Нарӑсӑн 19-мӗшӗнче Мускавра «Алмаз» кинотеатрта документаллӑ проектӑн хӑтлавӗ иртнӗ. Вӑл — Алексей Пантелеевӑн «Москва – Питер. В поисках счастья!» фильмӗ. Унта тӗрлӗ ҫынсем хӑйсен пурнӑҫӗ, ӑнӑҫӑвӗ пирки каласа кӑтартаҫҫӗ, телейлӗ пулмалли вӑрттӑнлӑхпа пайланаҫҫӗ.

Владимир Жириновский, Никас Сафронов, Дмитрий Спирин, Сергей Жуков, Радислав Гандапас, Николай Козлов, Сергей Белоголовцев, Андрей Парабеллум, Александр Красовицкий, Владимир Довгань тата ытти усламҫӑсем, артистсем хӑйсен шӑписем пирки каласа кӑтартаҫҫӗ. Вӗсемшӗн Мускавпа Питӗр мӗнле вырӑн йышӑннине пӗлтернӗ.

Фильмра Чӑваш Республикинче ҫуралса ӳснӗ Денис Эпп та хутшӑннӑ. Вӑл — «Вокруг Страны» проект пуҫаруҫи.

Фильм хӑтлавне Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков та пынӑ. Вӑл Алексей Пантелеева тата Денис Эпа малашне те ӑнӑҫу суннӑ.

РФ Финанс министерстви пенси ӳсӗмне тапхӑрӑн-тапхӑрӑн ӳстерме сӗнни пирки унччен пӗлтернӗччӗ ӗнтӗ. Паян, нарӑс уйӑхӗн 20-мӗшӗнче, РФ Патшалӑх Думинче ӗҫлекен пенсионерсене пырса тивекен ыйтӑва пӑхса тухни паллӑ пулнӑ. Кун пирки ЧР влаҫсен официаллӑ порталӗ те пӗлтернӗ.

РФ Ӗҫ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, малашне ӗҫлекен пенсионерсене пенси тӳлеме пӑрахма пултарӗҫ. Анчах ку пурне те пырса тивмест-мӗн. Ҫулталӑкне 1 миллион тенкӗрен ытларах ӗҫлесе илекен пенсионерсем кӗреҫҫӗ ку йыша. Эппин, уйӑхне 83 пин тенке яхӑн ӗҫлесе илекенсем пенсисӗр тӑрса юлма пултараҫҫӗ.

Министерство хакланӑ тӑрӑх, ку ыйту 220 пин ҫынна пырса тивет. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, саккун 2016 е 2017 ҫултанпа вӑя кӗрӗ.

Ракета ҫарӗсен вӗрентӗвӗ Чӑваш Ен территорине те пырса тивнӗ. Стратеги тӗллевӗллӗ ракета ҫарӗсем тӑрӑха хӑйне евӗр полигон евӗр усӑ курнӑ. Вӗренӳ ҫак эрне вӗҫӗччен пымаллине пӗлтереҫҫӗ.

Вӗренӳ Раҫҫейӗн Хӗҫпӑшаллӑ ҫарӗсемшӗн чи калӑпӑшли кӑна мар, чи вӑрӑмми те иккен. Ӑна кӑрлачӑн 12-мӗшӗнчех пуҫӑннӑ.

Анграсенчен ҫар машинисен дублерӗсем каҫхине тухнӑ иккен. Чӑннисенчен вӗсене уйӑрма ҫӑмӑл мар-мӗн. Мари Эл республикинче вырнаҫнӑ мобильлӗ «Топольсем» ракетӑсене Чӑваш Ен тата Киров облаҫӗн территорийӗсене «кӑларса янӑ». «Ярс» ракетӑсене вара Иваново облаҫӗнчен Улатимӗр облаҫне илсе кайнӑ.

Ҫар патрулӗн маршручӗ ҫинче 2 пине яхӑн ҫар техники пулнӑ. Стратеги тӗллевӗллӗ ракетӑсен вӗрентӗвӗ вӗсем кирек хӑш лару-тӑрӑва та хатӗррине кӑтартса панӑ.

Нарӑсӑн 9-мӗшӗнче Граждан вӑрҫин Геройӗ Василий Чапаев ҫуралнӑранпа 128 ҫул ҫитнӗ. Ҫавна май Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков дивизи командирӗн мӑнукӗсене Татьяна Александровнӑна тата Аркадий Александровича ҫак ятпа саламланӑ. Вӗсем — Чапаевӑн аслӑ ывӑлӗн ачисем.

Леонид Волков Василий Иванович мӑнукӗсене аслашшӗн тӑван тӑрӑхне — Чӑваш Ене — чӗннӗ. Татьяна Александровна кунта юлашки хут иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсенче пулнӑ. Ун чухне ашшӗ те пурӑннӑ-ха.

Чапаев мӑнукӗсем Леонид Волкова «Чапаев» фильм 80 ҫул тултарнине халалласа уяв каҫӗ йӗркеленӗшӗн тав тунӑ. Вӑл Раҫҫей кинематографисчӗсен союзӗн Кино ҫуртӗнче иртнӗ. Ун чухне, пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнче, киназал сцени ҫине Чапаев йӑхӗнчи 9 ҫын тухнӑ.

Кун пирки «Каҫхи Мускав» хаҫат нумай ҫырнӑ, «Культура» тата «Мускав 24» телеканалсем репортажсем кӑтартнӑ.

Сӑнсем (8)

Ҫӗршывӑн Финанс министерстви пенси ҫулне пӗчӗкшерӗн ӳстерсе пырасшӑн. Антон Силуанов министр шучӗпе тивӗҫлӗ канӑва 63 ҫула ҫитсен кӑна кӑлармалла. Ку вӑхӑт арҫынсене те, хӗрарӑмсене те пӗр пек пырса тивмелле.

Раҫҫейӗн экономика министрӗ Алексей Улюкаев та ӗҫтешӗпе килӗшет-мӗн. «Ҫӗнӗ пенсионерсемшӗн» пенси ҫулне ӳстерме ун шучӗпе йывӑр мар. Пенсие каймалли вӑхӑта Улюкаев министр ҫулталӑкра ҫуршар ҫул хушса пырсан пилӗк ҫулта 63 ҫула ҫитерме пулать тесе шухӑшлать иккен.

Ҫав вӑхӑтрах Ӗҫ министерствинче пенсие каяссипе этем ӗмӗрӗн хушшинчи уйрӑмлӑха пӗчӗклетме кирлӗ мар тени сисӗнет. Паян пирӗн ҫӗршывра, Максим Топилин министр каланӑ тӑрӑх, вӑтамран 71 ҫул пурӑнаҫҫӗ.

Ҫӗршывӑн правительствин экономика блокӗ хыснари тӑкаксемпе пӗлсе усӑ курмалла тесе шухӑшлать-мӗн. Апла тӑк пенси ҫулне ӳстернинче ним начарри те ҫук.

Аса илтеретпӗр, хальхи вӑхӑтра хӗрарӑмсене 55 ҫул тултарсан тивӗҫлӗ канӑва яраҫҫӗ, арҫынсене — 60 ҫулта.

Вячеслав Черемискин проекчӗ

Ҫӗр ҫинче темӗн тӗрлӗ ҫын та пур. Хӑшӗ-пӗри хӑйсен проектне пурнӑҫа кӗртме ӗмӗтленет, ҫанӑ тавӑрса ӗҫлет.

Сочи хулинчи ҫулҫӳревҫӗ Вячеслав Черемискин Раҫҫейри 70 регионта пулнӑ, кӑрлач уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче Шупашкара ҫитнӗ. Кунта мӗн тӗллевпе пулнӑ вӑл? Вячеслав «Раҫҫей — пирӗн пӗрлехи кил» асӑну комплексӗн проекчӗ валли тӑпра илме килнӗ.

Сочире пурӑнакан 45 ҫулти Вячеслав Черемискин ҫӗршыв тӑрӑх икӗ ҫул ҫӳрет ӗнтӗ. Халӗ вӑл Мускавра-ха. Унта вӑл тепӗр проекта пурнӑҫласшӑн.

Вячеслав хӑйӗн шухӑшне ырланӑ ҫынсемпе Мускавра «Ҫӗнтерӳ юманне» лартасшӑн. Вӑл Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинчи Ҫӗнтерӗве кӑтартӗ. Проекта Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 70 ҫул ҫитнине халаллӗҫ.

Унтан Вячеслав Питӗре, Кавказ тӑрӑхӗнчи республикӑсене кайӗ, вырӑнти волонтерсемпе тӗл пулӗ, проекчӗ пирки каласа кӑтартӗ.

Арт-проекта ҫӗршыври кашни регионта тума палӑртаҫҫӗ. Чи малтан вӑл Сочи хулинче пулӗ.

Владивостокри ушкӑн РФ Тӗп банкӗ валли 2 пин тенкӗллӗ укҫа кӑларасси пирки петици хатӗрленӗ.

Ушкӑн петици валли алӑ пуснисене пухма тытӑннӑ ӗнтӗ. Пуҫаруҫӑсем пӗлтернӗ тӑрӑх, «Мумий Тролль» ушкӑн тахҫан «Владивосток 2000» юрра шӑрантарни Владивосток халӑхӗн асӗнче «ҫырӑнса» юлнӑ-мӗн. Вӗсен шухӑшӗпе, кунашкал купюра тухни Раҫҫей ҫыннин кулленхи пурнӑҫне ҫӗршыв культурипе ҫыхӑнтарать.

Пуҫаруҫӑсем ӑнлантарнӑ тӑрӑх, ҫӗнӗ хут укҫа Раҫҫей тенкишӗн те усса каять. Ку уйрӑмах хальхи лару-тӑрура пӗлтерӗшлӗ-мӗн.

Ку шухӑша Владивосток тӑрӑхӗнче кӑна мар, ытти хуласенче те ырланӑ. Чылайӑшӗ 2000 тенкӗллӗ укҫа меллӗ тесе шухӑшлать, мӗншӗн тесен 1000 тата 5000 тенкӗлӗххисен хушшинче урӑх купюра ҫук.

ЧР Финанс министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, петици официаллӑ статус илтӗр тесен сахалтан та 10 пин сасӑ пухмалла. Хальлӗхе 5 пин ытла сасӑ пухнӑ-мӗн.

Сӑмах май, халӗ РФ Тӗп банкӗ 6 банкнота кӑларать. 10 тенкӗлӗххи ҫине Красноярск хулине ӳкернӗ, 50 тенкӗлӗххи ҫинче — Питӗр, 100 тенкӗлӗххи ҫинче — Мускав, 500 тенкӗлӗххи ҫинче — Архангельск, 1000 тенкӗлӗххи ҫинче — Ярославль, 5000 тенкӗлӗххи ҫинче — Хабаровск хули.

Малалла...

Кун пирки ҫӗршывӑн Шалти ӗҫсен министерствин Мускав облаҫӗнчи Тӗп управленийӗ пӗлтерет. Кӗске информацире каччӑ ӑҫта пурӑнни калани ҫук. «Нарӑсӑн 6-мӗшӗнче килтен тухса кайнӑ та кӗтнӗ вӑхӑтра таврӑнман», — тесе ҫырнипе ҫырлахнӑ.

Чӑваш Енре ҫуралнӑ 26 ҫамрӑка РФ ШӖМӗн «Балашихинское» муниципалитет управленийӗпе волонтерсем шыранӑ-мӗн. Кунсӑр пуҫне маларах асӑннӑ ШӖМӗн Мускав облаҫӗнчи Тӗп управленийӗн пуҫиле шырав ӗҫченӗсем те ура ҫине тӑнӑ.

Шыраса тупнӑ каччӑпа халӗ специалистсемпе психологсем ӗҫлеҫҫӗ тесе хыпарлани те лару-тӑрӑва уҫӑмлатса параймасть. Кам пӗлет, тен, Мускав тӑрӑхне ӗҫлеме тухса кайнӑскер пулнӑ-ши? Ара, мӗн чухлӗ чӑваш Мускавпа Мускав облаҫӗнче тар тӑкать те, ку та, тен, ҫавӑн йышшисенчен пӗри-ши?... Апла-и, капла-и, ҫухалнӑскере тупни питӗ паха.

Пичет тата массӑллӑ коммуникацисен енӗпе ӗҫлекен федераци агентстви Раҫҫейӗн ҫӗнӗ карттине хатӗрленӗ. Вӑл — литература картти.

Карттӑра ҫӗршыври чи нумай кӗнеке вулакан регионсене палӑртнӑ. Танлашӑма (рейтинга) кӗнеке вулакан ҫынсен йышне кура мар хатӗрленӗ. Регионта вулавӑшсен, издательствӑсен, кӗнеке лавккисен, кӗнеке мероприятийӗсен хисепне шута илнӗ.

Кӗнеке нумай вулакан регионсен йышне Мускав, Псков, Ленинград, Вологда, Ярославль облаҫӗсем, Чӑваш Ен кӗнӗ. Юлакан тӑрӑхсем — Ҫӗпӗр тата Ҫурҫӗр Кавказ.

Шупашкарта кӗнеке акцийӗсене нумай ирттереҫҫӗ. Чӑваш Ен ку енӗпе малашне те юласшӑн мар.

Сӑмах май, паянхи куна пирӗн республикӑра патшалӑхӑн 3 вулавӑшӗ, муниципалитетсен 535 вулавӑшӗ шутланать.

Хваттере е пӳлӗме тӳлевсӗр приватизацилемелли вӑхӑта каллех тӑсасшӑн. Хальхинче — 2018 ҫулхи пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗччен.

Паянхи саккунпа килӗшӳллӗн унӑн тапхӑрӗ кӑҫалхи пушӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнче вӗҫленмеллеччӗ. Приватизаци тапхӑрне тӑсасшӑн ҫунакансен шучӗпе «обьективлӑ сӑлтава пула ҫынсем ҫурт-йӗре харпӑрлӑха куҫарса ӗлкӗреймеҫҫӗ». Сӑмах май, унччен те ҫавӑн пек йӳтӗмпе приватизаци тапхӑрне тӑснӑччӗ.

Приватизаци вӑхӑтне куҫарас текенсем кивӗ тата ишӗлекен ҫуртра пурӑнакансемшӗн уйрӑмах пӑшӑрханнӑ пек пулса тухать. Ара, хваттер ыйтӑвне лайӑхлатма тесе вӗсем черетре тӑраҫҫӗ-ха, анчах черет ҫитнӗ ҫӗре приватизаци тапхӑрӗ вӗҫленет те хайхисен патшалӑх харпӑрлӑхӗнчи хваттерпех ҫырлахма тивет тесе шухӑшлаҫҫӗ иккен.

Пӗр ик эрне маларах вара приватизаци вӑхӑтне ҫынсен уйрӑм категорийӗшӗн тӑсас текенсем те пулнӑччӗ. Унта сӑмах тӗрмере ларакансем пирки пыратчӗ. Мӗншӗн вӗсене тӑсса парас тенине саккун сӗнекенсем хайхисем (тӗрмере ларакансем) «хисепе тивӗҫ сӑлтава пула» приватизацие хутшӑнаймассипе сӑлтавланӑччӗ.