 ҫултан Казахстанри педуниверситетра доктор диссертацине хӳтӗленӗ. Паян Николай Егоров – тӗрӗк тӗнчипе паллӑ ӑсчах. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() potokmedia.ru сайтри сӑн Нарӑс уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, паян, Мускаври 56 тухтӑра ҫӗршыври 9 региона кӑшӑлвируспа кӗрешме янӑ. ТАСС пӗлтернӗ тӑрӑх, ку таранччен Мускаври тухтӑрсем кӑшӑлвируспа кӗрешессинче опыт нумай пухнӑ. Хальхи вӑхӑтра Мускавра кӑшӑлвирус сарӑлнин чи вӑйлӑ тапхӑрӗ иртнӗ. Ҫавна май унти тухтӑрсем регионсене пулӑшма пултараҫҫӗ. Вӗсене 9 региона икӗ эрнелӗхе янӑ. Чӑваш Енсӗр пуҫне тухтӑрсене Амур, Курск, Сарӑту облаҫӗсене, Алтай крайне, Забайкальене, Крыма, Ҫурҫӗр Осетие, Чулхулана пулӑшма янӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Йӗпреҫ районӗнчи Ҫӗнӗ Выҫли ялӗнчи шкула прокуратура тӗрӗсленӗ. Фермер ӗҫлеме пӑрахнӑ пӗлӳ ҫуртӗнче ферма уҫасшӑн. Ведомство тӗрӗсленӗ вӑхӑтра унта 11 ӗне пулнӑ. Хуҫи санитарипе хӳтӗлев зонине, 50 метра, пӑхӑнман. Кунсӑр пуҫне зонӑна ферма валли хӑтлӑлатман, Роспотребнадзора заявлени те килмен. Тӗрӗслев хыҫҫӑн ӗҫ пуҫарса уполномоченнӑй органа ярса панӑ. 1978 ҫулта хута янӑ шкула хупнӑ пулнӑ. Вӑл пушар хӑрушсӑрлӑхӗн тата СанПин нормисене тивӗҫтермен. Ачасене кӳршӗ яла ӑсатнӑ, вӗрентекенсене те хӑшӗ-пӗрине ӗҫе вырнаҫтарнӑ. 2018 ҫулта шкула 260 пинпе сутса янӑ. Хаклав отчечӗ ҫине вӑл йывӑҫ ҫурт тесе палӑртнӑ. Чӑннипе вара кирпӗчрен. Ҫапла майпа ӑна йӳнӗрехпе сутса район хыснине тӑкак кӳме пултарнӑ. Тӗрӗслев материалӗсене полици органӗсене ярса панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() gubdaily.ru сайтри сӑн Паян Правительство ҫуртӗнче иртнӗ оперштаб ларӑвӗнче ҫулталӑк тултарман ачасен хушшинче кӑшӑлвируспа чирлекенсем нумайланнине пӗлтернӗ. Ҫав вӑхӑтрах юлашки кунсенче республикӑра чирлекенсен шучӗ чакние палӑртнӑ. Сывлӑх сыхлавӗн министрӗ Владимир Степанов пульницӑна выртакансем тата килте сипленекенсем сахалланса пынине каланӑ. Ачасен йышӗнче те пульницӑра выртакансен йышӗ пӗчӗкленсе пырать. Паянхи куна койкӑсен фончӗн ҫурри пушӑ. Ҫитес эрнере те ҫаплах пулсан Ача-пӑча клиника пульницинчи ковид-койкӑсене чакарма пуҫлӗҫ. Анчах, Роспотребнадзор пуҫлӑхӗ Надежда Луговская пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулталӑк тултарман ачасем ытларах чирлеме пуҫланӑ. 65 ҫултан аслӑраххисен йышӗнче те кӑшӑлвируспа нушаланакансен йышӗ пысӑкланнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Ку канмалли кунсенче, нарӑс уйӑхӗн 19-мӗшӗнче тата 20-мӗшӗнче, Шупашкар районӗнчи "Ясна" этнокомплексра наци Хӗл Мучисем пуҫтарӑнӗҫ. Пӗтӗмпе - пиллӗк. Хӗл Мучисӗр пуҫне Мӑкшӑ Республикинчи Якшамо Атя, Пушкӑртстанри Кыш Бабай, Мари Элти Йушто Кугыза, Удмуртири Тол Бабай пулӗҫ. Хӗл Мучисем хӗле ӑсатӗҫ, мероприяти те "Сывӑ пул, хӗлле" ятлӑ. Унта тӳлевлӗ кӗртӗҫ. Мероприятире хӑнасем Хӗл Мучисемпе чӑрӑш тавра юрласа савӑнӗҫ, тӗрлӗ вӑйӑ ирттерӗҫ. Вӗсемпе сӑн ӳкерме те май пулӗ. Ҫавӑн пекех чӑваш Хӗл Мучи юррин хӑтлавӗ те пулӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() Инкеклӗ лару-тӑру министерствин архивӗнчи сӑн Канаш районӗнчи Кӑшнаруй ялӗнчи пушарта чутах ватӑ арҫын вилмен. Ӑна пушарнӑйсем ҫӑлнӑ. Халӗ вӑл пульницӑра выртать. Нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче каҫхи 8 сехет тӗлӗнче Кӑшнаруй ялӗнчи Ҫамрӑксен урамӗнчи икӗ хваттерлӗ ҫурт ҫунма тытӑннӑ. Кил хуҫи, 70 ҫулти арҫын, сӗрӗмпе минресе урама хӑй тӗллӗн тухайман. Ӑна вырӑна ҫитнӗ пушарнӑйсем урама илсе тухнӑ. Тухтӑрсем арҫынна Канаш районӗн тӗп пульницине илсе кайнӑ. Пушара 20 минутран сӳнтернӗ. Ҫулӑм япаласене, сӗтел-пукана сиенлетнӗ, ҫуртӑн шалти отделки юрӑхсӑра тухнӑ. Халӗ пушар мӗнрен тухнине тӗпчеҫҫӗ. Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 133 пушар пулнӑ, вӗсенче 10 ҫын вилнӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() kras.mk.ru сайтри сӑн Паян оперштаб ларӑвӗ иртнӗ. Унта 5-8-мӗш классене малалла мӗнле вӗрентессине пӑхса тухнӑ. Кӑшӑлвируспа чирлекенсем сахалланманнине кура ҫак классенче ӑс пухакансене малалла та килтен дистанци мелӗпе вӗрентме йышӑннӑ. Ку чир вӑйлӑ сарӑлнӑ муниципалитетсене пырса тивет: Шупашкар, Канаш, Ҫӗмӗрле, Ҫӗнӗ Шупашкар. Аса илтерер: ку эрнере 1-4-мӗш тата 9-11-мӗш классем парта хушшинчех ларса вӗреннӗ. Ҫак эрнере Канаш тата Ҫӗмӗрле хулисен шкулӗнче 5-8-мӗш классенче ӑс пухакансем те килтен вӗреннӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() forum.zarulem.ws сӑнӳкерчӗкӗсем Ӗнер каҫхине, нарӑс уйӑхӗн 17-мӗшӗнче, Шупашкарти Коопераци институчӗ тӗлӗнче ӳсӗр водитель тытса пыракан машина автобуспа пырса ҫапӑннӑ. Малтанласа палӑртнӑ тӑрӑх, «Тойота» автомобиль водителӗ тӗп ҫул ҫине тухнӑ чухне автобуса ҫул паман. Унпа ҫапӑнсан «Лэнд-Крузер» ҫул хӗрринчи кӗрт тата тимӗр карта ҫине пырса кӗнӗ, автобус вара хирӗҫ килекен ҫул ҫине тухса кайнӑ. Телее, ҫав самантра нимӗнле машина та пулман. «Тойота» водителӗ урӑ марри сисӗннӗ. Автобус водительне вӑл руль умӗнче урӑх ҫын пулнӑ, пӑтӑрмах вырӑнне ҫав этем кӗҫех килсе ҫитӗ тесе суйма ыйтнӑ. Анчах йӗрке хуралҫисене улталама май килмен. Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн патшалӑх автоинспекцийӗн ӗҫченӗсем камерӑсене пӑхнӑ та ҫӑмӑл машина рулӗ умӗнче кам пулни аван курӑннӑ. Чи пахи – инкекре никам та аманман. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (27.04.2025 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 750 - 752 мм, 1 - 3 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Алексеев Борис Алексеевич, чӑваш актёрӗ, Чӑваш АССРӗн халӑх артисчӗ ҫуралнӑ. | ||
| РСФСРти Наркомнац ҫумӗнче чӑваш уйрӑмӗ йӗркеленнӗ. | ||
| Кубашина Лидия Михайловна, сӑвӑҫ, тӑлмач ҫуралнӑ. | ||
| Широкова Наталия Александровна, чӗлхеҫӗ, филологи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |