chgign.ru сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк

Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институчӗ «Научное наследие Н.И. Ашмарина» (чӑв. Н.И. Ашмаринӑн ӑслӑлӑх еткерӗ) ҫавра сӗтел ирттерет.

Ун вӑхӑтӗнче «Н.И. Ашмарин – корифей чувашской филологии» монографие сӳтсе явӗҫ. Темиҫе автор хатӗрленӗ ҫав ӗҫ 2020 ҫултах кун ҫути курнӑ-ха. Монографие 2022 ҫулшӑн ӑслӑлӑхпа техника енӗпе Чӑваш Республикин патшалӑх премине илме тӑратнӑ.

Ҫавра сӗтеле ака уйӑхӗн 12-мӗшӗнче 14 сехетре Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче пуҫтарӑнӗҫ.

Алина Ильина архивӗнчи сӑнӳкерчӗк

Шупашкар хулинче пурӑнакан Елизавета Шакирова паян, ака уйӑхӗн 10-мӗшӗнче, 101 ҫул тултарнӑ!

Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи вӑхӑтӗнче вӑл Инҫет Хӗвелтухӑҫне лекнӗ. Унта Совет ҫарӗн ретӗнче телефонисткӑра тӑрӑшнӑ. Унтах пулас мӑшӑрӗпе Дмитрий Ивановичпа паллашнӑ. 40 ҫул ытла пӗрле пурӑннӑ вӑхӑтра пӗр ывӑл ҫуратса ӳстернӗ. Паян кинемейӗн икӗ мӑнук, вӗсен виҫӗ ачи пур.

Ҫулӗ ҫамрӑк мар пулин те кинемей пурнӑҫа юратать. «Ватӑлни пирки пӗрмай шухӑшламалла мар. Яланах, юлашки кунчченех, ыррине шанмалла. Тата юлашки кун час ҫитмессине шанмалла», — тет вӑрӑм ӗмӗрлӗ ватӑ ҫын.

cheb-centr.soc.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Муркаш районӗнчи Шуркасси ялӗнче ҫуралнӑ, халӗ Шупашкарта пурӑнакан Анастасия Хрисанова ака уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 90 ҫул тултарнӑ. Кинемее юлашки ҫулсенче Шупашкар хулинчи халӑхӑн социаллӑ ыйтӑвӗсене тивӗҫтерекен центр социаллӑ ӗҫченӗсем киле пырса пӑхса тӑраҫҫӗ.

Анастасия Егоровна — Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫин ветеранӗ, 1-мӗш ушкӑнри инвалид. Вӑрҫӑ ҫулӗсенче хӗр тӑван колхозра ӗҫленӗ. Кайран вӑл гидрологи экспедицийӗнче тӑрӑшнӑ, пенсие тухсан Чӑвашгражданпроектра инженерта тимленӗ.

Мӑшӑрӗпе юбиляр 70 ҫул пурӑннӑ. Арҫын пӗлтӗр кӑшӑлвируса пула пурнӑҫран уйрӑлса кайнӑ.

Марина Карягина страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Марина Карягина тележурналист, режиссёр, сценарист, сӑвӑҫ тата драматург Азербайджанра пулнӑ.

Унта вӑл «Патшалӑх Ертӳлӗхӗ ҫумӗнчи культура комитечӗ йыхравланипе» кайса килнӗ, «Бакура иртнӗ ҫӳллӗ шайри уявсене» хутшӑннӑ.

Марина Карягина халӑх тетелӗнчи ушкӑнсенчен пӗринче пӗлтернӗ тӑрӑх, пысӑк юбилей каҫӗсенче тухса калаҫнисӗр пуҫне хурӑнташлӑ халӑх ҫыравҫисемпе пӗр-пӗрин литературипе паллашнӑ, сӑвӑсем вуланӑ, кӗнеке презентацийӗсем ирттернӗ, Гейдар Алиев паркӗнче йывӑҫ лартнӑ.

«Каҫпи (Хасар) тинӗсӗ хӗрринчи эрнелӗх ӗҫлӗ ҫулҫӳрев тулли те пуян, усӑллӑ иртрӗ», — пӗтӗмлетнӗ нумай енлӗ ӑста.

chuv-krarm.3dn.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Паян, ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, Марк Терентьев (Аттай) (1905-1942) ҫуралнӑранпа 115 ҫул ҫитнӗ.

Марк Аттай хальхи Красноармейски районӗнчи Ҫӗньял Упи ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл — поэт, журналист. Унӑн пурнӑҫӗ Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче татӑлнӑ. Марк Аттайӑн «Хӗрлӗ сӑнӑ» кӗнеки 1927 ҫулта кун ҫути курнӑ, «Ҫамрӑк хунав» ятли — 1932 ҫулта.

Маргарита Красотина страницинчен илнӗ сӑнӳкерчӗк

Ҫак кунсенче Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ художникне Евгения Вдовичевӑна юлашки ҫула ӑсатнӑ. Киҫтӗк ӑсти пуш уйӑхӗн юлашки кунӗнче куҫне ӗӗрлӗхе хупнӑ.

Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Кушник ялӗнче 1937 ҫулхи кӑрлачӑн 6-мӗшӗнче ҫуралнӑ Евгения Аркадьевна. Хӗр чухнехи унӑн хушамачӗ Воздвиженская пулнӑ. Унӑ ашшӗ вырӑнти чиркӳре ӗҫленӗ. 1939 ҫулта чиркӗве хупсан ҫемье Хусана тухса кайнӑ. Тӑвавн ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи вӗҫленсен ҫемье тӑван тӑрӑхне таврӑннӑ.

Евгения Аркадьевна шӑпи ҫӑмӑл пулман. Упӑшкинчен вӑл 5 уйӑхри ывӑлӗпе ӑса юлнӑ. Ун хыҫҫӑн ҫамрӑк хӗрарӑм тек ҫемье ҫавӑрман. Пурнӑҫне вӑл ҫывӑх ҫыннисене тата пултарулӑха халалланӑ.

culture.cap.ru сӑнӳкерчӗкӗ

Ака уйӑхӗн 4-мӗшӗнче Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗн сцена ӑсти — Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Александр Пӑртта 60 ҫул тултарать. Ҫавна май ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче культура учрежденийӗнче артистӑн юбилей каҫӗ иртӗ.

Пулас артист, драматург тата ҫыравҫӑ Красноармейски районӗнчи Алманчӑ ялӗнче ҫуранӑ. Ярославль хулинчи театр училищинчи (аслӑ шкулти) актёр факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ хыҫҫӑн Чӑваш пукане театрӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. 1990 ҫулта вӑл Ҫамрӑксен театрне куҫнӑ.

hypar.ru сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк

Паян, пуш уйӑхӗн 29-мӗшӗнче, Гаврил Фёдоров (1878-1962) чӑваш юрӑҫӗ ҫуралнӑранпа 145 ҫул ҫитнӗ.

Гаврил Фёдорович Хусан кӗпӗрнинчи Шупашкар уесӗнчи Томаккасси ялӗнче ҫуралнӑ. Вӑл чӑваш халӑх юррисене пухассипе те ҫине тӑнӑ.

«Пӗр-пӗр ҫын хӑйӗн йӑхташӗсен пине яхӑн юррине асра тытма пултараять-и? Хуравӗ — паллӑ: «Пулма пултараймасть!» Ҫук, ҫук! Пур ҫакӑн пек халӑх. Чӑвашсем кусем! Шӑпах чӑвашсен ҫакнашкал гениллӗ юрӑҫ пур. Ӑна Гаврил Федоров теҫҫӗ», — тесе ҫырнӑ ун пирки 2015 ҫулта «Хыпар» хаҫатра Раҫҫей Федерацийӗн культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, философи ӑслӑлӑхӗсен докторӗ Владимир Чекушкин.

Сӑмах май каласан, 25 киллӗ тӑван Томаккасси ялӗнче Гаврил Федоров 212/!/ юрӑ вӗреннӗ.

Муркаш муниципалитет округӗнчи тӗп клуб тытӑмӗ ака уйӑхӗн 7-мӗшӗнче «Юратсан юрлас килет» фестиваль-конкурс ирттерет.

Муниципалитет шайӗнчи IX уҫӑ фестиваль-конкурса эстрада юрӑҫисем хутшӑнӗҫ. Пултарулӑх ӑмӑртӑвӗ Юрий Жуков композитор ячӗпе иртет.

Юрий Жуков — Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ, Муркаш районӗн хисеплӗ ҫынни.

Юрий Жуков 1950 ҫулхи ака уйӑхӗн 17-мӗшӗнче Етӗрне районӗнчи Вӑрманкасси Янӑм ялӗнче ҫуралнӑ. Шупашкарти И.Я. Яковлев ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх педагогика университетӗнчи музыкӑпа педагогика факультетӗнчен вӗренсе тухнӑ. Етӗрнери тата Муркашри тӗрлӗ шкулта ачасене вӗрентнӗ.

Вӑл кӗвӗленӗ паллӑрах юрӑсенчен ҫаксене асӑнса хӑварма пулать: «Вӑй выляҫҫӗ шевлесем», «Шӑнкӑр-шӑнкӑр ҫӑлкуҫ», «Хӗрарӑм куҫҫулӗ» тата ыттисем.

chgign.ru сайтран илнӗ сӑнӳкерчӗк

Паян, пуш уйӑхӗн 28-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх гуманитари ӑслӑлӑхӗсен институтӗнче Алексей Рекеев ҫуралнӑранпа 175 ҫул ҫитнине халалласа анлӑ лару иртӗ.

Алексей Васильевич — чӑваш ҫырулӑхӗпе литературине пуҫарса яма тӳпе хывнӑ ҫынсенчен пӗри, Иване Яковлевӑн вӗренекенӗ пулнӑ тата унпа пӗр шухӑшлӑн ӗҫленӗ, педагог тата тӑлмачӑ, этнограф тата общество деятелӗ.

Ларӑва институтӑн этнологи секцийӗ ирттерет. Унӑн теми — «Традиционная культура чувашей глазами священников» (чӑв. Чӑвашсен йӑлана кӗнӗ культури чиркӳ ҫыннисен куҫӗпе).