Дмитрий Медведев ҫул урлӑ каҫмалли вырӑнсенче водительсене тепӗр урапана хӑваласа иртме чаракан хушӑва алӑ пуснӑ. Унта ҫуран ҫул каҫакан пур-и е ҫук-и — халӗ пӗлтерӗшлӗ мар. Унччен ҫын ҫук чухне хӑваласа иртме юранӑ.

Хушу хӑҫан вӑя кӗресси пирки ҫырман. Эппин, вӑл официаллӑ мелпе пичетленсен вӑя кӗрӗ.

Велосипедҫӑсемпе мопедҫӑсене те «зебра» урлӑ каҫма чарнӑ. Унччен ку пункта правилӑра ҫырман. Халӗ вара вӗсен «зебра» урлӑ каҫмалла тӑк вӑхӑтлӑха водитель пулма чарӑнмалла: велосипед е мопед ҫинчен анмалла.

Документра ҫуран ҫӳрекенсен тӗттӗм чухне, ял-хулара мар утнӑ вӑхӑтра, йӑлтӑртатакан ятарлӑ япала йӑтса ҫӳремелле. Хулара та ку япалана хальхи пекех йӑтса ҫӳреме сӗнеҫҫӗ. Ку пункт ҫитес ҫулхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен вӑя кӗрӗ.

Ун пек саккун проектне Раҫҫйӗн Патшалӑх Думи виҫҫӗмӗш вулавпа йышӑннӑ ӗнтӗ. Федераци Совечӗпе ҫӗршыв Президенчӗ ырласан ҫынсем хӑйсен ӗҫ укҫине хӑш банк урлӑ тӑрассине кӗҫех хӑйсем татса пыма тытӑнӗҫ.

Епле банкпа ӗҫлессине эпир тӑрӑшакан предприяти-организаци пирӗн вырӑна халӗ хӑй татса парать. Капла лару-тӑрӑва хӑшӗсем «ӗҫ укҫин чуралӑхӗ» тесе те калаҫҫӗ.

Саккуна улшӑну кӗртсе пӗтерсен асӑннӑ хут конкуреци ҫинчен калакан саккунпа ҫураҫса тӑрӗ.

Саккуна йышӑнсан банка ҫын хӑй суйлӗ. Ун валли счет уҫмалла та банк ревизичӗсене ӗҫе пырса памалла, банка ылмаштарса ыйтса заявлени ҫырмалла. Ҫулталӑкра темиҫе ылмаштарсан та, ӑнланнӑ тӑрӑх, тем мар. Чи кирли — ӗҫ укҫи куҫариччен пилӗк кун маларах заявлени ҫырса ӗлкӗрмелле.

Патшалӑх Думине алкоголе туянакансен куҫӗ умӗнчен аяккарах илме сӗнекен саккун проектне пӑхса тухма панӑ. Кун пирки «Известия» хаҫата проект авторӗсем, ЛДПР депутачӗсем Игорь Лебедев, Ярослав Нилов, Андрей Свинцов каласа кӑтартнӑ.

«Алкоголь — пуҫ мимине тӑртантаракан шӗвек. Ҫын лавккана ҫӑкӑр патне кӗрет, эрех курать те ӑна туянать», — ӑнлантарнӑ Ярослав Нилов. Кунсӑр пуҫне вӑл эрех ачасене илӗртнине палӑртнӑ. Ара, вӑл апат-ҫимӗҫпе юнашарах выратать-ҫке-ха.

Ярослав Нилов пӗлтӗр депутатсем эрех сутассине йӗркелемелли саккун проектне сӗннине те аса илнӗ. Анчах ун чухне ӑна пӑрахӑҫланӑ.

Лебедев палӑртнӑ тӑрӑх, эрех курӑнакан вырӑнтан ҫухални ӑна тӗрлӗ уяв валли туянма чӑрмантармасть.

Аса илтерер: кунашкал саккуна пирус тӗлӗшпе йышӑннӑ. Кӑҫал ҫӗртмен 1-мӗшӗнче пирус курӑнакан вырӑнтан ҫухалнӑ. Ӑна туянакан ыйтсан ҫеҫ кӑларса параҫҫӗ.

«Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, Парламентри пӗр партире ачасене ят панӑ чухне хисепсемпе, чарӑну паллисемпе, тӗрлӗ паллӑсемпе усӑ курма чаракан саккун проектне хатӗрлеме тытӑннӑ.

Унӑн пуҫаруҫисенчен пӗри Виктория Пашкова адвокат пӗлтернӗ тӑрӑх, халӗ ашшӗ-амӑшӗ ачине кирек мӗнле ят та пама пултарать. ЗАГС, ят хитре мар янӑрать, кӳрентерет пулсан та, регистрацилеме хирӗҫлеймест.

Пӗр арҫын ачапа ӑнланманлӑх сиксе тухнӑ. Ӑна ашшӗ-амӑшӗ БОЧ рВФ 260602 ят панӑ (вырӑсла — Биологический объект рода Ворониных-Фроловых, родившийся 26 июня 2002 года). Ята 10 ҫул усӑ курма ирӗк памаҫҫӗ. Пӗчӗк БОЧ халӗ те документсемсӗр пурӑнать. Мӗншӗн тесен суд ята регистрацилеме хирӗҫленӗ Мускаври ЗАГС майлӑ пулнӑ.

Ашшӗ-амӑшӗн шухӑш хӑвачӗ ҫулсерен ӳснине палӑртаҫҫӗ. Пӗлтӗр Космоса, Океана, Ская, Алиса-Нефертитие регистрациленӗ. Ав Беларуҫра наци йӑлисене, кӑмал-сипетне хирӗҫлекен ятсем пама юрамасть. Швецире кӳрентерекен ятсене регистрацилемеҫҫӗ.

Ҫӗнӗ Зеландире усӑ курма юракан ятсен списокӗ пур. Ӑна 2001 ҫултанпа аслисем хӑйсен ачисене Правосуди — 62 хут, Король ята 31 хут хума тытӑнсан хатӗрленӗ.

Малалла...

Юлашки вӑхӑтра ҫӗнӗ наркотик хутӑшӗсем тупӑнсах пыраҫҫӗ. Анчах наркотӗрӗслев ӗҫченӗсем вӗсене явап тыттараймаҫҫӗ. Списока кӗртмен хутӑшшӑн явап тыттарма май ҫук.

РФ Президенчӗ Владимир Путин Наркотӗрӗслеве психотроплӑ ҫӗнӗ хутӑшсене хӑвӑрт списока кӗртме майсем туса парасшӑн. Ку ҫамрӑксен пурнӑҫӗшӗнех усӑллӑ пулӗ. Кун пирки Патшалӑх Думин коррупципе кӗрешекен комитечӗн председателӗ Ирина Яровая пӗлтернӗ.

Ирина Яровая халӗ ҫӗнӗ хутӑшсене реестра кӗртме май ҫуккине аса илтернӗ. Ҫав хутӑшсене пула вара чылай ҫамрӑк наркӑмӑшланать, шар курать. Ҫӗнӗ саккуна йышӑнсан лару-тӑру лайӑх енне улшӑнасса шанать.

Патшалах Думи ку проекта чӳкӗн 10-мӗшӗнче иртекен ларура пӑхса тухӗ.

Раҫҫей Парламенчӗ ҫамрӑксене эрех сутмалли ӳсӗме каллех ӳстерме ыйтать. Халӗ 18 ҫул тултарнисен эрех-сӑра туянма юрать пулсан ҫак ӳсӗме 21 ҫул таран хӑпарттарасшӑн.

Мӗн тӗллевпе? Паллах, ҫамрӑксене эрех-сӑраран сивӗтес тӗллевпе. Ку тӗлӗшпе саккун проектне Федераци Канашӗн социаллӑ политика енӗпе ӗҫлекен председателӗн ҫумӗ Вячеслав Фетисов хатӗрленӗ.

Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, ку ӳсӗме хӑпартни ҫамрӑксене эрех-сӑрапа ир туслашасран сыхлать. Документа Патшалӑх Думине ҫитес вӑхӑтра кӗртме палӑртаҫҫӗ. Кун пирки «Известия» хаҫат пӗлтерет.

Тӗрӗссипе, ку проекта Патшалӑх Думине пӗр хут кӑна мар кӗртнӗ. Анчах кашнинчех ӑна пӑрахӑҫланӑ. Ара, Граждан кодексӗ 18 ҫул тултарнӑ ҫамрӑксене права тӗлӗшӗнчен хӗсме юраманнине палӑртать-ҫке-ха. Анчах Патшалӑх Думине 21 ҫулта ҫеҫ суйланма юрать. Эппин, эрех-сӑрана та 21 ҫула ҫитменнисене сутма мӗншӗн чарас мар? Ҫапла шухӑшлаҫҫӗ проекта сӗнекенсем.

Чылай ҫӗршывра эрехе 21 ҫултан кӗҫӗнреххисене сутмаҫҫӗ. Нью-Йоркра ҫак ӳсӗме ҫитменнисене пирус та памаҫҫӗ.

Общество палатин пайташӗ Дмитрий Чугунов тротуарпа ҫӳрекен урапасене правасӑр ҫур ҫуллӑха хӑварттарасшӑн. Сӑлтавӗ те пур. Юлашки 3 уйӑхра Раҫҫейре ҫуран ҫӳрекенсемпе пулса иртнӗ инкексен шучӗ 34% ӳснӗ. Чугунов ку тротуарпа ҫӳрекен урапасемпе те ҫыхӑннӑ тесе шухӑшлать. Вӑл Патшалӑх Думин транспорт комитетне КоАПа улӑштарма ыйтнӑ.

Дмитрий Чугунов шухӑшӗпе, хальхи штраф — 2 пин тенкӗ — витӗмлӗ мар. Кашни 10-мӗш водитель 2-3 уйӑхра ҫак штрафа тӳлет. Ку вӗсемшӗн темех мар-мӗн.

Александр Старовойтов вара правасӑр хӑварнине ытла ҫирӗп тесе шухӑшлать. Вӑл ку енӗпе мерӑна ҫирӗплетме хирӗҫ мар. Анчах урӑхла: ҪҪХПИ ӗҫченӗсене ҫак йӗркене пӑсакансем тӗлӗшпе тимлӗрех пулма ыйтать.

«Раҫҫейри автомобилистсен юхӑмӗ» общество председателӗ Виктор Похмелкин шухӑшӗпе, йӗркене пӑсакансем пӗчӗк штрафа пула мар нумай. Тротуарпа ҫӳрекен водительсене явап сахал тыттараҫҫӗ-мӗн. «ҪҪХПИ ӗҫченӗсем ку тӗлӗшпе тимсӗр. Кунашкал йӗркене пӑснӑ тӗслӗх сахал тупса палӑртнӑ», — тенӗ вӑл.

«Известия» хаҫат ҫырнӑ тӑрӑх, РФ Финанс министерстви амӑшӗн капиталне сахал тупӑшлӑ ҫемьесене ҫеҫ партарасшӑн. Кун пирки хаҫат министр ҫумӗ Айрат Фаррахов калани пирки пӗлтерет.

Айрат Фаррахов каланӑ тӑрӑх, ку программӑна малалла тӑсмалла е тӑсмалла мар пирки, ҫӗнӗ мел шырамалли ҫинчен тавлашаҫҫӗ. Чи кирли — ҫемье тупӑшне шута илни. Министр ҫумӗн самахӗсем тӑрӑх, ача ҫуралассине ӳстермелли урӑх мелсем те пур-мӗн. Пурне те укҫа пӗр пек уйӑрни тӗрӗс мар-мӗн.

Министр ҫумӗ программа вӗҫленсен ача ҫуралассине ӳстермелли урӑх мел шыраса тупмаллине палӑртать. РФ Экономика министерствинче ку шухӑша ырлаҫҫӗ. Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, амӑшӗн капиталӗ ача ҫуралассине ӳстермест имӗш, ҫемьесене пепкене кун ҫути маларах парнелеме хӗтӗртет ҫеҫ.

Унччен амӑшӗн капиталне 2017 ҫулччен тӑсма шухӑшланине, анчах татӑклӑ йышӑну туманнине пӗлтернӗччӗ.

2017 ҫулта иккӗмӗш е ун хыҫҫӑнхи ачана ҫуратнисем те амӑшӗн капиталне илме пултараҫҫӗ. Кун пирки РФ премьер-министрӗ Ольга Голодец пӗлтернӗ.

Унччен амӑшӗн капиталӗ 2016 ҫул вӗҫӗччен ҫеҫ пулнӑ. Ольга Голодец ӑнлантарнӑ тӑрӑх, программӑна пурнӑҫа кӗртмелли укҫа-тенке федераци хыснин проектне кӗртнӗ. Анчах саккунри улшӑнусене ҫулталӑклӑха йышӑнман, ӑна правительствӑра каярах пӑхса тухӗҫ.

«Раҫҫей хаҫачӗ» пӗлтернӗ тӑрӑх, эрех кӗленчисем ҫине хӑрушӑ ӳкерчӗк ҫыпӑҫтарма пултарӗҫ. Вӗсем туянакан ҫынна эрех сиенӗ пирки аса илтерӗҫ. Кунашкал ӳкерчӗксене халӗ пирус курупки ҫине ҫыпӑҫтараҫҫӗ-ха. Эрех тӗлӗшпе те саккун йышӑнасшӑн. Хальлӗхе ку саккун проектне Патшалӑх Думин депутачӗсем хатӗрлеҫҫӗ.

Проект авторӗ Андрей Свинцов эрех продукцине пирус евӗр ҫыпӑҫтармалла тесе шухӑшлать. Тӗслӗхрен, кӗленчен 40 процентне хӑрушӑ ӳкерчӗк вырнаҫтарнӑ. Ку ҫамрӑксемшӗн усӑллӑ. Ара, вӗсене лавккара хитре хутлӑ кӗленчесем илӗртеҫҫӗ-ҫке-ха. Хӑрушӑ ӳкерчӗк вара вӗсене эрехрен сивӗтме тивӗҫ.

Анчах экспертсем кунашкал шухӑш, пируспа танлаштарсан, витӗмлех пулмасть тесе шухӑшлаҫҫӗ. Хӑшӗ-пӗрин шухӑшӗпе, ҫынсене кӗленче ҫинчи хӑрушӑ ӳкерчӗк те хӑратас ҫук-мӗн.