Трубина Мархви ҫуралнӑранпа 135 ҫул ҫитнӗ май «Асӑнмалӑх, савӑнмалӑх» викторина иртӗ.
Чӗмпӗрти чӑваш шкулӗнче вӗреннӗ, РСФСР шайӗнче Ленин орденне тивӗҫнӗ учителӗн тата чӑвашла ҫыракан малтанхи хӗрарӑм писательницӑсенчен пӗрин «Мучар», «Асӑнмалӑх, савӑнмалӑх», «Ача чухнехи» ятлӑ хайлавӗсем уйрӑмах паллӑ. Ҫыравҫӑ 1888 ҫулхи авӑн уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Куславкка районӗнчи Куснар ялӗнче ҫуралнӑ. Вырӑнти 7 класлӑ шкулта ачасене вырӑс чӗлхипе литературине 30 ҫула яхӑн вӗрентнӗ.
Пуштуйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ака уйӑхӗн 30-мӗшӗччен вӑл «Асӑнмалӑх, савӑнмалӑх» регионсем хушшинчи викторина иртӗ.
Ӑна Трубина Мархви ячӗллӗ ҫемье вулавӗн центрӗпе Чӑваш чӗлхипе литературин учителӗсен ассоциацийӗ, И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ тата
«Тантӑш» хаҫат ирттереҫҫӗ.
Герасим Харлампьев (Пилеш) писатель-драматург, скульптор, ӳнерҫӗ-график, СССР Писательсен союзӗн членӗ, Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ ҫуралнӑранпа нарӑс уйӑхӗн 25-мӗшӗнче 110 ҫул ҫитет. Ҫавна май нумаях пулмасть Улатӑр районӗнчи Кивӗ Эйпеҫри вӑтам шкулти 6-мӗш класс ачисем валли литература сехечӗ ирттернӗ.
Чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентекен Валентина Малышева ачасене ҫыравҫӑ кун-ҫулӗпе тата пултарулӑхӗпе паллаштарнӑ. «Герасим Харлампьев 1913 ҫулта Элӗк районӗнчи Мӑн Тукташ ялӗнче ҫуралнӑ. 1926 ҫулта пуҫламӑш шкултан вӗренсе тухсан вӑл Хутарти ултӑ ҫул вӗренмелли шкула кайса кӗнӗ. Килтен пулӑшакан пулман пирки унтан вӗренсе тухмасӑрах Нурӑсри профшкула кайса кӗнӗ, икӗ ҫул хушши столяр ӗҫне вӗреннӗ. Ун хыҫҫӑн Красноармейски районӗнчи Упири ултӑ ҫул вӗренмелли шкулта ӗҫ учителӗ пулнӑ. Малалла вӗренес ӗмӗтпе Горький хулине тухса кайнӑ. Техникумран вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн 1934 ҫулта пӗр хушӑ Загорск хулинче теттесем тӑвакан заводра ӗҫленӗ, унтан Чӑваш кӗнеке издательствинче илемлӗ ӳкерчӗксен редакторӗнче вӑй хунӑ. Вӑрҫӑ хыҫҫӑнхи ҫулсенче писатель чылай вӑхӑт хушши Чӑваш кӗнеке издательствинче, «Ҫамрӑк коммунист» хаҫат редакцийӗнче ӗҫленӗ, Чӑваш АССР художникӗсен Союзӗн правлени председателӗ, Чӑвашсен художество галерейин директорӗ пулса та ӗҫленӗ», — каласа кӑтартнӑ вӗрентекен.
Ҫак кунсенче Чӑваш тӗррин музейӗнче «Неизвестный Миттов» (чӑв. Пӗлмен Миттов) куравӗ малалла ӗҫлет. Аса илтерер: ӑна паллӑ художник ҫуралнӑранпа 90 ҫул ҫитнине халалланӑ. Унта художникӑн халӑхра анлӑ сарӑлман картинисемпе, ӳкерчӗкӗсемпе паллашма, хӑш-пӗр япалипе паллашма май пур.
Куравра пулса курнӑ Светлана Гордеева ҫыравҫӑ тата художник ӑстан ӗҫӗсенче кӑвак тӗс нумаййине палӑртать. «Кӑвак тӗс еплерех янӑранине эсир туймастӑр-и?» — тесе ҫырнӑ иккен Миттов хӑйӗн «Кӑвак тӗс» миниатюринче.
Живопиҫре Миттов наци хӑйнеевӗрлӗхне татти-сыпписӗр шыранӑ. Атнер Хусанкай сӑнанӑ тӑрӑх, ҫав шырава хальхи вӑхӑтри этнофутуристсем малалла тӑсаҫҫӗ.
Еврази ҫыравҫисен пӗрлӗхӗн ертӳҫине хисеплӗ Якуп ÖМЕРОГЛУ доктора
Турци ҫыравҫисен пӗрлӗхӗн ертӳҫине хисеплӗ Муса Касым АРЫЧАН профессора, доктора
Кипр, Балкан, Еврази ҫӗршывӗсен литературисен пӗрлӗхӗн (КЫБАТЕК) тӗп ҫыруҫине хисеплӗ Мевлӳт КАПЛАН доктора, КЫБАТЕК'ӑн Хисеплӗ ертӳҫине хисеплӗ Феййаз САГЛАМ'а, университет вӗрентӳҫине
Эпир, тӗрӗксен йышӗнчи чӑваш халӑхӗн ҫыравҫисен пӗр ушкӑнӗ, 2023 ҫулхи нарӑс уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче пулса иртнӗ хаяр ҫӗр чӗтревӗнче шар курнӑ Турцири тата Сирири хамӑрпа тӑванлӑ халӑхсемпе пӗрле тарӑннӑн, чунтан хурланнине пӗлтеретпӗр. Йӑхташӑмӑрсен хуйхи, асапӗ, терчӗ, ҫынлӑхӗ, паттӑрлӑхӗ, инкеке ҫӗнтернин савӑнӑҫӗпе телейӗ тата тӑванлӑх туйӑмӗсем ҫыравҫӑмӑрсен ӗҫӗсенче вырӑн тупасса шанса тӑратпӑр. Пуҫ хунисем ҫӑтмахра пулччӑр. Инкек иртсе кайтӑр, Тӗрӗк тӗнчин пуҫӗ сывӑ пултӑр.
Ҫыравҫӑсен ирӗклӗ пӗрлӗхӗн (ҪИП) ертӳҫи, Чӑваш Республикин патшалӑх премийӗн лауреачӗ Виталий РОДИОНОВ профессор, доктор.
Чӑваш Республикин патшалӑх премийӗн лауреачӗ Борис ЧИНДЫКОВ ҫыравҫӑ, драматург.
Чӑваш наци конгресӗн Хисеплӗ президенчӗ, Митта премийӗн лауреачӗ Атнер ХУСАНКАЙ.
Чӑваш Енӗн ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче Кӗнеке парнелемелли пӗтӗм тӗнчери куна халалласа ҫыравҫӑсем пуҫтарӑннӑ. Унта Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, поэт, прозаик, драматург Лидии Сарине; ача-пӑча ҫыравҫи Алевтина Корочкова; Чӑваш кӗнеке издательствин ача-пӑча литературин редакторӗ Ольга Федорова пулнӑ.
Вӗсем тата вулавӑш тусӗсем пӗр шухӑшлӑ пулса библиотекӑна 1200 ытла кӗнеке парнеленӗ. Ҫав шутра илемлӗ литература ҫеҫ мар, аслисем валли те.
Кӗнеке пуххине 10 ҫемьери ачасене парнеленӗ.
Ӗнер, кӑрлач уйӑхӗн 31-мӗшенче, хальхи вӑхӑтри паллӑ чӑваш прозаикӗн Ангелина Павловскаян ҫуралнӑ кунӗ пулнӑ.
Вӑл 1939 ҫулхи Вӑрмар районӗнчи Пӗчӗк Енккассинче ҫуралнӑ. Ҫӗрпӳри библиотекарьсем хатӗрлекен техникумра, Шупашкарти педагогика институтӗнче вӗреннӗ. Чылай ҫул шкул ачисене вырӑс чӗлхипе литературине вӗрентнӗ.
Авторӑн «Ярӑм-ярӑм явӑнать тӗтре» повеҫӗ 1983 ҫулта «Ялав» журналта пичетленсе тухнӑ. 2010 ҫулта унӑн «Саланнӑ кӗлте», 2011 ҫулта «Сапаскар хӗрӗ» кӗнекисем кун ҫути курнӑ. 2013 ҫулта вулакансем ҫыравҫӑн «Вӗрене шывӗ те пылак» романӑн 1-мӗш кӗнекипе паллашнӑ, 2014 ҫулта «Вӗрене шывӗ те пылак» романӑн 2-мӗш кӗнеки кун курнӑ.
Чӑваш Енри паллӑ журналист тата писатель Николай Максимов суйлав умӗнхи кампанире хӑйне вӑхӑтлӑха журналистикӑна таврӑнма ыйтнӑ.
Халӑх тетелӗнчи хӑйӗн страницинче вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, пултаруллӑ калем ӑстине пӗтӗм вӑйран ӗҫлеме сӗннӗ. «Ҫук, атьсемӗр, ҫук! Ӗҫленӗ ӗнтӗ. Сивӗнтӗм, ӗненме пӑрахрӑм. Ура ҫине тӑма пулӑшнисем влаҫа килсен те вӗсем унчченхисем пекех ейкеленчӗк ҫынсем пулни ҫиеле тухать. Унтан та ытларах — сана тӑшманран та ытларах варалама тытӑнаҫҫӗ», — пытарман чунри пӑшӑрханӑвне Николай Максимов.
Поста вуланисенчен пӗри, Николай Павловский, влаҫпа ҫыхӑнмалла мар тесе комментари ҫырса хунӑ. Теприсем килӗшме сӗнеҫҫӗ.
Шупашкарти вулавӑшсем ҫыравҫӑсемпе тӗлпулусем час-часах ирттереҫҫӗ. Калем ӑстисемпе курнӑҫма ачасене йыхравлаҫҫӗ. Чӑваш Республикин Л.Н. Толстой ячӗллӗ ятарлӑ вулавӑшне нумаях пулмасть Раиса Воробьева поэта чӗннӗ.
Мероприятие хулари 2-мӗш ача-пӑча пахчине ҫӳрекенсем пырса ҫитнӗ. Пӗчӗкскерсем поэтӑн шкул ҫулне ҫитмен ачасем тата кӗҫӗн классенче вӗренекенсем валли ҫырнӑ «Лера теттисем: сӑвӑсем. Игрушки Леры: стихи» кӗнекине аслисем пулӑшнипе тишкернӗ.
Поэт шӑпӑрлансене хӑйӗн ҫинчен те каласа кӑтартнӑ, хӑйӗн «Асамлӑ вӑрманта. В волшебном лесу», «Чарусӑр ҫерҫисем. Шумные воробушки», «Чи лайӑх тетте. Самая лучшая игрушка» сӑввисене вуласа панӑ.
Кӑрлач уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче Мария Ухсай ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнӗ ятпа «Пишу не карандашом, а кусочком сердца» астӑвӑм каҫӗ-портрет иртӗ.
Мероприятие чӑваш ҫыравҫисем, ученӑйӗсем, журналистсем пырса ҫитӗҫ, ҫыравҫӑн пултарулӑхне хакалакан ытти чӑваш хастарӗ пухӑнӗ.
Астӑвӑм каҫӗнче литература анине 1928 ҫулта ҫирӗппӗн ура ярса пуснӑ ҫыравҫӑн хӑйне евӗр пултарулӑхӗпе унӑн хайлавӗсен илемне сӳтсе явӗҫ. Унта Яков Ухсайпа Мария Ухсайсен хӗрӗ, ашшӗпе амӑшӗн пуян эткерлӗхне упрассипе ҫине тӑракан Ольга Ухсай, та хутшӑнӗ.
Мероприяти 14 сехетре пуҫланӗ.
Ева Лисинан «Лопоухий Илюк» («Хупах хӑлха Илюк») кӗнекине тепӗр хутчен пичетлесе кӑларнӑ.
Телеграмри «Земляки|Ентешсем» каналта пӗлтернӗ тӑрӑх, пӗрремӗш хут вӑл Ильгиз Каримов куҫарӑвӗпе 1986 ҫулта вырӑсла вулакан патне ҫитнӗ. Чӑваш кӗнеке издательстви хатӗрленӗ ҫӗнӗ кӑларӑма автор куҫарнӑ тепӗр хайлав та кӗнӗ.
«Хупах хӑлха Илюк» юмахла повеҫе Ева Лисина ҫур ӗмӗр каялла ҫырнӑ.
Ева Лисина — чӑваш ача-пӑча ҫыравҫи, Библи куҫаруҫи. Вӑл 1939 ҫулхи утӑ уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Патӑрьел районӗнчи Именкасси ялӗнче ҫуралнӑ.
+0.3 °C