Пӑтӑрмахсем
![]() Zen.yandex.ru сӑнӳкерчӗкӗ Шупашкарти 1-мӗш колонин пуҫлӑхӗн ҫумӗ хӑйне пӑхӑнакансене килӗнче ӗҫлеттерсе пурӑннӑ. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри управленийӗн тӗпчевҫисем ҫавӑншӑн РФ Пуҫиле кодексӗн 285-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Тепӗр майлӑ каласан, ӗҫ вырӑнӗпе усӑ курнӑшӑн. 2017 ҫулхи нарӑс уйӑхӗнчен пуҫласа 2018 ҫулхи раштав уйӑхӗччен ун патӗнче хӑйне пӑхӑнакан 16 ҫын ӗҫ вӑхӑтӗнче ӗҫленӗ. Вӗсем хуҫалӑх ӗҫӗпе тӑрмашнӑ, строительство енӗпе пулӑшнӑ. Ҫавсем колони пуҫлӑхӗн ҫумӗн Ҫӗнӗ Шупашкарти тата Сӗнтӗрвӑрри хулисенчи хваттерӗсенче, ҫавӑн пекех унӑн паллаканӗсен Шупашкарта тата Муркаш районӗнче вырнаҫнӑ ҫурчӗсенче тимленӗ. Айӑпа тӗрме пуҫлӑхӗн ҫумӗ йышӑннӑ, кӳнтеленсем те, ытти материал та ҫирӗплетнӗ. Пуҫлӑх ҫумӗ унччен судпа айӑпланманнине, шута илме тивӗҫ тата ытти сӑлтава шута илсе пуҫиле ӗҫе чарса лартнӑ. Ӑна 45 пин тенкӗлӗх штраф хурса панӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() «Коммерсантъ» хаҫат кӑҫал кӗркунне отставкӑна яма пултаракан регионсен ертӳҫисене тишкернӗ. Кӑларӑм пӗлтернӗ тӑрӑх, юпа уйӑхӗн иккӗмӗш ҫурринче хӑш-пӗр кӗпӗрнаттӑр ӗҫсӗр юлма пултарать. Ку вӑл 2020 ҫулта суйлав иртмелли регионсен ертӳҫисене пырса тивмелле. «Коммерсантъ» шухӑшланӑ тӑрӑх, Кремль кӗпӗрнаттӑрсен рейтингне тата вӗсене хирӗҫле рейтингне, влаҫа ылмаштарма ыйтнине, регионсенчи элита тӗрлӗ шухӑшлӑхне, экономика ҫитӗнӗвӗсене шута илӗ. Юлашки темиҫе ҫулта регионсен пуҫлӑхӗсемпе ҫуркунне тата кӗркунне сывпуллашаҫҫӗ. Маларах асӑннӑ «Ъ» пӗлнӗ тӑрӑх, кӑҫал та ҫаплах пулӗ. Ҫитес ҫул ҫӗршывӑн 17 регионӗнче ертӳҫӗсене суйламалла. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев отставкӑна кайма пултаракан ертӳҫӗсен шутӗнче тесе пӗтӗмлетнӗ «Ъ». Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Чӑваш Ен Элтеперӗн пулӑшуҫи пулнӑ Надежда Белова Ямал-Ненецк автономи округӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Унта вӑл Шалти политика департаментӗнчи массӑллӑ информаци хатӗрӗсемпе ҫыхӑну тытакан управлени ертӳҫин ҫумӗ пулса тӑнӑ. Михаил Игнатьева пулӑшнӑ чух та вӑл МИХсемпе ҫыхӑну тытассишӗн яваплӑ пулнӑ. Аса илтерер: Надежда Беловӑна пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Чӑваш Ен Элтеперӗ хӑйӗн пулӑшуҫине ҫирӗплетнӗччӗ. Надежда Белова И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн журналистика факультетӗнче, Халӑх хуҫалӑхӗпе патшалӑх службин Раҫҫей Президенчӗ ҫумӗнчи академийӗн патшалӑх тата муниципалитет ертӳлӗхӗн факультетӗнче вӗреннӗ. Шупашкарти телевиденире, Мускавра проектсен ертӳҫинче вӑй хунӑ. Тӑван хулана 2014 ҫулта таврӑнсан патшалӑх тытӑмӗнче, коммерци предприятийӗнче тӑрӑшнӑ. Пӗлтӗр пӗтӗм ҫӗршыври «Раҫҫей лидерӗсем» конкурса хутшӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Раҫҫейре
![]() youtube.com/VASya VASilich/ скриншочӗ Туту.ру сервис чи хаваслӑ ятлӑ ялсене палӑртать. Халӗ конкурсӑн 6-мӗш раунчӗ пырать. Танлаштарӑма пирӗн ҫӗршыври 10 ял ячӗ кӗнӗ, ҫав шутра — Шупашкар районӗнчи Ишек те (вырӑсла вӑл Ишаки пулать. Ӑна ҫапла каланине илтсен хӑшӗсем ашаксем тесе тӑрӑхлама юратаҫҫӗ. Тӳрккес, хӑлӑхсӑр ҫынна та ҫапла калаҫҫӗ ). Туту.ру сервис сасӑлавӗ 10 раундпа иртӗ. Хаваслӑ ятлӑ 10 ял конкурсӗнче чи хӑйне евӗррисем кӑҫалхи чӳк уйӑхӗн вӗҫӗнче палӑрӗҫ. Шупашкар районӗнчи Ишекре 653 ҫын пурӑнать. Ял калӑпӑшӗ – 1,46 тӑваткал километр. Ашак тесе вырӑсла куҫакан Чӑваш Енри тепӗр ял Патӑрьел районӗнче вырнаҫнӑ. Вӑл – Чӑваш Ишекӗ. Унта И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗн ректорӗнче ӗҫленӗ Лев Кураков ҫуралнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял пурнӑҫӗ
![]() echokirova.ru сайтри сӑнӳкерчӗк Куславкка хулин тӗрлӗ кӗтесӗнче йӑлари хытӑ каяша пухмалли контейнерсем вырнаҫтарса тухнӑ. «Вӗсене курсанах эпӗ ӑнланмарӑм тата кӑмӑлсӑрлантӑм…», — тесе ҫырнӑ Марат Волгин. «2014 ҫулта ялти пуху хыҫҫӑн Пучинкере ҫавӑн пек 4 контейнер (кашни урамра икшер) вырнаҫтарчӗҫ. Ҫавӑн пек вӗсем 5 ҫул ларчӗҫ. Кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗнче пире ҫӳп-ҫап вырӑнӗсем туса париччен. Куславккасем ун пек урнӑсене хирӗҫ пулнине лайӑх ӑнланатӑп. Пучинкере каяш вырӑнӗсене виҫӗ хут та ылмаштарчӗҫ. Хӑш чух — ҫывӑхри ҫуртсенче пурӑнакансем кӑмӑлсӑрланнӑран, хӑш чухне — урнӑсем патне хӗлле машинӑсем кӗрейменрен. Каяша вӑхӑтра турттарманран вӑл тулса каятчӗ. Ҫӳп-ҫап миххисене юнашар лартатчӗҫ. Ҫилпе ҫӳп-ҫап сапаланатчӗ. Ҫӳп-ҫап вырӑнӗсене карта тытса ҫавӑрмалла», — ҫырнӑ Волгин тӗнче тетелӗнчи ушкӑнсенчен пӗринче. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Хӑйсен ӗмӗрӗнче хӗрарӑмсен 90 проценчӗ чӗрепе юн тымарӗсен чирӗпе аптӑрас хӑрушлӑха лекет. Ҫапла пӗлтернӗ Кардиологсен Америкӑри ассоциацийӗ. Ҫавах тухтӑрсем лӑплантараҫҫӗ. Чиртен 80 процент тӗслӗхре асӑрханма пулать. Ҫулталӑкра пӗр хут тӗрӗсленмелле профилактика тӗллевпе. Ҫывӑрмалла талӑкра сакӑр сехет. Пӑшӑрханмалла мар. Йӗркеллӗ ҫывӑрса канмалла тата апат йӗркеллӗ ҫимелле. Йывӑр ҫын пулнӑ чух мӗнпе аптӑранине каламалла тухтӑрсене. Уйӑрма тата сисме пӗлмелле чир паллисене. «Чӗрере тем канӑҫсӑрлантарине, сывлӑш пӳлӗннине кӗртмелле», — асӑрхаттараҫҫӗ чӗре тухтӑрӗсем. Хӗрарӑмсем тепӗр чухне хырӑм тулса ларнине сисеҫҫӗ, ӑш пӑтранать вӗсен ҫав вӑхӑтра теҫҫӗ кардиологсем. Ҫурӑм тата хул ыратать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() iStock сӑнӳкерчӗкӗ Кӑмпа вӗҫӗм ҫини хӳтӗлет простата ракӗнчен. Кӑмпа аслӑ ҫулхисемшӗн уйрӑмах усӑллӑ. Пӗтӗмлетнӗ кун пек Японири Тохоку университечӗн ӑсчахӗсем. Чылай вӑхӑт сӑнанӑ вӗсем 36,5 пин ытла арҫынна. Сӑнанӑ 40 ҫултан пуҫласа 79 ҫулчченхи арҫынсене. Вӑл ҫынсем Мияга тата Осака префектурисенче пурӑнаҫҫӗ. Вӗсене сӑнама пуҫланӑ 1990-мӗш тата 1994-мӗш ҫулсенче, вӗҫленӗ 2014-мӗш тата 2008-мӗш ҫулсенче. Арҫынсене тултарма ыйтнӑ анкета. Вӗсем кӑмпа ҫинине, хускалнине, сиенлӗ йӑлапа (пирус туртнине, эрех ӗҫнине) айкашнине, пӗлӗвне, ҫемьене, историне шута илсе пынӑ. Сӑнава хутшӑннисенчен 3,3 проценчӗ простата ракӗпе чирленӗ. Кӑмпа эрнере пӗрре е икӗ хутран ытларах ҫиекенсен рак сарӑлас хӑрушлӑх 8 процент пӗчӗкрех. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Экономика
![]() Хаклӑ тимӗрсене туянни усӑллӑ. Укҫана хывма пулать сахалтан та виҫӗ мелпе. Кашнин лайӑх енӗ тата тӳнтерлӗхӗ пур. Укҫана ылтӑна е кӗмӗле хывни усӑллӑ-и? Ҫакна тишкернӗ Aif.ru. Ылтӑн, кӗмӗл, паллади тата платина катӑкне туянни парать тупӑш. Халӗ уншӑн хушма хакран илекен налук тӳлемелле. Металӑн номинал хакӗн 20 процентне. 2020-мӗш ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗнчен пӗтерӗҫ вӑл налука. Хаклӑ тимӗре харпӑрлӑхра 3 ҫултан сахалрах тытсан тӳлӗн налук. Сутса тупӑш илнин 13 проценчӗ чухлӗ. 3 ҫултан ытла тытсан налук тӳлеттермӗҫ. Хаклӑ тимӗртен тунӑ укҫана сутнӑ чух та 3 ҫул харпӑрлӑхра пулмалла. Ахальлӗн тӳлӗн налук. Тепӗр мел пур. Ятне палӑртман счет туянма пулать. Ӑна танлаштараҫҫӗ валюта депозичӗпе. Вкладсемпе танлаштарсан вӗсене страхламаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ял хуҫалӑхӗ
![]() cap.ru сайтри сӑн Шупашкарта «Кӗр парнисем» ял хуҫалӑх ярмӑркки вӗҫленнӗ. Апла, ӑна пӗтӗмлетме вӑхӑт. Аса илтерер: ярмӑрккӑ 4 лапамра ӗҫленӗ, сутуҫӑсене вырӑнпа тӳлевсӗрех тивӗҫтернӗ. Ватӑ ҫынсене нимеҫӗсем пахча ҫимеҫе киле илсе ҫитерме пулӑшнӑ. Ку пулӑшупа 300 ҫын усӑ курнӑ. Пӗтӗмпе 80 студент-нимеҫӗ пулнӑ. Хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ярмӑрккӑ вӑхӑтӗнче 170,4 тонна пахча ҫимӗҫ сутнӑ. Пӗтӗмпе – 2,56 миллион тенкӗлӗх. Ҫынсем ытларах ҫӗрулми туяннӑ: 104 тонна сутӑннӑ. Ӑна 6-10 тенкӗпе туянма май пулнӑ. Сӑмах май, пӗлтӗр ҫӗрулмине 10-17 тенкӗпе сутнӑ. Кӑҫал сухан – 12-20 тенкӗпе, купӑста 14-20 тенкӗпе сутӑннӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() inkrasnogorsk.ru сайтри сӑн Юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче 10 сехетрен пуҫласа 11 сехет ҫурӑччен Шупашкарта ЧР Наци вулавӑшӗнче Пӗтӗм Раҫҫейри экономика диктанчӗ иртӗ, вӑл «Вӑйлӑ экономика – чечекленекен Раҫҫей!» ятпа пулӗ. Диктанта 10-11-мӗш классенче вӗренекенсем, студентсем, ахаль ҫынсем хутшӑнаяҫҫӗ. Диктант тестировани евӗр иртӗ. Шкул ачисем, професси пӗлӗвӗ паракан организацисенче ӑс пухакансем, студентсем, аслӑраххисем диктанта тӗрлӗ аудиторире ҫырӗҫ. Ҫак кун Наци вулавӑшне ҫитейместӗр-и? Апла диктанта онлайн-мелпе ҫырӑр. Юпан 9-мӗшӗнче 12 сехетрен пуҫласа 00.00 сехетчен экономика пӗлевне онлайн-мелпе тӗрӗслеме май пур. Ҫак каҫӑпа усӑ курмалла ҫеҫ: https://diktant.org/. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (30.04.2025 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 745 - 747 мм, 7 - 9 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 4-6 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр енчен вӗрӗ.
| Разумов Василий Петрович, инженер, тинӗс ҫар флочӗн вице-адмиралӗ ҫуралнӑ. | ||
| Петров Николай Петрович, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ агрономӗ ҫуралнӑ. | ||
| Андронов Николай Иванович, Раҫҫей Федерацийӗн халӑх ӳнерҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |