Вӗренӳ ҫулӗ тӗлне Чӑваш Енри 22 шкула хупӗҫ. Кун пирки «Регнум» пӗлтерет.

Авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне респуликӑри ялсенчи 22 пӗчӗк шкула хупса пысӑкраххисемпе пӗрлештерӗҫ. Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗнче 37 шкул икӗ сменӑпа ӗҫлӗ. Вӗсенче пӗтӗмпе 6763 ача пӗлӳ илет. Кунсӑр пуҫне вӑхӑтлӑха тӑватӑ шкула хупӗҫ.

Сӑмах май, авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗнче республикӑра 15483 ача парта хушшине пӗрремӗш хутчен ларӗ. Пӗтӗмпе 134470 ача шкула кайӗ.

Шупашкарти Гладков урамӗнче шкул ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ тӗлне уҫӑлӗ-и? Нумаях пулмасть ҫак ыйту тавра калаҫнӑ, Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ унта ҫитсе те килнӗччӗ.

Халӗ ҫапла ҫирӗплетеҫҫӗ: ҫӗнӗ шкул авӑн уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне алӑкне уҫӗ. Унта монтаж ӗҫӗсене вӗҫленӗ-мӗн, патшалӑх аккредитацийӗн свидетельствине, вӗренӳ ӗҫне кӳлӗнме май паракан лицензие илнӗ.

Шкула 61 ҫынна ӗҫлеме илнӗ ӗнтӗ. Вӗсен йышӗнче 46-шӗ – вӗрентекен, 5-шӗ техника персоналӗ. Тепӗр 4 вӗрентекен, 12 персонал илме палӑртнӑ. Унти ӗҫченсене кӑҫалхи тӑватӑ уйӑхра ӗҫ укҫи тӳлеме республика хыснинчен 10,1 миллион тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ.

Шкулта хальлӗхе 1-8-мӗш классем ҫеҫ ӑс пухӗҫ. Аслӑ классем ҫитес ҫултан ҫеҫ пулӗҫ.

Шупашкарти пилӗк шкулта директор ҫук, ҫавна май ваканси пушӑ. Кун пирки ЧР влаҫӗсен официаллӑ порталӗнче пӗлтернӗ.

Шупашкарти 19-мӗш, 29-мӗш, 31-мӗш, 39-мӗш тата 47-мӗш шкулсенче ертӳҫӗ пуканӗ пушӑ, ҫавӑнпа вӗренӳ управленийӗ конкурс ирттересси пирки пӗлтернӗ.

Конкурса ҫурла уйӑхӗн 28-мӗшӗнче ирттерме палӑртнӑ. Документсене Шупашкар хула администрацийӗн вӗренӳ управленийӗнче ҫурла уйӑхӗн 25-мӗшӗччен йышӑнаҫҫӗ. Кандидатсен «Патшалӑх тата муниципалитет ӗҫӗ», «Менеджмент» е «Персоналпа ӗҫлесси» енӗпе аслӑ пӗлӳ пулмалла. Кунсӑр пуҫне педагогика е ертӳҫӗ должноҫӗнче 5 ҫултан сахал мар ӗҫлемелле.

Чӑваш Енри шкулсенче астрономи предметне вӗрентме пуҫласси пирки унччен сайтра пӗлтернӗччӗ. Шкул ачисене финанс грамотноҫӗ предметне те ӑса хывтарасшӑн. Кун пирки ЧР Вӗренӳ министерствин сайтӗнче пӗлтернӗ.

Ку предмета Раҫҫейри 72 регионта пилот мелӗпе вӗрентме тытӑннӑ ӗнтӗ. Чӑваш Енре ку проекта Сӗнтӗрвӑрринчи гимназире тата Патӑрьелти шкулта пурнӑҫласшӑн. Вӗсен йышне Шупашкарти виҫӗ шкул та кӗрӗ: 24-мӗш, 30-мӗш тата 48-мӗш.

Ҫулталӑк вӗҫне Раҫҫейре ку предмета вӗрентекен шкулсен йышӗ 500 таран ҫитмелле. Специалистсене у йрӑм курссенче хатӗрлӗҫ.

2017-2018 вӗренӳ ҫулӗнче шкул ачисем ҫӗнӗ предмета ӑса хывӗҫ. Кун пирки ЧР Вӗренӳ министерстви пӗлтерет.

Авӑн уйӑхӗнчен пуҫласа шкул ачисене астрономи предметне вӗрентме тытӑнӗҫ. Анчах пур ҫӗрте те мар. Ку предмета условисем туса панӑ шкулсенче ҫеҫ хальлӗхе ӑса хывтарӗҫ. 2018 ҫултанпа вара пур шкулта та программӑна кӗртӗҫ.

Астрономи предметне ҫулталӑкра 35 сехет вӗрентӗҫ. Ӑна 2 уровеньпе вӗрентеҫ: база шайӗ тата тарӑннӑн шӗкӗлчени. Ку предмета ертсе пымашкӑн вӗрентекенсене хатӗрлӗҫ: квалификацие ӳстерсе е професси тӗлӗшӗнчен хатӗрлесе.

Ҫу кунӗсенче шкулсенчен тӗрлӗ ҫулта вӗренсе тухнисем шкул ҫулӗсене аса илме, пӗрле вӗреннӗ юлташӗсемпе тӗл пулса калаҫма пухӑнаҫҫӗ. Кашни шкулӑн хӑйӗн вӑхӑчӗ. Калӑпӑр, эпӗ ӗҫленӗ Штанашри вӑтам шкулта ҫулленех ҫурла уйӑхӗн пӗрремӗш шӑматкунӗнче туссем пуҫтарӑнаҫҫӗ, шкул пӗтернӗренпе 5, 10, 15, 20, 25... 50 ҫула палӑртма.

Кӑҫал та 50 ҫулхисем пухӑнма калаҫса татӑлнӑ. Етӗрне районӗнчи Кӑкшӑмри 8 ҫул вӗренмелли шкултан 1972-мӗш ҫулта вӗренсе тухнисем ҫак кунсенче шкул пӗтернӗренпе 45 ҫул иртнине палӑртма пухӑнчӗҫ. Тӗлпулӑва 18-ӑн тата ачасен юратнӑ математика вӗрентекенӗ, халӗ Етӗрне хулинче пурӑнакан Чӑваш Республикин тата Раҫҫей Федерацин тава тивӗҫлӗ учителӗ, Раҫҫей ҫутӗҫ отличникӗ Жуков Рудольф Васильевич пухӑннӑ. Пурнӑҫ ҫулӗ класри ачасене ҫӗршывӗпех салатнӑ, вырӑнта ӗҫлесе тивӗҫлӗ канӑва тухнисем те пур.

Рудольф Васильевичӑн педагогикӑри пӗрремӗш утӑмӗсем шӑпах 1968-мӗш ҫулта Кӑкшӑм шкулӗнче пуҫланнӑ, вӑл шкул завучӗ тата икӗ пиллӗкмӗш классенче математика вӗрентнӗ. Рудольф Васильевич ун чухне ҫемье ҫавӑрма ӗлкӗрмен-ха, мӗнпур пушӑ вӑхӑтне пирӗнпе ирттеретчӗ, пире йӗлтӗрпе вӑрмана та илсе кайса, тӗрлӗ математика конкурсӗсем ирттеретчӗ, математикӑпа иртсе кайнӑ темӑпа зачёт та тыттаратчӗ!

Малалла...

Шупашкарти хӑш-пӗр шкулта ачасем икӗ сменӑпа вӗренеҫҫӗ. Мӗншӗнни паллӑ: вырӑн ҫитмест.

Шӑпӑрлансем пӗр сменӑпа кӑна вӗренччӗр тесен 10 пин ытла хушма вырӑн кирлӗ. Ку вара 10 шкулпа танлашать. Паллах, ку ыйтӑва тӳрех татса пама май ҫук. Ҫавна май Шупашкарта ачасем валли кашни ҫулах хушма вырӑнсем тума тӑрӑшаҫҫӗ.

Ҫӗнӗ пӳлӗмсем уҫса, киввисене юсаса ку ыйтӑва майӗпен татса парасшӑн. Ҫитес вӗренӳ ҫулӗ тӗлне 240 вырӑн йӗркелесшӗн. Кун валли, Шупашкар хула администрацийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, 10 миллион тенкӗ кирлӗ.

Кунсӑр пуҫне кӑҫал ҫулталӑк вӗҫне хулара 11 спорт лапамӗ хута яма палӑртнӑ. Вӗсенчен 8-шӗнче искуственнӑй сий пулӗ. 2018 ҫулта футбол енӗпе иртекен Тӗнче чемионатне хатӗрленнӗ май «Спортак» стадиона ҫӗнетӗҫ.

Чӑваш Енре республика хыснине улшӑнусем кӗртнӗ, вӗренӳ тата сывлӑх сыхлавӗн тытӑмӗсене 725 миллион тенкӗ хушса панӑ. Ҫакна ЧР Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче йышӑннӑ.

Сывлӑх сыхлавӗн тытӑмне 434 миллион тенкӗ кайӗ. Унран 154 миллионӑшӗ ядерлӑ медицина центрне хута кайнӑ ҫӗре тӑкакланӗ, 107 миллионӑшӗ – эмел туянма, 98 миллионӑшӗ – техника базине ҫирӗплетме. 52 миллион тенкипе ултӑ медучреждение юсӗҫ. Ытти укҫапа медицина хатӗр-хӗтӗрӗ туянӗҫ. Кунсӑр пуҫне Шупашкар районӗнчи Мӑн Карачура ялӗнче ФАП ҫӗклӗҫ.

Вӗренӳ тытӑмне 284 миллион тенкӗ кайӗ. 72 миллион тенки – тӳлевсӗр вӗренӳ валли, 107 миллион тенки – пособисемпе кӗнеке туянма. 16,3 миллион тенкине Шупашкарти «Садовый» тата «Ҫӗнӗ хула» микрорайонсенче шкул ҫӗкленӗ ҫӗре инвестици хывӗҫ. 37 миллион тенкипе вӗрентекенсен шалӑвне хӑпартӗҫ.

Планпа килӗшӳллӗн Шупашкарти Гладков урамӗнчи шкул кӑҫалхи аван уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне хута каймалла. Анчах подрядчик ҫав вӑхӑт тӗлне ӗҫне вӗҫлеме ӗлкӗрейӗ-ши?

Шкул строительстви мӗнле пынипе ЧР Министрсен Кабинечӗн председателӗ Иван Моторин паллашнӑ. Вӑл каланӑ тӑрӑх, подрядчик укҫа-тенке йӑлтах илнӗ. Анчах ӗҫ вара темӗн чухлех юлнӑ. Хальлӗхе спорт лапамне туса пӗтермен, шалти ӗҫсене те вӗҫлемен, ӑсталӑх класӗсене, апат блокне хатӗр-хӗтӗрпе тивӗҫтермен.

Объекта пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнчех вӗҫлемелле пулнӑ, кӑҫалхи авӑн уйӑхӗнче ачасен парта хушшине лармалла. Ӗҫ мӗншӗн вӑраха тӑсӑлать? Подрядчик ҫакна япӑх ҫанталӑк пулнипе сӑлтавлать. Ӗҫ тӑсӑлсан шкул лицензи илмесӗр юлма пултарать. Кун валли те вӑхӑт самай кирлӗ, специалистсен пӗтӗм территорие пӑхса ҫаврӑнмалла.

Строительсем шкулти ӗҫе ҫурлан 1-мӗшӗ тӗлне вӗҫлеме шантарнӑ-ха та…

Улатӑрти 2-мӗш шкулта юсав ӗҫӗсем ирттернӗ чухне ҫурӑлман мина тупнӑ. Росгвардин Чӑваш Енри управленийӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, вырӑна хӑвӑртах ҫитнӗ ОМОН ӗҫченӗсем вӑл 82 миллиметрлӑ минометлӑ мина пулнине ҫирӗплетнӗ.

Шкулта тупнӑ мина ҫын сывлӑхӗшӗн тата пурнӑҫӗшӗн хӑрушлӑх кӑларса тӑратнӑ. Ҫар припасне тӗрӗсленӗ хыҫҫӑн ӑна взрыв пуласран контейнера хурса ятарлӑ полигона илсе тухнӑ, унта тӗп тунӑ.

Халӗ ҫав мина вӗренӳ учрежденине мӗнле лекнине тӗрӗслеҫҫӗ.