Пӑтӑрмахсем
![]() Чӑваш Енӗн полпречӗ пулнӑ Леонид Волковпа ҫыхӑннӑ пуҫиле ӗҫе Чӑваш Ен прокуратури суда ярса панӑ. Ӗҫе Шупашкарти Ленин район сучӗ пӑхса тухӗ. Аса илтерер, Леонид Волкова ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курса преми илнӗ тесе РФ Пуҫиле кодексӗн 160-мӗш статйин 4-мӗш пайӗпе айӑпласшӑн. Экс-полпред ӗҫ вырӑнӗпе 2012 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗнчен тытӑнса 2015 ҫулхи ҫӗртме уйӑхӗччен усӑ курнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Тӗпчевҫӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, Леонид Волков ҫав вӑхӑтра 1 миллион та 700 пин тенкӗ ытла преми илнӗ. Экс-полпреда хальхи вӑхӑтра следстви изоляторӗнче тытса усраҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе малтанласа Федерацин хӑрушсӑрлӑх службин Чӑваш Енри управленийӗн ӗҫченӗсем тӗпченӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Валерий Филимонов Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн Ертӳҫи Валерий Филимонов спикер пуканне ҫывӑх вӑхӑтра урӑх ҫынна парас сӑмах тухнине Чӑваш халӑх сайчӗ хыпарлани иртнӗ эрне вӗҫӗнче тӳрре килчӗ. Аса илтерер, юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнчи сессире Валерий Филимонов спикер ыйтӑвне пӑхса тухнине, вӑл урӑх ӗҫе куҫнӑ май хӑйне должноҫрен хӑтарма ыйтнине пирӗн вулакансем пӗлеҫҫӗ. Эрне кунах Валерий Филимоновпа Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев тӗл пулнӑ. Ӑна вӑл «тухӑҫлӑ ӗҫшӗн» тав тунӑ. Ҫав кунах, юпа уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Валерий Филимонова Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн Ертӳҫин ҫумӗ пулма шаннӑ. Ку хушӑва Михаил Игнатьев алӑ пуснӑ. Документа Чӑваш Республикин влаҫ органӗсен официаллӑ порталне вырнаҫтарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Атнер Хусанкая кӗпе тӑрӑнтартнӑ самант Юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Чӑваш ҫӗрӗн сумлӑ ывӑлӗ, профессор, филолог, ӑслӑ-тӑнлӑ та анлӑ тавракурӑмлӑ Атнер Хусанкай 70 ҫул тултарчӗ. Ҫав кун тӗлне Чӑваш наци вулавӑшӗнче курав уҫӑлнӑччӗ. Эрнекун, юпан 19-мӗшӗнче, асӑннӑ культура учрежденийӗнче «Чӑн чӑваш филологийӗ: иртнӗ ӗмӗр ӑслӑлӑхӗ е пирӗн пуласлӑх?» ятпа ҫавра сӗтел иртрӗ. Уявра пулнӑ Тимӗр Акташ зал лӑк тулли пулнине пӗлтерет. Унта ӑслӑлӑх ӗҫченӗсемпе пултарулӑх интеллигенцийӗ ҫеҫ мар, республикӑри районсенчен ялти вӗрентекенсем те ҫитнӗ. Мероприятие Етӗрне районӗнчи ача-ача фольклор ушкӑнӗ уҫнӑ. Атнер Хусанкай пурнӑҫӗ, унӑн ӑслӑлӑхпа педагогика тата обществӑри вырӑнӗ ҫинчен Чӑваш Енӗн Общество палатин ертӳҫин пӗрремӗш ҫумӗ, Чӑваш наци конгресӗн вице-президенчӗ Анатолий Ухтияров тата ЧНКн президиумӗн пайташӗ Николай Лукианов каласа кӑтартнӑ. Анатолий Ухтияров Атнер Хусанкая Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн тата ЧНКн Тав хучӗсемпе чысланӑ. Чӑваш наци конгресӗн вице-президенчӗ Тимӗр Тяпкин чӑваш тӗрриллӗ шурӑ кӗпе тӑхӑнтартнӑ. |
Харпӑр шухӑш
Кӳршӗре
Ҫӑлкуҫ чӑваш ялӗ ҫутҫанталӑкӑн тӗлӗнмелле кӗтесӗнче, Самар кукринче вырнаҫнӑ. Самар облаҫӗнчи Ставрополь районӗ. Жигули тӑвӗсенчен кӑшт кӑнтӑрарах. Мӗн-ха вӑл "Ставрополь" тени? — Тольятти хулине ӗлӗк ҫапла каланӑ. Хула ятне катертсе улӑштарнӑ, анчах та вӑл ун таврашӗнчи район ятӗнче упранса юлнӑ. Ҫӑлкуҫсӑр пуҫне кунта тата тепӗр виҫӗ чӑваш ялӗ: Хурниҫ ("Хурӑн йывӑҫ" теничен тухнӑ), Хурамал, Лбище (чӑвашла адаптациленнӗ е пачах та урӑхла ят пуррипе ҫукки паллӑ мар). Ҫапла вара паянхи куна мӗнпурӗ тӑватӑ ял пулса тухать. Вӗсем пурте пӗр тӗлеллех, пӗр-пӗринчен аякра мар. Ҫӑлкуҫ ялӗнчи шкулта 1990-мӗш ҫулсенче кӑштах чӑваш чӗлхи те вӗрентсе пӑхнӑ. Александр Владимирович Федоров пулнӑ ун чухне шкул директорӗ. Чӑвашла вӗрентекенӗ те хӑех пулнӑ пулмалла. Халӗ шкулта чӑваш чӗлхине вӗрентме пӑрахнӑ. |
Пӗлтерӳ
![]() Концерт афиши Чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗнче черетлӗ чӑваш концерчӗ иртмелле — Трактор тӑвакансен культура керменӗнче юрӑҫсем хӑйсен пултарулӑхӗпе «Янра, чӑваш юрри» концертра паллаштарӗҫ. Пурне те унта йыхравлаҫҫӗ — вӑл 18 сехет ҫурӑра пуҫланӗ. Сӑмах май курма та итлеме килнисен хушшинче Айфон смартфон та выляттарӗҫ. Конкурс йӗркипе «Контактра» страницӑри ушкӑнра тӗплӗнрех паллашма пулать. Концерта каяс кӑмӑллисем билета 89876655094 телефонпа шӑнкӑравласа туянма пултараҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Самосвал водителӗ каҫару ыйтса ҫырни. "Про Город" сайтран илнӗ сӑн Шупашкар районӗнчи Карачура ялӗ ҫывӑхӗнче пулнӑ аварире 11 ҫын вилни, самосвал водительне икӗ уйӑхлӑха арестлени пирки сайтра хыпарланӑччӗ. Водитель те, унӑн тӑванӗсем те вилнисен ҫывӑх ҫыннисенчен чунран каҫару ыйтнӑ. Ҫапах самосвал рулӗ умӗнче ларнӑ арҫын ку ун ҫинчи яваплӑха сирменнине пӗлтернӗ. Анчах вӑл ҫирӗплетнӗ тӑрӑх, ҫул-йӗр правилине пӑсман. «Йӑлтах ҫул-ҫинче чӑрмав сиксе тунине пула самантра пулса иртрӗ, – тенӗ водитель. Халӗ самосвал рулӗ умӗнче ларнӑ арҫын тата унӑн тӑванӗсем авари самантне курнӑ ҫынсене шыраҫҫӗ. «Ун умӗнче ҫӑмӑл машина тата тепӗр самосвал пынӑ. Тен, кам та пулин мӗн те пулин курнӑ. Ҫак номерпе шӑнкӑравлма ыйтатпӑр: 89519990122», - пӗлтернӗ тӑванӗсем. Унччен маларах самосвал водителӗ каҫару ыйтса ҫырнӑ. Унта палӑртнӑ тӑрӑх, ку инкек унӑн ҫемйишӗн те питӗ пусӑк хуйхӑ. |
Пӑтӑрмахсем
![]() Ишек пасарӗ. Google карттинчи сӑн Шупашкар районӗнчи Ишек пасарӗ ҫуннӑ. Ҫак йӗркесен авторне шанчӑклӑ ҫӑлкуҫсем пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулӑм сӗт-ҫу, аш-какай сутмалли ҫуртра алхаснӑ. Пасар шӑматкунпа вырсарникун ӗҫлет. Паян унта кайнисем пасар уҫӑ пулнине пӗлтереҫҫӗ. Суту-илӳ тӑвакансем ятарлӑ ангарта мар, урамра, машинӑсем ҫинче, сутнӑ. РФ Инкеклӗ ӗҫсен министерствин Чӑваш Енри Тӗп управленийӗн сайтӗнче инкек пирки калани ҫак самантра ҫукчӗ. Пасара кайнӑ ҫынсем унта пушар хуралӗн ӗҫченӗсене курнине пӗлтереҫҫӗ. Апла пулсан, ахӑртнех, тӗпчев пырать. Ҫирӗплетмен ҫӑлкуҫсем тӗшмӗртни тӑрӑх хакласан, пасара такамсем тивертсе яма пултарнӑ имӗш. Анчах, тепӗр хут палӑртар, ку вӑл — сӑмах-юмах шайӗнче сарӑлнӑскер кӑна. Сӑлтавне специалистсем палӑртӗҫ. |
Республикӑра
![]() Суд «Чӑвашбройлер» хапрӑка штрафлама йышӑннӑ. Шупашкар районӗн судӗнче юпан 17-мӗшӗнче лару пулнӑ, унта ҫак ыйтӑва пӑхса тухнӑ. Суд палӑртнӑ тӑрӑх, хапрӑк ҫӗре тасамарлатнӑ. «Чӑвашбройлерӗ» Шӗнерпуҫ ял тӑрӑхӗнчи икӗ ҫӗр лаптӑкӗ ҫине кайӑк-кӗшӗк каяшӗ тӑкнӑ. Кайран ҫав вырӑнсенче ҫум курӑк шӑтса ашкӑрнӑ. Ҫавна май тӑпран пулӑхлӑ сийӗ пӗтме пуҫланӑ. Ҫитменнине, каяш ҫынсен сывлӑхӗшӗн тата тавралӑхшӑн сиенлӗ. Релизра суд палӑртнӑ штраф виҫине кӑтартман. Ҫапах кунашкал йӗркесӗрлӗхшӗн 40-90 пин тенкӗ тӳлеттерме пултараҫҫӗ. Е юридици сӑпачӗн ӗҫӗ-хӗлне 90 талӑклӑха чарса лартма ирӗк пур. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() Патӑрьел районӗн прокуратури районти шкулсене тӗрӗсленӗ. Ашшӗ-амӑшӗнчен укҫа-тенке саккуна пӑсса пухмаҫҫӗ-и? Тӗрӗслев ҫитменлӗхсене тупса палӑртнӑ: укҫа-тенке саккун чаракан япаласем тӗлӗшпе тӑкакланӑ. Прокуратура Сӑкӑтри шкула тата ача пахчине, Шӑнкӑртамри «Салтак тӳми» ача пахчине, Патӑрьелти «Юмах» ача пахчине тӗрӗсленӗ. Пуринче те саккуна пӑснӑ тӗслӗхсене тупнӑ. Ашшӗ-амӑшӗнчен хуҫалӑх материалӗ, дезинфекци, кӗнеке, вӗренӳ пособийӗ валли, мультимедийлӑ хатӗр-хӗтӗре пӑхса тӑма укҫа пуҫтарнӑ-мӗн. Патӑрьел районӗн прокуратури ҫӳлерех асӑннӑ заведенисенче ҫак ҫитменлӗхсене пӗтерме хушнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Статистика
![]() Юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне Чӑваш Енре 41 ача вилнӗ. Вӗсенчен 30-шӗ – 1-17 ҫулсенчисем (путса вилекенсем, ҫул ҫинчи аварире шар куракансем, ҫӳллӗшӗнчен ӳкнисем, электричествӑна пула сывлама пӑрахнисем тата ытти сӑлтава пула вилнисем), 11-шӗ вара ҫулталӑк та тултарманнисем. Ытларах чухне ачасем ашшӗ-амӑшӗн тимсӗрлӗхне пула шар кураҫҫӗ. Хӑш-пӗр тӗслӗхре аслисем эрех ӗҫни паллӑ. 41 ачаран нумайӑшӗ сывлӑш ҫитменнипе вилнӗ. Шупашкарта тата Ҫӗнӗ Шупашкарта тин ҫуралнӑ ачасене урама кӑларса ывӑтнӑ тӗслӗхсем - чӑннипех те тискер. Б.Хмельницкий урамӗнче 17 ҫулти хӗр ачине ҫуратнӑ та ҫӳп-ҫап проводне пенӗччӗ. Пӗчӗкскер унта вилнӗ, амӑшне вара часах тытса чарнӑ. Ҫӳп-ҫап сортламалли станцисенче ав тепӗр икӗ ачана тупнӑччӗ. Вӗсем те – тин ҫуралнӑскерсем. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (22.04.2025 21:00) сайра пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 754 - 756 мм, 10 - 12 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Ленин Владимир Ильич, ХХ ӗмӗрти паллӑ политиксенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Сергеев Илья Тимофеевич, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |