Чӑваш Енри предприятисенче сусӑрсем валли ӗҫ вырӑнӗсене пӑхса хӑвармаллах. Ун пек йышӑнӑва республика шайӗнче ытти ҫул та тӑваканччӗ, кӑҫал та ҫапла йышӑннӑ.
Ӗнер, пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче республика Правительствин Пуҫлӑхӗ Иван Моторин 86-мӗш номерлӗ йышӑнӑва алӑ пуснӑ. Унта сӑмах сусӑрсем валли предприяти-организацире квота пӑхса хӑварасси пирки пырать.
101 ҫынтан пуҫласа 500 ҫын таран тӑрӑшаканнисен сусӑрсем валли ятарлӑ пӗр ӗҫ вырӑнӗ пӑхса хӑвармаллах. Енчен те предприяти-организацире 501 ҫынтан пуҫласа ытларах йыш тӑрӑшсан икӗ вырӑн пулмалла.
Чӑваш Ен Правительстви пӗлтӗр йышӑннӑ хут кӑҫал хӑйӗн вӑйне ҫухатассине каланӑ. Йышӑну ӑна официаллӑ майпа пичетленӗ хыҫҫӑн вунӑ кунтан саккунлӑ вӑя кӗрӗ.
Хальхинче «Танлаштарӑм» информаци технологийӗсен центрӗ хатӗрленӗ наци танлаштарӑмӗнче Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков самаях, 18 йӗрке, аннӑ. Унччен сити-менеджер 32-мӗш йӗркере пулнӑ тӑк халӗ - 50-мӗшӗнче.
Алексей Ладыков танлаштарӑмра мӗншӗн ҫавӑн чухлӗ йӗрке аннин сӑлтавӗсене палӑртар. Ахӑртнех, чи малтанах унӑн ывӑлне арестлени унӑн ят-сумне япӑх витӗм кӳнӗ. Хӑш-пӗр ҫын Шупашкарта транспорт реформине ирттернӗшӗн кӑмӑлсӑр, ҫакна та танлаштарӑма хатӗрленӗ чухне шута илнӗ. Ку енӗпе татӑлман ыйтусем пур: пысӑк автобуссем пушӑ ҫӳреҫҫӗ, маршруткӑсене вара ҫын нумай ҫӳрекен маршрутсем лекнӗ-мӗн, ҫавна май вӗсем лӑк тулли. Пӗр маршрутка водителӗ тӑрук чарӑннӑ чухне алӑк уҫсан пассажирка урама тухса ӳкни пирки те нумай калаҫнӑ, халӑх тетелӗсенче ку пулӑма сивлекен нумаййӑн.
Танлаштарӑма лайӑх витӗм кӳрекеннисен йышӗнче – Ваттисен канашӗ транспорт реформине ырлани. Ҫӗнӗ автобуссем ҫула тухни те Алексей Ладыкова лайӑх енчен хак пама пулӑшнӑ.
Тӗнче тетелӗ пулӑшнипе наркотик сутакансем те пур. Иртнӗ ҫул ҫав меслетпе 160 ҫын наркопреступлени тунӑ. Ҫулталӑк хушшинче тӗнче тетелӗнчи 10 лавкка ӗҫне чарса лартнӑ. Хайхисем наркотика пирӗн республикӑра тата кӳршӗ регионсенче сарнӑ.
Массӑллӑ информаци хатӗрӗсен ӗҫне Роскомнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗ тӗрӗслесе тӑрать-ха. Паян пирӗн республикӑра 120 МИХа шута илнӗ. Информаци технологийӗсем, массӑллӑ информаци хатӗрӗсем тата массӑллӑ коммуникацисем ҫинчен калакан саккунсене палӑртсан надзор органӗ ҫийӗнчех явап тыттарать.
Паянхи кун Чӑваш Енре, сӑмах май, периодика пичет кӑларӑмӗсем — 68, электрон периодика тата сеть кӑларӑмӗсем — 33, телеканалсем — 3, радиоканалсем — 1, тӗнче тетелӗнчи информаципе телекоммуникаци сечӗсем шутланакан, анчах МИХ евӗр регистрациленмен сайтсем — 15.
Кӗҫӗр Йӗпреҫ поселокӗнчи Маресеьев урамӗнче вырнаҫнӑ ритуал пулӑшӑвӗ кӳрекен лавкка ҫуннӑ. Инкеклӗ ӗҫсен минситерсвтин Чӑваш Енри Тӗп управленийӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, пушар, малтанласа шухӑшланӑ тӑрӑх, хуралҫӑ пирус туртнӑ чух асӑрханманнипе ҫыхӑнма пултарнӑ.
Хуралта ларкан 50 ҫулти арҫын «хӗрл автана» хӑй тӗллӗн сӳнтерме хӑтланса пӑхнӑ-ха, анчах май килмен. Пушарпа кӗрешекенсем вырӑна икӗ машинӑпа пырса ҫитнӗ. Апла пулин те лавкка тӑкак тӳснӗ. Хуралҫӑ пӳлӗмӗ вутпа сиенленнӗ тата лавкка ҫивиттийӗ ҫуннӑ
Инкекре хуралҫӑ та шар курнӑ. Унӑн алли тата ури пиҫсе кайнӑ. Ӑна Йӗпреҫ районӗнчи тӗп пульницӑна ӑсатнӑ.
Сӑмах май, ҫулталӑк пуҫланнӑранпа республикӑра пушар 233 хутчен тухнӑ. Ӑна пула 16 миллион тенкӗлӗх тӑкак курнӑ. Вутра 18 ҫын вилнӗ.
Чӑваш Енри предприятисенче ӗҫлекенсен квалификацине ӳстерме Мускав укҫа парӗ. Ку хута РФ Правительствин сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.
Ӗнер йышӑннӑ документра каланӑ тӑрӑх, бюджет мар трансферта ҫӗршыври 31 субъекта уйӑрса парӗҫ. Кун валли федераци хыснинче 1,525 миллиард тенкӗ пӑхса хӑварнӑ. Ҫав тупра предприятисенчи ӗҫченсен квалификацине ӳстерме тата вӗсене пӗр-пӗр професси ӑсталӑхне илме ҫӗнӗрен вӗрентсе кӑларма тӑкакланмалла. Кӑҫал уйӑракан патшалӑх пулӑшӑвӗ ҫӗршыври 18 пин ытларах ҫынна ҫитмелле.
Чӑваш Ене Мускавран ҫав тӗллевпе 26,5 миллион тенкӗ уйӑрма йышӑннӑ. Вӑл кӗмӗл пулӑшнипе пирӗн тӑрӑхри ӗҫченсем те хӑйсен квалификацине ӳстерме, паянхи ӗҫ рынокӗ ыйтакан профессие алла илме пултарӗҫ.
Паян пирӗн республикӑра 2 пин тонна ытла пулӑ тирпейлеҫҫӗ иккен. Асӑннӑ отрасль пайташӗсен кӳрсе килнӗ тинӗс чӗр таварӗпе чылай чухне ӗҫлеме тивет.
Пирӗн тӑрӑхра пулӑ ӗрчетессипе, сӑмах май, 50 хуҫалӑх тимлет. Вӗсем ҫулталӑкра 300 тонна пулӑ ӳстереҫҫӗ. Производство калӑпӑшне пысӑклатма май та, кӑмӑл та пур. Аквакультурӑпа ӗҫлекенсем ҫакӑн пирки ӗнер республикӑн ял хуҫалӑх министрӗн ҫумӗпе Денис Паспековпа иртнӗ тӗлпулура сӑмах хускатнӑ.
Юрий Афанасьев фермер каланӑ тӑрӑх, пулла вырнаҫтарма йывӑр. Ҫавна май фермерсем кооператива пӗрлешес шухӑшлӑ.
Пулӑ комбикормне вырӑнтах туса илесси, осетр йышши пулӑсене туса илесси, аквакультура отраслӗнчи ытти ҫивӗч ыйтӑва та тӗлпулура сӳтсе явнӑ.
Лапсарти «Юрма» предприяти Шупашкара тата хӑй тавралли ялсене ырӑ мар шӑршӑ сарни пирки пӗр вӑхӑтра халӑх питех шавлатчӗ. Кайран предприяти каяш тирпейлекен производство хута яма шантарчӗ. Халӗ чӑх-чӗп хапрӑк шӑрши кӗнине сисмен. Тен ҫавӑнпа та пулӗ пирӗн республика федерацин Атӑлҫи регионӗсенче экологи тӗлӗшӗнчен чи таси шутланать. Ҫапла пӗтӗмлетме «Зеленый патруль» (чӑв. Симӗс патруль) пӗтӗм Раҫҫейри общество организацийӗн танлаштарӑмӗ хистет.
Асӑннӑ организаци Раҫҫей Федерацийӗн наци экологи танлаштарӑмне пичетленӗ. 2018 ҫултанпа ӑна ҫулталӑкра тӑватӑ хутчен пӗтӗмлетеҫҫӗ.
2018—2019 ҫулсенчи хӗллехи танлаштарӑмра пирӗн республика ҫӗршывра 12-мӗш вырӑн йышӑнать. Федерацин Атӑлҫи округӗнче вӑл — пӗрремӗш.
Федерацин Ҫурҫӗр-Хӗвеланӑҫ округӗнче экологи енчен чи таси — Мурманск облаҫӗ, Тӗп округра — Тамбов облаҫӗ, Ҫурҫӗр-Кавказ округӗнче — Карачай-Черкесск Республики, Ҫӗпӗр округӗнче — Алтай крайӗ, Кӑнтӑр округӗнче — Краснодар крайӗ, Инҫет Хӗвелтухӑҫ округӗнче — Магадан облаҫӗ, Урал округӗнче — Тӗмен облаҫӗ.
Чӑваш Енри ял хуҫалӑх ӗҫченӗсем ака уйӑхӗн пуҫламӑшӗнче акана тухасшӑн. Тӗрӗсрех, ака уйӑхн малтанхи вунӑ кунлӑхӗнче. Кун пирки ЧР ял хуҫалӑх министрӗ Сергей Артамонов паян ирпе район администрацийӗсен пуҫлӑхсемпе видеоселектор мелӗпе ирттернӗ канашлура палӑртнӑ. Министр, ахӑртнех, синоптиксем ҫур епле килессине тӗшмӗртни тӑрӑх каланӑ.
Ҫуртрисене кӑҫал пирӗн республикӑра 310 пин гектар акмалла, ҫав шутран ҫурри ытла (54 проценчӗ) пӗрчӗллӗ тата пӑрҫа йышши культурӑсем пулӗҫ, лаптӑкӑн 37 проценчӗ таран выльӑх апачӗлӗх культурӑсем йышӑнӗҫ, ыттине ҫӗрулмипе пахчаҫимӗҫ, техника культурисем валли уйӑрӗҫ.
Вӑрлӑха хуҫалӑхсем хатӗрленӗ. Тӗрӗсленинчен 77 проценчӗ — кондицие ларни.
Кашни гектар пуҫне 34 килограмран кая мар добрени сапма паартнӑ. Унсӑр пуҫне ҫӗре акшар ҫӑнӑхӗпе пуянлатассипе самай ӗҫ туса ирттерме шухӑшлаҫҫӗ.
Кӑҫалхи икӗ уйӑхра Раҫҫейри регионсен пуҫлӑхӗсен ӗҫӗ-хӗлне тишкерсе черетлӗ танлаштарӑм хатӗрленӗ. Экспертсен шухӑшӗпе, Чӑваш Ен Элтеперӗн Михаил Игнатьевӑн лару-тӑрӑвӗ япӑхланнӑ.
«Танлаштарӑм» информаци комуникацийӗсен центрӗн даннӑйӗсене ӗненес тӗк, Михаил Васильевич 56-мӗш йӗркене йышӑннӑ. Вӑл танлаштарӑмӑн иккӗмӗш ушкӑнне лекнӗ. Сӑмах май, унта пӗтӗмпе 85 йӗрке.
Аса илтерер: 2018 ҫулта хатӗрленӗ танлаштарӑмра Михаил Игнатьев 50-мӗш вырӑнта пулнӑ. Эппин, вӑл халӗ 6 йӗрке аннӑ.
Палӑртмалла: малти йӗркесене Мускав мэрӗ Сергей Собянин, Тӗмен облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Александр Моор, Тула облаҫӗн кӗпӗрнаттӑрӗ Александр Дюмин йышӑннӑ.
Паян пирӗн республикӑра «Молодежь за здоровый образ жизни» (чӑв. Ҫамрӑксем сывӑ пурнӑҫ йӗркишӗн) ҫулсерен иртекен акцин ҫуркуннехи тапхӑрӗ пуҫланнӑ. Вӑл ака уйӑхӗн 30-мӗшӗччен пырӗ.
Чӑваш Енӗн Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗренӳ организацийӗсенче сывлӑх фестивалӗсем, семинарсемпе тренингсем, сывӑ пурнӑҫ йӑли-йӗркине тытса пыракан паллӑ ҫынсемпе тӗл пулусем, спорт мероприятийӗсем, ҫавра сӗтелсем, ыр кӑмӑллӑх акцийӗсем иртӗҫ. Унсӑр пуҫне куравсем йӗркелеме, кинофильмсем кӑтартма палӑртса хунӑ.
ЧР Вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин министерствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, акцин ҫуркуннехи тата кӗркуннехи тапхӑрӗсене ҫулсерен 100 пин ытла ачапа 30 ҫула ҫитмен ҫамрӑк хутшӑнать. Вӗсем валли 10 пине яхӑн тӗрлӗ мероприяти йӗркелеҫҫӗ.
+12.3 °C