Питӗрте пӗтӗм тӗнчери экономика канашлӑвӗ иртет. Унта, сӑмах май, ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев та хутшӑннӑ.

Канашлура Раҫҫейри субъектсенчи инвестици климачӗн Наци танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Пирӗн республика списокра малти вырӑнсене йышӑннӑ.

Юлашки даннӑйсене ӗненес-тӗк, Чӑваш Ен Наци танлаштарӑмӗнче 9-мӗш вырӑнтан 6-мӗшне куҫнӑ. Малтисен йышне ҫавӑн пекех Тутарстан, Белгород, Калуга, Тӗмен, Владимир облаҫӗсем, Краснодар крайӗ, Ханты-Манси автономи округӗ, Мускав кӗнӗ.

Наци танлаштарӑмне виҫҫӗмӗш ҫул хатӗрлеҫҫӗ ӗнтӗ. Малтанах танлаштарӑмра Раҫҫейри 21 субъекта шута илнӗ. Кайран вӗсен йышне ӳстернӗ.

Депутатсем РФ Патшалӑх Думине саккун проектне пӑхса тухма тӑратнӑ. Халӑх тарҫисем ҫуллахи шӑрӑх ҫанталӑкра ӗҫ кунне кӑштах кӗскетме сӗннӗ.

Депутатсен ушкӑнӗ шӑрӑх вӑхӑтра эрнере 35 сехет ӗҫлеме сӗнет. Апат вӑхӑчӗ вара, вӗсен шухӑшӗпе, 2 сехетрен сахал мар пулмалла. Пӗр сӑмахпа, ӗҫ кунне депутатсен ушкӑнӗ 7 сехет тума ыйтать.

Палӑртмалла: хӑш-пӗр ҫӗршывра, шӑрӑх ҫанталӑк тӑраканнисенче, сиестӑна саккунра йышӑннӑ. Ҫавӑнпах ӗҫ кунӗ те вӗҫленет вӗсен.

РФ Президенчӗ Владимир Путин Правительствӑна ҫурт-йӗр туянмашкӑн паракан кредит ставкине пӗчӗклетмелли майсем тупма каланӑ. Халӗ ку кӑтарту 12 процентпа танлашать.

Владимир Путинӑн хушӑвне Кремль сайтӗнче ҫӗртме уйӑхӗн 14-мӗшӗнче пичетленӗ. Унпа килӗшӳллӗн, Дмитрий Медведев премьер-министрӑн хӑйӗн ҫыннисемпе пӗрле кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗччен ставкӑна пӗчӗклетмелли майсем шухӑшласа кӑлармалла.

Унта ҫапла ҫырнӑ: «Ыйтусене пӑхса тухмалла: ипотека кредичӗсене малашне пӗчӗклетмелли мерӑсем пирки; ҫурт-йӗр строительствин тытӑмӗнче банкӑн тулли праваллӑ элчине палӑртасси ҫинчен. Доклад – 2016 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 1-мӗшӗччен».

Документра иккӗмӗш рынокри ҫурта туянмашкӑн паракан ипотека пирки те сӑмах хускатнӑ. Ку тӗлӗшпе чиновниксен авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗччен сӗнӳсемпе паллаштармалла.

Нумаях пулмасть Раҫҫейре чи йӳнӗ эрехӗн хакне хӑпартасси пирки пӗлтернӗччӗ. Ун чухне ытти эрех хакӗ, шурӑ эрехсӗр пуҫне, ҫаван пекех юлассине хыпарланӑччӗ. Чиновниксем шампань эрехӗн хакне те ӳстерме палӑртнӑ. Ку ҫӗнӗлӗх утӑ уйӑхӗн вӗҫӗнче пурнӑҫа кӗмелле.

Утӑ уйӑхӗн 23-мӗшӗнчен пуҫласа чи йӳнӗ шампань эрехӗшӗн нумайрах тӳлеме тивӗ. Савутран ӑна сахалтан та 115 тенкӗпе сутӗҫ. Курттӑммӑн туянакансем вара 133 тенкӗпе илӗҫ. Лавкка сентри ҫинче вара сахалтан та 165 тенкӗ пулӗ.

Росстат пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ хамӑр патра туса кӑларнӑ шампань эрехӗ вӑтамран 220 тенкӗ тӑрать.

Раҫҫейре шурӑ эрех хакне ӳстересшӗн. Кун пирки «Раҫҫей хаҫачӗн» порталӗнче хыпарланӑ.

Аса илтерер: шурӑ эрехӗн чи пӗчӗк хакӗ 2009 ҫултанпа улшӑнман. Хак ун чухне 220 тенкӗпе танлашнӑ. Кун пек каласан тӗрӗсех те мар пулӗ. Кӑштахран ӑна йӳнетрӗҫ. Ку 2015 ҫулта пулнӑ. Ун чухне нарӑсӑн 1-мӗшӗнче хака 220 тенкӗрен 185-е ҫитерчӗҫ.

Ҫӗртме уйӑхӗн 13-мӗшӗнчен шурӑ эрехӗн чи пӗчӗк хакне 190 тенке ҫитересшӗн. Ку ҫур литр кӗленчешӗн. Ытти алкоголь шӗвекӗн хакӗсем унчченхи пекех юлӗҫ.

Чӑваш Енре каллех суя укҫасем тупнӑ. Чи хӑрушши — вӗсем нумай. Юлашки 5 уйӑхра кӑна 212 суя укҫа тупса палӑртнӑ.

Ултавҫӑсем ытларах суя укҫапа аптекӑра, заправкӑсенче усӑ кураҫҫӗ. Ытларах чухне нухрат чӑн-чӑнни пулманнине сутуҫӑсем мар, банк ӗҫченӗсем тавҫӑраҫҫӗ. Унта укҫана ятарлӑ аппаратпа тӗрӗслеҫҫӗ-ҫке.

Суя укҫасене Шупашкарта, Ҫӗнӗ Шупашкарта тупса палӑртнӑ. Ытларах чухне ултавҫӑсем 5 тата 1 пин тенкӗлӗххисене туса кӑлараҫҫӗ. Вӗсем унпа часрах мӗн те пулин туянаҫҫӗ. Чылай чухне 500 тенкӗлӗх тавар илсен 5 пин тенкӗлӗхипе тӳлеҫҫӗ.

Суя укҫана ахаль ҫын та уйӑрса илет. Лупӑпа пӑхсан пӗчӗк детальсене курма пулать. Ҫавӑн пекех хут укҫан сери номерне тасатса пӑхмалла. Иккӗленӳ ҫуралсан тӳрех полицие шӑнкӑравламалла.

Иккӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ача ҫуратакансене пирӗн ҫӗршывра амӑш укҫи панине пӗлетпӗр-ха. Вӑл тупрана ӑҫта-ӑҫта ярассине пӗчӗкшерӗн анлӑлатсах пыраҫҫӗ. Маларах ҫурт-йӗр туянма е тума, шкул пӗтерсен ачасене вӗрентме е пулас пенси валли хурса хӑварма кӑна юратчӗ пулсан халӗ ҫурт-йӗре юсама та тытма юрать.

Ҫывӑх вӑхӑтра амӑш укҫине газ плити, газ колонки, газ счетчикӗ илме те тӑкаклама ирӗк парас шанчӑк пур.

Амӑш укҫине пӳрте газ кӗртнӗ чух тытма юракан сӗнӳпе Иваново облаҫӗнчи депутатсем мускавсем патне тухнӑ.

Иккӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ачана ҫуратсан паракан "кӗмӗле" ҫурт-йӗре юсанӑ чухне тӑкаклама юранине маларах каларӑмӑр-ха. Анчах уйрӑм ҫурта газификацилени ҫав шута кӗменнине кура амӑш укҫине вӑл тӗллевпе хальлӗхе усӑ курма май ҫук.

Кӑҫалхи ҫулталӑк вӗҫленмен-ха, РФ Ӗҫлев тата социаллӑ хӳтӗлев министерстви вара 2017 ҫулта канмалли кунсене палӑртма ӗлкӗрнӗ.

Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн кӑрлачӑн 8-мӗшӗччен канӑпӑр. Ун чухне раштавӑн 31-мӗшӗнче те ӗҫе тухмалла мар. Вӑл вырсарникуна лекет. Ҫавӑнпа халӑх уява лӑпкӑнах хатӗрленме пултарать. Ҫитес ҫул темиҫе уяв канмалли кунпа пӗр килет. Ҫавна май кӑрлачӑн 1-мӗшӗнче канмаллине нарӑсӑн 24-мӗшӗ ҫине куҫараҫҫӗ. Кӑрлачӑн 7-мӗшне вара — ҫу уйӑхӗн 8-мӗшӗ ҫине.

2017 ҫулта нарӑсӑн 23–26-мӗшӗсенче, пушӑн 8-мӗшӗнче, ака уйӑхӗн 29-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗччен, ҫу уйӑхӗн 6–9-мӗшӗсенче, ҫӗртме уйӑхӗн 10–12-мӗшӗсенче, чӳк уйӑхӗн 4–6-мӗшӗсенче канӑпӑр.

Каласа хӑварас пулать, ҫитес ҫул Республика кунӗ шӑматкуна лекет. Ҫавна май уншӑн хӑш кун канмаллине республика тӳри-шари хальлӗхе палӑртма ӗлкереймен-ха.

Раҫҫейре чи туслӑ халӑх пурӑнакан хуласен танлаштарӑмне хатӗрленӗ. Шупашкар хӑш йӗркене йышӑннӑ?

Шел те, тӗп хуламӑр ку енӗпе мухтанма пултараймасть иккен. Вӑл малти вырӑнсене йышӑнайман. Шупашкар танлаштарӑмра 48-мӗш вырӑна лекнӗ.

Чи туслӑ хуласем — Грозный, Орск, Нальчик. Списока 100 хулана кӗртнӗ. Чи юлашки йӗркесене Калуга, Амур ҫинчи Комсомольск, Якутск хулисем йышӑннӑ.

Танлаштарӑма хатӗрлемешкӗн 310 пине яхӑн ҫынран ыйтса пӗлнӗ. «Эпӗ кӳршӗллӗ пурӑнакан ҫынсем туслӑ, ырӑ кӑмӑллӑ» предложение 10 балпа хаклама ыйтнӑ. Шупашкарта 1155 ҫынран ыйтса пӗлнӗ.

Шупашкарти кадетсен 14-мӗш шкулӗнче вӗренекен Кристина Кузьминан ӗҫӗ (унччен вӑл республика шайӗнче мала тухнӑччӗ) РФ ШӖМӗ ирттернӗ конкурсра чи лайӑх 10 ӗҫсен йышне кӗнӗ. «Степа пичче полицейски» конкурса 94 ӗҫ финала тухнӑ.

Тӗнче тетелӗнчи сасӑлавра чи лайӑххисене палӑртнӑ. 10 ӗҫсен йышне пирӗн ентешӗнни те кӗнӗ. Раҫҫей шайӗнче иртнӗ конкурса 5 пин ытла ӗҫ ярса панӑ. Ачасем пластилинран, тӑмран, ытти материалтан пуканесем, полицейскисем, ӑсталнӑ.

Конкурс ҫӗнтерӳҫисен йышне Тутар, Пушкӑрт, Карачай-Черкес республикисенчи, Чулхула, Самар, Свердловск, Мурманск облаҫӗсенчи, Ханты-Манси автономи округӗнчи, Пермь крайӗнчи ачасем кӗнӗ. Вӗсене РФ ШӖМӗ парнесемпе хавхалантарӗ.