Ҫапла, Сурхури тӗлӗнчех курнӑҫнӑ-ха, анчах хыпарне халӗ кӑна пӗлтӗмӗр те. Айхи тусӗсем тӗлпулни пирки республикӑн Культура министерстви паян пӗлтерчӗ.

Чӑваш халӑх поэчӗн тусӗсем, тӑванӗсем тата ҫывӑх ҫыннисем республикӑн наци вулавӑшне пуҫтарӑннӑ. Вӗсен хушшинче хамӑр ҫӗршыври тӗрлӗ хуларан (Мускавран, Питӗртен, Хусантан) ҫитнисем кӑна мар, Швецири хӑнасем те пулнӑ.

Пуҫтарӑннисем Г. Айхин, Б. Пастернакӑн, В. Хлебниковӑн, А. Крученыхӑн, А. Мирзаевӑн, Д. Воробьевӑн сӑввисене каланӑ май гитарӑпа каланине итленӗ, Айхин ҫырса илнӗ сассипе киленнӗ.

Вулавӑшра Айхин икӗ кӗнекин хӑтлавне те йӗркеленӗ. Пӗри — пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗнче Айхи кунне ирттернӗ май кун ҫути кӑтартнӑ «Семь стихотворений» ятли, тепри — «Книга горизонта». Юлашкинчен асӑннине купӑс евӗр кӑларнӑ.

Елчӗк районӗнчи Тӑрӑм ял вулавӑшӗ «Слакпуҫӗнчи сӑвӑҫ» ятпа литературӑпа таврапӗлӳ сехечӗ ирттернӗ. Светлана Михайлова библиотекарь вулавӑша пухӑннисем валли хатӗрленӗ «Константин Иванов — чӑваш литературин классикӗ» электрон хӑтлавпа паллаштарнӑ.

Мероприятие хутшӑннисем паллӑ сӑвӑҫӑн пур енлӗ пултарулӑхӗпе туллин паллашнӑ. Литературӑпа таврапӗлӳ сехечӗ классикӑн вилӗмсӗр «Нарспи» поэминчи сыпӑксене вуланипе вӗҫленнӗ.

Мероприяти иртсе кайни Константин Иванов пирки вулавӑш маннине пӗлтермест. Унта халӗ «Константин Иванов — чӑваш литературин никӗслевҫи» курав-портрет ӗҫлет. Унта та поэтӑн тӗрлӗенлӗ пурнӑҫӗпе паллашма май пур.

Иван Павлович Павлов

Вӑрнар районӗнче пурӑнакан 80 ҫулти Иван Павлович Павлова Ҫӗнӗ ҫул умӗн наградӑпа чысланӑ. Ӑна «Раҫҫейри агопромышленноҫ комплексӗн хисеплӗ ӗҫченӗ» ятпа РФ ял хуҫалӑх министрӗ Николай Федоров та саламланӑ.

Николай Федоров хӑйӗн салам ҫырӑвӗнче Иван Павлович ҫӗршыв аграрийӗшӗн чылай вӑй хунине, вӑл кирек хӑш вӑхӑтра та пулӑшма хатӗррине, хисепе чӑннипех те тивӗҫнине палӑртнӑ.

Иван Павлович чи малтан Шупашкарти ветеринари пульницинче фельдшерта ӗҫленӗ, Шупашкар районӗнчи «Гвардеец» колхоз тилхепине 12 ҫул тытса пынӑ. Вӑл Шупашкар районӗн администрацинче 19 ҫул вӑй хунӑ. Тивӗҫлӗ канӑва тухсан районти вӑрҫӑ тата ӗҫ ветеранӗсен канашне ертсе пынӑ.

Иван Павлов ку таранччен ЧР тава тивӗҫлӗ ял хуҫалӑх ӗҫченӗн, ЧР тава тивӗҫлӗ социаллӑ пулӑшу паракан ӗҫченӗн ячӗсене тивӗҫнӗ. Ҫавӑн пекех ӑна орденпа, медальсемпе чысланӑ. 2009 ҫулта ӑна «Шупашкар районӗн хисеплӗ ҫынни» ята панӑ.

Комсомольски районӗнчи аслӑ ҫӗрпӳелсем асӑннӑ ялта ҫуралса ӳснӗ ентешне, Евгений Антонович Федоров (03.01.1936–10.08.2011) композитора асӑнса мероприяти ирттернӗ.

Мероприятие Аслӑ Ҫӗрпӳел ял пуҫлӑхӗ Геннадий Ракчеев, композиторӑн мӑшӑрӗ Нина Якимовна, Клара Осокина юрӑҫӑ, Галина Кӗмӗл сӑвӑҫ, Шупашкарти «Промэнерго» пӗрлешӳ ертӳҫи Анатолий Флегентович Иванов, ҫывӑх тӑванӗсем тата ял-йыш хутшӑннӑ.

Малтанах Аслӑ Ҫӗрпӳел ял библиотекарӗ Галина Родионова Федоров композиторӑн кун-ҫулӗпе паллаштарнӑ. Тӑванӗсем, хӑнасем Евгений Антонович ҫинчен ӑшшӑн аса илнӗ. Галина Кӗмӗл сӑвӑҫпа Клара Осокина юрӑҫ композиторпа тачӑ ҫыхӑнса ӗҫленине, вӑл ырӑ кӑмӑллӑ, пурне те пулӑшма васкакан ҫын пулнине палӑртса хӑварнӑ. Евгений Антонович Галина Кӗмӗлӗн чылай сӑввине юрра хывнӑ, поэт ҫав сӑвӑсене вуласа панӑ. Клара Осокина вара Е.А. Федоровӑн ҫепӗҫ юррисене шӑрантарнӑ.

Евгений Антонович — икҫӗре яхӑн юрӑ авторӗ. Вӑл Чӑваш Республикинчи Композиторсен ассоциацийӗн членӗ, Ҫӗнӗ Шупашкар хулин чи малтанхи музыканчӗсенчен, баянисчӗсенчен, хор ертӳҫисенчен пӗри пулнӑ.

Малалла...

Дима Билан

Раҫҫейри паллӑ юрӑҫ Дима Билан хӑйӗн гаджетне Шупашкар ҫыннине парнеленӗ. Ҫӗнӗ «Айфон 6+» телефон Антон Шаплина лекнӗ.

Антон Дима Биланпа 11 ҫул ҫыхӑнса ӗҫлет. Вӑл ун валли юрӑсем хайлать. Композитор тӗнче тетелӗнчи хӑйӗн страницинче парнепе сӑн ӳкерӗнсе кӑларса хунӑ, парне панӑшӑн тӗлӗннине пӗлтернӗ.

Антон Шаплин Дима Биланӑн композиторӗпе продюсӗрӗ ҫеҫ мар. Вӑл Раҫҫейри тата ют ҫӗршыври ытти артистпа та ҫыхӑнса ӗҫлет. Шаплина Биланпа ӗҫлеме килӗшет-мӗн.

Сӑмах май, нумаях пулмасть Билан ҫӗнӗ клипра ӳкерӗннӗ. Сценарипе килӗшӳллӗн акробатика трюкӗсем нумай пулнӑ. Вӑл вара дублерсен пулӑшӑвӗпе усӑ курман, трюксене хӑйех тунӑ.

Владимир Мешковӑн тусӗсен каҫӗ

Красноярскри чӑвашсен наципе культура автономийӗ тата асӑннӑ тӑрӑхри Патшалӑхӑн универсаллӑ вулавӑшӗ Раҫҫей халӑх художникӗн, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникӗн Владимир Мешковӑн юлташӗсен тӗлпулӑвне ирттернӗ. Курнӑҫу раштавӑн 13-мӗшӗнче пулнӑ.

Художникӑн 95 ҫулхи юбилейне халалланӑ тӗлпулӑва унӑн живпопиҫне хаклакан 100 ытла ҫын пухӑннӑ. Унӑн хӗрӗсемпе мӑнукӗ те ун пек мероприятирен пӑрӑнман.

Экран ҫинче ӑстан ӳкерчӗкӗсене кӑтартнӑ, биографипе, фотоматериалсемпе паллаштарнӑ. Мешкова лайӑх пӗлнисем унпа ҫыхӑннӑ самантсене аса илнӗ. «Ҫеҫпӗл» тата «Юманлӑх» хӑй тӗллӗн вӗреннӗ ушкӑнсем чӑваш халӑх юррисене шӑрантарнӑ, чӑваш ташшине кӑтартнӑ.

СССР халӑх артисчӗ Валерий Яковлев

Мускавра Раҫҫейри «Ылтӑн маска» театр премийӗн лауреачӗсене палӑртнӑ. Чыса тивӗҫнисен шутӗнче СССР халӑх артисчӗ, РФ Патшалӑх премийӗн лауреачӗ, К.В. Иванов ячӗллӗ академи драма театрӗн илемлӗх ертӳҫи Валерий Яковлев та пур.

Театр ӳнерӗн ҫавӑн пек шайри ятарлӑ премине пани лауреатшӑн кӗтменлӗх пулнӑ иккен. «Мана питех те кӑмӑллӑ. Эп вӑл наградӑпа мӑнаҫланатӑп. Майя Плисецкая, Армен Джигарханян татат режиссурӑн пӗтӗм тӗнчери ӑстипе Петр Штайнпа юнашар тӑни маншӑн пысӑк хисеп», — тенӗ чӑваш сценин маэстри.

Валерий Яковлев, сӑмах май каласан, чӑваш литературине никӗслесе янӑ Константин Иванов ҫулталӑкӗнче (вӑл ҫитес ҫул пулассине аса илтерме кирлӗ мар-тӑр) Чӑваш академи драма театрӗ Иоаким Максимов-Кошкинскийӗн «Константин Иванов» пьесине лартма палӑртать.

Илле Иванова (сылтӑмра) чысланӑ самант

Илле Ивановӑн «Durak» чӑвашла калавӗ Махмуд Кашгари ячӗллӗ Пӗтӗм тӗнчери виҫҫӗмӗш конкурсра хавхалантармалли премие тивӗҫнӗ. Ҫӗнтерӳҫӗсене раштавӑн 8-мӗшӗнче Азербайджанӑн тӗп хулинче, Бакура, чысланӑ.

Махмуд Кашгари ӑсчах ячӗллӗ премие илме тӗрӗк чӗлхипе ҫырнӑ калавсене йышӑнаҫҫӗ. Кӑҫал чӑваш авторӗсем пуҫласа хутшӑннӑ. Регионти тапхӑрта Илле Иванов калавӗ пӗрремӗш вырӑна тухнӑ май республикӑна вӑл тӗнче шайӗнче хӳтӗлеме тивӗҫнӗ.

Бакура пӗрремӗш премие казах авторӗ Нургали Оразов ҫӗнсе илнӗ. Иккӗмӗшӗнче – тутар ҫыравҫи Айгуль Ахметгалиева, виҫҫӗмӗшӗнче — Алпай Азер азербайджан.

Конкурса пурӗ 13 тӗрӗк патшалӑхӗпе халӑхӗ хутшӑннӑ. Унта Тӗрӗк культурин пӗтӗм тӗнчери организацийӗн тӗп секретарӗ Дюсен Касейинов, Азербайджанӑн культура министрӗ Абульфас Гараев, Турцин культура министрӗн ҫумӗ Нихат Гюль тата ытти пысӑк хӑна хутшӑннӑ.

Николай Алексеев тӗп редактор

Чӑваш Енӗн Информаци политикин министерстви Елчӗк районӗнчи «Елчӗк ен» район хаҫачӗн редакторне палӑртмалли конкурса пӗтӗмлетнӗ. Ҫӗнтерӳҫӗ тесе пичет кӑларӑмне чылай ҫул ертсе пынӑ Николай Алексеева пӗлтернӗ.

Николай Васильевич ҫак отралсьте виҫӗ теҫетке ҫул ытла ӗҫлет иккен. Журналистикӑри ӗҫ стажне 1981 ҫулта асӑннӑ район хаҫатӗнче корреспондентран тытӑннӑ. 2004 ҫултанпа вӑл тӗп редактор тивӗҫне пурнӑҫланӑ, тӗп редакторӑн ҫумӗнче тӑрӑшнӑ, тӗп редактор пулнӑ.

Хальхи вӑхӑтра «Елчӗк ен» юнкунсерен тата шӑматкунсерен чӑвашла тухса тӑрать. Унӑн тиражӗ 4 пине яхӑн иккен. Район хаҫатне елчӗк тӑрӑхӗнче кашни пиллӗкмӗш ҫын вулать тесе ӗнентерет республикӑн Информаци политикин министерстви.

«Парне» фольклор ушкӑнӗ Валентин Урташ сӑввипе ҫырнӑ юрӑсене шӑрантарать

Раштавӑн 2-мӗшӗнче Вӑрмарти историпе таврапӗлӳ музейӗнче «Юрӑпа эп пурнӑҫа юратрӑм...» литература уявӗ иртнӗ. Ӑна паллӑ чӑваш поэчӗ Валентин Урташ ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитнине халалланӑ.

Мероприятие хутшӑннӑ Вӑрмарти Г.Е. Егоров ячӗллӗ вӑтам шкул ачисем Урташ сӑввисене вуланӑ. Поэтӑн пултарулӑхӗпе тата пурнӑҫӗпе музей ертӳҫи В.Е. Цыфаркин паллаштарнӑ.

Выӑрнтисем пӗлтернӗ тӑрӑх, хӑй вӑхӑтӗнче Урташ Вӑрмар районӗнче пӗрре кӑна мар пулнӑ, шкул ачисемпе курнӑҫнӑ, пултарулӑх каҫӗсем йӗркеленӗ. Вӑрмарта пурӑннӑ тата ӗҫленӗ Александр Сергеев композитор Урташ сӑввисене юрра хывнӑ. «Парне» фольклор ушкӑнӗ вӗсене шӑрантарнӑ та.

Пултарулӑх каҫне йыхравланисене «Валентин Урташ» документлӑ фильм та кӑтартнӑ. Поэтӑн тӑван кӗтесӗ, Тутарстанри Пӑва районӗнчи Раккасси, сахал мар ҫыравҫӑпа поэта ҫуратса ӳстернӗ, кунтах Мӗтри Юман та, Краснов Асли те, Краснов Кӗҫӗнни те, Николай Симунов та, Константин Петров та, Владимир Чебоксаров та... Литература уявне ҫыравҫӑн ентешӗсем те пырса ҫитнӗ.

Малалла...