Шупашкар районӗнчи Иккасси ялӗнче урнӑ тилӗ йытта тапӑнни пирки пӗлтернӗччӗ. Иккассинче урнӑ чир сарӑлас хӑрушлӑр пуртан ЧР Патшалӑх сунарпа пулӑ служби тилӗсен йышне нормӑна кӗртме йышӑннӑ.

Ведомство ертӳҫи Владимир Кузюков пӗлтернӗ тӑрӑх, урнӑ чир «кӑвайтне» тупнӑран ҫакнашкал йышӑну тунӑ. Авӑнӑн 15-мӗшӗнчен тилӗсене тытма юрать. Ку йышӑну ҫитес ҫулхи нарӑс уйӑхӗн 28-мӗшӗччен вӑйра пулӗ.

Палӑртмалла: халӗ тилӗ тытакан сахал, мӗншӗн тесен унӑн тирӗ питех кирлӗ мар-мӗн. Тилле тытма йывӑр. Ӑна тытакан специалист та сахал-мӗн.

Михаил Игнатьев Ҫӗнӗ Шупашкарти нумай ачаллӑ ҫемьепе

Ҫак шухӑша ӗнер Xӑваш Ен Элетперӗ Михаил Инатьев Ҫӗнӗ Шупашкарта пулнӑ чух палӑртса хӑварнӑ. Унта ӗҫлӗ ҫулҫӳревпе пулнӑ май вӑл Кирилловсемпе Аверкиевсен нумай ачаллӑ ҫемйисене ҫӗнӗ хваттер уҫҫине тыттарнӑ. Ҫапла телей лекнӗскерсем малашне Строительсен урамӗнче пурӑнма тытӑнӗҫ.

Михаил Васильевич Чӑваш Енре тата ҫӗршывра нумай ачаллисене пулӑшнине палӑртнӑ. «Ҫирӗп ҫемье — пирӗн общество никӗсӗ. Хӑсен тӗслӗхӗпе ачӑрсене ыранхи куна шанчӑкпа талпӑнма пулӑшнӑшӑн тав тӑватӑп», — тенӗ Элтепер.

Чӑваш Енре Астӑвӑм кӗнекин электронлӑ варианчӗ тухнӑ. Унта Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ ҫынсен хушамачӗсемпе ячӗсене тупма пулать. Виртуаллӑ формата Чӑваш кӗнеке издательствин сайтӗнче вырнаҫтарнӑ.

Астӑвӑм кӗнеки — икӗ томлӑ кӑларӑм. Ун тӗлӗшпе 1989 ҫулта ӗҫлеме тытӑннӑ. Пӗрремӗш пайӗнче 100 пин ытла ҫын пирки пӗлме пулать. Вӑл 6 томран тӑрать. Унта ҫапӑҫура, госпитальте, концлагерьсенче вилнисен, хыпарсӑр ҫухалнисен ячӗсем. Унтах Японипе пулнӑ вӑрҫӑра пуҫ хунисене кӗртнӗ. Ҫавӑнтах Афганистанра, Чечняра ытти ҫӗрте вилнисен ячӗсем те пур.

5 томпа тухнӑ 2-мӗш пайӗнче 100 пин ытла хушамат. Унта — фронтран таврӑннисем.

Авӑнӑн 2-мӗшӗнче «Хыпар» Издательство ҫуртӗнче улшӑнусем пулнӑ. Ҫак кун медиахолдинга Алексей Леонтьев ертсе пыма пӑрахнӑ.

Хальлӗхе Издательство ҫурчӗн директорӗн-тӗп редакторӗн тивӗҫӗсене Геннадий Максимов пурнӑҫлать. Унччен вӑл редактор ҫумӗ пулнӑ.

ЧР Информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министерстви ҫак должноҫ валли кандидат тупас тӗллевпе конкурс ирттерме палӑртнӑ. «Хыпар» Издательство ҫуртне малашне кам ертсе пырасси юпа уйӑхӗнче паллӑ пулӗ.

Коммунистсем Андриян Николаев палӑкӗ умне чечек хураҫҫӗ

Чӑваш ятне тӗнчене кӑларнӑ космос паттӑрӗн ҫуралнӑ кунне республикӑра анлӑ уявларӗҫ. Республикӑри коммунистсем те ку мероприятие хутшӑннӑ. Вӗсем Андриян Григорьевича асӑнса Шупашкарта лартнӑ палӑксем умне чечек хурса тухнӑ. Кун пирки чӑваш парламенчӗн депутачӗ Дмитрий Евсеев хӑйӗн блогӗнче пӗлтерет.

Унсӑр пуҫне вӑл Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашне ҫурлан 11-мӗшӗнче Чӑваш Республикин Космос мухтавӗн кунӗ туса хума сӗнекен саккун проектне илсе ҫитернине хыпарлать. Ку проекта вӑл авӑнӑн 5-мӗшӗнче тӑратнӑ иккен. Евсеев депутат ҫурлан 11-мӗшне уяв кунӗ тесе палӑртса хӑварасшӑн. Анчах канмалли кун евӗр мар. Календарьти паллӑ пулӑм евӗр.

Ку эрнере Шупашкар районӗнчи Иккасси ялӗ ҫывӑхӗнче урнӑ тилле персе пӑрахнӑ. Ку «Чӑваш вӑрман хуҫалӑхӗ» картунра пулнӑ.

ЧР патшалӑх ветслужбинче пӗлтернӗ тӑрӑх, авӑнӑн 13-мӗшӗнче «Чӑваш вӑрман хуҫалӑхӗн» маҫтӑрӗ тилӗ картише кӗрсе йытӑпа ҫапӑҫма пуҫланине курнӑ. Йытӑ вӗрнине илтсен хуҫа унта пӑшалпа тухнӑ та тилле персе вӗлернӗ. Кун пирки вӑл Шупашкар районӗнчи ветстанцие пӗлтернӗ.

Ҫав кунах тилӗ ӳтне ветстанцие илсе ҫитернӗ. Тепӗр кунхине республикӑри ветеринари лабораторине илсе кайнӑ. Специалистсем тилӗ урнӑ чирпе аптӑранине палӑртнӑ.

Халӗ ҫав вырӑнта чӗрчунене сӑнаҫҫӗ, дизинфекци тата иммунизаци тӑваҫҫӗ.

Кӑҫалхи кӗркуннерен водитель правине илме йывӑртарах пулӗ. Йывӑртарах кӑна мар — хаклӑрах та. Парта хушшинче 190 сехет ларма тивӗ.

Водитель правине илес тесен теорие 104 сехет вӗренме тивӗ. 56 сехет — автомобильпе ҫӳреме, 36 сехет — практика валли. Практикӑра пӗрремӗш медицина пулӑшӑвӗ пама, ҫул ҫинчи тӗрлӗ ыйтӑва уҫӑмлатма вӗрентӗҫ.

Правана вӗренекенсен мӗнле коробкӑллӑ автомобильпе ҫӳрессине тӳрех палӑртмалла пулӗ. Ҫӗнӗ правилӑпа килӗшӳллӗн, ҫакна водитель удостоверенийӗ ҫине палӑртӗҫ. Автоматикӑна вӗреннӗ пулсан механикӑллӑ трансмиссиллӗ автомобиле ларма ирӗк пулмӗ. Ун валли руль умӗнче 16 сехет ларса вӗренме тивӗ. Автошкулсенчи вӗренӳ хакӗ 12-15 процент ӳсӗ.

Ҫӗнӗлӗхе ҫул ҫинчи аварисен шутне чакарас тӗллевпе пурнӑҫа кӗртеҫҫӗ.

Федерацин монополипе кӗрешекен службин Чӑваш Енти управленийӗ Етӗрнери сӗт савутне сӗте йӳнӗпе туяннӑшӑн штрафлама йышӑннӑ. Ку вӑл пӗлтӗрхи пуш уйӑхӗнче пулса иртнӗ. Ҫапла пӗтӗмлетӗве монополипе кӗрешекенсем 2012 ҫулхи пӗрремӗш кварталта чӗрӗ сӗте туяннин хакне тишкернӗ тӑрӑх тунӑ. Конкуренци ҫинчен калакан саккуна пӑснӑ тесе монополипе кӗрешекенсем савута 300 пин тенкӗлӗх штрафлама йышӑннӑ.

Ӗҫ-пуҫ кнупах вӗҫленмен. Монополипе кӗрешекенсен йышӑнӑвӗпе килӗшмесӗр ӗҫ малтан Чӑваш Республикин Арбитраж судне ҫитнӗ, каярах — Пӗрремӗш арбитраж аппеляци судне. Унта та, кунта та монополипе кӗрешекенсем саккунлӑ йышӑну кӑларнӑ тесе йышӑннӑ.

Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫ ял тӑрӑхӗ муниципалитетӑн балансӗ ҫинчи электрохуҫалӑх объекчӗсене конкурссӑрах вырӑнти пӗр электрохуҫалӑха панӑ. Ҫапла хӑтланни Чӑвашэнергон филиалне тивӗҫтерменнине кура вӑл монополипе кӗрешекенсем патне ҫӑхавпа ҫитнӗ.

Евитленине асӑннӑ службӑн Чӑваш Енри управленийӗ пӑхса тухнӑ та ахальтенех пӑшӑрханманнине палӑртнӑ. Анчах вырӑнти хӑй тытӑмлӑх органӗ объектсене тара парасси пирки килӗшӗве алӑ пусиччен конкурс ирттернине кура тек саккуна пӑсман, ҫавна май асӑрхаттару хучӗ ҫырса тӑма тивмен.

Килес ҫул социаллӑ хутаҫпа е ун вырӑнне укҫ илессине федерации ҫӑмӑллӑҫисен ҫак уйӑхра татса памалла. Кунта сӑмах килес ҫул мӗн илсе тӑрасси пирки пырать.

Федераци ҫӑмӑллӑхҫисенчен чылайӑшӗ — сусӑрсем. Кунсӑр пуҫне Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннисем, тӗрлӗ хирӗҫ-тӑрура пулнисем, тӑлӑх салтак арӑмӗсем тата ытти хӑш-пӗр категори кӗрет.

Енчен те федераци ҫӑмӑллӑхҫи кӑҫал социаллӑ хутаҫ илсе тӑнӑ, ҫитес ҫул укҫа ҫине куҫас тет пулсан унӑн Пенси фончӗн районсенчи управленине кайса заявлени ҫырмалла. Е тата ҫапла та пулаять: халӗ укҫа илсе тӑнӑ тейӗпӗр, килес ҫул социаллӑ хутаҫ ҫине куҫасшӑн. Кун пек чух та ҫыннӑн Пенси фончӗн управленине ҫитсе заявлени ҫырмалла. Енчен те ҫӑмӑллӑхҫӑ нимӗн те ылмаштарас темесен унӑн ниҫта та кайса ҫӳремелле мар.

Пенси фончӗн Чӑваш Енти уйрӑмӗн пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, республикӑри федераци ҫӑмӑллӑхҫисенчен чылайӑшӗ укҫан илме кӑмӑл тӑвать. Хальхи вӑхӑтра кун пек категори 92 процент иккен. Социаллӑ пакет кирлӗ мар тесе заявленипе тухакансен йышӗ ҫулталӑк пуҫланнӑранпа Чӑваш Енре 3,5 пинпе танлашнӑӗ Хӑшӗсем социаллӑ хутаҫа пачах илесшӗн мар, теприсем унӑн пӗр-пӗр пайӗ кирлӗ мар теҫҫӗ-мӗн.

Малалла...