Ленинград облаҫӗнчи Туслӑх ҫуртӗнче «Паттӑрлӑх ҫӗрӗ» пӗтӗм акцие хутшӑнакансен мероприятийӗ иртнӗ. Унта Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи пынӑ вырӑнти вырӑнти гильзӑсене тата унтан илнӗ тӑпрана тултарнӑ хутаҫа савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура панӑ. Ҫав шутра Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккине чавнӑ вырӑнти ҫӗр те пулнӑ. Хаклӑ япаласем Ҫар туслӑхӗн музейӗнче упранӗҫ.
Тӑпра капсулине пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче «Чӗмсӗр чикӗсен строителӗсене…» ас тӑвӑм акцийӗ уҫӑлнӑ чухне панӑ. Капсулӑна «Элара» савутра хатӗрленӗ. Ӑна республика Элтеперӗ Олег Николаев Питӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫине Валериан Гаврилова панӑ. Халӗ чӑваш тӑпри Питӗрти Туслӑх ҫуртӗнче упранӗ.
«Паттӑрлӑх ҫӗрӗ» акцие пӗлтӗр Питӗрти «Ленинградский доброволец» общество организацийӗ тата Ломоносов районӗнчи десантниксен союзӗ пуҫарнӑ. Тӑпрана ҫӗршывӗпех пуҫтарнӑ. Нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне акцие Донецк халӑх республики те хутшӑннӑ.
Питӗр хулинчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн «Кевер» хореографи ансамблӗ 5 ҫул тултарнӑ.
Ушкӑна асӑннӑ хулари хастар хӗрсемпе каччӑсем пуҫарнӑ. Ансамбль ертӳҫи — Ян Федоров, хореографӗсем — Татьяна Абдуллина (пилӗк ҫул каялла унӑн хушамачӗ Петрова пулнӑ), Надежда Васильева. Ансамбле йӗркеленме тата аталанма Питӗрти чӑвашсен пӗрлӗхӗ те пулӑшнӑ.
«Кевер» хореографи ансамблӗ — пӗтӗм тӗнчери тата ҫӗршыври фестивальсемпе конкурссен лауреачӗ. Вӑл Питӗрти «Октябрьский» пысӑк концерт залӗнче, Раҫҫейри этнографи музейӗнче, Раҫҫейӗн наци вулавӑшӗнче, Питӗрти Национальноҫсен ҫуртӗнче хӑйӗн пултарулӑхӗпе савӑнтарнӑ. Питӗрте тата Ленинград облаҫӗнче иртекен фестивальсене вӗҫӗм хутшӑнать.
Чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче хореографи ансамблӗ йӗркеленнӗренпе 5 ҫулхине уявланӑ. Ҫав ятпа ушкӑна Питӗрти Национальноҫсен ҫурчӗн пайташӗ Станислав Зорин, «Юрату» фольклор ансамблӗ, Чӑваш Енри Хӗрарӑмсен союзӗн Питӗрти уйрӑмӗн ертӳҫи Анастасия Бахматова, Чӑваш наци конгресӗн Питӗрти тата Ленинград облаҫӗнчи тулли полномочиллӗ пайташӗ Валериан Гаврилов саламланӑ.
Сӑмах май каласан, ансамбле хальхи вӑхӑтра 10 ҫын ҫӳрет: Ян Федоров Ян, Татьяна Абдуллина,
Екатерина Белошеева, Валентина Матвеева, Ольга Жукова, Светлана Васильева, Раиса Кадеева, Апполинария Долгова, Екатерина Захарова, Екатерина Данилова.
Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ республикӑн Правительство ҫуртӗнче Культурӑпа истори эткерлӗхӗн «Ӑрусен астӑвӑмӗ» П.Е. Егоров ячӗллӗ фончӗн директорӗпе Евгений Дмитриевпа тӗлпулнӑ. Унта Раҫҫейри паллӑ архитектор, Чӑваш Енре ҫуралнӑ Петр Егоров ҫуралнӑранпа 290 ҫул ҫитнине уявласа ирттермелли мероприятисене сӳтсе явнӑ.
Питӗрти урамсенчен пӗрне, сӑмах май, ентешӗмӗр ятне партарасшӑн. Республика Элтеперӗ Олег Николаев хула кӗпӗрнаттӑрӗ Александр Беглов патне ҫыру янӑ. Ӑна Топоним комиссийӗнче пӑхса тухмалла.
Зодчи ҫуралнӑранпа 290 ҫул ҫитнине халалласа 2021 ҫулхи ҫу уйӑхӗнче Шупашкарти савӑнӑҫлӑ мероприяти иртмелле. Ҫавӑн пекех кӗнеке пичетленмелле. «Петр Егоров. Наш современник» кӑларӑма хатӗрлессипе халӗ Мускаври, Питӗрти, Эстонири, Шупашкарти ӑсчахсем ӗҫлеҫҫӗ. Чӑваш наци музейӗнче курав уҫӑлӗ.
Раштав уйӑхӗн 3-мӗшӗнче Федерацин пассажир компанийӗ 11 ҫулхине уявланӑ. Асӑннӑ организаци «Раҫҫейӗн чукун ҫулӗсем» акционерсен тулли мар яваплӑ обществин шутланать. Предприяти хӑйӗн ҫуралнӑ кунӗ ячӗпе Пӗтӗм Раҫҫейри пассажир кунне ирттерме йышӑннӑ.
Купе вакунӗсенчи ҫӳлти вырӑнсене раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗччен билет туянса ӗлкӗрекенсене ҫур хакпа сутӗҫ. Акципе усӑ курас тесен раштав уйӑхӗн 24-мӗшӗччен ҫула тухса ӗлкӗрмелле.
Йӳнӗ хакпа билетсене Чулхулапа Питӗр, Хусанпа Мускав, Хусанпа Ижевск, Шупашкарпа Первомайск тата ытти хӑш-пӗр маршрутпа ҫӳрекен пуйӑссем ҫине туянма пулать. Ҫак йӗркесен авторне кун пирки Чулхулари чукун ҫулӑн корпораци коммуникацийӗсен службин ӗҫченӗ Алена Чернышева пӗлтерчӗ.
Акципе «Раҫсейӗн чукун ҫулӗсем» АУОн сайтӗнче тӗплӗнрех паллашма май пур.
Чӑваш Енри спортсмен Тимур Карамов Пӗтӗм Раҫҫейри ӑмӑртура ылтӑн медаль ҫӗнсе илнӗ. Тупӑшу 14-19 ҫулсенчи юниорсен хушшинче иртнӗ.
ЧР Спорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти Тимур Карамов Раҫҫей шайӗнчи ӑмӑртура Чӑваш Ен тата Санкт-Петербург чысне хӳтӗленӗ. Олимп чемпионне Борис Шилкова халалланӑ тупӑшу шӑпах Питӗр хулинче чӳк уйӑхӗн 23-25-мӗшӗсенче иртнӗ.
Тимур Карамов 500 метра 35,78 ҫеккунтра чупса финиша пӗрремӗш ҫитнӗ, пьедесталӑн чи ҫӳлти картлашки ҫине хӑпарнӑ.
Паян, чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Елизавета Шайдукова (Кутускина) артистка 85 ҫул тултарнӑ.
Елизавета Шайдукова 1935 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Якунекасси ялӗнче ҫуралнӑ. Штанашри вӑтам шкултан вӗренсе тухсан Питӗр хулине тухса кайнӑ, икӗ ҫултан тӑван тӑрӑха таврӑннӑ. Ӑна Республикӑн куҫса ҫӳрекен театрӗн труппине ӗҫе илнӗ. Професси ӑсталӑхне хӑйӗн пекех ҫамрӑк актерсемпе – Вера Голубевӑпа, Илья Шайдуковпа – туптанӑ.
Хитре сӑнлӑ, уҫӑ сасӑллӑ, хитре юрлакан хӗре Ҫамрӑксен театрне ӗҫе илнӗ. Унта вӑл 1959-1997 ҫулсенче ӗҫленӗ.
Елизавета Шайдукова – Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ.
Шупашкара Питӗртен килекен самолет чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Мускаври Внуково аэропортӗнче анса ларнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер: самолетӑн топливо системи таса мар пулнӑ.
Паян эпир асӑннӑ лайнерӑн пилочӗ Алексей Николаев ку историе хӑйӗн страницинче комментариленине асӑрхарӑмӑр. Инкеклӗ лару-тӑру пулнӑ тенипе пилот килӗшмест. Пысӑках мар техника сӑлтавӗ ҫеҫ, вӑл кӑлтӑкпа Хабаровска та ҫитме пулатчӗ тесе палӑртнӑ. Шупашкарта вӑл кӑлтӑка пӗтерме пултаракан специалистсем ҫук тенӗ. Ҫавӑнпа вӑл компанипе ҫыхӑнса никӗс аэропортра анса ларма йышӑннӑ. Самолета ылмаштарма 40 минут ҫеҫ иртнӗ.
Чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче Шупашкарти Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗнче чӑваш юррин «Кӗмӗл сасӑ-2020» фестиваль-конкурсӗ иртнӗ.
Ҫӗршыв шайӗнчи пултарулӑх ӑмӑртӑвне Пушкӑрт, Тутарстан республикисенчи, Чӗмпӗр облаҫӗнчи, Питӗр хулипе Ленинград облаҫӗнчи, Тӗмен тӑрӑхӗнчи тата Чӑваш Енри ӑстасем хутшӑннӑ.
Гран-прие Пушкӑртстанран килнӗ Анастасия Иванова тивӗҫнӗ. Ӑна тухья парнеленӗ тата 15 пин тенкӗ парса хавхалантарнӑ. Пӗрремӗш вырӑна Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи Кристина Никитина ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗш вырӑна – Ленинград тӑрӑхӗнчи Роман Арсентьев, виҫҫӗмӗш вырӑна – Элӗк каччи Сергей Иванов тата Тутарстан пики Валерия Юманова.
Ушкӑнпа юрлакансене уйрӑммӑн хакланӑ. Пӗрремӗш вырӑна Ҫӗнӗ Шупашкарти «Шевле» ансамбль ҫӗнсе илнӗ, иккӗмӗшне – Муркаш районӗнчи Илемпи Ивановӑпа Алена Дмитриева дуэчӗ.
Питӗр хулинчен Шупашкара килекен самолет юсавсӑр пулнӑ. Ҫакӑ вӑл сывлӑша ҫӗкленсен палӑрнӑ. Самолет юсавсӑррине пӗлсен пилотсем Мускаври Внуковӑра анса ларма йышӑннӑ. Ку хыпара «РЕН ТВ» телеканал ӗнер, чӳк уйӑхӗн 14-мӗшӗнче, пӗлтернӗ.
Пӑтӑрмахӑн сӑлтавӗ – техника юсавсӑрлӑхӗ. Самолетӑн топливо системи таса мар пулнӑ.
Лайнерта 140 пассажир тата экипаж членӗсем пулнӑ. Ҫынсем суранланни пирки пӗлтермен.
Чӳк уйӑхӗн 6-мӗшӗнче Мускаври Шереметьевӑра груз турттаракан самолет кӗтмен ҫӗртен анса ларнӑ. «Шанхай — Майн ҫӗрӗ ҫинчи Франкфурт» маршрутпа груз турттараканскерӗн датчикӗ борт юсавсӑрри пирки систернӗ.
Кӗҫнерникун, чӳк уйӑхӗн 12-мӗшӗнче, Питӗр хулинчи Г.Р. Державинӑн музей-ҫуртӗнче «"Отмеченная зима". 1982. История издания книги» курав уҫӑлӗ. Ҫак кӗнекен авторӗ камне вулакансем ятӗнченех ӑнланчӗҫ ӗнтӗ. Ҫапла, тӗнчипе паллӑ чӑваш халӑх поэчӗ Геннадий Айхи.
Курава поэтӑн хӗрӗ Вероника та хутшӑнӗ. Ку хыпара ҫак йӗркесен авторӗ Вероника Айги Фейсбукра хыпарлани тӑрӑх пӗлчӗ. Поэтӑн хӗрӗ ашшӗн сӑввисене тата Вероника Лосская патне шӑрҫаланӑ ҫырӑвӗсен сыпӑкӗсене вулӗ. Вероника Айхи — театр тата кино актриси, телеертӳҫӗ.
Чӳк уйӑхӗн 29-мӗшӗччен ӗҫлекен курав Геннадий Айхин иртнӗ ӗмӗрӗн 50-мӗш ҫулӗсен ҫурри хыҫҫӑнхи тапхӑрӗпе паллаштарнӑ май чӑваш ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗскерӗн пултарулӑхӗ иртнӗ ӗмӗрӗн 80-мӗш ҫулӗсем таран епле аталанса пыни ҫинчен каласа кӑтартӗҫ. Поэтӑн ҫав ҫулсенче ҫырнӑ сӑввисене пӗр ҫӗре пухса Францири «Синтаксис» издательствӑра 1982 ҫулта «Отмеченная зима» кӗнеке пичетлесе кӑларнӑ. Унӑн умсӑмахне Пьер Эммануэл, Францири паллӑ поэт, ҫырнӑ. Анӑҫра, эмигрантсен издательствинче, кӗнеке кӑларни авторшӑн инкекпе вӗҫленме пултарнӑ. Тӑван тӑрӑхра ҫул паман енне ҫакӑн пек тунӑ поэт.
+12.5 °C