Красноармейски районӗнче ача пахчисенчен пӗрне хупса хунӑ. Анчах яланлӑхах мар. Ҫивӗч респираторлӑ вирус инфекцийӗ лӑпланиччен. Эпидемиологи тухтӑрӗсем шӑпӑрлансем пӗри хыҫҫӑн тепри чирленӗ хыҫҫӑн ача пахчине хупма йышӑннӑ.

Шупашкар тата Ҫӗнӗ Шупашкар хулисенче те чирлекенсем йышлӑ. Ҫавна пулах темиҫе шкулти хӑш-пӗр класра вӗрентмеҫҫӗ. Роспотребнадзорӑн Чӑваш Енри управленийӗн пресс-служби хӑйсен сайтӗнче нарӑс уйӑхӗн 9-мӗшӗ тӗлнехи лару-тӑрӑва илсе кӑтартнӑ. Унта пӗлтернӗ тӑрӑх, Шупашкарти виҫӗ шкулти виҫӗ класа хупнӑ, Ҫӗнӗ Шупашкарта — пилӗк шкулти вунпӗр класа.

Пневмонипе чирлекенсене иртнӗ эрнере 233 тӗслӗх шута илнӗ. Унчченхи эрнеринчен ҫак цифра 9,3 процент пӗчӗкрех иккен. Пневмонипе чирлекенсенчен 47,2 проценчӗ — ачасем.

Ӗнер, нарӑс уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, республикӑри онкологи диспансерӗнче ҫӑмарталӑхӑн муцинозлӑ шыҫҫипе чирлекен хӗрарӑма сакӑр сехет хушши операци тунӑ.

Чӑваш Енӗн сывлӑх сыхлавӗн министерстви хыпарланӑ тӑрӑх, тухтӑрсен хырӑм хӑвӑлӗнче калӑпӑшпех сарӑлнӑ шыҫӑсене касма тивнӗ. Унашкал кӑткӑс операцие Раҫҫейри темиҫе клиникӑра ҫеҫ тӑваҫҫӗ.

Онкодиспансерӑн тӗп тухтӑрӗн ҫумӗ Сергей Гамаюнов каланӑ тӑрӑх, кун пек операцие ҫак енӗпе куллен ӗҫлекен опытлӑ хирургсен ушкӑнӗ ҫеҫ тума пултарать. Пирвайхи хут вара капла операцие Шупашкарта пӗлтӗр Мускаври Н.Н. Блохин ячӗллӗ онкоцентр тухтӑрӗ Валентин Нечушкин тата Будапештри Ласло Унгар профессорсем темиҫе хут килсе кайнӑ хыҫҫӑн тунӑ. Паянхи кун тӗлне вунӑ ытла пациента Шупашкартах ҫак мелпе пулӑшу панӑ та ӗнтӗ.

Шупашкар районӗнчи Мӑн Карачура ялӗнче паян пӗтӗмӗшле практика врачӗн офисне савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Кӗске вӑхӑтра пулсан та пысӑк пахалӑхпа ҫӗкленине ӗнентереҫҫӗ строительсем.

Асӑннӑ офисӑн малтан хӑйне ята кӗтес пулман. Вӑл «Чӑвашавтодор» предприятин пӳлӗмӗнче вырнаҫнӑ. Предприятире укҫа-тенкӗ енчен йывӑрлӑх сиксе тухсан офис пӳлӗмӗсем пушанса юлнӑ, газпа парӑма кӗрсе кайнӑ организацине газовиксем «кӑвак ҫулӑмсӑр» хӑварнӑ. Кӑҫалхи кӗр ҫитсен пӗр вӑхӑт тухтӑрсем ҫутӑ обогревателӗсемпе ӑшӑнкаланӑ-ха, анчах апла ӗҫлеме май ҫуккине кура каярах врач Ишлейра йышӑнма пуҫланӑ.

Ҫине тӑрса тата васкавлӑ тухтӑр ҫурчӗ хӑпартнӑ Мӑн Карачурара. Паян ӑна уҫма республика Элтеперӗ, ытти тӳре-шара пуҫтарӑннӑ.

Паян республикӑри тата тепӗр вырӑнта, Ҫӗрпӳ районӗнчи Туҫи ялӗнче, фельдшерпа акушер пункчӗ уҫӑлнӑ. Ӗнер модульлӗ ФАП Красноармейски районӗнчи Шывпуҫ ялӗнче пурӑнакансем валли ӗҫлесе кайнӑччӗ.

Хӗрлӗ хӑйӑва касма республикӑн сывлӑх сыхлав министрӗн ҫумӗ Алексей Кизилов, вырӑнти пуҫлӑхсем хутшӑннӑ.

Юлашки ҫулсенче ялсенчи кашни тӑваттӑмӗш ФАПа ҫӗнӗрен туса лартнӑ. Ҫӗнӗ ҫул ҫитиччен тухтӑр ҫурчӗсем ҫавӑн пекех Канаш районӗнчи Сиккасси ялӗнче, Красноармейски районӗнчи Шывпуҫ ялӗнче, Сӗнтӗрвӑрри районӗнче Аксарин ялӗнче, Вӑрнар районӗнчи Сӑкӑт ялӗнче, Шупашкар районӗнчи Карачурара уҫӑлмалла. Ҫӗрпӳ районӗнче ҫывӑх вӑхӑтра тата тепӗр тӑватӑ фельдшерпа акушер пункчӗ туса лартмалла. Вӗсене те хӑвӑрт тӑвакан мелпе хӑпартса лартӗҫ.

«Халӗ, ҫынсем психика тӗлӗшӗнчен айланнӑ тапхӑрта, татса памалли ыйту чылай пирӗн. Ҫакӑ информаци сахаллипе те ҫыхӑннӑ. Ҫынсем хӑйсен чирлӗ тӑванӗсене питӗ кая юлса илсе килеҫҫӗ. Психиатрсенчен пулӑшу ыйтма маларах пырсан чылайӑшне сыватма та май килӗччӗ. Ҫавӑнпа ҫирӗплетсех калатӑп: психиатрсем патне кайма вуҫех хӑрамалла мар», — тенӗ Дон ҫинчи Ростоври центрӑн ертӳҫи Ольга Бухановская паян, раштавӑн 15-мӗшӗнче, Шупашкарта иртнӗ ҫавра сӗтелте. Унта тӗрлӗ регионти психиатри пульницисен тӗп тухтӑрӗсем, Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи республикӑсемпе облаҫсен тӗп психиатрӗсем хутшӑннӑ.

«...Психиатри – чи кӑткӑс специальноҫсенчен пӗри, ҫавӑнпах ку енӗпе ӗҫлекен тухтӑрсен йышӗ ҫулран-ҫул чакса пырать», — палӑртнӑ Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи тӗп психиатр Ринат Валинуров. Канашлура вӗсем шӑпах ҫак ыйтусене татса памалли майсене тишкернӗ.

Хӗрлӗ Чутай районӗнчи Кивӗ Атикасси ялӗнче пурӑнакансен халӗ савӑнӑҫӗн чикки ҫук. Унта ҫӗнӗ ФАП уҫӑлнӑ. Кунсӑр пуҫне кӑҫал мобильлӗ поликлиника ӗҫлеме пуҫланӑ.

Халӗ хулари тата республикӑри клиникӑсенчи тухтӑрсем вырӑна тухса ҫынсен сывлӑхне тӗрӗслеҫҫӗ, чирлисене тивӗҫлӗ пулӑшу параҫҫӗ. Раштавӑн 11-мӗшӗнче мобильлӗ бригада Хӗрлӗ Чутайра пулнӑ. Унти ҫынсен сывлӑхне кардиолог, офтальмолог, уролог тӗрӗсленӗ. Тухтӑрсем 52 пациента йышӑннӑ.

Палӑртмалла: 2013 ҫултанпа республикӑри тӗрлӗ кӗтесре 146 ФАП хута янӑ. Халӗ ав Кивӗ Атикассире те фельдшерпа акушер пункчӗ пур. Унта 450 ҫын сывлӑхне тӗрӗслеттерме ҫӳрӗ.

ЧР Элтеперӗ Михаил Игнатьев 2016-2019 ҫулсенче тепӗр 100 ФАП тумалли пирки каланӑ.

Патӑрьел районӗнче санитари енӗпе тата эпидемие хирӗҫ ӗҫлекен комиссин ларӑвӗ иртнӗ. Унта пухӑннисем вӗренӳ учрежденийӗсенчи эпидемиологи лару-тӑрӑвне сӳтсе явнӑ. Ларӑва район администрацийӗн пуҫлӑхӗ — комисси ертӳҫи Рудольф Селиванов ертсе пынӑ.

Раштав уйӑхӗн 7-мӗшӗ тӗлне муниципалитетра 42 ҫын, ҫав шутран 40 ача, пульницӑри мар пневмонипе (ӳпке шыҫҫи) чирленӗ: Патӑрьелти 1-мӗш вӑтам шкулта 19-ӑн, Патӑрьелти 2-мӗш шкулта 7-ӗн, Нӑрваш Шӑхальти шкулта 4-ӑн, Алманчӑкринче 3-ӗн аптӑранӑ.

Сисчӗвлентерекен ҫак тӑрӑм хыҫҫӑн районта Роспотребнадзор ӗҫченӗсем эпидемиологи тӑрӑмне тӗпченӗ. Шкулсенче пӳлӗмсене дезинфикцилеме, сывлӑша кварцпа сиенсӗрлетме хушнӑ.

Патӑрьелти 1-мӗш шкулта ачасене вӗрентме вӑхӑтлӑха чарнӑ, Патӑрьелти 2-мӗш шкулта — пӗр класра.

Ҫӗнӗ ҫул уявӗнче сӗтел хатӗрлемешкӗн мӗн чухлӗ укҫа тухса каясси пирки эсир, ахӑртнех, хальлӗхе шухӑшламан-ха. Сирӗншӗн тӑкака Росстат шутланӑ. Кӑҫал Чӑваш Ен ҫыннисен уяв сӗтелӗ хатӗрлес тесен 5,3 пин тенкӗ кӑларса хумалла.

Чӑваш Енре пурӑнакан тӑватӑ ҫынран тӑракан ҫемьен уяв сӗтелӗ ҫулталӑкра 2,15 процент хакланнӑ. Пирӗн республика танлаштарӑмра 71-мӗш вырӑн йышӑннӑ. Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсене илес тӗк, Киров, Пенза, Ӗренпур облаҫӗсенче, Тутарстанра, Мари Элта, Мӑкшӑ Республикинче, Чӑваш Енрипе танлаштарсан, уяв сӗтелӗ йӳнӗрех кайса ларӗ.

Уяв сӗтелӗ йышне мӗн кӗрет-ха? «Кӗрӗк айӗнчи сельдь», «Оливье» салатсем, лосось йышши пулӑсен вӑлчи, аш, торт, пулӑ, улма-ҫырла, пахча ҫимӗҫ, эрех, коньяк, хӗрлӗ эрех тата ыттисем кӗреҫҫӗ. Пӗтӗмпе списокра – 29 пункт.

«Оливье» тата «Кӗрӗк айӗнчи сельдь» салатсем миҫе тенке кайса ларассине те шутланӑ Росстат: 261,67 тата 130,44 тенкӗ.

Васкавлӑ медпулӑшу чӗнсен чылай чухне вӑрах кӗтме тивет. Ку вӑрттӑнлӑх мар ӗнтӗ. Уйрӑмах ку енӗпе ялсенче лару-тӑру япӑх. Васкавлӑ медпулӑшун миҫе минутран пациент патне ҫитмелле-ха? Ку ый тӑва ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министерстви ҫӗнӗ машинӑсен уҫҫине панӑ чухне хускатнӑ.

Ун чухне вӗр ҫӗнӗ васкавлӑ медпулӑшу машинисем пациент патне часрах ҫитме май парассине пӗлтернӗ. Кӑҫалхи 9 уйӑха пӗтӗмлетнӗ тӑрӑх, хулара васкавлӑ медпулӑшу вӑтамран 10,3 минутра пациент патне ҫитнӗ, ялсенче вара – 12,5 минутра.

Ҫӗнӗ машинӑсем ку вӑхӑта тата кӗскетессе шанас килет те… Ҫичӗ транспорта ялсенче ҫӳреттерме туяннӑ. Кун валли республика хыснинчен укҫа-тенкӗ уйӑрнӑ.

РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче хушу алӑ пуснӑ. Унпа килӗшӳллӗн, Чӑваш Енри монохуласем валли виҫӗ вӗр ҫӗнӗ васкавлӑ медпулӑшу машини илсе килӗҫ.

Раҫҫейри 59 регион валли 162 васкавлӑ медпулӑшу машини илӗҫ. Вӗсенчен 12-шне Медицинӑпа биологи федераци агентстви валли туянӗҫ. Ҫӗнӗ машинӑсене туянмашкӑн 680,7 миллион тенкӗ уйӑрнӑ.

Атӑлҫи федераци округӗнчи регионсене – Чӑваш Ене, Киров, Чулхула, Ӗренпур, Пенза, Сарӑту, Чӗмпӗр облаҫӗсене, Пермь крайне, Удмурт Республикине – васкавлӑ медпулӑшу машинисем килӗҫ. Чулхула тата Киров облаҫӗсене валли чи нумай машина парӗҫ: 12 тата 10.