Патшалӑхӑн тӗрлӗ учрежденине, шкулсемпе вулавӑшсене, лавккасене т.ыт. коляскӑпа ҫӳрекен сусӑрсене ирӗклӗнех кӗрсе тухмалла тӑвасси пирки темиҫе ҫул ӗнтӗ калаҫаҫҫӗ. «Советсен ҫӗршывӗнче инвалидсем ҫук», — теме пӑхнӑ саманара тунӑ ҫуртсене пандуссемпе кӗме пӑхса хӑварман та паян ҫав кӑлтӑка пӗтерессипе ӗҫлеме тивет. Хальтерех хӑпартнисенче те сусӑрсем пирки манни тӗл пулкалать.
Сусӑрсене ирӗклӗн кӗрсе тухмалла тӑвассишӗн прокурорсем таран хушша-хуппа кӗме тивни те вӑрттӑнлӑх мар. Ун пеккине вӗсем тем чухлӗ каласа кӑтартайӗҫ. Акӑ, тӗслӗхсенчен пӗри. Йӗпреҫри ача-пӑча ӳнер шкулне коляскӑпа кӗме хӑй вӑхӑтӗнче пӑхса хӑварман иккен. Ҫавна асӑрханӑ хыҫҫӑн вырӑнти прокуратура район суднех тавӑҫпа тухнӑ. «Епле апла?» — тӗлӗннӗ курӑнать тӳресем те. Ҫапла вара суд пандус тумалла, коляскӑпа хӑпарса аннӑ чух алӑпа тытӑнмалли ятарлӑ хатӗр пулмалла тесе йышӑннӑ.
Ку ӗҫ Улатӑрти шкулта пулса иртнӗ. 10-мӗш класра вӗренекен яш хӑйӗнчен икӗ ҫул кӗҫӗнрех арҫын ачаран пӗр пин тенкӗ шӑйӑрса пурӑннӑ. Ҫавӑн чухлӗ укҫа тыттарсан вӑл ӑна шкулта хӳтӗлесе тӑма пулнӑ. Кӗҫӗннин сехрине хӑпартас тесе асли ӑна шкул туалетне илсе кӗрсе пӗринче чышкӑ та тутантарнӑ. 8-мӗш класра вӗренекенскер хытах хӑранӑ. Аптӑранӑ енне килтен ылтӑн ҫӗрӗ илсе кайса хайхине тыттарнӑ.
Ӗҫ-пуҫ епле майпа ҫиеле тухни пирки калама йывӑр, тӗшмӗртесси кӑна юлать. Ҫӗрӗ тӑван мар ашшӗн пулни паллӑ. Ахӑртнех, лешӗ ылтӑн ҫухалнине сиснӗ хыҫҫӑн шӑв-шав ҫӗкленӗ-тӗр. Укҫа тапӑнакан яш пирки пуҫарнӑ пуҫиле ӗҫ халӗ суда ҫитнӗ. Ӑна хӑратса укҫа тапӑннишӗн явап тытарӗҫ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Штанашри шкултан кӑҫал ултӑ вӗренекен 9-мӗш класс пӗтерме хатӗрленет. Вӗсемшӗн паян юлашки шӑнкӑрав янӑрарӗ.
Ачасем уяв тӗлне 5-9 классенче вӗреннӗ вӑхӑтри фотосенчен питӗ пысӑк фото-хаҫат хатӗрленӗ. Уява Роксана Хромовӑпа Татьяна Ефремова ертсе пычӗҫ. Тӑххӑрмӗшсене саламлама ашшӗ-амӑшӗ, район представителӗ Светлана Князькова, ял администраци пуҫлӑхӗ Светлана Ефремова, вӗрентекенсем пухӑннӑ. Шкул директорӗ Вера Парикова тӑххӑрмӗшсене уяв ячӗпе саламланӑ май вӗсене экзамена кӗртнӗ приказпа паллаштарчӗ. Светлана Петровна районта, республикӑра иртнӗ олимпиадӑсенче, викторинӑсенче, спорт ӑмӑртӑвӗсенче ҫӗнтернӗ ачасене грамотӑсемпе дипломсем пачӗ. Класри кашни вӗренекенех, Ирина Сатлайкинӑн темиҫе те, грамота е диплом илме тивӗҫ пулчӗ. Светлана Григорьевна шкулти физкультура учительне администраци ӗҫне хастар хутшӑннӑшӑн парнепе тата Хисеп грамотипе чысларӗ.
Тӑххӑрмӗшсене пуҫламӑш класра вӗренекенсем сӑвӑ-юрӑпа саламларӗҫ. Ашшӗ-амӑшӗ ячӗпе Светлана Соловьева сӑмах каларӗ, экзаменсене ӑнӑҫлӑ тытма пиллерӗ.
Юлашки шӑнкӑрав кунӗ шкул пӗтерекенсем валли яланах чуна пӑлхатакан, салхуллӑ самант. Чӑваш Енӗн вӗренӳ министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх ҫу уйӑхӗн 24–25-мӗш кунсенче республика шкулӗсем юлашки шӑнкӑрав кунне уявлаҫҫӗ.
Асӑннӑ кунсенче Шупашкарта хӑйсен юлашки шкул шӑнкӑравне 6 992 вӗренекен илтӗҫ. Вӗсенчен вунпӗрмӗш класс пӗтерекесем — 2 773 вӗренекен тата 9 класс ачисем, вӗсен шучӗ — 3 919.
Яланхилле шкулсенче уяв линейки иртӗ. Шкул вӗренсе тухакансене Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗн элчисем тата хула, муниципалитет администрацийӗсем саламлӗҫ.
Юлашки шӑнкӑрав кунне хӑш-пӗр вӗренекенсем Хусана, Йошкар-Олана, Шупашкара эксурсийӗ кайма кӑмӑл тунӑ. Ятарлӑ шӑнкӑрав уявне халаланӑ мероприятийӗсем Николаев паркӗнче тата Лакрей вӑрманӗнче ирттерме палӑртнӑ.
Вӑрнарти 1-мӗш вӑтам шкул ертӳҫин лавне район администрацийӗн вӗренӳ пайӗн пуҫлӑхӗн ҫумӗнче пулса тӑрӑшнӑ Елена Григорьева туртма пуҫланӑ. Кун пирки Вӑрнар район администрацийӗн сайчӗ хыпарлать.
Вӗрентӳ тытӑмӗнче вӑл 1984 ҫулта алла диплом илнӗренпех тӑрӑшать иккен. Физикӑпа математика учителӗн специальноҫӗллӗскер ачасене пӗлӳ парассипе чылай ҫул тимленӗ. Вунӑ ҫула яхӑн вӑл районти вӗренӳ пайӗнче вӑй хунӑ.
Ҫитӗнекен ӑрун сывлӑхӗ — ҫӗршыв пуласлӑхӗ! Ҫак лозунга тӗпе хурсах тейӗн Раҫҫей Федерацин патшалӑх думи ҫӗнӗ саккун йышӑннӑ. Унпа килешӳллӗн шкул ачисене наркӑмӑшпа аппаланасси е аппаланманнине тӗреслӗме пуҫлӗҫ. Юлашки вӑхӑтра ҫамрӑксем хушшинче «модӑна» кӗме пуҫланӑ тӗрлӗрен наркӑмӑшсемпе ҫыхланас ӗҫ-пуҫ ҫитӗнекен ӑрун сывлӑхне самаях хавшатать. Ҫавӑнпа та дума ӗҫчӗшӗсен шухӑшӗпе асӑннӑ саккуна пурнӑҫа кӗртни вырӑнлӑ пулать.
Ҫав-ҫавах наркӑмӑш хирӗҫ кӗрешекен саккуна пурте ырласшӑн мар-ха. Пӗрисен шухӑшӗпе наркӑмӑш профилактикинчен усси сахалрах пулӗ, мӗншӗн тесен чӑннипех те наркӑмӑшпа ҫыхӑну тытакансем йышӑннӑ профилактикӑран хӑтӑлас тесе чее меслетсем шырама пуҫлӗҫ.
Ачасен хӑш-пӗр ашшӗпе-амӑшӗ те асӑннӑ саккунпа килӗшсех каймаҫҫӗ. Вӗсен шухӑшӗпе хӑйсен ачисене вӗсем дума пулӑшмасӑрӑх тӗрлӗ сиенлӗхрен хӑтарма пултараҫҫӗ. Унсӑр пуҫне тата дума меслечӗ ачасен ирӗклӗхне «хӗсет».
Тем тесессӗн те халӗ саккуна ырланӑ. Ҫавӑнпа тепӗр ҫур ҫултан вӑл пурнӑҫа кӗре.
Тӗрӗслев йышне шкул ачисем, студентсем тата профессилле вӑтам пӗлӳ паракан учрежденисенче вӗренекенсем кӗрӗҫ.
Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Штанаш шкулӗн вӗренекенӗсем кашни ҫулах ҫӑвӑн 19-мӗшӗнче ҫывӑхри вӑрмана экскурсине каяҫҫӗ. Кӑҫал та пурте пӗрле пухӑнса вӑрмана ҫул тытрӗҫ.
Кашни класӑн хӑйӗн кӑвайт вырӑнӗ пур, унта вӗсем аслисем пулӑшнипе сӗтел-сак та вырнаҫтарнӑ, хӳшӗ ӑсталанӑ. Ачасем кӑвайт чӗртсе тутлӑ апат пӗҫерчӗҫ, чейпе хӑналанчӗҫ. Кӑвайт чӗртсе кашни класс «иккӗсене» ҫунтарса ячӗ, унтан ҫулӑм умӗнче сӑвӑ-юрӑ шӑранчӗ.
Шкулти физкультура вӗрентекенӗ Иван Сатлайкин ертсе пынипе классем хушшинче спорт ӑмӑртӑвӗсем иртрӗҫ, вӗренекенсемпе танах вӗрентекенсем те «Хаваслӑ стартсене» хутшӑнса хастарлӑх кӑтартрӗҫ.
Сӑнсем (9)
Пӗтемӗшле вӑтам пӗлӳ паракан учрежденийӗсенче пултаруллӑ, вӗренӳре те мӗн пур ӑмӑрту-конкурсенче самай хастар, тӑрӑшуллӑ вӗренекенсене ҫулсерен Элӗк районӗн администраци пуҫлӑхӗн ятарлӑ стипендийӗпе тивӗҫтернӗ. Кӑҫал та ку йӑла пӑрахӑҫланман. Иртнӗ кунсенче Элӗк районӗн администраци пуҫлӑхӗ Куликов Александр Николаевич стипендиат ятне тивӗҫекенсен ятарлӑ хутне алӑ пуснӑ. Ҫапла вара 2013 ҫулхи ҫу уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа 2014 ҫулхи нарӑсӑн 28-мӗшччен пӗтемӗшлӗ вӑтам пӗлӳ паракан учрежденийӗсенче ӑс пухакан 7 вӗренекен кашни уйӑхра ятарлӑ стипенди илсе тӑрӗҫ.
Стипендиатсен списокӗ:
◇ Запасова Ирина, 10 класс вӗренекенӗ («И.Я. Яковлев ячӗллӗ Элӗк вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Иванова Кристина, 9 класс вӗренекенӗ («И.Я. Яковлев ячӗллӗ Элӗк вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Романова Анастасия, 9 класс вӗренекенӗ («И.Я. Яковлев ячӗллӗ Элӗк вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Герасимов Данил, 9 класс вӗренекенӗ («И.Я. Яковлев ячӗллӗ Элӗк вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Ильдер Иван, 9 класс вӗренекенӗ («Мӑн Ямаш вӑтам шкулӗ» МПВБУ);
◇ Борисова Татьяна, 9 класс вӗренекенӗ («Б.
«Ӳссен эсӗ кам пулатӑн?» — ҫакӑн пек калаҫу пулса иртрӗ ӗнер республикӑри ача-пӑчапа ҫамрӑксен вулавӑшӗнче. Мероприяти хулари 20-мӗш вӑтам шкулта 10-мӗш класра вӗренекенсемпе иртрӗ. Вӗсем Наталия Герасимова класс ертӳҫипе пырса ҫитрӗҫ.
Аслӑ классене ҫитсен яш-кӗрӗмпе хӗр-упраҫ ҫул юппине пырса тухать: унталла каймалла-и е кунталла-и? Тен, унта та, кунта та мар, пачах тепӗр енне?.. Ҫапла пуҫ ватнӑ самантра вырӑссен пӗр юмахӗнчи самант аса килӗ. Астӑватӑр-и: сулахаялла кайсан вилӗм тупӑн, сылтӑмалла кайсан лашуна ҫухатӑн, тӳрӗ кайсан телей тупӑн тенӗччӗ-и-ха унта?.. Ҫапла, юмахра ӑҫта кайсан мӗн пулассине калаҫҫӗ хӑть. Пурнӑҫра вара апла мар — ҫиччӗ виҫсе пӗрре касма тивет.
«Епле професси суйлассине палӑртнӑ-и-ха эсир?» — ыйтрӗ ачасенчен вулавӑшӑн информаципе библиографи уйрӑмне ертсе пыракан Наталья Петроградская библиотекарь. «Космонавт!» — шӳтленӗн туйӑнчӗ ачасенчен пӗри (чӑннипех ҫавӑн патне ӑнтӑлать пулсан ӑна ӑнӑҫу сунасси ҫеҫ юлать). «Учитель», «инженер», — хуравларӗҫ хӑшӗсем. Чылайӑшӗ вара шарламарӗ.
Ҫӗр ҫинчи ҫӗр-ҫӗр профессирен пӗри — журналист. Ҫакӑн пирки каласа кӑтартрӗҫ те ачасене библиотекарьсем.
Вӗренӳ министерстийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх республикӑра шкул автобусӗсене улӑштарас ӗҫ пуҫарӑннӑ. Кӑҫал ҫичӗ ҫул каялла шкулсенче ӗҫлеме пуҫланӑ транспорта ҫӗнӗ автобуссемпе улӑштарӗҫ. Вӗсен шучӗ 49 ҫитет. Хула бюджечӗ ҫак паха ӗҫ валли ятарласа 63 миллион тенке уйӑрнӑ.
— Пӗрремӗш ПАЗ маркӑллӑ автобусем паян хулана ҫитрӗҫ. Авӑн уйӑхӗ умӗн республика Пежо маркӑлла самай хӑтлӑ автобуса туянма палӑртнӑ. Паянхи куна паркра шкулсем валли ятарлӑ 325 автобус тӑрать. Мӗн пур автобуссенче ГЛОНАСС системи пур, — пӗлтереҫҫӗ Чӑваш Енӗн Вӗренӳ министерствин пресс-службинче.
Ҫӗнӗ автобусем пуҫсӗр вӗренӳ литературине, компьтер, спорт тата столовӑй валли ҫӗнӗ ӗҫ хатӗресем туянма палӑртнӑ.
Ҫӗнӗ автобусем ачасене вӗренӳ учрежденийӗсене хӑвӑрт тата хӑтлӑхлӑ туртарма пултарасси ҫинчен хула шкул директорӗсем шансах тӑраҫҫӗ.
+26.3 °C