ЧР Элтеперӗ Питӗрте пульницӑра кардиологи уйрӑмӗнче сипленни пирки хыпарланӑччӗ. Михаил Игнатьев Инстаграмри страницинче хӑйӗн пирки тӑтӑшах пӗлтерсе тӑрать. Хальхинче те ҫӗнӗ хыпар тупӑннӑ – Михаил Васильевич Чӑваш Ене таврӑннӑ.

Утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнче, паян, Михаил Васильвич страницинче ҫапла ҫырнӑ: «Чӑваш Ене таврӑнтӑм. Пурне те тӑван тӑрӑхра салам яратӑп!»

Аса илтерер: ЧР Элтеперӗ Питӗрти пӗр пульницӑра кардиологи уйрӑменче сипленнӗ. Администраци ертӳҫи Юрий Васильевич хыпарланӑ тӑрӑх, ку планпа пӑхса хунӑ сиплев пулнӑ. Анчах Элтепер пульницӑна ӗҫлӗ тӗлпулу хыҫҫӑн ӑнсӑртран лекнӗ.

И.Н.Ульянов ячӗллӗ ЧПУн ҫамрӑк ӑсчахӗ тата доценчӗ Анастасия Алексеева Раҫҫей Президенчӗн грантне тивӗҫнӗ. Кун пирки «Чӑваш Ен» ПТРК пӗлтерет.

Анастасия пысӑк пахалӑхлӑ синтетика сӑррисем пирки ӑслӑлӑх ӗҫӗ хатӗрленӗ. Ку сӑрӑсемпе тӗрлӗ тытӑмра усӑ курма пулать. Президент гранчӗпе ҫамрӑк ӑсчах ҫак ӗҫе вӗҫне ҫитерӗ.

Анастасия пӗлтернӗ тӑрӑх, хатӗр-хӗтӗр, реактивсем туянма, командировка тӑкакӗсем валли ҫулсерен 600 пин тенкӗ уйӑраҫҫӗ. Палӑртса хӑвармалла: хастар Настя унччен Раҫҫей Президенчӗн тата ЧР Элтеперӗн стипендийӗсене тивӗҫнӗ.

Пӗтӗм Раҫҫейри ҫамрӑксен «Тӗрӗксен ылтӑнӗ» IV форумӗ Шупашкарта иртӗ. 2017 ҫулта ку фоурма Хусанта йӗркеленӗччӗ. Культура мероприятине яланхиллех Раҫҫейӗн нацисен ӗҫӗсен агентстви ирттерӗ.

Кӑҫалхи форума ҫурла уйӑхӗн 18-28-мӗшӗсенче пуҫтарӑнӗҫ. Унӑн программи пуян пулассине шантараҫҫӗ. Форум вӑхӑтӗнче ҫӗннине вӗренме те, экспертсемпе, влаҫра, культурӑра, бизнесра ӗҫлекенсемпе тӗл пулса калаҫма та май килӗ. Тӗрӗк тӗнчине аталантарас, унан пуянлӑхне упраса хӑварас енӗпе туса ирттерекен лайӑх опытпа паллаштарӗҫ.

Форума бакалавриатра е магистратурӑра вӗренекен, ӑслӑлӑх кандидачӗ е докторӗ ята илмен ҫамрӑксен хутшӑнма ирӗк пур. Вӗсен 18-30 ҫулта пулмалла. Заявкӑсене zolototyurkov2019@fadn.gov.ru электрон адреспа ҫурла уйӑхӗн 2-мӗшӗччен йышӑнӗҫ. Хӑвӑрпа паллаштаракан 2 страницӑллӑ эссе ҫырмалла. Пурӗ 150 ҫамрӑка суйласа илӗҫ.

Чӑваш Енри вӑрман хуҫалӑхӗсене тӑватӑ ҫӗнӗ машинӑпа тата патрульлемелли 17 комплекспа тивӗҫтернӗ.

Чӑваш Енӗн Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, машина уҫҫисене ЧР Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин ӗнер тыттарнӑ.

Комплекссем вӑрмансене вӗсенче пушар тухас хӑрушлӑх пысӑк чухне тӗрӗслесе тӑрӗҫ. Ятарлӑ техника ҫулӑма вӑхӑтра асӑрхама май парӗ. Ӑна ГЛОНАСС тытӑмӗпе тивӗҫтернӗ.

Техника пирӗн республикӑна «Экологи» наци проекчӗн «Сохранение лесов» (чӑв. Вӑрмансене упрар) проекчӗпе килӗшӳллӗн килсе ҫитнӗ. Ун валли пурӗ 30,7 миллион тенкӗ пӑхса хӑварнӑ. Иртнӗ ҫул вара республика хыснинчен 53,5 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Вӑл укҫапа вӑрман хуҫалӑхӗсен автопаркне ҫӗнетнӗ.

Раҫҫейӗн тӗрлӗ кӗтесӗнче тӗпленнӗ чӑваш диаспорин ачисем Шупашкара пуҫтарӑнӗҫ. Вӗсем валли кӑҫал та «Эткер» этнокультура уйлӑхӗ ӗҫлӗ.

Ачасене хальхинче ЧР Сывлӑх сыхлав министерствин «Лесная сказка» (чӑв. Вӑрман юмахӗ) санаторийӗнче утӑ уйӑхӗн 27-мӗшӗнчен пуҫласа ҫурла уйӑхӗн 5-мӗшӗччен йышӑнӗҫ.

Чӑваш Ен Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Республикине Пушкӑртстанри, Тутарстанри, Самар, Тӗмен тата Чулхула облаҫӗсенчи 37 ача килсе ҫитмелле. Вӗсем — чӑваш челхипе тата культурипе тӗрлӗ олимпиадӑра тата конкурсра ҫӗнтернӗскерсем, чӑваш чӗлхине вӗрентекен шкулсенчи чи пултаруллӑ ачасем. Вӗсемпе пӗрле хамӑр регионти маттур арҫын ачасемпе хӗрачасем те канӗҫ.

Нумаях пулмасть пирӗн республикӑра «Культура» телеканал валли документлӑ фильм ӳкерекен ушкӑн ӗҫленӗ. Кино ӳкерекенсем паллӑ монголовед, синолог, прозаик, очеркист, сӑвӑҫ Иокинф Бичурин ҫинчен материалсем пухнӑ.

Вӗсем Шупашкар тата Сӗнтӗрвӑрри районӗсенче, Шупашкарта пулнӑ. Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗн ӗҫченӗсемпе Дмитрий Басманцевпа тата Юрий Гусаровпа тӗл пулнӑ.

Игорь Калядин режиссер тата сценарист Сӗнтрвӑрри районӗнчи Шӗнерпуҫӗнчи пуҫламӑш шкул музейӗнчи экспонатсемпе паллашнӑ. Шупашкар районӗнчи «Бичурин тата хальхи самана» музейра, Бичурин ҫуралнӑ Тпнер ялӗнче пулнӑ.

Фильма «Россия» (чӑв. Раҫҫей) патшалӑхӑн телерадиокомпанийӗ ыйтнипе ӳкернӗ. Вӑл Раҫҫейпе Китай ҫыхӑнӑвне кӑтартса параканскер пулӗ. «Культура» телеканал эфирне кӑҫалхи авӑн уйӑхӗнче тухмалла.

Шупашкарти Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрне Мускав укҫипе юсама пуҫланӑ. Раҫҫей Культура министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫӗршывӑн тӗрлӗ регионӗнчи ача-пӑча тата пукане театрӗсене «Культура» наци проекчӗпе килӗшӳллӗн ҫӗнетме йышӑннӑ. Министерство асӑннӑ учрежденисен списокӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ ҫамрӑксен театрӗ те пур. Регионсенчи ача-пӑча тата пукане театрӗсене федераци укҫипе 2024 ҫулччен юсамалла. 5 ҫулта 40 театра ҫӗнетӗҫ.

Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, унта ӑшӑ тата шыв пӑрӑхӗсене ылмаштарӗҫ, пӳлӗмсене пӑсса ҫӗнӗлле йӗркелӗҫ, пысӑк тата пӗчӗк залсене юсӗҫ. Залсенчи тата пӗрремӗш хутри кивӗ материалсене сӳтсе пӗтернӗ ӗнтӗ. Ҫивиттие ҫӗнӗрен витме тата театрӑн урам енне юсама пуҫланӑ.

Юсавӑн тӗп пайне 2019 ҫулхи ҫӗнӗ сезон пуҫланнӑ вӑхӑта вӗҫлесшӗн. Юсанӑ учреждение кӑҫалхи пӗрремӗш квартал умӗн уҫасшӑн.

Муркаш районӗнче утӑ уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ҫул ҫинче инкек пулнӑ хыҫҫӑн прокуратура ҫул-йӗр инспекторӗсен ӗҫне тӗрӗслесе хак парӗ. 

Аса илтерер: асӑннӑ кун ирхине «Мускав-Ӗпхӳ» федераци трасси ҫинче «Ауди» автомашина ҫул хӗрринчи тимӗр картана пырса тӑрӑннӑ, унтан «УАЗ-3909» автомобильпе ҫапӑннӑ. УАЗ водительне пульницӑна илсе кайнӑ. Салонта пулнӑ тепӗр пассажир та каярах тухтӑрсенчен пулӑшу ыйтнӑ.

Руль умӗнче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗн Алексей Ладыковӑн ывӑлӗ Олег Ладыков пулма пултарнӑ тесе шухӑшланине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Каччӑна унччен суд ҫулталӑк та 4 уйӑхлӑха тӗрмене хупмасӑр айӑплама йышӑннӑччӗ. Вӑл тата унӑн юлташӗ тантӑшӗсене хӗненӗччӗ.

Сӑмах май, ҫакна та палӑртар: ӗнер Алексей Ладыков «Уҫӑ хула» форматпа хула ҫыннисемпе тӗл пулнӑ. Шӑв-шав ҫӗкленӗ инкекпе кӑсӑкланакан та тупӑннӑ. Сити-менеджер авари вырӑнӗнче хӑй пулмантан руль умӗнче кам пулнине пӗлменнине палӑртнӑ. Ладыковсен ун пек машина ҫук-мӗн.

Почта тытӑмӗнче ӗҫлекенсен шалӑвӗ ӳсӗ. Ӗнер, утӑ уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн Правительство ҫуртӗнче ЧР Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин «Раҫҫей почтин» Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи макрорегионӗн ертӳҫипе Елена Зайцевӑпа тата почтӑн Чӑваш Енри филиалӗн пуҫлӑхӗпе Владимир Тимофеевпа тӗл пулнӑ.

Владимир Тимофеев ӗнентернӗ тӑрӑх, шалу 2 пин ытла ҫыннӑн ӳсӗ. Ку вӑл мӗнпур ӗҫченӗн 70 ытла проценчӗ иккен. Ҫыхӑну уйрӑмӗсенче ӗҫлекенсен тупӑшӗ ҫапла майпа 20 процент нумайланӗ.

Ӗҫ укҫине ӳстерессине Раҫҫей почти калӑпӑшлӑ проект тесе шухӑшлать. Елена Зайцева палӑртнӑ тӑрӑх, предприяти ертӳҫисем шалӑва ҫулталӑк ҫурӑ хушшинче тапхӑр-тапхӑрпа ӳстерсе пыма палӑртнӑ.

Тӗлпулура ялти ҫыхӑну уйрӑмӗсен ӗҫне те сӳтсе явнӑ.

Вера Васильева

Утӑ уйӑхӗн 24-27-мӗшӗсенче Чӑваш Енӗн тӗп хулинче ҫӑмӑл атлетика енӗпе Раҫҫей чемпионачӗ иртет. Ӗнер ӑмӑртӑвӑн иккӗмӗш кунӗ пулчӗ. Чӑваш Енри спортсменсемшӗн вӑл ӑнӑҫлӑ иртнӗ.

Раҫҫейӗн спорт мастерӗ Вера Васильева, тӗрӗссипе, ӑмӑртӑвӑн малтанхи кунӗнчех палӑрнӑ-ха. 800 метрлӑ дистанцире вӑл финала кӗме пултарнӑ. Ӗнер Чӑваш Ен хӗрӗ ҫав дистанцире кӗмӗл медаль ҫӗнсе илнӗ.

Вера Васильева — олимп резервӗн 3-мӗш спорт шкулӗн тата Ардалион Игнатьев ячӗллӗ Спорт хатӗрленӗвӗн центрӗн воспитанници. Пултарулӑха вӑл Раҫҫейӗн тава тивӗҫлӗ тренерӗ Валентина Давалова патӗнче туптать.

Паян Вера Васильева 1500 метра чупӗ.

Шупашкарти чемпионата, сӑмах май, ҫӗршывӑн 72 регионӗнчи спорстменсем килсе ҫитнӗ.