Комсмольски районӗнчи Ҫӗнӗ Мӑрат шкулӗнче Раҫҫей паттӑрӗсене, вӑрҫӑра пуҫ хунисене чысласа волейбол турнирӗ иртнӗ. Шкул директорӗ Альберт Борисов спортсменсене ӑнӑҫу суннӑ май тӑван ҫӗшыва хӳтӗлесе хӑйсен пурнӑҫне шеллемен паттӑрсене аса илнӗ. Шкул каччисем — ҫамрӑк гвардеецсемпе активистсем — ялти палӑк умне асӑнса гирлянда хучӗҫ.
Турнирта 4 ушкӑн вӑй виҫнӗ: хӗрсен тата каччӑсен, вӗрентекенсен тата ачасен ашшӗ-амӑшӗсен. Тупӑшура чи вӑйлисем каччӑсем пулнӑ. Иккӗмӗш вырӑна хӗрсен ушкӑнӗ ҫӗнсе илнӗ. Вӗрентекенсем те ачасенчен кая юлман, 3-мӗш вырӑна тивӗҫнӗ.
Турнир вӗҫленсен шкул директорӗ хастарлӑхшӑн пурне те тав тунӑ, парнесемпе тата грамотӑсемпе чысланӑ, малашне те автилӑ пулма чӗнсе каланӑ.
Республикӑри шкулсем пӗтӗм Раҫҫейре иртекен «Код сехечӗ» акцие хутшӑнчӗҫ. Кашни вӗренӳ учрежденийӗнче ятарлӑ информатика урокӗсем иртрӗҫ. Ачасене компьютер валли программӑсем ҫырма вӗрентрӗҫ.
Ку вӑййа ятарласа ӑс-тӑна аталантарма шутласа кӑларнӑ. Шкул ачисем компьютер программисемпе ӗҫлеме хӑнӑхаҫҫӗ. Лев Батьков 1-мӗш гимназире вӗренекен кун пек вӑйӑсем ҫивӗчлӗхпе тавҫӑрулӑха аталантарни ҫинчен калать.
— Йывӑрлӑхсем пур, — тет вӑл, — ҫавах та вӗсене ҫӗнтерме пулать. Вӑхӑтра программӑна тӗрӗслесе малалла куҫмалла ҫеҫ.
— Ку хӑйне евӗрлӗ ҫӗнӗлӗх, — тет шкул директорӗн вӗренӳпе воспитани енӗпе ӗҫлекен ҫумӗ Татьяна Владимировна Кирий. — Ачасем тренажера вӑйӑ вырӑнне хурса, кӑсӑкланса ӗҫлеҫҫӗ. Вӗсем кристалл ҫутатнине, хӗҫпе корона тухнине кураҫҫӗ, мул шыраҫҫӗ. Вӗренекенсен вӑйӑ азарчӗ ҫуралать.
Пирӗн ҫӗршывра ку акци виҫҫӗмӗш хут иртет. Ытти ҫулпа танлаштарсан кӑҫалхи хӑнӑхтарусене урӑхла йӗркеленӗ, кӗҫӗн классем валли ҫӑмӑллатнӑ, аслисем валли вара кӑткӑслатнӑ. Шкул ачисем программӑсем ҫырса та хӑйсен вӑйне тӗрӗслеме пултараҫҫӗ.
— Ку акци чи малтан пӗтӗм тӗнчере аталанакан информаци технологийӗсене пурне те ӑнланмалла тума, вӗренекенсене хамӑр ҫӗршыври технологисене аталантармалли ҫинчен пӗлтерме кирлӗ, — тет Чӑваш Республикин Информаци политикин тата массӑллӑ коммуникацисен министерствинче ӗҫлекен Информаци технологийӗсен центрӗн пуҫлӑхӗ Михаил Анисимов.
Ҫӗрпӳ районӗнчи Сӑнав шкулӗнче агрокласс уҫӑлнӑ. Ку республикӑра — виҫҫӗмӗш агрокласс.
Сӑнав шкулӗнче аслӑ классенче ӑс пухакансем Чӑваш патшалӑх ял хуҫалӑх академийӗн вӗрентекенӗсем хатӗрленӗ ятарлӑ курс программипе вӗренӗҫ.
Академи ректорӗ Андрей Макушев каланӑ тӑрӑх, агроклассем ял хуҫалӑх профессийӗпе ҫеҫ ҫыхӑнман. Ку — ял хуҫалӑх продукцине хатӗрлесси те, яла аталантарасси те.
Сӑмах май, пӗрремӗш агрокласс Красноармейски районӗнчи Трак шкулӗнче уҫӑлнӑ. Иккӗмӗшӗ — Ишек тӑрӑхӗнчи Янӑш шкулӗнче.
Раштавӑн 5-мӗшӗнче Татьяна Казакована Чӑваш Енӗн культура, наци ӗҫӗсен тата архив ӗҫӗсен министрӗн ҫумӗнчен хӑтарнӑччӗ. Кун пирки ЧР Министрсен Кабинечӗ Ертӳҫин тивӗҫне пурнӑҫлакан Владимир Аврелькин 865-мӗш номерлӗ хушу кӑларнӑччӗ. Мӗншӗн хӑтарнине официаллӑ хушура асӑнса-ӑнлантарса тӑманччӗ те халӗ вара ӗнерхи министрӑн ӗнерхи ҫумӗ Совет Союзӗн Геройӗ А.В. Кочетов полковник ячӗллӗ кадет шкулӗн директорне ларни паллӑ.
Шкулӑн официаллӑ сайтӗнче директор ятне тата сӑнӳкерчӗкне ылмаштарма ӗлкӗрнӗччӗ, анчах тытӑмра ҫак самантра директор ячӗ малтанхиллех «Илюткин Вячеслав Александрович» тӑратчӗ.
Татьяна Казакова муниципалитетӑн вӗренӳ учрежденийӗ шутланакан ҫав заведенийӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ хыҫҫӑн пушаннӑ вырӑн валли конкурса ҫитес ҫулхи кӑрлачӑн 11-мӗшӗнче ирттермелле. Халӗ вара министерствӑра кандидатсенчен заявкӑсем пухаҫҫӗ, кадр резервне хатӗрлеҫҫӗ.
Елчӗк районӗн пуҫлӑх пуканне чӑваш чӗлхин вӗрентекенӗ Ираида Васильева йышӑннӑ. Унччен ку тивӗҫе пурнӑҫланӑ Петр Скворцов ӗҫрен хӑйӗн ирӗкӗпе кайма заявлени ҫырнӑ. Вӑл ку должноҫре пӗлтӗрхи авӑн уйӑхӗн 21-мӗшӗнчен ӗҫленӗ.
Ираида Васильевӑна Елчӗк районӗнчи депутатсен пухӑвӗнче суйланӑ. Вӑл паян иртнӗ. 18 депутатран чылайӑшӗ Ираида Васильевӑшӑн сасӑланӑ. Хӑшӗ-пӗри каланӑ тӑрӑх, хӗрарӑм ҫакна курсан йӗрсе янӑ, ҫӗнӗ должноҫа йышӑнма хирӗҫҫине те палӑртнӑ.
Ираида Васльева унччен Шӑмалакри шкулта чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентнӗ. Палӑртмалла: вӑл Пушкӑрт Республикинче ҫуралнӑ.
Раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Василий Каховский ӑсчаха халалласа Канаш ҫӗрӗ ҫинче анлӑ лару иртмелле.
Ӑна Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ асӑннӑ вӗренӳ заведенийӗнче археологи пайӗнче вӑй хунӑ патшалӑхӑн тата обществӑн паллӑ ӗҫченӗ, пысӑк тавракурӑмлӑ ӑсчах, талантлӑ вӗрентекен ҫав ҫын ҫуралнӑранпа 100 ҫул ҫитнине халалланӑ анлӑ ларӑва йӗркеленӗ май унта хутшӑнма йыхравлать.
Лару 2016-мӗш ҫулхи раштав уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Канаш районӗнчи Атнашри пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан шкулта 10 сехетре пуҫланмалла.
Мероприятие маларах асӑннӑ институтӑн директорӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Леонид Петров тата ыттисем хутшӑнмалла, тухса калаҫмалла. Василий Филиппович Каховский ывӑлӗ Борис Васильевич та, вӑл истори ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, ларӑва хутшӑнӗ.
Раштавӑн 2-мӗшӗнче Пушкӑртстанри Пелепей районӗнчи Слакпуҫ ялӗнче чӑваш халӑх поэчӗ Ухсай Яккӑвӗ ҫуралнӑранпа 105 ҫул ҫитнӗ ятпа поэзи уявӗ иртнӗ. Мероприятие Шупашкартан ЧР Культура министерствин этноконфесси хутшӑнӑвӗсен пай пуҫлӑхӗ Лидия Филиппова ертсе пыракан делегаци тухса кайнӑ.
Чӑвашри йыш «Ухсай вулавне» хутшӑннӑ. Мероприяти вӑхӑтӗнче Ҫӗрпӳ районӗнчи шкулсенчи учительсемпе видеоҫыхӑну мелӗпе хутшӑнса илме те май тунӑ.
Аслӑ поэтӑн ҫӗрӗ ҫинче пулнисем унӑн палӑкӗ патне чечек хунӑ, Яков Ухсай музейне кӗрсе тухнӑ, Слакпуҫӗнчи Культура ҫуртӗнче иртнӗ «Яков Ухсай – халӑх поэчӗ» уявра пулнӑ. Унта вырӑнти хастарсем те кӑмӑлтан хутшӑннӑ. Каҫхине Пелепейри Культура ҫуртӗнче поэтӑн 105 ҫулхи ячӗпе концерт иртнӗ.
Кӳкеҫре пурӑнакан, Шупашкарти 19-мӗш шкулта тӑрӑшакан Роза Мазикова хулари шкулсенче чӑваш чӗлхипе литературине ҫӗнӗлле меслетсемпе вӗрентмелли ҫинчен каласа кӑтартнӑ. «Инновационные подходы в изучении чувашского языка и литературы в школах с русским языком обучения» (чӑв. Вырӑс чӗлхиллӗ шкулсенче чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентессинчи ҫӗнӗлӗхсем) семинара ӗнер республикӑн тӗп хулинчи шкулсенчи директорсен наципе регион компоненчӗ енӗпе ӗҫлекен ҫумӗсем валли йӗркеленӗ. Мероприяти маларах асӑннӑ 19-мӗш шкулта иртнӗ.
Асӑннӑ вӗренӳ заведенийӗнче чӑваш чӗлхине вӗрентме усӑ куракан мелсем ҫинчен Роза Анатольевна «Системно-деятельностный подход в обучении чувашскому языку и литературе» (чӑв. Чӑваш чӗлхипе литературине вӗрентессине системӑлла тата пуҫаруллӑ йӗркелесси) ятпа хӑтлав та хатӗрленӗ. Унта вӑл хӑй тӗпе хуракан Диамант тата Венна диаграммин меслечӗсемпе паллаштарнӑ. Уҫӑ урокра вара Роза Мазикова чӑваш литературин урокӗсенче колуз-тестсемпе усӑ курнине кӑтартса панӑ.
Шупашкар хула администрацийӗпе И.Н. Ульянов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх университечӗ «Университет для детей» (чӑв. Ачасем валли университет) вӗренӳпӳ ҫутӗҫ проекчӗ ӗҫлеттерсе янӑ. Икӗ енлӗ килӗшӗве 2015 ҫулта Алексей Ладыков мэрпа Андрей Андреев ректор алӑ пуснӑ.
Проекта малалла тӑсса виҫӗмкун Шупашкарти 38-мӗш вӑтам шкула Чӑваш патшалӑх университечӗн преподавателӗсемпе студенчӗсем пынӑ. Ют чӗлхесене вӗрентекен кафедра преподавателӗсем О.Л. Таранова тата А.Г. Фарафонова «Funny English» (чӑв. Тӗлӗнтермӗш акӑлчан чӗлхи) викторина ирттернӗ. Ушкӑнсене пайланнӑ ачасем акӑлчан сӑмахӗсем валли рифмӑсем шыранӑ, ҫӗршыва, грамматикӑна тата акӑлчан чӗлхин лексикине пӗлнине кӑтартнӑ. Аслӑ шкултисем кӗҫӗн тусӗсем патне парнесемпе пынӑ.
Ыран, чӳк уйӑхӗн 26-мӗшӗнче, Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкассинчи вӑтам шкулта армрестлинг енӗпе ӑмӑрту иртӗ. Вырӑнти пӗлӳ учрежденийӗнче ӑс пухакансем хӑйсем хушшинче ӑмӑртма пӗрле вӗренекен тус-тантӑшӗсем республикӑри турнирта мала тухнӑ хыҫҫӑн шут тытнӑ.
Эрне каяллахи ҫав тупӑшу маларах асӑннӑ районти Вӑрман Ҫӗктер шкулӗнче иртнӗ. Чӑрӑшкассинчи Л.В. Пучков ячӗллӗ шкулта пӗлӳ илекенсен ушкӑнӗ Евгения Николаеваран (хӑйӗн ушкӑнӗнче вӗл 1-мӗш вырӑн йышӑннӑ), Никита Карповран ( 1-мӗш), Эльвира Григорьеваран (1-мӗш), Виктор Ильинран (1-мӗш), Мария Егороваран (1-мӗш), Елена Беловаран (2-мӗш), Артем Афанасьевран (2-мӗш), Дмитрий Сандомировран (3-мӗш) тӑнӑ. Республика турнирӗнче ҫӗнтерсе шкул команди куҫса ҫӳрекен кубока тата вымпела тивӗҫнӗ.
Сергей Гаврилов физкультура учителӗ ертсе пынипе ыран вӗренӳ учрежденийӗ шайӗнчи турнир ирттерӗ.
+12.3 °C