Кӑҫал «Архиври каҫ» акци Чӑваш Енре пӗрремӗш хут иртет. Ака уйӑхӗн 23-мӗшӗнче республикӑри архив учрежденийӗсен алӑкӗсем пуриншӗн те уҫӑ пулӗҫ.

Патшалӑх истори архивӗнче ав хӑнасене манти тӑхӑннӑ архивариус кӗтсе илӗ. Вал вӗсене учрежденири упрамалли пӳлӗмсене кӑтартӗ. Унтах чӑваш поэчӗпе Константин Ивановпа ҫыхӑннӑ архив докуменчӗсен куравӗ йӗркеленӗ.

Ҫавӑн пекех архивра ӗҫлекенсем кунта килекенсене Шупашкарӑн XVII-XVIII ӗмӗрсенчи историйӗпе паллаштарӗҫ. Акци 17 сехетрен пуҫласа 21 сехетчен тӑсӑлӗ.

Хальхи истори патшалӑх архивӗнче Чӑваш Енри паллӑ ҫынсен харпӑр фондӗнчи документсемпе курав йӗркелӗҫ. Вӑл 16:00-21:00 сехетсенче иртӗ.

Электрон тата кинодокументаци патшалӑх архивӗнче Ҫӗнтерӳ 70 ҫул тутарнипе ҫыхӑннӑ мероприятисем иртӗҫ. Кунта вӑрҫӑра, тылра пулнӑ ҫынсен килти архивӗнчи документсене йышӑнӗҫ. Акцие хутшӑнакансем цифра форматне куҫарнӑ документсене флеш-картта ҫине ҫыртарма пултарӗҫ. Акци 17 сехетре пуҫӑнать.

Ачалӑх, шучӗпе, пурнӑҫри чи телейлӗ самант пулмалла пек туйӑнать. Анчах пур ашшӗ-амӑшӗ те пӗчӗкскерсене савӑнӑҫ кӳме пӗлмест. Теприсем эрех-сӑрана мала хунипех тӑван тӗпренчӗксене пӑрахаҫҫӗ.

Муркаш районӗнче те тӗрлӗрен ҫын пур. Нумаях пулмасть унти виҫӗ ача ашшӗ-амӑшӗн хӳттисӗр тӑрса юлнӑ. Пӗр ҫемьере ӳсекен 1997-мӗш тата 1999-мӗш ҫулта ҫуралнӑ пӗртӑван икӗ арҫын ача тата 1998-мӗш ҫулхи хӗрача тӑлӑха юлнӑ. «Ачасем сывӑ, хитре, ырӑ кӑмӑллӑ», — теҫҫӗ вырӑнти опекӑпа попечительство пайӗнче.

Пӗртӑвансен шӑпи пӑшӑрхантаракансене вӗсене усрава илме май пуррине пӗлтереҫҫӗ. Ыйтса пӗлес тесен 8(83541) 62-2-39 телефонпа шӑнкӑравлама юрать е smev-opeka@morgau.cap.ru электрон адреспа ҫырса яма пулать.

Хӗрлӗ Чутайӗнче паян водительсен слечӗ иртнӗ. Унта вырӑнти тӳре-шара, РФ Шалти ӗҫсен министерствин «Шумерлинский» ҫурт-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн пайӗн пуҫлӑхӗ тата ыттисем хутшӑннӑ.

Слет пирки пӗлтернӗ май район администрацийӗнче райадминистраци пуҫлӑхӗ Александр Башкиров водительсен ӗҫӗ питӗ яваплине палӑртнине пӗлтернӗ. Водителӗн професси ӑсталӑхӗнчен ҫынсен пурнӑҫӗ килет тесе каланине пӗлтернӗ. Ҫурт-йӗр хӑрушсӑрлӑхӗн пайӗн пуҫлӑхӗ Владимир Галкин машинӑпа ытлашши васкамасӑр ҫӳреме, ҫул-йӗр правилисене пӑхӑнма чӗнсе каланӑ-мӗн. Хӑрушсӑрлӑх пиҫиххийӗпе ҫыхмаллине тата ыттине аса илтернӗ.

Тӳре-шара калаҫса пӗтернӗ хыҫҫӑн чи лайӑх водительсене наградӑланӑ. Ку чыса «Коминтерн» кооперативри Олег Сапожников, Хӗрлӗ район пульницинчи Сергей Сезяйкин, «Резон» обществӑри Андрей Архипов, «Пирӗн пурнӑҫ» хаҫатри Николай Исправников, Н.И. Лисаев хресчен-фермер хуҫалӑхӗнчи Юрий Тибогайкин водительсем тивӗҫнӗ.

Сӑнсем (16)

Михаил Игнатьев патне йышӑнӑва пынсиенчен пӗри

Паян Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев РФ Президенчӗн йышӑну пӳлӗмӗнче ҫынсене йышӑннӑ. Унта тӗрлӗ ӗҫре тӑрӑшакансем пынӑ.

Муркаш районӗнчи Шуркасси ялӗнчи Алим Андриянов усламҫӑ та Элтепер патне пулӑшу ыйтма ҫитнӗ. Вӑл хӑйӗншӗн пӑшӑрханса ҫӳремен-мӗн-ха. Хӑйсен ялӗнчи фельдшерпа акушер пункчӗн шӑпишӗн чунне ыраттарать иккен. Ӑна тума пуҫланӑ иккен-ха, анчах вӗҫне ҫитермен. Михаил Игнатьев тухтӑр ҫуртне кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗнче туса пӗтерме шантарнӑ. Шуркасси арҫынни ҫавӑншӑн Элтепере тав тунӑ иккен. Унтан вӑл хӑйӗн ачисене кӳршӗллӗ Шупашкар районӗнчи Янӑш ялӗнче хӑпартса лартнӑ ҫӗнӗ шкулта вӗрентме ӗмӗтленнине пӗлтернӗ. Ҫавӑншӑн вӑл хӑй ачисене кашни кун машинӑпа Янӑша турттарма хатӗр иккен.

Йышӑнури ытти ҫын та тӗрлӗ ыйтӑва хускатнӑ.

ЧР Пенси службине ҫынсем тӑтӑшах шӑнкӑравлама тытӑннӑ-мӗн. Хваттерсем тӑрӑх ҫамрӑк ҫынсем ҫӳренине пӗлтернӗ вӗсем. Вӗсем хӑйсене Пенси фончӗн ӗҫченӗсем тесе паллаштараҫҫӗ иккен. Хайхискерсем 50 ҫултан ҫамрӑкрах ҫынсене пухӑнакан пенси пирки шухӑшлама ыйтаҫҫӗ-мӗн, килӗшӳ алӑ пусма сӗнеҫҫӗ.

РФ Пенси фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗнче ку патшалӑхӑн мар пенси фончӗсем нумайланнипе ҫыхӑнтараҫҫӗ. Акӑ пуш уйӑхӗн 1-мӗшӗнче кӑна 24 пенси фончӗ тытӑма кӗнӗ. Вӗсен элчисем клиентсен базине анлӑлатнӑ. Ҫав шутра — хваттерсем тӑрӑх ҫӳремелли те.

Чӑваш Енри пенси фончӗ ҫынсене хваттер тӑрӑх ҫӳрекенсенчен удостоверени ыйтма сӗнет. Килӗшӳ алӑ пусмалла-и? Кӑна вара кашни хӑй йышӑнать.

Кӑларӑма ӳкерекенсемпе кӑларӑм хӑнисем

Чӑваш наци конгресӗн «Чӑваш xӗpapӑмӗ» комитечӗ телекӑларӑм ӳкерессине йӑлана кӗртсе яни пирки асӑнна канаш пайташӗ Ирина Удалова пӗлтерет. Хальхи кӑларӑма Чӑваш наци музейӗн «Ҫapna мухтав» музейӗнче ӳкернӗ.

1941-1945 ҫулсенчи Тӑван ҫӗpшывӑн вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 70 ҫул ҫитнине халалласа кӑларӑма вӑрҫӑ вут-ҫулӑмӗ витӗр тухнӑ хӗрарӑмсене чӗннӗ.

Хисеплӗ вӑрҫӑ участникӗсене, тылра вӑй хунисене Чӑваш наци конгресӗн президенчӗ Николай Угаслов саламланӑ, асӑнмалӑх парнесем панӑ.

Передачӑна Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн «Республика» хаҫачӗн тӗп редакторӗ, филологи наукисен кандидачӗ Лидия Филиппова журналист-публицист ертсе пынӑ. Кӑларӑм режиссерӗ - Зоя Яковлева.

ЮТВ телеканалпа ҫak кӑларӑма ҫитес вӑхӑтра кӑтартма тытӑнӗҫ.

Вӑрнар районӗнчи Нурӑс ҫывӑхӗнче Мӑн Ҫавал урлӑ хывнӑ вӑхӑтлӑх кӗпер кӑштах йӑтӑннине ЧР Транпорт министерствинчен пӗлтереҫҫӗ.

Ведомство пӗлтернӗ тӑрӑх, каҫӑ ака уйӑхӗн 11-мӗшӗнче ҫӗрлехи 2 сехет те 25 минутра кӑштах йӑтӑннӑ. Ӑна йӗркене кӗртес ӗҫ ҫийӗнчех пуҫланнӑ. Ирхи 7 сехет те 35 минут валли ӗҫе вӗҫленӗ те ӗнтӗ.

Телее, шар куракан пуламан. ЧР Транспорт министерстви пӗлтернӗ тӑрӑх, ун чухне тӗп каҫӑ юсавра пулнӑ. Ҫавна май урапасене Аҫӑм Ҫырми ялӗ урлӑ янӑ.

Кӑштах йӑтӑннӑ каҫӑ патӗнче 23 ҫын, 11 техника ӗҫленӗ. Ку ӗҫе ЧР транспорт министрӗ Владимир Филиппов хӑй ертсе пынӑ.

Халӗ пур ҫӗрте те электрон пулӑшӑва сарма тӑрӑшаҫҫӗ. РФ Пенси фончӗн Чӑваш Енри уйрӑмӗ те пурнӑҫран юлмасть. Нумаях пулмасть унта пенси илме электрон меслетпе ҫыру ямалли йӗркене пурнӑҫа кӗртнӗ.

Ҫӗнӗ йӗрке епле ӗҫленине чи малтан фонд хӑй тӗрӗслесе пӑхнӑ. Асӑннӑ фондӑн Улатӑр хулинчи уйрӑмӗнче ӗҫлекен, тивӗҫлӗ канӑва тухма хатӗрленекен ҫын хӑйне пенсие кӑларма электрон меслет пулӑшнипе ыйтса ҫырнӑ.

Ҫӗнӗлӗхе халиччен ҫӗршыври 24 регионта пурнӑҫа кӗртнӗ. Ҫав шутра — пирӗн тӑрӑхра та. Ку меслет пенсие банк е почта урлӑ илсе тӑрассине суйлама та май парать. Чи кирли — килте компьютер тата тӗнче тетелне тухма май пурри.

Ҫырӑва www.pfrf.ru сайта кӗрсе «Страхланнӑ ҫыннӑн уйрӑм пӳлӗмӗ» текен ҫӗртме регистрациленмелле. Сӑмах май, паролӗ — патшалӑх пулӑшӑвӗ кӳрекен пӗрлехи порталти евӗрех.

«Чӑваш Республикин ҫул-йӗр управленийӗ» хысна учрежденине «Ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхне ӳстерессипе тата видеофиксаци тытӑмне ӗҫлеттерекен дирекци» ятлӑ организаципе пӗрлештернӗ.

Юлашкичнен калани те хысна предприятийӗ шутланнӑ. Вӑл ҫул ҫинче видеокамерӑсем вырнаҫтарассипе ӗҫленӗ.

Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр министерствин пресс-служби ик учреждение пӗрлештерни ҫул ҫинче ирттерекен ӗҫ пахалӑхне тата ҫул-йӗр хӑрушсӑрлӑхне ӳстерессипе ҫыхӑнтарать-ха. Ҫапах та сӑлтавӗ вӑл кӑна та мар пулӗ. Ҫул-йӗрпе ҫыхӑннӑ икӗ учреждение пӗр тӗвве пӗрлештерни укҫа-тенке перекетлеме те май паратех-тӗр. Ара кун пек чухне пуҫлӑхсен, бухгалтерсен йышне те чакараҫҫех пулӗ. Ҫул-йӗр ҫинче ҫӳрекенсемшӗн кун пек йышӑну туни пӗрех-ха: чи кирли - ҫул ҫинче йӗрке пултӑр кӑна.

Шупашкар районӗнчи суда пӗр кунхине пӗр класс шкул ачи пухӑннӑ. Турра шӗкӗр, тем айӑпа кӗнипе мар. Кӗнтелем евӗр те чӗнмен вӗсене.

Ҫӗнӗ Шупашкарти 12-мӗш вӑтам шкулта 11-мӗш класра вӗренекен яшсемпе пикесене суд ларӑвне итлеме чӗннӗ. Кун пеккине шкул ачисене право воспитанийӗ парас тӗллевпе йӗркеленӗ.

Суд ларӑвӗ хыҫҫӑн ачасемпе Шупашкар район прокурорӗн ҫумӗ А.П. Иванов тата Шупашкар район сучӗн ертӳҫин ҫумӗ Р.Г. Кудряшова тӗлпулнӑ. Прокурорпа тӳре пирӗн ҫӗршывра суд тата правӑна сыхлакан тытӑмсем епле ӗҫлени пирки каласа кӑтартнӑ.

Суда пынӑ ачасем валли ӗҫлӗ вӑйӑ та йӗркеленӗ. Ачасене прокурор, хӳтӗлевҫӗ, суд ӗҫӗне хутшӑнакан ытти ҫын евӗр пулса лару ирттернӗҫи туса пӑхнӑ. Шкулта вӗренекенсем унта кӑсӑкланса хутшӑннӑ.