Шупашкар хули халӑх йышӗ 300 пинрен ытларах 69 хула рейтингӗнче (ӑна «Мир квартир» портал йӗркелесе пырать) хваттер тара парассипе чи йӳннисен йышне лекнӗ. Ҫак хыпара тӗнче тетелӗнчи халӑх ушкӑнӗсенчен пӗринчи «Шупашкар» ушкӑн «Правда ПФО» интернет-хаҫат хыпарлани тӑрӑх пӗлтернӗ тӑрӑх, 3 пӳлӗмлӗ хваттере тара парассипе Шупашкар йӳнӗлӗх енӗпе 1-мӗш вырӑнта, 1 пӳлӗмлӗ хваттер тара парассипе — 2-мӗш вырӑнта.
Паянхи куна Шупашкарта 1 пӳлӗмлӗ хваттере вӑтамран уйӑхне 6 954 тенкӗпе, 3 пӳлӗмлине 12 232 тенкӗпе тара илме пулать теҫҫӗ.
Хамӑр енчен ҫакна палӑртар: хваттер тара иличчин ипотекӑпа хваттер туяннине нимӗн те ҫитмӗ. Кредит хаклӑрах ларсан та ҫулсем иртсен вӑл хваттер хуҫи пулса тӑрайӑн.
Кӑҫалхи кӑрлач-утӑ уйӑхӗсенче федерацин Атӑлҫи тӑрӑхӗсенчи регионсенче 236 пин те 912 ҫын вилнӗ. Халӑх шучӗ вӗсенчен пӗринче те естествӑлла майпа (ҫуралакансем вилекенсенчен ытларах пулнине кура) ӳсмен имӗш. Шел те, анчах вилекенсен шучӗ йышланнӑ.
Чулхула облаҫӗнче кӑҫалхи ҫичӗ уйӑхра 10 738 ҫын пурнӑҫран уйрӑлнӑ, Самар тата Сарту облаҫӗсенче — 7,2-7,7 пин ҫын, Пенза облаҫӗнче — 5 110 ҫын, Киров облаҫӗнче тата Пермь крайӗнче — 4-4,1 пин, Ӗрӗнпур тата Чӗмпӗр облаҫӗсенче — 3,3-3,6 пин, Мордва тата Пушкӑртстан республикисенче — 2,5-2,6 пин, Удмурт тата Чӑваш республиксенче — 1,2-1,7 пин, Мари Элта — 928 ҫын, Тутарстанра — 101 ҫын.
Асӑннӑ цифрӑсене статистика органӗсенче ӗҫлекенсем пӗлтернӗ.
Чӑваш Енри ӗҫлӗх центрӗсенче юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне 3797 ҫынна ӗҫсӗр тесе шута илнӗ. ЧР Ӗҫлев тата социаллӑ аталану министерстви статистикӑна эрнесерен ҫӗнетсе тӑрать. Патшалӑхӑн органне ӗҫ шыраса пынисен хисепне ӗҫлеме пултараканнисен йышӗпе те танлаштарса пӑхнӑ. Ку цифра — 0,61 процент.
Ӗҫсӗрлӗх шайӗ пӗчӗк муниципалитетсен шутӗнче — Комсомольски районӗ (унта вӑйпиттисенчен 0,21% ӗҫлев центрӗнчен пулӑшу ыйтать), Вӑрмар тата Ҫӗрпӳ районӗсем (0,22%). Ӗҫсӗрлӗх ҫивӗчлӗхӗ пӗчӗкрех муниципалитетсем —Комсомольски (0,04 единица), Хӗрлӗ Чутай (0,05 единица) тата Улатӑр (0,06 единица).
Тулли мар ӗҫ кунӗпе тӑрӑшакансем те пур. Ун пеккисене пирӗн республикӑра 942 ҫынна шута илнӗ.
Вакансисен хисепӗ — 19 пин те 411 единица.
Чӑваш Енри ял хуҫалӑх предприятийӗсем уй-хирте малалла тимлеҫҫӗ. Паян вӗсем ҫӗртме сухи тӑваҫҫӗ, ҫӗр улми кӑлараҫҫӗ, пахчаҫимӗҫ пухса кӗртеҫҫӗ. Ҫав вӑхӑтрах кӗрхисене акассипе те аграрисем ҫине тӑраҫҫӗ. Чӑваш Енӗн Ял хуҫалӑх министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тарӑх, кӗрхи пӗрчӗллӗ культурӑсене авӑн уйӑхӗн 17-мӗшӗ тӗлне республикӑра 99,7 пин гектар акнӑ, ку вӑл планпа пӑхнин 95 проценчӗ пулать. Сӑмах май, ҫулталӑк каяллахи ҫак кун 64 пин гектар е 61 процент кӑна акнӑ.
Республикӑн Ял хуҫалӑх министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче планпа пӑхнинчен 22 процент ирттерсе акнӑ, Ҫӗрпӳ районӗнче — 2,4 процент, Муркаш районӗнче — 1,6 процент. Етӗрне, Йӗпреҫ, Елчӗк районӗсем те плана тултарнӑ.
Раҫҫейри регионсенчи экологие шута илсе танлаштарӑм хатӗрленӗ. Унта кӑҫалхи ҫулллахи кӑтартусене шута илнӗ.
ЧР Ҫутҫанталӑк министерствин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Ен танлаштарӑмра 11-мӗш вырӑн йышӑннӑ.
Малти 10 вырӑна ҫак регионсем лекнӗ: Тамбов облаҫӗ, Алтай Республики, Алтай крайӗ, Белгород облаҫӗ, Курск облаҫӗ, Коми Республики, Мурманск облаҫӗ, Питӗр, Магадан облаҫӗ, Чӗмпӗр облаҫӗ. Аутсайдерсен йышӗнче - Свердловск облаҫӗ, Челепи облаҫӗ, Иркутск, Мускав, Брянск облаҫӗсем. Чулхула облаҫӗ те юлашки йӗркене йышӑннӑ.
Каласа хӑвармалла: экологи танлаштарӑмне 2007 ҫултанпа кашни сезонра хатӗрлеҫҫӗ.
Раҫҫейри чылай регионта пӗлтӗр усал шыҫӑпа чирлекенсен йышӗ ӳснӗ. Чӑваш Ен те вӗсен йышне кӗнӗ. Экспертсем лӑплантармаҫҫӗ: ку кӑтарту тата пысӑкрах пулӗ.
Пӗлтӗр Раҫҫейре малтанхи тапхӑрта тупса палӑртнӑ усал шыҫӑ чирӗ 3 процент ӳснӗ. Экспертсем ку кӑтарту мӗншӗн тата ӳсме пултарассине пӗлтернӗ: тухтӑрсем пациентсене тимлӗрех тӗрӗслеҫҫӗ. Диагностика лайӑхланни те усал шыҫҫа малтанхи тапхӑрта тупса палӑртма пулӑшать.
Ытларах ку кӑтарту пӗлтӗр ҫак регионсенче ӳснӗ: Чукотка автономи округӗ, Хабаровск крайӗ, Амур облаҫӗ, Крым, Чӑваш Ен. Калмӑк Республикипе Якутире вара усал шыҫҫа тупса палӑртас ӗҫ япӑх пырать. Унта чире ытларах чухне юлашки тапхӑрта кӑна палӑртаҫҫӗ.
Чӑваш Енри пушар хуралӗн ӗсченӗсем пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри хӑш-пӗр вӗренӳ учрежденийӗ ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗр мар.
Ҫӑлавҫӑсем 439 шкулпа 340 ача пахчине, аслӑ пӗлӳ паракан 14, вӑтам ятарлӑ пӗлӳ паракан 27 заведенине, тӑлӑх ачасен 3 центрне тата хушма пӗлӳ паракан 104 организацие шута илнӗ.
Пушар надзорӗ мӗнпур организацирен 859-шне, е 93 процентне, ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулӗ валли хатӗр тесе йышӑннӑ. Тӗрӗслев вӑхӑтӗнче 257 кӑлтӑк тупса палӑртнӑ, должноҫри 80 ҫынна явап тыттарнӑ.
Ҫӗнӗ вӗренӳ ҫулне хатӗр маррисем — ҫичӗ организаци. Ҫавсен шутӗнче — Шупашкарти строительство тата хула хуҫалӑхӗн техникумӗ, Ҫӗнӗ Шупашкарти «Маленькая страна» (чӑв. Пӗчӗк ҫӗршыв) 1-мӗш ача пахчи, Элӗкри И.Я. Яковлев ячӗллӗ вӑтам шкул, Комсомольскинчи 2-мӗш вӑтам шкул, Муркаш районӗнчи Шомикри вӑтам шкул, Улатӑрти 2-мӗш вӑтам шкул тата Ҫӗнӗ Шупашкарти 2-мӗш вӑтам шкул.
Ҫӗмӗрлери 2-мӗш вӑтам шкулта юсав ӗҫне юпа уйӑхӗн 25-мӗшӗ тӗлне ҫес вӗҫлӗҫ. Унччен ачасем урӑх шкулсене ҫӳрӗҫ.
«Промтрактор-Промлит» савут ӗҫе йышӑнать. Ҫуллахи виҫӗ уйӑхра унта ӗҫсӗр 215 ҫынна илнӗ.
Аса илтерер, савутра рабочисем те, инженерсем те кирлӗ. Ҫакна Чӑваш халӑх сайчӗ республикӑн тӗп хулинчи Ӗҫлев центрӗ пӗлтернӗ тӑрӑх хыпарланӑччӗ. Унтисем савутра пӗр вӑхӑтра ӗҫ чарӑнса ларнӑ хыҫҫӑн паян предприятире производство вӑй илсе пыне ӗнентереҫҫӗ.
Паян савутра 1,5 пин ҫын вӑй хурать. Вӗсен уйӑхри вӑтам шалӑвӗ 30 пине яхӑн ларать. Ҫулталӑк вӗҫлениччен предприятие 800-е яхӑн ҫынна кӗтеҫҫӗ.
«Промтрактор-Промлит» тулли мар яваплӑ обществӑн персонал енӗпе тӑрӑшакан пуҫлӑхӗ Наталия Герасимова ҫӗртме уйӑхӗнче — 83, утӑ уйӑхӗнче — 79, ҫурла уйӑхӗнче 53 ҫынна ӗҫе йышӑннине пӗлтернӗ.
Чӑваш чӗлхи тӗнче тетелӗнче анлӑ сарӑлса пымалла. Ку шухӑша республикӑн вӗренӳ тата ҫамрӑксен ӗҫӗн министрӗ Александр Иванов паян иртнӗ канашлура каланӑ.
Шупашкарта республикӑри вӗрентекенсен ҫурла уйӑхӗнчи канашлӑвӗ иртнӗ. Унта Чӑваш Ен Элтеперӗ, республикӑри хуласемпе район администрацийӗсен пуҫлӑхӗсем, вӗрентекенсем хутшӑннӑ.
Мероприятире Александр Иванов министр юлашки ҫулсенче пирӗн тӑрӑхра 10 шкул, 47 ача пахчи хута кайнине, вӗренӳ отраслӗнчи ытти ҫитӗнӗве палӑртнӑ. 2025 ҫул тӗлне пур шкулта та ачасем пӗрремӗш сменӑра ҫеҫ вӗренӗҫ. Хальхи вӑхӑтра пуҫламӑш класс ачисемех иккӗмӗш сменӑра вӗренеҫҫӗ. Ашшӗ-амӑшӗ палӑртнӑ тӑрӑх, ҫакӑ калама ҫук мелсӗр. Етӗрнере ҫак ыйту килес ҫул татӑлмалла. Унта пуҫламӑш классем валли шкул уҫма шантараҫҫӗ.
Паян пирӗн ҫӗршывра Курск ҫапӑҫӑвӗнче совет салтакӗсем фашистсене ҫӗнтернине паллӑ тӑваҫҫӗ. Ҫӗршыв историйӗнчи паллӑ пулӑм 75 ҫул каялла пулса иртнӗ.
Вӑхӑтӑн шелсӗр таппи хаяр ҫав ҫапӑҫӑва хутшӑннисен йышне пӗчӗкшерӗн чакарсах пырать. Курск пӗккинчи юнлӑ ҫапӑҫӑва хутшӑннисем паян пирӗн республикӑра 32 ҫын ҫеҫ юлнӑ. Ҫав шутран 15-шӗ Шупашкарта пурӑнать. Вӗсене социаллӑ хӳтлӗх службин ӗҫченӗсем, ытти ҫавӑн пек тытӑмсенче вӑй хуракансем саламлаҫҫӗ.
Курск пӗкки патӗнчи ҫапӑҫӑва хутшӑннисен ретӗнче, РФ Пенси фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, — 6 хӗрарӑм. Унти хӑй йӗрне хӑварнисен вӑтам ӗмӗрӗ — 95 ҫул. Вӗсенчен чи ҫамрӑкки — 92-ре, чи асли — 98-та.
Ҫакна та палӑртмалла: Курск пӗкки патӗнчи танк ҫапӑҫӑвӗ вӑрҫӑри Хӗрлӗ ҫар хӑватне сисӗмлӗ те курӑмлӑ витӗм кӳнӗ.
+14.3 °C