|
Сывлӑх
 pro-coronavirus24.ru сайтри сӑн Юпа уйӑхӗнче 11 кун кӑна иртрӗ. Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлесе вилекенсен шучӗ вара ку уйӑхра 139 ҫынна ҫитнӗ. Юлашки талӑкра 11 ҫыннӑн пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Ку таранччен 2452 ҫын вилнӗ. Статистика кӑтартнӑ тӑрӑх, чирленӗ кашни 14-мӗш ҫын сывалайман. Паянхи кун тӗлне 35009 ҫын инфекциленнӗ. Вӗсенчен 31612-шӗ сывалнӑ. Юлашки талӑкра 84 ҫын чире парӑнтарнӑ. 99 ҫын кӑшӑлвируспа чирлени палӑрнӑ. Хальхи вӑхӑтра стационарсенче тата килте амбулатори мелӗпе «кӑшӑлвирус» диагноз лартнӑ 945 пациент сипленет. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 "Про Город" сайтри сӑн Шупашкарта нумай хутлӑ ҫурт ҫывӑхӗнче хӗрача виллине тупнӑ. Вӑл ҫӳллӗшӗнчен ӳкнӗ. Ку пӑтӑрмах паян 14 сехет ҫурӑра Ленин Комсомолӗн урамӗнчи 27-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш корпусӗнче пулнӑ. 13-14 ҫулсенчи пек курӑнакан хӗрача 10-мӗш хутри чӳречерен ӳкнӗ. «Урампа пынӑ чухне тӑрук шаплатнӑ саса илтрӗмӗр», - тенӗ «Про Город» хаҫата халӑх корреспонденчӗсем. РФ Следстви комитечӗн Чӑваш Енри следстви органӗсем халӗ лару-тӑрӑва уҫӑмлатаҫҫӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Пӑтӑрмахсем
 Инкеклӗ лару-тӑру министерстви тунӑ сӑн Вырсарникун каҫхи 7 сехет хыҫҫӑн Вӑрмар районӗнчи Шӑплат ялӗнче харӑсах виҫӗ ҫурт ҫунма тытӑннӑ. Инкеклӗ лару-тӑру министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, иккӗшне ҫӑлма май килнӗ. Пушара тӑватӑ автоцистерна сӳнтернӗ. Шӑматкун вара Шупашкарти Энтузиастен урамӗнчи 7-мӗш ҫуртӑн 1-мӗш корпусӗнче пушар тухнӑ. Каҫхи 6 сехетре иккӗмӗш хутри балкон ҫунма пуҫланӑ. Ҫӑлавҫӑсем ҫитсен ҫулӑма пилӗк минутран сӳнтернӗ.Пушар мӗнрен тухнине халӗ уҫӑмлатаҫҫӗ. Ӗнер Елчӗк районӗнчи Кивӗ Эйпеҫ ялӗнче виҫӗ тюк улӑм ҫунса кайнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна ачасем чӗртсе яма пултарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Республикӑра
 ШӖМ тунӑ сӑн Патӑрьел районӗнче пурӑнакан арҫын саккуна пӑсса тискер чӗрчунсене тытнӑ тесе шутлаҫҫӗ. Кун пирки ШӖМ пӗлтерет. Юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче каҫхи 9 сехетре Ыхракасси тата Чӑваш Ишекӗ ялӗсен хушшинчи уйра ҫул-йӗрпе патруль службин ӗҫченӗсем арҫын машинӑпа ҫӳренине асӑрханӑ. Унӑн машининче пӑшал тупнӑ, багажникре мулкач вилли выртнӑ. Малтанлӑха пӗлтернӗ тӑрӑх, 30 ҫулти арҫын тискер чӗрчунсене машинӑпа хӑваласа пенӗ. Кун пек тума вара юрамасть. Вӑл хӑйӗн айӑпне йышӑннӑ, тӑкака саплаштарма та хатӗр. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Раҫҫейре
 2022 ҫул вӗҫӗнче Раҫҫейре ҫӗнӗ 100 тенкӗлӗх укҫа ҫаврӑнӑша тухӗ. Ун ҫинче пысӑк хисепсем, куҫ курманнисем валли рельефсем /миҫе тенкӗллӗхине алӑпа хыпашласа пӗлме май пур/ пулӗҫ. Кредит организацийӗсене шутламалли-сортировка тумалли машинӑсене ҫак купюрӑна йышӑнмашкӑн куҫарма вӑхӑт панӑ. Ҫавна май хальлӗхе ҫӗнӗ 100 тенкӗлӗх укҫа ҫаврӑнӑша тухман. Ҫӗнӗ укҫа тӗсӗпе, калӑпӑшӗпе хальхи пекрех пулӗ. Тепӗр енче Тӗп федераци округӗнчи паллӑ вырӑнсем пулӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗ 98-мӗш сезона юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче уҫма палӑртнӑ. Мероприятие Александр Ангаров ҫуралнӑранпа 75 ҫул ҫитнине халаллӗҫ. Вӑл 1976 ҫултанпа ансамблӗн тӗп балетмейстерӗ пулса ӗҫленӗ. Кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнче 75 ҫул тултарнӑ. Хӑй вӑл Украинӑри Ужгород хулинче ҫуралнӑ. Мускаври культура институтӗнче вӗреннӗ. Чӑваш патшалӑх юрӑпа ташӑ ансамблӗнче 30 ҫул тӑрӑшнӑ. «Мелодии родного края» (чӑв. Тӑван тӑрӑх ҫеммисем) концерт программине маэстрӑн лайӑх постановкисем: «Тӑван Чӑваш Ен», «Лармара», «Вӑйӑра» вокалпа хореографи сюитисем, «Урам савӑнать», «Тӑхӑрпӳ», «Кӑкшимке» хореографи номерӗсем — кӗрӗҫ. Вӗсем ансамблӗн ылтӑн фончӗ шутланаҫҫӗ. Куракансем валли ҫӗнӗ ӗҫсем те хатӗрленӗ. Лолита Чекушкина музыкипе «Чуна уҫма юрла, тӑван» сюита, Анатолий Шалаевӑн ӗҫӗ тӑрӑх — инструментсен номерӗ. Концерт курма Шупашкарти Трактор тӑвакансен культура керменне каймалла. Мероприяти юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче 18 сехет те 30 минутра пуҫланӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 «Доктрина Cоздателя» кӗнеке кун ҫути курнӑ. Нумай пулмасть ҫӗртме уйӑхӗнче вулакансем валли ҫӗнӗ кӗнеке пичетленсе тухнӑ. «Доктрина создателя» (чӑв. Пултаракан доктрини; Тӑвавҫӑ доктрини) ят панӑскерте автор эпир курма хӑнӑхнӑ тӗнче курӑмне ҫӗнӗлле пӑхма вӗрентет. Унӑн иккӗмӗшле ячӗ — «Этемлӗхӗн Чун Интернационалӗ е пирӗн цивилизацине ыран мӗн кӗтет». Кӗнеке авторӗ — техника ӑслӑлӑхӗсен докторӗ, профессор, РФ АТН, РАЕН академикӗ, ОАЕГН президенчӗ Маслов Леонид Иванович Аслӑ Тӗнче уҫлӑхӗн Ӑс-тӑнӗ тивӗҫтернӗ информацие кӗскен каласа панӑ. «Доктрина Создателя» кӗнекере халӑх пӗрлӗхӗн аталану ҫулӗн ҫӗнӗ модельне сӗннӗ. Кунта ӑнланмалла чӗлхепе ҫынпа Уҫлӑх хушшинчи ҫыхӑну епле йӗркеленни пирки каласа панӑ. Тӗнче уҫлӑхӗ мӗнле йӗркепе — Канонсемпе — аталанса пынине уҫса панӑ, кӗнекери шухӑшпа этемлӗх вӗсене тӗпе хурса аталанма. Ҫамрӑксемшӗн кӗнекери «Ҫӗнӗ ӑру валли ҫырнӑ халал» юлашки сыпӑк кӑсӑклӑ пулӗ. Пултаракан паракан пӗлӳ ҫын кам иккенне тӗпренех улӑштарать. Кӗнеке кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче 5 пин тиражпа тухнӑ пулнӑ, анчах вулакансем ӑна пит хӑвӑрт туянса пӗтернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Персона
 opera21.ru сӑнӳкерчӗксемпе усӑ курса хатӗрленӗ коллаж Ҫак кунсенче Чӑваш патшалӑх оперӑпа балет театрӗнче сумлӑ ҫынсен паллӑ кунӗсене уявлаҫҫӗ. Раҫҫей тава тивӗҫлӗ артистки, Чӑваш халӑх артистки Валентина Смирнова-Геворкян театр труппинче ӗҫлеме пуҫланӑранпа 30 ҫул ҫитнӗ. Вӑл 1959 ҫулхи юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче Вӑрнар районӗнчи Кӳлхӗрринче ҫуралнӑ. Шупашкарти Ф.П. Павлов ячӗллӗ музыка училищинчи вокал уйрӑмӗнчен, Сартури В. Собинов ячӗллӗ патшалӑх консерваторийӗнчен вӗренсе тухнӑ. 2000 ҫултанпа вӑл Чӑваш патшалӑх культурӑпа ӳнер институтӗнче вӗрентет, профессор. Ӗнер, юпа уйӑхӗн 10-мӗшӗнче вара, оперӑпа балет театрӗн балет труппин илемлӗх ертӳҫи Данил Салимбаев 50 ҫул тултарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Культура
 drama21.ru сӑнӳкерчӗкӗ К.В. Иванов ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗ куракансене ҫак эрнере премьерӑна йыхравлать. Марина Карягина пьеси тӑрӑх лартнӑ «Телей кайӑкӗ» спектакль пӗтсе пыракан чӑваш (тепӗр тесен, ун пекки Чӑвашра ҫеҫ-и?!) ялӗ ҫинчен. Трагикомедие курма театра юпа уйӑхӗн 14-мӗшӗнче каймалла. «Телей кайӑкӗ» спектакль пирки ticketform.ru билет операторӗ ҫапларах ӑнлантарса панӑ: «Арҫынсӑр юлнӑ пӗтсе пыракан ялта пурте хӑй пек телейсӗр, анчах кашнин нуши пӗрлехи инкек пулса тӑрать те, ял-йыш ырлӑхӗпе харпӑр хӑй телейӗшӗн мӗнпурӗ хӑй пӗлнӗ пек тапаҫланма тытӑнать… Ялта хӗрарӑмсем те ачасем кӑна, колхоз юхӑннӑ, культура вучахӗ сӳннӗ, ӗҫ ҫуккипе арҫынсем инҫете тухса кайнӑ, вӗренекенсем сахаллипе шкула хупасшӑн — ку паянхи Раҫҫейре пурте палласа илекен ӳкерчӗк. Ӑҫта ҫӑлӑнӑҫ, мӗн тумалла шкула сыхласа хӑварас тесен? Паллах, ача шутне ӳстермелле. Анчах… таврара та пӗр арҫын ҫеҫ. Пуҫланать ялта хирӗҫтӑруллӑ пӑтӑрмах! Хветура, ҫӗр ҫултан иртнӗ аптраман кинеми, «килтен писнӗ Куйкӑрӑш кайӑка каялла тавӑрмасӑр ман вилме ирӗк ҫук» тесе шутлаканскер, ялта йӗрке тума пикенет: никам сисиччен мӑнукӗн «алӑран вӗҫерӗннӗ» мӑнукне, Саньккӑна та, хӗрарӑмсене те «вырӑнӗ ҫинчен тӑмасӑрах», соцсетьсем урлӑ, «тӑна кӗртсе» пурӑнать. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
|
Республикӑра
 Чӑваш наци конгресӗн Фейсбукри сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш Енре «Хӗрарӑм, сан умӑнта таятӑп пуҫӑма» регионсем хушшинчи конкурса пӗтӗмлетнӗ. «Ылтӑн алӑ» номинацире Етӗрне районӗнчи Наталия Иванова ҫӗнтернӗ, «Тӗпел хуҫи» номинацире — Ӗренпур облаҫӗнчи Надежда Сафронова, «Пултарулӑх ҫӑлкуҫӗнче» — Муркаш районӗнчи Светлана Иванова-Мерчен, «Эткер пирӗштийӗнче» — Ҫӗрпӳ районӗнчи Людмила Герасимова, «Ӑс-хакӑл арчинче» — Красноармейски районӗнчи Любовь Платонова. Гран-прие Патӑрьел районӗнчи Вероника Кузнецова ҫӗнсе илнӗ. Ӑна Чӑваш Енри санаторисенчен пӗринче канма путёвка панӑ. Унта вӑл мӑшӑрӗпе кайӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
+20.3 °C