Аякри Бурят Республикинче паллӑ ӑсчахӑмӑр Иакинф Бичурин ятне асра тытаҫҫӗ ҫеҫ мар, унпа ӳсекен ӑрӑва та паллаштараҫҫӗ. Бурят Республикинчи чӑвашсен ентешлӗхӗн ертӳҫи Надежда Колесникова Фейсбукра пӗлтернӗ тӑрӑх, «Иакинф Бичурин и Бурятия» (чӑв. Иакинф Бичурин тата Бурят Республики) проектӑн пӗрремӗш тапхӑрне пурнӑҫлассине вӗҫленӗ. Асӑннӑ проект пӗлтӗр Президент гранчӗсен иккӗмӗш конкурсӗнче ҫӗнтернӗ.
Ҫавна пурнӑҫланӑ май Китай чӗлхине вӗренекен шкул ачисене китай-вырӑс словарьне пуҫласа хатӗрленӗ тата китай чӗлхин пӗрремӗш учебникне йӗркеленӗ Никита Бичуринпа паллаштарнӑ.
Иакинф Бичурин Шупашкар районӗнчи Шемшер ялӗнче 1777 ҫулта ҫуралнӑ, Китайра тӗпчев ӗҫӗпе тимленӗ. Кӳкеҫре «Бичурин тата хальхи самана» музей пур.
Чӑваш Енре СМАпа чирленӗ 6 ҫулти хӗрача вилнӗ. Ӑна малтан пурнӑҫне тытса тӑракан «Спинраза» укол тунӑ. Анчах пӗлтӗр раштав уйӑхӗнче тухтӑрсен консилиумӗ ӑна пӑрахӑҫлама йышӑннӑ. Ачан уколсем хыҫҫӑн сывлӑхӗ лайӑхланни курӑнман, пачах тепӗр май - япӑхланнӑ-мӗн.
Амӑшӗ вара урӑхла шутлать. Вӑл каланӑ тӑрӑх, хӗрӗн лайӑх енне улшӑнусем пулнӑ. Укол тӑвиччен вӑл ӳкереймен, кайран ҫакна тӑвайнӑ-мӗн. Ача хӑй тӗллӗн «тула» кайма та пуҫланӑ, енчен енне ҫаврӑнма тытӑннӑ.
Тепӗр 5 ачана та «Спинраза» укол тӑвассине пӑрахӑҫланӑ. Кун хыҫҫӑн ашшӗ-амӑшӗ прокуратурӑна кайнӑ, тӑваттӑшӗн тӗлӗшпе йӗркене пӑснӑ тӗслӗх тупман.
Тухтӑрсем ҫак укол вырӑнне «Рисдиплам» укол тума сӗнеҫҫӗ. Анчах вӑл каҫал ҫулла кӑна тухмалла. Сӑмах май, «Спинраза» укола пӗр хутчен тума 8 млн тенкӗ кирлӗ. Пӗрремӗш ҫулта ӑна 6 хутчен тӑваҫҫӗ, кайран ҫулталӑкне – 3 хутчен.
Нарӑсӑн 11-мӗшӗнчи каҫхине 33-ри хӗрарӑм Ҫӗнӗ Мускавра хӑйӗн виҫӗ ачине вӑрмана илсе кайса янине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: амӑшӗ тӗпренчӗкӗсене вӗлересшӗн пулнӑ тесе шухӑшлаҫҫӗ, мӗншӗн тесен шартлама сивӗре вӑл вӗсене салтӑнтарса вӑрманта пӑрахса хӑварнӑ. Ҫакна куракан ҫын йӗрке хуралҫисене систернӗ. Ачасене тӑм илнӗ.
Хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Сывлӑхне тӗрӗслеме ӑна хӑйне те пульницӑна ӑсатнӑ.
Пӑтӑрмах пирки халӗ ҫакӑ паллӑ. Вӑрмана хӗрарӑм «Лада» машинӑпа кайнӑ. Вӑл Мускав облаҫӗнчи уйрӑм ҫуртра пурӑннӑ. Унӑн ачисен ашшӗ паллӑ телеканалсенчен пӗринче телеертӳҫӗре ӗҫлет, вӑл хӑй ювелир-мӗн. Хӗрарӑм психика чирӗпе аптӑрать тесе шухӑшлаҫҫӗ. Вӑл Чӑваш Енрен тени тӳрре килнӗ.
Депутатсем нумай ачаллӑ ҫемьене ҫӗр лаптӑкӗ вырӑнне укҫа пама сӗннӗ. Шупашкар хулин депутатсен пухӑвӗнче ҫак ыйтӑва сӳтсе явнӑ.
Нарӑсӑн 1-мӗшӗ тӗлне Шупашкарта нумай ачаллӑ 6181 ҫемье ҫӗр илме черетре тӑрать. Ҫавӑн чухлӗ ҫӗр лаптӑкӗ хатӗрлеме майӗ те ҫук-мӗн. Пӗрремӗшӗнчен, хула ҫывӑхӗнче 4045 лаптӑк, 265 гектар чухлӗ, ҫитмест. Иккӗмӗшӗнчен, пур лаптӑксенче инженери, транспорт инфратытӑмӗ ҫук.
Ҫаксене шута илсе депутатсем «Чӑваш Республикинче нумай ачаллӑ ҫемьесене ҫӗр лаптӑкӗ парасси ҫинчен» саккуна пӑхса тухма, лаптӑк вырӑнне пӗр хутчен укҫа пама сӗннӗ. Ку укҫапа пурӑнмалли условисене лайӑхлатма пулӗ-мӗн.
Нарӑсӑн 11-мӗшӗнче ҫӗрле 33-ри хӗрарӑм Ҫӗнӗ Мускавра хӑйӗн виҫӗ ачине вӑрмана илсе кайнӑ та ҫавӑнтах хӑварнӑ. Вӑл вӗсене вӗлересшӗн пулнӑ.
ТАСС пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм Шупашкартан пулма пултарать. Вӑл ачисене вӑрмана илсе кайсан вӗсен тумне хывнӑ, сивӗре ҫапла хӑварнӑ. Ҫакна ют ҫын курнӑ та кун пирки полици пӗлтернӗ.
Ачасене тӑм илнӗ. Вӗсене пульницӑна илсе ҫитернӗ. Хӗрарӑм тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна хӑйне те пульницӑна илсе кайнӑ, вӑл психика тӗлӗшӗнчен сыввипе сывӑ маррине тӗрӗслӗҫ. Лару-тӑрӑва Раҫҫейри ачасен прависене хӳтӗлекен уполномоченнӑй Анна Кузнецова тӗрӗслесе тӑрать. Вӑл Чӑваш Енри ача-пӑча уполномоченнӑйӗпе те ҫыхӑнурах.
Паян пӗлтернӗ тӑрӑх, ачасем реанимацире выртаҫҫӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан хӗрача килтен тухса кайнӑ. Ӑна шырама пуҫланӑ. Кун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Хӗрача тупӑннӑ. Паян ӑна Шупашкарта шыраса тупнӑ. Софьйӑна следователь патне илсе ҫитернӗ.
Софья Савельева 13 ҫулта. Следовательсем каланӑ тӑрӑх, хӗрача килтен хӑйӗн ирӗкӗпе тухса кайнӑ, ятарласа таврӑнман. Халӗ ку лару-тӑрӑва тӗпчеҫҫӗ.
2021 ҫул. 21-мӗш ӗмер. 21-мӗш регион. Хитре хисепсем. Нумаях пулмасть Ҫӗмӗрлере 21-мӗш ача ҫуралнӑ.
Ҫак ятпа телейлӗ ашшӗ-амӑшне хӑйне евӗр сертификатпа чысланӑ. 21-мӗш ҫуралнӑ ачана илемлӗ ят панӑ. Вӑл – Анастасия.
Нарӑсӑн 9-мӗшӗнче Ҫӗмӗрле тӑрӑхӗнче сайра тӗл пулакан ятлӑ арҫын ача кун ҫути курнӑ – Янис. Ят пирӗн пата Латвирен килнӗ.
Ҫав кунах Ҫӗмӗрлери ЗАГСра тепӗр ҫемье ача ҫуралнине ӗнентерекен документ илнӗ. Вӑл - Данила
Чӑваш Енре пандеми пуҫланнӑранпа «хӗрлӗ зонӑра» 123 ача кун ҫути курнӑ. Вӗсене пурне те кӑшӑлвирус инфекцийӗллӗ хӗрарӑмсем ҫуратнӑ.
Шупашкарти ача ҫуратмалли 5-мӗш ҫуртра кӑшӑлвируспа чирлӗ хӗрарӑмсене, ача ҫуратма хатӗрленекенсене, йышӑннӑ. Ҫак тапхӑрта унта 309 ҫын сипленнӗ, 123 ача кун ҫути крунӑ. Вӗсен кӑшӑлвирус пурри ҫирӗпленнӗ-и е ҫук-и – пӗлтермен.
Аса илтерер: республикӑра кӑшӑлвирусран хӳтӗленмелли прививка тума тытӑннӑ. Хальлӗхе пӗтӗмпе 35 пункт ӗҫлет.
Пушкӑртстанра 8-11 классенче тӑван чӗлхепе литературӑн, ҫав шутра чӑваш чӗлхипе те республика шайӗнчи олимпиада иртнӗ.
Хальхинче ӑна «Тӑван чӗлхе тӗнчинче» портал-новигаторта онлайн мелӗпе ирттернӗ. Тӑван чӗлхесен олимпиадине Пушкӑртстан Республикинчи вӗрентӳ заведенийӗсенчи 292 вӗренекен 189 тутар ачи, 46 чӑваш ачи, 39 мари ачи, 18 удмурт ачи хутшӑннӑ. Ачасен пултарулӑхне шкулта мӗнле программӑпа вӗрентнине шута илсе хак панӑ.
Республикӑри чӑваш чӗлхипе литература олимпиадинче вырӑс программине пӑхӑнакан шкулсенчи пӗлӳ учрежденийӗсем хушшинче Мияки районӗнчи Еспуҫ, Ҫӗнӗ Хурамал, Кармаскалӑ районӗнчи Тинӗскӳл, Пишпӳлек районӗнчи Кистенлӗ шкулӗсенчи ачасем малти вырӑнсене ҫӗнсе илнӗ.
Тӑван чӗлхепе вӗрентекен программӑна суйласа илнӗ пӗтӗмӗшле пӗлӳ паракан шкулсен хушшинче Авӑркас районӗнчи Меселпуҫ, Ҫӗньял шкулӗсенчи вӗренекенсем мала тухнӑ тесе пӗлтернӗ вырӑнти «Урал сасси» хаҫатра.
Шупашкар районӗнчи Чӑрӑшкассинчи вӑтам шкулта вӗҫӗмех тӗрлӗ мероприяти ирттереҫҫӗ, мӗн те пулин ҫӗннине шухӑшласа кӑларма ӑнтӑлаҫҫӗ.
Шкулти «Ӑста калем» кружока ҫӳрекенсем журналистикин пӗрремӗш утӑмне тунӑ май хӑйсене тележурналист вырӑнӗнче туйса курнӑ.
Кружок ертӳҫи, шкулта чӑваш чӗлхипе литеатурие вӗрентекен Алина Николаева пӗлтернӗ тӑрӑх, 8 класра вӗренекенсем 9 класс ачисенчен интервью илнӗ.
Кружок ертӳҫипе ун пулӑшуҫи Наталья Никифорова аслӑ пионервожатӑй (видео ӳкерессишӗн тата ӑна монтаж туса йӗркене кӗртессишӗн Наталья Станиславовна яваплӑ) малтанхи кӑларӑмра 8 тата 9 класра вӗренекенсене пурне те явӑҫтарас, кӑсӑклантарса ярас тӗллев лартнӑ. Ҫитес кӑларӑмсенче вӗсем шкулти ытти ачана та хутшӑнтарма палӑртнӑ.
+27.3 °C