Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре нумаях пулмасть ҫӗнӗ чарӑну вырнаҫтарнине унта пурӑнакансем асӑрхарӗҫ-тӗр. Чарӑнӑвӗ пулнӑ-ха. Анчах павильон унта ҫукчӗ. Маларах ҫав вырӑна: «Почта», — тетчӗҫ. Кӳкеҫре физкультурӑпа сывлӑх комплексӗ хута янӑ хыҫҫӑн: «ФОК», — текенсем йышланчӗҫ. Перекет банкӗ тенипе те вӑл тӑрӑха пӗлеҫҫӗ.
Нумаях пулмасть унта тимӗртен хитре, сарӑ павильон лартса хунӑ. Ҫумӑр е ҫил-тӑман вӑхӑтӗнче аван ӗнтӗ. Чарӑну ятне: «Кугеси» (чӑв. Кӳкеҫ) — тесе ҫырса хунӑ. Чӑвашла ҫырма темшӗн ӳркеннӗ, пӗр чӗлхепе кукӑртса хунипех ҫырлахнӑ. Анчах Кӳкеҫри ҫӗр айӗн тухса ҫӳремелли вырӑнта та чарӑну ҫавӑн пек ятлине шута илсен пӗр пек янӑракан икӗ чарӑну район центрӗнче пурӑнакансене тӗлӗнтернӗ, ҫакна вӗсем халӑх тетелӗсенчен пӗринче сӳтсе яваҫҫӗ.
Шупашкар районӗнчи Кӳкеҫре нумаях пулмасть ҫӗнӗ чарӑну вырнаҫтарнине унта пурӑнакансем асӑрхарӗҫ-тӗр. Чарӑнӑвӗ пулнӑ-ха. Анчах павильон унта ҫукчӗ. Маларах ҫав вырӑна: «Почта», — тетчӗҫ. Кӳкеҫре физкультурӑпа сывлӑх комплексӗ хута янӑ хыҫҫӑн: «ФОК», — текенсем йышланчӗҫ. Перекет банкӗ тенипе те вӑл тӑрӑха пӗлеҫҫӗ.
Нумаях пулмасть унта тимӗртен хитре, сарӑ павильон лартса хунӑ. Ҫумӑр е ҫил-тӑман вӑхӑтӗнче аван ӗнтӗ. Чарӑну ятне: «Кугеси» (чӑв. Кӳкеҫ) — тесе ҫырса хунӑ. Чӑвашла ҫырма темшӗн ӳркеннӗ, пӗр чӗлхепе кукӑртса хунипех ҫырлахнӑ. Анчах Кӳкеҫри ҫӗр айӗн тухса ҫӳремелли вырӑнта та чарӑну ҫавӑн пек ятлине шута илсен пӗр пек янӑракан икӗ чарӑну район центрӗнче пурӑнакансене тӗлӗнтернӗ, ҫакна вӗсем халӑх тетелӗсенчен пӗринче сӳтсе яваҫҫӗ.
Комсомольски районӗнчи йӗрке хуралҫи асӑрханмасӑр икӗ ҫынна вӗлернӗ тесе шухӑшланине, ку ӗҫе РФ Следстви комитечӗн тӗпчевҫисем тишкернине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ.
Инкек утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче пулнӑ. 27-ри йӗрке хуралҫи «Шкода Октавиа» машинӑпа пынӑ чухне ҫул-йӗр правилине пӑснӑ. Ҫанталӑк условийӗ те начар пулнӑ. Комсомольскинчен Елчӗк енне кайнӑ чухне вӑл Кӗҫӗн Таяпара пурӑнакан 54-ри тата 35-ри арҫынсене вырӑнтах вилмеллех амантнӑ.
Ҫул-йӗр ҫинчи инкеке лекнӗ пакунлӑ ҫынна Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерстви ӗҫрен хӑтарнине пӗлтерет.
Унсӑр пуҫне ШӖМӗн Комсомольскинчи районсем хушшинчи пайне ертсе пынӑ ҫынна та должноҫрен кӑларнӑ. ЧР ШӖМӗн пресс-служби хыпарланӑ тӑрӑх, яваплӑ должноҫри ытти ҫынна та ҫирӗп явап тыттарнӑ.
Комсомольски районӗнчи йӗрке хуралҫи асӑрханмасӑр икӗ ҫынна вӗлернӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ. Ку ӗҫе РФ Следстви комитечӗн тӗпчевҫисем тишкереҫҫӗ. Пуҫиле ӗҫе пуҫарнӑ, халӗ унпа малалла ӗҫлеҫҫӗ.
Инкек утӑ уйӑхӗн 14-мӗшӗнче пулнӑ. 27-ри йӗрке хуралҫи «Шкода Октавиа» машинӑпа пынӑ чухне ҫул-йӗр правилине пӑснӑ. Ҫанталӑк условийӗ те начар пулнӑ. Комсомольскинчен Елчӗк енне кайнӑ чухне вӑл икӗ арҫын ҫине пырса кӗнӗ. Кӗҫӗн Таяпара пурӑнакан 54-ри тата 35-ри арҫынсем вилмеллех аманнӑ.
Инкеке тата пӑтӑрмаха лекнӗ йӗрке хуралҫи ӗҫ вӑхӑтӗнче пулман. Тухтӑрсем вӑл руль умне ӳсӗрле ларнине палӑртман.
Ҫул-йӗр ҫинчи инкекре асӑрханмасӑр икӗ ҫынна вӗлернӗ пакунлӑ ҫамрӑк этеме саккун 7 ҫул таран ирӗкрен хӑтарма ирӗк парать.
Ҫак кунсенче эпӗ 28-мӗш хут иртекен Чунҫӳреве хутшӑнтӑм. Кӑҫал унӑн ҫулӗ Казахстан ҫӗрне выртрӗ, Туркестан хулине. Ҫавна май ҫул ҫинче тунӑ хӑш-пӗр шухӑшсемпе паллаштарас килет.
Пӗрремӗшӗ. Пилӗк пӳрне пирки чӑваш юмахне илтсе пуль? Манса кайнӑ пулсан аса илтерме те пултаратӑп. Пилӗк пӳрне улаха пухӑннӑ та калаҫаҫҫӗ тет. «Ҫиес килет», — тет пуҫ пӳрни. «Укҫа ҫук», — хуравлать шӗвӗр пӳрне. «Кивҫен илес», — калать вӑтам пӳрни. «Илсен парасси», — хӑйӗн шухӑшне пӗлтерет ятсӑр пӳрни. Кача пӳрни вара: «Ҫиес те тарас!», — терӗ тет татӑклӑн. Юмах кӑна-ха та, анчах ҫак пӗчӗк юмахра та тӗпчемелли, ҫӗннине пӗлмелли пайтах. Пӳрне ячӗсене вӗренме лайӑх пулни пирки халь асӑнса тӑмӑп. Сӑмахӗ вара кача пӳрнин сӗнӗвӗ ҫинчен. Ак халь ҫул ҫинче пултӑм та ҫак юмах аваллӑхӑн хӑш-пӗр вӑрттӑнлӑхне уҫса пама пултарнине куртӑм. Сӑмахран, авал хупахсенче мӗнле апатланни пирки. Мӗншӗн тарасшӑн-ха кача пӳрне? Хуравӗ вара ҫиелте иккен. Ҫул ҫинче чайханасене сахал мар кӗрсе тухрӑмӑр.
«Cheb.ru» порталта ӗнер ҫырнӑ тӑрӑх, утӑ уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Шупашкарти Студентсен урамӗнчи тротуар вырӑн-вырӑнпа шӑтса-путса кӗрсе кайнӑ. Ик айкки те тӑвайкки мар ҫын кун пикри Шупашкарти пӗрлехи диспетчер службине 23-50-75 номерпа шӑнкӑравласа систернӗ. «Итлерӗҫ, асфальт хӑш тӗлте путса кӗнине уҫӑмлатрӗҫ», — ҫырать ку хыпар авторӗ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, йӑлтах ӑнлантарнӑ.
Хальччен юсанӑ пуль тесе пурӑннӑ ҫын утӑ уйӑхӗн 8-мӗшӗнче те лару-тӑру улшӑнманнине асӑрханӑ. Виҫӗмкун, утӑ уйӑхӗн 11-мӗшнче, ҫынсем вӑл путӑка пластмасса савӑтсем пӑрахнине асӑрханӑ.
Тротуар путса кӗнине хыпарлакан автор те диспетчер службинче кирлӗ ҫӗре пӗлтермен, те хӑш вырӑнта ишӗлнине тупайман тесе пуҫ ватать. Ҫывӑх кунсенче вӑл тата ҫав тӑрӑха кайса пӑхасшӑн.
Йӗпреҫри Энгельс урамӗнчи Черноречка юханшывӗ урлӑ хывнӑ кӗпер ыйтӑвӗпе ӗнер Чӑваш Енри тӳре-шара канашлу ирттернӗ. Аса илтерер, кӗпер айӗнчи шыв юхса каймалли пӑрӑха тытса тӑракан бетон вӑйлӑ ҫумӑр вӑхӑтӗнче катӑлса ӳкнӗ. Кӗпер ишӗлесрен хӑранипе вырӑнтисем «Чӑвашупрдор» предприятине пӗлтернӗ хыҫҫӑн унта специалистсем тухса кайнӑччӗ. Ӗнер ку ыйтупа ирттернӗ канашлӑва республикӑн Инкеклӗ лару-тӑру енӗпе ӗҫлекен патшалӑх комитечӗн ӗҫченӗсем, ҫул-йӗр тата пӗве-плотина тӑвас енӗпе тӑрӑшакан экспертсем, «Чӑвашупрдор» предприяти специалисчӗсем хутшӑннӑ. Унта хальлӗхе йышӑннӑ мерӑсенчен юханшыв шайне шлюзсем уҫса чакарассине тата юсав ӗҫне пуҫӑнма подряд организацине палӑртассине, асӑрхаттару паллисем вырнаҫтарассине асӑнмалла.
Йӗпреҫри Энгельс урамӗнчи Черноречка юханшывӗ урлӑ хывнӑ кӗпер айӗнчи шыв юхса каймалли пӑрӑха тытса тӑракан бетон катӑлса ӳкнӗ. Кӗпер ишӗлесрен хӑранипе вырӑнтисем «Чӑвашупрдор» предприятине пӗлтернӗ.
Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн министерствин хысна предприятине хыпар ӗнер, ҫӗртме уйӑхӗн 7-мӗшӗнче, 15 сехетре, ҫитнӗ.
Йӗпреҫри ҫав кӗпер урлӑ «Нурӑс—Патӑрьел—Елчӗк» автоҫул иртет.
Шыв пӑрӑхӗн бетон «хӳри» вӑйлӑ ҫумӑра тӳсеймен.
Йӗпреҫре пулнӑ специалистсем шыв пӑрӑхӗ чиперех тытӑнса тӑнине палӑртнӑ, катӑлнӑ вырӑн кӗпер ишӗлес тата машинӑсене каҫса ҫӳрес хӑрушлӑх кӑларса тӑратмасть. Ҫапах та ишӗлнӗ вырӑна пӳлме тата ӑна ҫирӗплетме йышӑннӑ. Юлашкинчен асӑннине ҫывӑх вӑхӑтра татса парӗҫ.
Канаш хулинче Коллекторсен урамӗнче пурӑнакансем 16 ҫул нушаланаҫҫӗ. Вӗсен ҫул ҫук, ӑмӑр ҫанталӑкра лачака ҫӑрма тивет.
Ҫынсем ҫул пирки ӑҫта кӑна ҫитмен-ши? Ара, ҫул ҫукки чӑннипех те чӑрмав кӑларса тӑратать. Темиҫе ҫул каялла урамра пушар пулнӑ, пушарнӑйсен машини вара лачакара путса ларнӑ. Ҫурт куҫ умӗнчех ҫунса кайнӑ. Лачакаллӑ чухне васкавлӑ медпулӑшу машини те кӗреймест.
Ку – хулана илсе тухакан пӗртен-пӗр ҫул. Ҫумӑрлӑ ҫанталӑкра шыв кӳлӗ пек сарӑлса выртать. Хулана атӑсӑр тухма пулмасть. Ҫынсем хӑйсен шучӗпе киле газ, шыв кӗртнӗ. Канализаци пӑрӑхӗсем кивелнӗрен вӗсене ялан чакалаҫҫӗ, ҫавна май ҫул шӑтӑк-путӑклӑ. Ҫӗре чакаланӑран картасем тӳнсе кяҫҫӗ.
Халӑх кун пирки Владимир Путина та ҫырса пӗлтернӗ. Тӳре-шара ҫула вак чул сарса пама шантарнӑ-ха. Ӗҫе утӑ уйӑхӗн вӗҫӗччен вӗҫлемелле.
Канаш районӗнчи Карӑклӑ ялӗ патӗнче паян пысӑк инкек пулнӑ. Ун вӑхӑтӗнче виҫӗ ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Ҫул-йӗр ҫинчи хӑрушла инкек пушарпа вӗҫленнӗ. Пушартан та ытларах ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ. Пӗтӗмпе виҫӗ чун ҫут тӗнчерен уйрӑлни паллӑ.
Инкек паян кӑнтӑрла, 10 сехет те 8 минутра, пулнӑ. Инкеке асӑрханисем каланӑ тӑрӑх, Мари Эл номерӗллӗ Ford Focus хирӗҫ ҫул ҫине тухса кайнӑ. Унта вӑл «ВАЗ» автосавут кӑларакан 7-мӗш модельлӗ Жигулипе пырса ҫапӑннӑ. Автомобильсем хыпса илнӗ.
Ҫул-йӗр ҫинчи инкеке курнисем шухӑшланӑ тӑрӑх, айӑплӑ водитель ӳсӗр пулма пултарнӑ. Ҫапах та капла пӗтӗмлетме иртерех: инкеке халӗ ҫул-йӗр инспекторӗсем тата яваплӑ ытти специалист тӗрӗслет. Вӗсем авари сӑлтавне тӗплӗн палӑртӗҫ.
-4.7 °C