Ҫавӑн пекрех пулса тухать Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн Ертӳҫи Иван Моторин хуравлани тӑрӑх. Ку пӑтӑрмахлӑ историе Алексей Кряжинов журналист Фейсбукра ҫырса кӑтартнӑ.

Муркаш районӗнчи Пӗрремӗш Май Выҫҫӑлкки ялӗнче пурӑнакан нумай ачаллӑ ҫемьери шӑпӑрлансене ача пахчине ҫӳреме йывӑррине вӑл «Сурский рубеж» хаҫатра маларах ҫутатнӑ. Пӗрремӗш Май Выҫҫӑлккинчи Наталья Орлова тӑватӑ ачине Юнкӑ ялӗнчи ача пахчине кунсерен ӑсатать. Малтан ҫемье М-7 федераци трасси патне 2,5 километр утать, унтан тепӗр 700 метр — «Юнкӑпуҫ» чарӑнӑва.

Ҫав вӑхӑтрах Пӗрремӗш Май Выҫҫӑлккине шкул автобусӗ ҫӳрет. Анчах вӑл ача пахчине каякансене лартса каймасть.

РФ Патшалӑх Думин депутачӗ Олег Николаев ку ыйтупа Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинетне ыйту ӑсатнӑ. Унтан СанПин пирки ӑнлантарса хуравланӑ. Тепӗр майлӑ каласан, пӗчӗкскерсене шкул автобусӗпе турттарни вӗсемшӗнех хӑрушлӑх кӑларса тӑратать-мӗн.

Алексей Кряжинов журналиста инструкци хыҫне пӗркенсе ҫырнӑ хурав питех те тӗлӗнтернӗ.

Cаккун пӑсса пассажирсене турттаракан водительсен машинисене конфискацилеме сӗнеҫҫӗ. Кун пирки ЧР транспорт министрӗ Сергей Яхатин прокуратурӑра иртнӗ канашлура пӗлтернӗ.

Кунашкал практика Краснодар крайӗнче пур. Унта унашкал ӗҫсем Аслӑ суд таранах ҫитеҫҫӗ. Палӑртмалла: саккуна пӑсса пасажирсене илсе ҫӳрекен водительсен транспортне КоАПӑн 14.1-мӗш статйипе килӗшӳллӗн (саккуна пӑсса услам йӗркелени) патшалӑх валли конфискацилеме юрать.

Кӑҫал кунашкал водительсен тӗлӗшпе 60 постановлени ҫырнӑ, административлӑ майпа явап тыттарнӑ. Вӗсем пассажирсене «Блаблакар» тата «Контактра» тупнӑ. Ытларахӑшӗ «Шупашкар – Мускав» маршрутпа ҫӳренӗ. Кунашкал водительсем рейс умӗн техосмотр тата медосмотр тухмасӑрах ҫула каяҫҫӗ.

Хальлӗхе ҫакнашкал водительсен машинине штрафстоянкӑна илсе кайнӑ 4 тӗслӗх пулнӑ. Унта транспорта постановлени кӑлариччен 2 уйӑх таран тытаҫҫӗ.

Канаш районӗнче автотранспортӑн ҫӗнӗ маршручӗсене йӗркелеме палӑртаҫҫӗ. Ҫакна Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗ йышӑннӑ документра палӑртса хӑварнӑ. Маршрутсене Улатӑр, Комсомольски тата Муркаш районӗсенче ылмаштарасшӑн.

Чӑваш Енри муниципалитетсен хушшинчи транспорта йӗркелесси ҫинчен калакан ӗҫлӗ хута улшӑну кӗртнине ӑна йӗркелекенсем транспорт сетьене лайӑхлатассипе сӑлтавлаҫҫӗ. ЧР Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-службинче ӗнентернӗ тӑрӑх, документа ҫынсем, районсен администрацийӗсем тата уйрӑм усламҫӑсем ыйтнипе ҫӗнетме йышӑннӑ.

Правительствӑн йышӑнӑвӗнче муниципалитетсем хушшинчи ҫӗнӗ 4 маршрут уҫма, 15 маршрутӑн схемине ылмаштарма тата 61 маршрута хупма йышӑннӑ. Хупма палӑртнисемпе е ҫӳрекен ҫук, е ун пек ҫулпа хутлаканнисем ахаль те пур.

Голландинче ҫул ҫӳревпе пулнӑ ҫынсем Шупашкара заправкӑна кӗрсе тухнӑ.

Электрокарпа ҫул ҫӳрекенскерсен зарядки ларас патнех ҫитнӗ. Шупашкарта вӗсем «Чӑвашэнерго» предприятин заправки патӗнче чарӑннӑ. Шупашкарти Гладков урамӗнчи 13-мӗш ҫурт адреспа вырнаҫнӑ ҫутӑ зарядкин станцийӗ пирӗн республикӑра пӗртен пӗрре ҫеҫ-мӗн.

Шупашкарти электрозаправка станцийӗ тест мелӗпе ӗҫлет, ҫавна май машина аккумуляторне вӑл тулевсӗр зарядкӑласа парать. Запраквкӑпа усӑ курас тесен чип-карточка кирлӗ. Ӑна «Чӑвашэнергӑн» филиалӗнче тӳлевсӗр параҫҫӗ. Электромобиле регистрацилени пирки хут ҫеҫ ыйтаҫҫӗ.

Голландирен Германипе Финлянди витӗр килекенскерсем Хусанти, Елабугӑри, Ижевскри тата Пермьри ҫавӑн пек станцисене те ҫула май пахалассине пӗлтернӗ.

Шупашкара автономлӑ майпа ҫӳрекен пӗрремӗш троллейбуса илсе килнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Аса илтерер, ҫӗнӗ йышшискере республикӑн тп хулине кӑрлач уйӑхӗн 21-мӗшӗнче трейлерпа илсе ҫитернӗччӗ.

Автономлӑ майпа ҫӳрекен троллейбуссем Шупашкарта пулӗ пиллӗкӗн пулӗҫ. Вӗсене «Садовӑй» микрорайона ҫӳремелле. 10-мӗш маршрут чарӑнӑвӗсем ҫапларах пулӗҫ: «Чукун ҫул» – «Николаев урамӗ» – Колхоз пасарӗ» — «Ю. Фучик урамӗ» — «Б. Хмельницкий урамӗ», кайран троллейбус автономилле майпа «9-мӗш шкул» — «Кошкино» — «Айхи проспекчӗ» — «Дементьев урамӗ» чарӑнуене ҫитсе каялла ҫаврӑнса килӗ.

Троллейбуса 100 ҫын вырнаҫайӗ, ҫав шутран 29 вырӑнӗ — тӑрса пыракан пассажирсем валли.

Ӗнер кӑнтӑрла хыҫҫӑн пирӗн тӑрӑхра сивӗ ҫанталӑк хуҫаланма пуҫларӗ. Ҫавна май Чӑваш Енӗн ҫул-йӗр службисем водительсене руль умӗнче асӑрхануллӑ пулма чӗнсе калаҫҫӗ.

Асӑннӑ тытӑмра ӗҫлекенсем ҫул-йӗр ҫинчи тӑрӑм ӑна епле тасатса тӑнипе пӗрлех транспорт хуҫисем хӑйсене мӗнле тытнинчен те килнине палӑртаҫҫӗ. Асӑрханса ҫӳресен, ҫул-йӗр правилине пӑхӑнсан инкек те пулмӗ.

Ҫанталӑк пирки сӑмах май каласан, кӑрлачӑн 21-22-мӗшӗсенче хӑрушсӑрлӑхӑн «сарӑ» шайӗ тесе йышӑннӑ: ҫанталӑк хӑвӑрт сивӗтсе янӑ май сывлӑшӑн талӑкри вӑтам температури 5 градусран ытла чакнӑ.

Ҫакна та шута илмелле. Ҫул-йӗре тытса тӑрассипе ҫыхӑннӑ ыйтусемпе «Чӑвашупрдор» хысна учрежденийӗн тӗп диспетчерскине (8352) 54-05-00, 8-917-679-23-16 телефон номерӗсемпе шӑнкӑравламалла.

Шӑмат кун, кӑрлачӑн 19-мӗшӗнче, Шупашкарти 32-мӗш маршрута автобуссем йышӑннӑ. Асӑннӑ маршрутпа ҫӳрекенсене пурӗ 15 МАЗ-206 турттарӗ.

32-мӗш номерлӗ транспорт «Машина тӑвакан техникум — Чантӑр» маршуртпа хутлать.

Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӑтам класлӑ транспорта 72 пассажир таран лартма май килет. Унчченхисем 27 пассажир вырӑнӗллӗ пулнӑ.

Автобус «Университет-2» микрорайонти Ф. Лукин урамне ҫитет. Чантӑра каякан автоубссене симӗс таблицӑпа палӑртнӑ. Автобуссем 12-15 минутра пӗрре хутлаҫҫӗ.

Кӑҫалхи пӗрремӗш ҫур ҫулта Шупашкарти 33, 35, 42, 46, 52-мӗш маршрутсенче те автобуссем ҫӳреме тытӑнмалла.

Шупашкарти икӗ тӑкӑрлӑкпа машинӑсене пӗр майлӑ кӑна ҫӳремелле тӑвасшӑн. Ҫак шухӑша Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗ паян пӗлтернӗ.

Машинӑсене Дубинин тӑкӑрлӑкӗпе тата Шупашкарти электромеханика колледжӗ умӗнчи Ленин проспектӗнчи 9-мӗш ҫурт умӗпе пӗр енлӗн ҫеҫ иртмелле тӑвасшӑн.

Татӑклӑн татса париччен Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков халӑхпа канашлама сӗннӗ. Сасӑлава «Открытый город» (чӑв. Уҫӑ хула) порталта йӗркелӗҫ.

Машинӑсене пӗр майлӑ кӑна ҫӳретни ҫул-йӗрпе транспорт тӑрӑмне лайӑхлактма тата вӗсене чарӑнса лармалли хушма вырӑнсем тума май парӗ. Ҫапла шухӑшлать Шупашкар хулинчи тӳре-шара.

Кӑҫалтан пирӗн ҫӗршывра пуйӑс валли илнӗ билетсене каялла йышӑнмӗҫ. Ун пек йӗркене 2018 ҫулхи ака уйӑхӗн 18-мӗшӗнче йышӑннӑ федераци саккунӗнче пӑхса хӑварнӑ. Ҫав ӗҫлӗ хутра палӑртнӑ тӑрӑх, «Раҫҫей Федерацийӗнчи чукун ҫул транспорчӗн уставӗ» саккунӑн 83-мӗш статйине улшӑну кӗртнӗ.

Тавӑрса памалла мар билетсем ахальлисенчен йӳнӗрех тӑраҫҫӗ. Анчах ӑна купе, ларса пымалли вакунсем, люкс тата СВ вакунсем валли ҫеҫ сутаҫҫӗ.

Шута илме тивӗҫ сӑлтав пулсан билета ҫапах та пассажир тавӑрса парайӗ. Кун пек сӑлтав тӑваттӑ. Пӗрремӗшӗнчен, пассажир ӑнсӑртран чирлесе ӳксен. Иккӗмӗшӗ — пассажирӑн ҫемьенчи ҫынсенчен кам та пулин вилсен. Виҫҫӗмӗшӗ — пассажир амансан-суранлансан. Тӑваттӑмӗшӗ — пуйӑс ҫула тухмасан.

Ҫӗнӗ ҫул каҫхине, раштав уйӑхӗн 31-мӗшӗнче, Чӑваш Енӗн тӗп хулинче транспорта кӑвак ҫутӑ киличченех ҫӳретӗҫ. Шупашкар хулинчи Хӗрлӗ лапамра суту-илӳ точкисем ӗҫлӗҫ. Транспорт вара кӑрлачӑн 1-мӗшӗнче ирхи 3 сехетченех ӗҫлӗ.

Хӗрлӗ лапамра Ҫӗнӗ ҫул каҫхине хула ҫыннисемпе хӑнисене каток ҫинче кӗтеҫҫӗ. Коньки йӑтса пыма ӳркенсен унтах прокат ӗҫлӗ, апла пулсан конькине вӑхӑтлӑха илме май пулӗ.

Раштавӑн 31-мӗшӗнче Хӗрлӗ лапамра ҫӗрлехи концерт 23 сехетре пуҫланӗ. Ҫурҫӗр ҫитсен Раҫҫейӗн Президенчӗн Владимир Путинӑн Ҫӗнӗ ҫул саламне пӑхма май туса парӗҫ. Фейерверк та пулӗ. Ӑна 1 сехете палӑртнӑ. Килте Ҫӗнӗ ҫул кӗтсе йӑлӑхнисене пурне те Хӗрлӗ лапама чӗнеҫҫӗ. Ҫӗршыв ертӳҫин саламне телевизорпа итленӗ хыҫҫӑн та салют курма ҫитме май пур.