Чӑваш чӗлхин «Хавал» клубӗн ҫуллахи уйлӑхне кӑҫал та йӗркелеме палӑртнӑ. Ӑна 12-мӗш ҫул ӗнтӗ пухаҫҫӗ. Уйлӑх Етӗрне районӗнчи «Сурские зори» кану базинче ӗҫлӗ.
Унта хутшӑнакансен кӑштах тӑкакланма тивӗ: пурӑннишӗн, апат-ҫимӗҫшӗн, чӗлхе урокӗсемшӗн. Шкул ачисене, студентсене тата пенсионерсене 20 процент йӳнӗрех тӳлеттерӗҫ, шкул ҫулне ҫитмен шӑпӑрлансемшӗн тӑкакланма тивмӗ.
Уйлӑх ыйтӑвӗсемпе ҫыхӑннӑ ыйтусене Алпарух (Александр) Блиновпа (унӑн телефон номерӗ — +79023285051, «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи страници кунта https://vk.com/alparuh, телеграмм-канал та пур https://t.me/alparuh), Мускаврисен Павел Нягинпа (телефон номерӗ — +79530158189, «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи страници кунта https://vk.com/el4ek) ҫыхӑнма пулать.
Чӑваш Енри пачӑшкӑсем республикӑра пурӑнакан титуллӑ нацин чӗлхине вӗренме шухӑш тытнӑ.
«Шупашкар тата Чӑван Ен митрополийӗн пачӑшкисем чӑваш чӗлхине вӗренни ҫинчен пӗлтернӗччӗ сире. Халӗ вӗренӗвӗн 2-мӗш тапхӑрӗ пуҫланчӗ. Ӑнӑҫу сунар», — тесе хыпарланӑ Шупашкарти 40-мӗш шкулта чӑваш чӗлхине вӗрентекен Александр Степанов «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи хӑйӗн страницинче.
Чӑваш Енӗн Наци телерадиокомпанийӗ кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, 4 пачӑшкӑ чӑвашла вӗренме шухӑш тытнӑ. Ют регионтан пирӗн республикӑна куҫса килнӗ пачӑшкӑсем чӑваш культурипе, историйӗпе, йӑли-йӗркипе те паллашаҫҫӗ. Икӗ уйӑхлӑх курса хутшӑнакансене Чӑваш Ен тата Шупашкар митрополичӗ Савватий пилленӗ.
Пӗлтӗр Чӑваш тӗррин шкулӗ ӗҫлеме пуҫланӑ. Нумаях пулмасть унтан иккӗмӗш ӑстрӑм вӗренсе тухнӑ.
Ҫак шкула тӗрлеме вӗренес тесе ҫӳренӗ ӑстасем 3 уйӑхра ӑсталӑх класӗсене хутшӑннӑ, лекцисем итленӗ, килти ӗҫсене пурнӑҫланӑ. Нина Михеева ку шкулта хӑйӗн ӗмӗтне пурнӑҫланӑ. Унӑн хӗр ӳсет, ӑна часах качча памалла. Ҫавӑнпа Нина Михеева тупра - ал шӑлли - хатӗрлеме ӗмӗтленнӗ. Ав ӑна халӗ хӑйех тӗрленӗ.
Шкулта тӗрлӗ професси ҫыннисем ӑсталӑхне туптанӑ: музей ӗҫченӗ, вӗрентекен, дизайнер... Хальхинче вӗренсе тухакансене сертификат кӑна мар, хушма пӗлӳ пулнине кӑтартакан удостоверени те панӑ. Ку таранччен шкултан 30 ытла ӑста вӗренсе тухнӑ.
Ҫу уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Чӑваш тӗррин музейӗнче Галина Изратован «Недопетая песня» (чӑв. «Юрласа пӗтереймен юрӑ) куравӗ уҫӑлӗ.
Автор хӑйӗн ӗҫӗсене тӗрлӗ материалтан хатӗрленӗ. Вӗсем чӑваш аваллӑхне тӗпе хурса тунӑ нумай фигурӑллӑ композицисем пулса тухнӑ.
Экспозицире чӑваш халӑхӗн теми тӗп вырӑн йышӑнӗ. Тӑмран, пир-авӑртан хатӗрленӗ наци пуканисем, ҫӑмран йӑваласа тунӑ килти выльӑх-чӗрлӗх, чӑваш ялӗн пурнӑҫне сӑнлани — пурте пулӗҫ унта. Масмаксемпе сурпансем таранах.
Курава художник ҫуралнӑранпа 65 ҫул ҫитнине халаллӗҫ. Ӳнерҫӗ, шел те, ҫав куна пурӑнса ҫитеймен.
Курав 16 сехетре уҫӑлӗ.
Хӗрлӗ Чутайри «Солнышко» (чӑв. Хӗвелӗш) ача пахчинче Ача-пӑча Фольклориадин фестивальне ирттернӗ. Ӑна Раҫҫейре кӑҫал халӑхсен культура эткерлӗхӗн ҫулталӑкне ирттернӗ май йӗркеленӗ. Сӑмах май, ҫӗртмен 23-мӗшпе 27-мӗшӗсенче Шупашкарта I Ача-пӑча Фольклориади иртӗ — районти мероприятие унта хатӗрленсе ирттернӗ те.
Ача пахчине ҫӳрекен шӑпӑрлансем илемлӗ тумсемпе ташланӑ, вӑйӑ картине тӑнӑ, юрӑсем шӑрантарнӑ. Воспитательсем те чӑваш тумӗсем тӑхӑнса хутшӑннӑ. Фестивальте тӗрлӗ номинацисем пулнӑ: халӑх юрри, халӑх ташши, халӑх кӗвӗ инструменчӗсем, чӑваш халӑх вӑййисем.
Хӗрлӗ Чутай районӗн официаллӑ сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх фестиваль пурин кӑмӑлне те кайнӑ: ачасем те унта хавассӑн хутшӑннӑ, воспитательсем те пӗтӗм чунне парса ӗҫленӗ.
Ҫу уйӑхӗн 19-мӗшӗнче Тутарстанри Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче «Два народа — две судьбы» тӗлпулу иртнӗ. Литература каҫне тутар халӑх поэчӗ Ренат Харис тата чӑваш халӑх поэчӗ Валери Туркай хутшӑннӑ.
Литературӑпа пултарулӑх каҫӗнче икӗ авторӑн тусӗсем, поэзие юратакансем, Тутарстанри халӑхсен ассамблейисен наципе культура автономийӗсен пайташӗсем пулнӑ. Пухӑннисене чӑваш парламенчӗн депутачӗ — Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхсен институчӗн директорӗ Петр Краснов, Тутарстанри культура министрӗн ҫумӗ Дамир Натфуллин саламланӑ.
Чӑваш патшалӑх академи юрӑпа ташӑ ансамблӗ Чӗмпӗрти Акатуя тата унта иртекен Халӑхсен туслӑхӗн кунӗпе саламлама концертпа тухса кайӗ. Уяв ыран, ҫу уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, «Винновская роща» культурӑпа кану паркӗнче иртӗ. Акатуй 11 сехетре пуҫланӗ.
Уява Тутарстанри, Оренбург, Чӗмпӗр тата Самар облаҫӗсенчи коллективсем хутшӑнӗҫ.
Чӗмпӗрсем чӑваш Акатуйне кӑҫалхипе 32-мӗш хут пуҫтарӑнаҫҫӗ. Кӑҫалхи ҫав уяв «Чӗмпӗрти учительсен чӑваш шкулӗ. Иван Яковлев хваттерӗ» музей территорийӗнче чӑваш ҫырулӑхӗн палӑкне уҫнипе пӗр килӗ.
Ҫӗршывра пурӑнакан халӑхсен эткерлӗхне тӗрӗ урлӑ сарас тӗллевпе «Вышитая карта России» (чӑв. Раҫҫейӗн тӗрленӗ картти) проекта хута янӑ. Халӗ унпа тӗнче тетелӗнче паллашма пулать. Пӗрлехи пусман пайӗсене вышитаякартароссии.рф сайта вырнаҫтарнӑ.
Сайта кӗрсен карттӑн тӗрлӗ регионта хатӗрленӗ уйрӑм пайӗсене ҫеҫ мар, кашни композцин техникине тишкерме, ӑстасен ячӗсене пӗлме пулать.
Меллӗ пултӑр тесе карттӑна федераци округӗсемпе пайланӑ.
Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗн министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, сайта халӗ малалла пуянлатаҫҫӗ. Ҫӗршывӑн тӗрлӗ регонӗнчен материалсем килнӗҫемӗн вӗсене сайта вырнаҫтарса пырӗҫ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ институчӗ «Тӑван чӗлхе – пӗлӳ ҫӑлкуҫӗ» методика материалӗсен регионсем хушшинчи IV конкурсне пӗтӗмлетнӗ.
Пултарулӑх ӑмӑртӑвне 55 ҫын хутшӑннӑ. Вӗсем — шкул ҫулне ҫитменнисен учрежденийӗсенче ӗҫлекен педагогика ӗҫченӗсем.
Конкурса ҫак номинацисемпе ирттернӗ: «Пӗлӳ – ӑс-хакӑл мулӗ» (шкул ҫулне ҫитмен ачасен ӑс-тӑнне аталантарасси); «Янра, чӑваш чӗлхи, янра» (шкул ҫулне ҫитмен ачасен пуплевне аталантарасси); «Ҫӗр пин юрӑ, ҫӗр пин тӗрӗ, ҫӗр пин сӑмах тӗнчи» (шкул ҫулне ҫитмен ачасене илемлӗхпе эстетика тӗлӗшӗнчен аталантарасси); «Ҫирӗп вӑй-хал – ҫирӗп сывлӑх» (шкул ҫулне ҫитмен ачасене вӑй-хал тӗлӗшӗнчен аталантарасси).
«Пӗлӳ – ӑс-хакӑл мулӗ» номинацире Вӑрнарти 5-мӗш ача пахчинчи Светлана Александрова тата Йӗпреҫ районӗнчи Хурамалти ача пахчинче ӗҫлекен Тамара Афанасьевӑпа Лидия Тарасова ҫӗнтернӗ; «Янра, чӑваш чӗлхи, янра» номинацире — Канаш районӗнчи Анаткас Уҫырма ача пахчинчи Надежда Андреева тата Шупашкарти 133-мӗш ача пахчинчи Наталия Андреевӑпа Инна Андреева; «Ҫӗр пин юрӑ, ҫӗр пин тӗрӗ, ҫӗр пин сӑмах тӗнчи» номинацире — Тӑвайӗнчи 1-мӗш тата 2-мӗш ача пахчисенче ӗҫлекен Тамара Павловӑпа Оксана Степанова тата Шупашкарти 47-мӗш ача пахчинчи Светлана Яковлева; «Ҫирӗп вӑй-хал – ҫирӗп сывлӑх» номинацире — Шупашкарти 162-мӗш ача пахчинчи Елена Старова.
Чӑваш Ен Вӗренӳ институчӗ «Пӗтӗм чӑваш диктанчӗ – 2022» акцин пӗрремӗш пӗтӗмлетӗвне тунине хыпарланӑ.
«Института ҫитнӗ хыпарсене шута илни тӑрӑх хальлӗхе акцие 6538 ҫын хутшӑнни паллӑ. Вӗсенчен «5» паллӑ 2541 ҫын (39 %), «4» – 2303 ҫын (35 %), «3» – 1555 ҫын (24%), «2» – 139 ҫыракан илнӗ», — пӗлтернӗ институтӑн сайтӗнче.
-1.7 °C