Раҫҫейре малашне ветеринарсем те професси уявне паллӑ тума тытӑнӗҫ. Хӑҫан? Ҫурлан 31-мӗшӗнче.

2014 ҫулхи утӑн 11-мӗшӗнче РФ Юстици министерстви РФ Ял хуҫалӑх министерствин хушӑвне регистрациленӗ. Вӑл — «Професси уявне йышӑнасси ҫинчен — Ветеринари ӗҫченӗн кунӗ» хушу. Унта палӑртнӑ пекех уява ҫурлан 31-мӗшӗнче паллӑ тума йышӑннӑ.

Халӗ патшалӑх ветеринари службинче 100 пин ытла специалист тӑрӑшать. Аса илтерни те вырӑнлӑ-тӑр: пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗнче Чӑваш Енре ветеринарсен йышне 20 процент чакарасси, юлнисен ӗҫ укҫине ӳстересси пирки сӑмах хускатнӑччӗ.

Канашлӑва кайнӑ ҫамрӑксем

Чӑваш Ен ҫамрӑкӗсем «Селигер — 2014» канашлӑва кайнӑ. Утӑн 14-мӗшӗнче Селигер кӳлӗ хӗррине пирӗн республикӑри 39 яш-хӗр ҫитнӗ. Ҫак кун ҫамрӑксемпе РФ вӗренӳ министрӗ Дмитрий Ливанов тӗл пулнӑ.

Кӑҫалхипе форум вуннӑмӗш хут иртет. Унта кашни ҫулах чи пултаруллӑ ҫамрӑксем пухӑнаҫҫӗ. Дмитрий Ливанов 10 ҫул каялла кунта пулнисем е усламҫӑ, е мусӑкҫӑ, е архитектор ҫулӗпе кайнине палӑртнӑ. Кӑҫал хутшӑнакансен пуласлӑхӗ те ҫапларах пулассине шаннӑ.

Кӑҫал канашлӑваа Раҫҫейри 85 регионти тата 147 ҫӗршыври 20 000 ытла яш-хӗр хутшӑнать. Ку — хӑйне евӗр ҫитӗнӳ те.

Финала тухнӑ почтальонсем

Ҫӗрпӳ районӗнчи Опытнӑй ҫыхӑну уйрӑмӗн почтальонӗ Наталья Степанова «2014-мӗш ҫулхи чи лайӑх почтальон» професи ӑсталӑхӗн пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӗнче виҫҫӗмӗш вырӑн йышӑннӑ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвне ӗнер, Раҫҫей почтин кунӗ умӗн, Мускавра пӗтӗмлетнӗ. Малти икӗ вырӑна Калининградпа Иркутск облаҫӗсенчи почтальонсем тухнӑ.

«2014-мӗш ҫулхи чи лайӑх почтальон» конкурс виҫӗ тапхӑрпа иртнӗ. Малтанах регионсенче, кайран округсенче, унтан — Раҫҫей шайӗнче. Ӑмӑртӑва хутшӑннисем хӑйсен квалификацийӗпе пӗрлех этемри чи лайӑх енсене те кӑтартнине пӗлтерет Чӑваш Енӗн Информаци политикин министерстви. Ара, почтальонсен ӗҫре ҫынпа калаҫма та пӗлмелле, начар кӑмӑл-туйӑма та ирӗке ямалла мар. Финала тухнисене Раҫҫей почтин гендиректорӗ Дмитрий Страшнов ертсе пыракан тӳресем хакланӑ.

Калининград облаҫӗнчи ҫӗнтерӳҫе УАЗ «Патриот» автомобиль парнеленӗ. Опытнӑй ҫыхӑну уйрӑмӗн почтальонне Наталья Степанована тата ытти финалиста скутер парнеленӗ.

Хӑмла

Ҫӗртмен 1-мӗшӗнче «Раҫҫей аллейи» Пӗтӗм Раҫҫейри акци пуҫарса янӑ. Патриотизм акцийӗ кӑҫалхи ҫӗртмен 21-мӗшӗнче, Вӑрман ӗҫченӗсен кунӗнче, вӗҫленӗ. Ун чух Крыма ҫӗршывӑн мӗнпур регионӗнчен пуҫтарӑннисем 85 тӗрлӗ йывӑҫ лартӗҫ. Вӑл Раҫҫейпе Крым пӗрлешнин, унӑн шӑпипе аталанӑвне пӗтӗм регион хутшӑнассин палли пулӗ.

Унччен регионсене пилӗкшер йывӑҫ сӗнме ирӗк панӑ. Чӑвашран хӑмла, юман, шурӑ хӑва, ҫӑка, салтак тӳми сӗннӗ. Вӗсем 1,5 пин сасӑ пухнӑ. 44 проценчӗ хӑмлашӑн, 35 проценчӗ юманшӑн сасӑланӑ.

Килӗшекен ӳсентӑраншӑн ҫурлан 31-мӗшӗччен сасӑлама юрать. «Раҫҫей аллейӗ» акцие хутшӑнса шухӑша палӑртма аллеяроссии.рф сайта кӗмелле.

100 тенкӗлӗх купюра ҫинче Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думин Либерал демократсен партийӗн пайташӗ Роман Худяков порнографи сӗмӗ асӑрханӑ. Ҫак шухӑша палӑртнӑ ҫырӑва вӑл Тӗп банкӑн пуҫлӑхӗ Эльвира Набиуллина патне янӑ.

Парламентари шучӗпе хут укҫа ҫинче Мускаври Пысӑк театрӑн ҫивитти ҫинче тӑракан Аполлон «ӳчӗн интимлӑ вырӑнӗсем» сӑнланнӑ. Саккунпа килӗшӳллӗн кун пек купюрӑн «18+» паллӑ пулмалла. Купюра ӑслӑлӑх хаклӑхӗ те, историлле реликви те шутланмасть. Апла тӑк ун пек ӳкерчӗклӗ укҫа ҫӳрени йӗркеллӗ мар. Ҫитменнине, вун саккӑра ҫитменнисем те ку укҫана час-часах алла илеҫҫӗ тесе шухӑшлать иккен депутат. Аполлон вырӑнне, сӑмахран, Севастополе кӑтартма пулать – вӑл мӗн тесен те паттӑр-хула. Стратеги тӗлӗшӗнчен те Севастополь пӗлтерӗшлӗ тесе палӑртнӑ иккен Худяков.

100 тенкӗлӗх купюрӑра порнографи сӗмӗ пуррипе ҫукки пирки тӗрлӗрен шухӑшлакансем пур. Раҫҫейӗн Медицина ӑслӑлӑхӗсен академийӗн профессорӗ Ирина Рапопорт ачасен ар воспитанине виҫӗ ҫултан пуҫламаллине палӑртнӑ май, 100 тенкӗлӗх укҫа ҫинче хӗрача Аполлон сӑнне курнинче тем хӑрушши ҫук тесе шухӑшлать иккен.

Малалла...

Сочинче вӑйӑ зони пулӗ

Раҫҫейӗн Патшалӑх Думи Крымпа Сочинче вӑйӑ зони туса хурасшӑн. Саккуна ӗнер йышӑннӑ.

Ҫапла вара ҫӗршывра пилӗк выляв зони пулӗ: Крымра, Алтай, Краснодар, Тинӗсҫум крайӗсенче тата Краснодар облаҫӗнче.

Вӑйӑ зонине Олимп объекчӗсем вырнаҫнӑ ҫӗр ҫинче йӗркелеме чармӗҫ. Зона тӑвас сӗнӳпе Краснодар крайӗн влаҫӗсен тухмалла. Анапӑри вӑйӑ лаптӑкне пӗтермелле.

Кӑҫалхи авӑн уйӑхӗн 30-мӗшӗнчен тытӑнса Раҫҫейре ҫара ярассин ҫӗнӗ правилисем вӑя кӗрӗҫ. Пулас салтаксене малашне ҫарта мӗнле условире тата мӗн чухлӗ пурӑнассине хӑйсене суйлама ирӗк парӗҫ. Ҫулталӑклӑх кайсан казармӑра пурӑнма (хальхилле ӗнтӗ) пурӑнма пулать. Ҫар чаҫӗпе икӗ ҫуллӑх килӗшӳ туса ҫара тухса кайсан вӗсене «гражданкӑра» пурӑнӗҫ, ҫарта пулнишӗн укҫа илсе тӑрӗҫ.

Маларах саккун контрактпа салхалтан та виҫӗ ҫул службӑра тӑма ирӗк панӑ. Халӗ икӗ ҫуллӑх службӑна суйлама ирӗк пама тытӑнӗҫ. Енчен те каччӑ ҫулталӑклӑх тесе кайнӑ хыҫҫӑн контрактпа службӑра тӑма шут тытсан икӗ ҫултан кая мар вӑхӑтлӑха килӗшӳ тумалла. Саккунӑн тӗп саманчӗ – призыв тата професси службин вӑхӑчӗ рядовойсемпе сержантсен пӗтӗмпе икӗ, виҫӗ е пилӗк ҫул пулмалла.

Контрактпа кайнӑ ҫын профессионаллӑ ҫар ҫынни пулас шухӑша улӑштараять-ха. Икӗ енлӗ килӗшӳпе. Вара унӑн «срочник» евӗр ҫарта тӑма тивӗ. Контрактпа маларах службӑра тӑнӑ икӗ кун кун пек чух пӗр кунпа танлашӗ. Ҫавна кура каччӑн ҫарта тата миҫе кун тӑмаллине шутласа парӗҫ.

Инноваци тата информаци технологийӗсене аталантарас енӗпе ӗҫлекен наци ассоциацийӗ тата «Галилео» ӑслӑлӑхпа популярлӑ программи пӗрле пулса «Кулибин стартапчӗ» инноваци проекчӗсен конкурсне ирттерессине кӑҫалхи ака уйӑхӗнчех пӗлтернӗ.

Ӑмӑртӑва Чӑваш Енрен те хутшӑнма кӑмӑл тӑвакан тупӑннӑ. Вӗсем – Сергей Никитин тата Шупашкарти 62-мӗш шкулта вӗренекен Максим Смирнов.

Максима илсен, ҫавӑн йышши ӑмӑртусене каччӑ унччен те хутшӑннӑ. «Чӑваш Республикин ҫамрӑк шухӑшласа кӑлараканӗ» конкурса та вӑл теиҫе хут та хутшӑннӑ, ҫӗнтерӳҫӗ ятне те тивӗҫнӗ. Максимӑн сусӑрсем валли хатӗрленӗ транспортне ҫӗнӗрен шухӑшласа кӑларнӑ япаласемпе инноваци технологийӗсен «Архимед» Мускавра иртнӗ Пӗтӗм тӗнчери салонӗнче Китай изобретени обществин наградипе чысланӑ. Максим сусӑрсем валли хатӗрленӗ тарнспорта илсе кайнисӗр пуҫне транспорт хатӗрне хӳтӗлекен хатӗр проектне те конкурса тӑратнӑ. Унӑн икӗ ӗҫӗ те Раҫҫей шайӗнче кӑӑмла кайнӑ. Пӗтӗмпе 12 проекта суйласа илнӗ те, ҫавӑнта Чӑвашри тепӗр проект та кӗнӗ. Вӑл – маларах асӑннӑ Сергей Никитинӑн «Флотатор-У» текен хатӗрӗ. Вӑл ҫумалли хутӑшсене татти-сыпписӗр тасатса, сиенсӗрлетсе тата ҫӗнетсе тӑраканскер иккен.

Малалла...

Ҫӗнӗ йышши 1 тенкӗ. Михаил Ковалев сӑнӳкерчӗкӗ

Ҫӗршывӑн тӗп банкӗ ҫаврӑнӑша ҫӗнӗ йышши тенкӗлӗх укҫа кӑларать. Вӑл епле пулассине иртнӗ ҫул вӗҫӗнче ҫирӗплетнӗччӗ. Эмисси программипе килӗшӳллӗн 1 тенкӗлӗх укҫана 100 миллион штук хатӗрленӗ.

Халӗ усӑ куракан 1 тенкӗпе танлаштарсан дизайн енчен ылмаштарнин уйрӑмлӑхӗ — «решкӑна» улӑштарнинче. Ҫӗннинче «1» тесе цифрӑпа ҫырса хуни вырӑнне «Р» саспалли вырнаҫтарнӑ. «Ӑмӑрткайӑка» ҫаплипех хӑварнӑ — улӑштарса аппаланман. Вӑл малтанхиллех икӗ пуҫлӑ. «Раҫҫей банкӗ» тесе ҫырнине те тата тата ыттине те хӑварнӑ.

Коллекционерсем валли «пруф» тата «анциркулейтед» пахалӑхлӑ кӗмӗл укҫа та кӑларнӑ. «Пруф» текеннине — 500 штук, «анциркулейтеда» — 1 пин штук.

Пӗр тенкӗ символне усӑ курассине Тӗп банк ӳлӗмрен анлӑлатса пырасшӑн. Ӑна ҫӗнӗ банкнотсен шыв паллисем ҫине вырнаҫтарасшӑн.

Чӑваш кӗнеке издательстви «2013 ҫулхи чи лайӑх кӗнекесем» конкурса хутшӑнса Валентина Иванова журналистӑн «Андриян Николаев: орбиты космические и земные» кӗнекине тӑратнӑ. Нумаях пулмасть лауреатсемпе номинатсене чысланӑ. Чӑваш кӗнеке издательствине РФ Патшалӑх Думин Национальноҫсем енӗпе ӗҫлекен комитечӗн Тав ҫырӑвӗпе чыслама йышӑннӑ.

Конкурса ҫӗршывӑн 31 регионӗнчи 171 издательствӑн 548 кӑларӑмне тӑратнине тата унта 5 ют ҫӗршыври кӗнеке кӑларакансем те хутшӑннине шута илсен чӑвашсемшӗн ку хисеп чыслӑ. Хаклав пирӗн кӗнеке издательствине ӳлӗмрен те хавхаланса ӗҫлеме вӑй-хал памалла.