Паян Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн черетсӗр ларӑвӗ иртнӗ. Ӑна Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев ертсе пынӑ. Паян ларура «Чӑваш Республикин 2018 ҫулхи тата планпа пӑхнӑ 2019 тата 2020 ҫулсенчи тапхӑрти республика бюджечӗ ҫинчен» саккунне улшӑнусем кӗртме йышӑннӑ.

Республика хыснин пӗтӗмӗшле тупӑш пайӗ 3,3 млрд ӳсессине пӗлтернӗ. Федераци хыснинчен 2 млрд та 791 млн куҫӗ, апла пулсан ӳсӗме кура пӗтӗмӗшле унӑн калӑпӑшӗ 18 млрд 750 млн тенкӗпе танлашӗ.

«Каялла тавӑрса памалли мар укҫа уйӑрни пирӗн региона федераци центрӗ шаннине ҫирӗплетет. Апла пулсан эпир финанс ыйтӑвӗпе пӗлсе тӗрӗс усӑ курни никамшӑн та вӑрттӑнлӑх мар. Ҫак питӗ пысӑк ҫитӗнӳ», — тесе каланӑ субъект Пуҫлӑхӗ Михаил Игнатьев.

Укҫасӑр, тепӗр майлӑ каласан, пӗрлехи транспорт карттипе Чӑваш Енри мӗнпур транспортра тӳлеме май туса памалла. Ҫакна республика Элтеперӗ Михаил Игнатьев ЧР Патшалӑх Канашне янӑ Ҫырура палӑртнӑччӗ. Шупашкарти транспортӑн 90 проценчӗ терминалсем вырнаҫтарнине, унсӑр ҫӳрекенсемпе хула администрацийӗ килӗшӗве татнине, кунпа килӗшмесӗр лешсем судлашнине эпир пӗлтернӗччӗ-ха.

Паян Чӑваш Енӗн транспорт министрӗн ҫумӗ Сергей Яхатин «Чувашавтотранс» (чӑв. Чӑвашавтотранс) предприятин Улатӑр тата Ҫӗмӗрле хулисенчи филиалӗсенче пулнӑ. Тӗлпулу вӑхӑтӗнче республикӑри мӗнпур транспорта терминал ҫине кӑҫалхи пӗремӗш кварталта куҫармалли пирки те калаҫнӑ.

Терминал урлӑ тӳлесен ҫынсемшӗн ҫул укҫи йӳнӗрех ларать.

Ҫеҫпӗл Мишши ячӗллӗ Чӑваш патшалӑх ҫамрӑксен театрӗ ҫӗнӗ ҫуртри ҫӗнӗ сценӑна халӑхпа уҫма хатӗрленет.

Хӑйӗн килӗсӗр нумай ҫул ӗҫлесе пурӑннӑ ӳнер учрежденине 2016 ҫулхи раштавра Шупашкарти «Ҫеҫпӗл» кинотеатра куҫарасси ҫинчен республика шайӗнче йышӑну турӗҫ. Унчченхи пек пӗр-пӗр учреждение тара пама мар. Хальхинче ку ҫурт театрӑн тӑван килӗ пулса тӑчӗ.

Нарӑс уйӑхӗн 15-мӗшӗнче театр «Ҫӗнӗ сцена – Ҫӗнӗ сывлӑш – Кӗтрет» ятпа уяв программине йыхравлать. Ӑна учреждени хӑйӗн кун-ҫулӗнчи ҫӗнӗ ярӑм тесе хаклӗ.

Юсаса йӗркене кӗртнӗ хыҫҫӑн ҫӗнӗ сцена ӗҫлесе кайӗ. Вӑл — 375 ҫынлӑх. Ӑна хатӗрлеме, ҫутӑ хатӗр-хӗтӗрӗ тата ытти кирлӗ оборудовани туянма пӗлтӗр республика хыснинчен 12 миллион тенкӗ ытла уйӑрнӑ.

Республикӑн тӗп хулинчи транспортӑн 90-а яхӑн проценчӗ ҫул укҫине терминал урлӑ илет. Ятарлӑ йӗрке ҫирӗплетнӗ пулин те ыттисем пассажирсенчен «чӗрӗ» укҫа кӑна илеҫҫӗ.

Пассажирсене турттаракан маршрутҫӑсен терминал пулмаллине Чӑваш Ен Элтеперӗ республикӑн Патшалӑх Канашне янӑ Ҫырура та палӑртнӑччӗ.

Ҫул укҫине транспорт карттипе тӳлеме май туса пани пассажирсемшӗн те пайталлӑ, мӗншӗн тесен ҫапла кашни тӳлемессерен нухрат (хулара, тӗслӗхрен, 4-шар тенкӗ) перекетленет. Тепӗр ен вӑл налук тӳлессипе ҫыхӑннӑ. Касса витӗр тухакан укҫана налукҫӑсенчен пытараймӑн.

Шупашкарти 32, 41, 49, 51, 65-мӗш маршрутсенче терминалпа тивӗҫтермен, вӗсене хула администрацийӗ ӗҫлеме чарнӑ. Йышӑнупа килӗшмесӗр маршрутҫӑсем суда кайнӑ.

Чӑваш Енӗн Информаци политикипе массӑллӑ коммуникаци министерстви компьютерсем туянать. Хӑйӗн валли ҫеҫ мар, Чӑваш Енӗн ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсем валли илесшӗн.

Компьютерсене туянма конкурс ирттереҫҫӗ. Ун вӑхӑтӗнче 690 единица техника илесшӗн. Кашни компьютершӑн вӑтамран 49 пин те 466 тенкӗ те 67 пус тӑрать. Компьютерсемшӗн пурӗ 34 миллион та 132 пин тенкӗ тӳлеме хатӗр. Техникӑпа пӗрлех вӗсен драйверсем, утилитӑсем пулмалла. ЧР Информаци политикипе массӑллӑ коммуникацисен министерстви тӳре-шара валли, паллах, ҫӗнӗ оборудовани илесшӗн. Ҫакна конкурс документацийӗнче кӑтартнӑ.

Республикӑн ӗҫ тӑвакан влаҫ органӗсем валли компьютер сутас кӑмӑллисен заявкисене кӑҫалхи нарӑс уйӑхӗн 7-мӗшӗ таран йышӑнаҫҫӗ.

Чӑваш Енре алимент парӑмӗ 1 миллиарда ҫывхарнӑ. Пӗлтӗр 350 миллион тенке шыраса илме май килнӗ-ха, ҫапах та парӑм виҫи ытла та пысӑк.

Алиментпа ҫыхӑннӑ парӑма паян иртнӗ республикӑн Министрсен Кабинечӗн ларӑвӗнче хускатрӗҫ. Кун йӗркинчи ыйту алиментпа тӳрремӗн ҫыхӑнманччӗ-ха, сӑмахӗ Чӑваш Енре тӳлевсӗр юридици пулӑшӑвне кӳресси ҫинчен калакан саккуна улшӑну кӗртесси пирки калаҫнӑ чух хускалчӗ. Тата тӗрӗсрех каласан, тӳлевсӗр пулӑшӑва тивӗҫ категорисене сӳтсе явнӑ май ачисене пӗччен ӳстерекен ашшӗ-амӑшӗ пирки сӑмах пулчӗ.

Чӑваш Енӗн юстици министрӗ Наталья Тимофеева пӗлтӗр 350 миллион тенкӗ алимент шыраса илме май килнине каларӗ. Чӑваш Енӗн Элтеперӗ Михаил Игнатьев парӑмӑн пӗтӗмӗшле виҫипе кӑсӑкланчӗ те министр 1 миллиарда яхӑннине пӗлтерчӗ. Михаил Игнатьев яваплисен алимент шыраса илессипе ҫине тӑмаллине палӑртса хӑварчӗ.

Предприяти-организацисенче, халӑха пулӑшу кӳрекен ытти учрежденире иртнӗ ҫул вӗҫӗнче ҫаврӑнӑша кӗнӗ 200 тата 2000 тенкӗлӗх укҫана йышӑнассипе ҫыхӑннӑ ӑнланманлӑха уҫӑмлатма ҫак кунсенче пирӗн республикӑра хӗрӳ лини ӗҫлет.

Роспотребнадзорӑн республикӑри управленийӗнче шӑнкӑрава 58-25-95 номерпе йышӑнаҫҫӗ, Чӑваш Енӗн Гигиена тата эпидемиологи центрӗнче — 56-46-66, 56-29-01, 56-29-00 номерсемпе. Специалистсем патне хӗрӳ лини вӑхӑтӗнче ирхи 9-тан 12-ччен тата 13-рен 16-ччен кӑрлачӑн 25-мӗшӗ таран шӑнкӑравлама май пур. Хӗрӳ линие Роспотребнадзорӑн республикӑри управленийӗн районсемпе хуласенчи уйрӑмӗсенче те йӗркеленӗ.

Вак укҫа йышӑнман, киввине тиркенӗ тӗслӗхсемпе ҫыхӑннӑ ӑнланманлӑхсем пирки те ыйтса пӗлме юрать.

Кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Арбитраж сучӗ Шупашкарти агрегат савутне панкрута кӑларас ӗҫе пуҫӑннӑ. Предприятире хальхи вӑхӑтра сӑнав процедури йӗркеленӗ.

Трактор савучӗсен концерне кӗрекен Шупашкарти савута панкрута кӑларма Внешэкономбанк (чӑв. Тулашэкономбанк) тухнӑ.

Суд ларӑвӗнче савут налукҫӑсем умӗнче 60 миллион тенкӗ ытла парӑма кӗрсе кайнӑ. Суд ларӑвӗ иртнӗ кун тӗлне предприяти парӑма татманни палӑрнӑ.

Шупашкарти агрегат савучӗн вӑхӑтлӑх управляющийӗ пулма Владимир Соломатина шаннӑ. Вӑл — «Содействие» (чӑв. Пулӑшу) арбитраж управляющийӗсен хӑй тӗллӗн йӗркелекен организацийӗн пайташӗ.

Вӑхӑтлӑх управляющине сӑнав тапхӑрӗнче уйӑхсерен 30-шер пин тенкӗ шалу илсе тӑма ирӗк панӑ.

Шупашкарти «Волжский-3» микрорайонта пӗр эрне каялла шкул хӑпартма тытӑннӑ. Туса пӗтерсен вӑл Шупашкарти чи пысӑк иккӗмӗш шкул пулӗ. Документсенче палӑртнӑ тӑрӑх, унта пӗр харӑсах 1100 ача пӗлӳ илме пултарӗ.

Строительство ӗҫӗсем епле пынине тӗрӗслеме шкул ҫӗкленӗ ҫӗре Чӑваш Енӗн Министрсен Кабинечӗн пуҫлӑхӗ Иван Моторин тата Шупашкар хула администрацийӗн пуҫлӑхӗ Алексей Ладыков ҫитсе курнӑ. Кунта ӗҫе икӗ сменӑпа йӗркелени тӳре-шарана уйрӑмах килӗшнӗ.

Палӑртса хӑвармалла, шкул тума 711 миллион тенкӗ кирлӗ пулӗ. Строительство ӗҫӗсене «Старатель» фирма пурнӑҫлать. Строительсен шкула ҫитес ҫулхи утӑ уйӑхӗн 1-мӗшӗччен туса пӗтермелле. Ҫав вӑхӑтчен вӗсен вӗренӳ корпусӗ, 2 хутлӑ спортзал хӑпартма, стадион тата темиҫе спорт лапамӗ хӑтлама тивӗ.

Китай Халӑх Республикин правительстви хыпарланӑ тӑрӑх малтанлӑха тунӑ пӗтӗмлетӳсем 2017 ҫулта вӗсен экономики 6,9% ӳснӗ. Пӗтӗм тӗнчери валюта фончӗ маларах шутласа кӑларнинчен ку пысӑкрах, вӗсен шучӗпе ку кӑтарту 6,5% пулмалла пулнӑ.

Малтанхи ҫулсемпе танлаштарсан Китай экономикин ӳсӗмӗ хӑвӑртланма пуҫланӑ. Ку вара — темиҫе ҫул хушши, 2010 ҫултанпа, пулманни.

Пӗтӗмпе Китайӑн ВВП виҫи 82,72 трлн. юаньпе танлашнӑ. Тенкӗпе виҫсен вӑл 728,73 трлн.-па танлашать. Раҫҫей виҫи — 88 трлн. тенкӗ. Ыттисемпе танлаштарсан пирӗн патшалӑх 12-мӗш вырӑнсенче тӑрать, Китай — 2-мӗшӗнче. Ҫав вӑхӑтрах вӑл пӗрремӗш вырӑна тухасси те инҫе мар тесе шутлаҫҫӗ.