Тӗп банк виҫӗ кредит учрежденине ӗҫлеме чарнӑ. Ку списока хальхинче Калмӑкри «Кредитбанк» коммерци банкӗ, «Пурпе» акционерсен уҫӑ обществи, тата Мускаври «Ютикпэй» лекнӗ.

«Кредитбанк» пирки каласан, асӑннӑ кредит учрежденийӗ федераци саккунӗсене пӑхӑнман. Унсӑр пуҫне вӑл шанчӑксӑр операцисем тунӑ пулать. Шанчӑксӑр операци тесе Тӗп банк укҫана чикӗ леш енне пысӑк суммӑпа куҫарнине кӗртеҫҫӗ.

«Пурпе» лицензисӗр юлнин сӑлтавӗ те банк ӗҫ-хӗлӗ пирки калакан федераци саккунӗсене пӑхӑнманни. «Пурпе» банкӑн Шалти тӗрӗслевӗн правили Раҫҫей банкӗннипе килӗшсе тӑманнине те асӑрханӑ. «Ютикпэй» ятлӑ те маларах сӑннисем евӗртерех кӑлтӑксемпе ӗҫленӗ.

«Кредитбанк» тата «Прупе» вкладсене страхлакан тытӑмра пулнӑ май, асӑннӑ организацисене укҫа хунисене «кӗмӗле» тавӑрса парӗҫ.

2017 ҫулта иккӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ачана ҫуратнисем те амӑшӗн капиталне илме пултараҫҫӗ. Кун пирки РФ премьер-министрӗ Ольга Голодец пӗлтернӗ.

Унччен амӑшӗн капиталӗ 2016 ҫул вӗҫӗччен ҫеҫ пулнӑ. Ольга Голодец ӑнлантарнӑ тӑрӑх, программӑна пурнӑҫа кӗртмелли укҫа-тенке федераци хыснин проектне кӗртнӗ. Анчах саккунри улшӑнусене ҫулталӑклӑха йышӑнман, ӑна правительствӑра каярах пӑхса тухӗҫ.

«Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, эрех кӗленчисем ҫине хӑрушӑ ӳкерчӗк ҫыпӑҫтарма пултарӗҫ. Вӗсем туянакан ҫынна эрех сиенӗ пирки аса илтерӗҫ. Кунашкал ӳкерчӗксене халӗ пирус курупки ҫине ҫыпӑҫтараҫҫӗ-ха. Эрех тӗлӗшпе те саккун йышӑнасшӑн. Хальлӗхе ку саккун проектне Патшалӑх Думин депутачӗсем хатӗрлеҫҫӗ.

Проект авторӗ Андрей Свинцов эрех продукцине пирус евӗр ҫыпӑҫтармалла тесе шухӑшлать. Тӗслӗхрен, кӗленчен 40 процентне хӑрушӑ ӳкерчӗк вырнаҫтарнӑ. Ку ҫамрӑксемшӗн усӑллӑ. Ара, вӗсене лавккара хитре хутлӑ кӗленчесем илӗртеҫҫӗ-ҫке-ха. Хӑрушӑ ӳкерчӗк вара вӗсене эрехрен сивӗтме тивӗҫ.

Анчах экспертсем кунашкал шухӑш, пируспа танлаштарсан, витӗмлех пулмасть тесе шухӑшлаҫҫӗ. Хӑшӗ-пӗрин шухӑшӗпе, ҫынсене кӗленче ҫинчи хӑрушӑ ӳкерчӗк те хӑратас ҫук-мӗн.

Юпан 26-мӗшӗнче сехет йӗппине хӗллехи вӑхӑта юлашки хут куҫарӗҫ. Раҫҫейри чылай регионти ҫынсем ҫак кун ҫӗрлехи 2-ре сехет йӗппине 1 сехет маларах куҫарӗҫ. Текех вара вӑхӑта улӑштармӗҫ.

Экспертсен шухӑшӗпе, ҫак кун ҫынсем 1 сехет ытлашши ҫывӑрнисӗр пуҫне хӗл валли вӑй-хал пухӗҫ. Олег Никифоров психотерапевт каланӑ тӑрӑх, хӗллехи вӑхӑт психологи тӗлӗшӗнчен лайӑхрах витӗм кӳрет-мӗн. Раштав уйӑхӗнче ирхи тӗттӗмре ача пахчине, шкула, ӗҫе виҫӗ эрне ҫеҫ ҫӳреме тивет-ҫке-ха. Кайран кун вӑрӑмланма тытӑнӗ.

Раҫҫейре пурӑнакан чылай ҫын халӗ стреспа аптӑрать-мӗн. Ҫавӑнпа ҫулталӑкне икӗ хут сехет йӗппине куҫарни кирлӗ мар.

Ку экономика тӗлӗшӗнчен те лайӑх-мӗн. Ҫапла майпа электроэнерги сахал расхутланать. Экспертсен шухӑшӗпе, сехет йӗппине куҫарни ҫул ҫинчи аварисен шутне те чакарать. Ку ӗҫ хастарлӑхне те лайӑх витӗм кӳрет.

Хӑшӗ тӗрӗссипе тӗрӗс маррине сехет йӗппине куҫарсан курӑпӑр…

Раҫҫейре суккӑрсемпе хӑлхасӑррисен ҫыравне ирттерӗҫ. Кун пирки ҫӗршывӑн Общество палатин сайтӗнче хыпарланӑ иккен.

Асӑннӑ палатӑн социаллӑ пулӑшу кӳрес енӗпе ӗҫлекен комитечӗн ертӳҫи Владимир Слепак пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫынсен асӑннӑ категорине пулӑшассипе никам та ятарласа ӗҫлемест. Вӗсене пулӑшу кирлине ҫӗршыв Президенчӗ Владимир Путин кӑҫалхи ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче тӳрӗ лини ирттернӗ чухне хускатнӑ. Ун хыҫҫӑн «Со-единение» фонд йӗркелеме тӗв тунӑ. Ҫӗршывра миҫе суккӑрпа хӑлхасӑр миҫе ҫын пурӑннине никам та путлӗн пӗлмест имӗш. Ҫавна май ҫырав ирттерес тенӗ. Ку ыйтӑва Общество палатинче паян сӳтсе явмалла.

Хӑлхасӑр тата суккӑр ачасемпе дактилологии тата пусмалли приборсемпе хутшӑнма пулать. Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсенче 19 уйӑхран илтме тата курма пӑрахнӑ Хелен Келлер аслӑ пӗлӳ илсе философи тухтӑрӗ пула тӑнӑ. СССРта вара пиллӗкре суккӑрланнӑ, 14-ра илтме пӑрахнӑ Ольга Скороходова ученӑй-дефектолог пулса тӑнӑ. Пурнӑҫра хӑйсен вырӑнне тупнисем паян та сахал мар.

Мускава йӗкехӳресем «тапӑнаҫҫӗ». Кун пирки Роспотребнадзорӑн Мускаври управленийӗ пӗлтерет. Тӗп хулари тӗп санитар тухтӑр пӗлтернӗ тӑрӑх, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа йӗкехӳре ҫынна тапӑннӑ 179 тӗслӗхе шута илнӗ. Сӑмах — ҫыртни пирки.

Тӳре-шара ҫулталӑк вӗҫлениччен хулана йӗкехӳресенчен хӑтарма палӑртнӑ. Малтан Мускавра кашни ҫын пуҫне пӗрер йӗкехӳре пулнӑ тӑк — халӗ, ахӑртнех, нумайрах. Хулара 12–15 миллион кӑшлакан ҫак чӗрчун пулнине палӑртаҫҫӗ. Анчах вӗсене пурте кураймаҫҫӗ, мӗншӗн тесен вӗсем путвалсенче, коммуникацисенче тата ытти ҫӗрте пурӑнаҫҫӗ.

Йӗкехӳре ҫыншӑн тата чӗрчуншӑн сиенлӗ чир-чӗре сарма пултарать. Чи тӗлӗнмелли — йӗкехӳрен аталанмалли майсене ҫын хӑйех туса парать. Ҫӳп-ҫап, ӑна пӑрахмалли вырӑнсем — йӑлтах вӗсемшӗн меллӗ. Йӗкехӳре тӑранса пурӑнмалли вырӑнсене сахаллатсан ҫак чӗрчун йышӗ те чакать.

РФ Вӗренӳ министерстви аслӑ шкулсенче ачасене пӑхмалли ятарлӑ пӳлӗмсем уҫӑсшӑн. Ку программӑна ҫулталӑк вӗҫленнӗ тӗле йышӑнасшӑн.

Ҫакна ҫамрӑк амӑшӗсене тата ашшӗсене пулӑшас тӗллевпе пурнӑҫа кӗртесшӗн. Ара, вӗсен те вӗренмелле, профессие алла илмелле. Кун пек майпа вара вӗсене ҫӑмӑллӑх кӳрӗҫ. Чылай ача ҫуратнӑ студент академи отпускне кайни е ӗҫлеме пӑрахни вӑрттӑнлӑх мар ӗнтӗ. Няня тытма укҫа хӗсӗкрех. Кунашкал ясли вара лекцисем, зачетсем, экзаменсем вӑхӑтӗнче ӗҫлӗ.

Кун пек ясли хӑш-пӗр аслӑ шкулта пур-мӗн. Анчах хальлӗхе чиновниксем ясли мӗн хак пулни пирки калаҫса татӑлаймаҫҫӗ. Пӗрисем кӑна патшалӑх хысни саплаштармалла тесе шухӑшлаҫҫӗ. Теприсем ашшӗ-амӑшӗпе аслӑ шкул хушшинче килӗшӳ пулмалла тесе палӑртать.

Раҫҫейӗн Патшалӑх Думин Оборона енӗпе ӗҫлекен комитечӗн пайташӗ Алексей Журавлев («Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти) ҫара ҫулталӑкра пӗр хутчен кӑна илсе кайма сӗнет иккен. Хальхи вӑхӑтра вӑл ҫавӑн йышши саккун проектне хатӗрлет-мӗн.

Призыв вӑхӑтне ҫулталӑкра пӗрре кӑна йӗркелени ҫарта ҫамрӑксене аслисем хӗсӗрлессинчен сыхлама пулӑшать тата призывпа тӑкакланассине чакарать имӗш.

Аса илтеретпӗр, хальхи вӑхӑтра ҫара ҫуркунне тата кӗркунне илсе каяҫҫӗ. Унта 18-тан пуҫласа 28-а ҫитичченхисене пухаҫҫӗ. Служба вӑхӑчӗ — ҫулталӑк. Ку йӗркене 2008 ҫулта йышӑнчӗҫ. Ҫар прокуратури пӗлтернӗ ӑрӑх, уставпа пӑхман хутшӑнусен шучӗ ҫулсерен 15–20 процент чакать.

Маларах асӑннӑ комитетӑн тепӗр пайташӗн, Вячеслав Тетекинӑн (Коммунистсен партийӗ) шучӗпе кун пек саккун кӑларни укҫана перекетлеме кӑна пулӑшӗ. Либерал демократсен партийӗн комитечӗн пуҫлӑхӗн пӗрремӗш ҫумӗ Сергей Жигарев вара «Пӗрлӗхлӗ Раҫҫей» парти пайташӗпе пӗр шухӑшлӑ.

Анчах та ку шухӑш хальлӗхе «тытман упа тирне сӳмеҫҫӗ» ваттисен сӑмахӗпе пӗр килет темелле пулӗ. Ку ыйтӑва РФ Патшалӑх Думин Ӗҫ комитетне кӑларнӑ. Унта вара ку темӑпа ҫавра сӗтел ирттерме палӑртаҫҫӗ.

Эрнере тӑватӑ кун ӗҫлеттерес шухӑша Ӗҫ енӗпе ӗҫлекен пӗтӗм тӗнчери организаци сӗннӗ иккен. Унтисем ҫапла туни ӗҫ вырӑнӗсен шутне ӳстерме, ҫынсен сывлӑхӗпе тӑван тавралӑха ырӑ витӗм кӳрет тесе шухӑшлаҫҫӗ иккен.

РФ Патшалӑх Думин маларах асӑннӑ комитет ертӳҫи Андрей Исаев шучӗпе эрнери кунсен хисепӗ мар, ӗҫ сехечӗ миҫе пулни пӗлтерӗшлӗ. Кашни кун вуншар сехет ӗҫлесен тӑватӑ кунта 40 сехет пулать те. Исаев ӗҫ укҫине упраса хӑварса 36 сехетлӗ ӗҫ эрни тума сӗнет иккен.

Тӑватӑ кунлӑ ӗҫ эрни ҫине куҫас тесен ӑна конвенци евӗр ҫирӗплетмелле. Хӑш-пӗр эксперт шучӗпе, пирӗн патра ун пеккине йышӑнас ҫук.

Ачасене ятарлӑ ларкӑчсӑр илсе ҫӳрекен таксистсене 50 пин тенкӗлӗх штрафлама тата правасӑр ҫур ҫул хӑварма сӗнеҫҫӗ. Патшалӑх Думи ку саккун проектне иккӗмӗш вулавра пӑхса тухӗ.

Ҫакна аварире чылай ача шар курнине пула йышӑнасшӑн. Анчах кунта йывӑрлӑх сиксе тухать: хальлӗхе кирек мӗнле ачана та каякан ларкӑч ҫук.

Хулара ачана илсе ҫӳремелли ятарлӑ такси пулмасси пирки пӑшӑрханмалла маррине пӗлтерет «Раҫҫей хаҫачӗ». Таксопарк компанийӗ виҫӗ кресло туянма, ӑна машинӑна вырнаҫтарма пултаратех.