Кун пирки вӑл ЮТВ телеканал хатӗрленӗ ҫӗнӗ передачӑра каланӑ. «Конгресс тӗпелӗ» ҫӗнӗ кӑларӑмӗн хӑни Валерий Леонидович Клементьев пулнӑ. Унччен вӑл чӑвашлӑх ӗҫӗнче ют ҫын мар пулнӑ. Сарӑту облаҫӗнчи хастар чӑвашсенчен пӗри шутланнӑ, Акатуй уявӗсене те ирттерес ӗҫе хутшӑннӑ. Геннадий Архипов чӗннипе Шупашкара таврӑннӑ хыҫҫӑн унта Акатуя урӑх ирттермен имӗш. Анчах ку ҫитменлӗхе кӑҫал пӗтересшӗн — ЧНК пулӑшнипе ҫак пысӑк уява Сарӑту облаҫӗнче ирттересшӗнех.
«Эпӗ Саратовра пурӑннӑ чухне те питӗ пысӑк Акатуйсем тӑваттӑмӑрччӗ. Кӑҫал… Сарӑту облаҫӗнче эп кайнӑранпа пулман унта. Акатуй ирттермен. Кӑҫал вӗсем ирттересшӗн. Паллах, вӗсене пулӑшас пулать», — тенӗ Валерий Клементьев интервьюра.
Ҫавӑн пекех ЧНК пӗрремӗш вице-президенчӗ Раҫҫейре тӗпленсе пурӑнакан тӑрӑхсенче ҫӗнӗ культурӑпа наци автономийӗсене йӗркелесси пирки сӑмах каланӑ. Ҫывӑх вӑхӑтра, тӗслӗхрен, унашкаллине Белгород облаҫӗнче туса хумалла. Культурӑпа наци автономийӗсем ҫук тӑрӑхсем тата та пур иккен, вӗсене йӗркелес тӗлӗшпе ЧНК хӑйӗн сӗнӗвӗсемпе пулӑшать.
Унсӑр пуҫне калаҫура Валерий Клементьевӑн ҫемьи пирки, унӑн бизнесӗ пирки, концертсем ирттересси пирки ыйтусем хускатнӑ.
Хӗрарӑмсем алӗҫӗпе ӗлӗкех аппаланма юратнӑ. Шупашкар районӗнчи Юртукасси ялӗнче хӗрарӑмсем кашнинчех алӗҫ тума пухӑнаҫҫӗ.
Ялта «Асамлӑ кружок» ӗҫлет. Вӑл ял хӗрарӑмӗсене савӑнӑҫ, киленӗҫ кӳрет.
Кружокра хӗрарӑмсем модӑпа килӗшсе тӑракан тумсене ҫеҫ ҫыхаҫҫӗ. Вӗсем кил тӗрӗше илемлетмелли япаласене те ҫыхаҫҫӗ. Ҫавсене вӗсем ҫывӑх ҫыннисене, тӑванӗсене, пӗлӗшӗсене парнелеҫҫӗ.
Хӗрарӑмсем ачисем валли те тумтир ҫыхаҫҫӗ. Ку кӑна мар — вӗсем валли теттесем те ҫыхаҫҫӗ.
Кружока ҫӳрекенсем мӗн пур мероприятие те хутшӑнаҫҫӗ. Куравсенчен те айккинче юлмаҫҫӗ — Тутаркасси ял тӑрӑхӗнче иртекен куравсене яланах хутшӑнаҫҫӗ.
Нарӑс уйӑхӗн вӗҫӗнче Хусанти халӑхсен Туслӑх ҫуртне халӑх нумаййӑн пухӑннӑ. Сӑлтавӗ те пулнӑ. Ун чухне «Хусан чӑвашӗсем» ушкӑнӑн Петӗр Хусанкай сӑввипе ҫырнӑ «Мунча шӑрши» юрӑ клипӗн хӑтлавне ирттернӗ.
«Сувар» хаҫатра палӑртнӑ тӑрӑх, кунашкал клип чӑвашсен хальччен пулман теме те юрать. Ҫав кун чи малтан Петӗр Хусанкай ячӗллӗ ЧНКЦ председателӗ В.Казаков тухса калаҫнӑ, Хусан чӑвашӗсене ырӑ сунса саламланӑ.
Клипа хӑтличчен малтан унӑн историйӗпе «Сувар» хаҫатӑн тӗп редакторӗ Константин Малышев паллаштарнӑ. Петӗр Хусанкай, Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫи витӗр тухнӑскер, ҫав сӑвва 1943 ҫулта ҫырнӑ. «Хусан чӑвашӗсем» ушкӑн ҫак сӑвӑпа паллашнӑранпа вӑхӑт чылай иртнӗ. Юрӑ 2014 ҫулхи кӗркунне ҫеҫ «пиҫсе» ҫитнӗ.
Ушкӑн ертӳҫи Алексей Наумов композитор сӑвва юрра хывасси ҫӑмӑл пулманнине пытармасть. Унӑн шухӑшӗпе, чӑваш литературин классикӗн сӑввине кашни ҫынна килӗшмелле юрра хывмалла. «Ӑшра пиҫсе ҫитнине туйсан лартӑм та пилӗк минутрах кӗвӗлерӗм, анчах унтанпа нумай хутчен ылмаштарма, мӗн-тӗр хушма, ытлашшине кӑларма тиврӗ», — тенӗ Алексей Наумов «Сувар» хаҫата.
Мускаври «Нагаткино» культура ҫуртӗнче Мускаври «Атӑл» чӑваш хорӗн пултарулӑх каҫӗ иртнӗ.
Халӑх коллективне Чӑваш Республикин РФ Президенчӗ ҫумӗнчи тулли праваллӑ элчи Леонид Волков саламланӑ. Вӑл «Атӑл» хор Мускаври чӑвашсен ентешлӗхӗ ирттерекен нихӑш мероприятирен те юлманнине палӑртнӑ. Ҫавӑнпа вӑл пултарулӑх ушкӑнне тав тунӑ, малашне те ҫитӗнӳсем тума ӑнӑҫу суннӑ. Леонид Волков хор ертӳҫине Галина Никитинӑна та тав сӑмахӗ каланӑ, юбилей ячӗпе саламланӑ. Вӑл Галина Никитинӑна патшалӑх наградине илме тӑратмашкӑн сӗннине халӑх тӑвӑллӑн алӑ ҫупса ырланӑ.
«Атӑл» хора Пушкӑртстан халӑхӗн ентешлӗхӗ юрӑпа саламланӑ. Ҫавӑн пекех пултарулӑх ушкӑн тӗлӗшпе Мускаври чӑваш культурин обществин ертӳҫи Лира Смирнова та ырӑ сӑмах каланӑ.
Хора саламласа Шупашкарта ҫуралса ӳснӗ, 2-мӗш музыка шкулӗнче вӗреннӗ Сергей Давыдов юрӑ шӑрантарнӑ. Вӑл малтан ҫар оркестрне ертсе пынӑ, «Атӑл» хорта та юранӑ.
Пултарулӑх каҫӗ вӗҫӗнче «Атӑл» хор пухӑннисене икерчӗпе хӑналанӑ.
Сӑнсем (79)
Шупашкар районӗнчи Ҫӗнӗ Тутаркассинче пурӑнакан Любовь Петрушкина чӑвашсен тумне хӑй хатӗрлет: хушпу, тухья, масмак… Вӑл вырӑнти хӗрарӑмсен канашӗн ертӳҫи, ҫав вӑхӑтрах вокал кружокне ертсе пырать.
Любовь Петрушкина алӗҫӗпе ӗмӗрӗпех кӑсӑкланнӑ. Малтан чӑвашсен пуҫа тӑхӑнмалли тумне вӑл пӗлӗшӗсем ыйтнипе тунӑ. Темиҫе ҫул каялла вара ялти культура ҫуртӗнче ӗҫлеме тытӑннӑ. Вокал ансамблӗн сцена ҫине тухмалла, ӑна валли вара тумсем кирлӗ. Шӑп ҫавӑн чухне Любовь Петрушкинӑн пултарулӑхӗ кирлӗ пулнӑ та.
Вӑл хатӗрленӗ хушпупа масмаксене ытти ансамбльсем те асӑханӑ. Анчах Любовь Пантелеевна чун киленӗҫне услама ҫавӑрасшӑн мар-ха. Паллах, алӗҫ япали хаклӑ. Анчах вӑл хӑйсем валли ҫеҫ хатӗрлет. Хушпӑва вӑл сутлӑх тумасть. Чӑваш эстрада артисчӗсем килсен ҫеҫ унӑн ӗҫне куҫ хываҫҫӗ те илсе каяҫҫӗ, кӑштах укҫа парса хӑвараҫҫӗ.
Ялта хӗрарӑмсем «Кил ӑшши» кружока эрнере икӗ хут пухӑнаҫҫӗ. Кашниех унта алӗҫӗпе аппаланать.
Сӗнтӗрвӑрри хулин ҫемье вулавӗн вулавӑшӗнче вырӑнти сӑвӑҫсен литературӑпа пултарулӑх занятийӗ иртнӗ. Вӑл «Добрые и интересные встречи» (чӑв. Ырӑ та кӑсӑклӑ тӗлпулусем) пӗрлӗх ӗҫӗн шутӗнче пулнӑ, тӗлпулусене хулари сӑвӑҫсем, ҫыравҫӑсем, ӳнерҫӗсем тата ытти пултарулӑх ӗҫченӗсем хутшӑнаҫҫӗ.
Вырӑнти вырӑсла ҫыракан сӑвӑҫсем вара нумай пулмасть «Чтобы слова стихами стать могли» (чӑв. Сӑмахсене сӑвва ҫавӑрма пултармалӑх) ятлӑ занятире тӗл пулнӑ. Унта вӗсем юлашки вӑхӑтра тупнӑ сӑмах ҫаврисемпе тата планӗсемпе паллаштарнӑ, хӑйсен ҫӗнӗ сӑввисене вуласа панӑ. Уйрӑмах Т. Бабушкинӑн хайлавӗсем ыттисене килӗшнӗ.
Тӗлпулу вӗҫленнӗ майӑн Евгений Жоржевна Галкина вулавӑша хӑйӗн нумай пулмасть тухнӑ «Тебя нет ближе и родней, старинный городок у Волги...» (чӑв. Атӑл хӗрринчи авалхи хулам, мӗн пур-ша санран ҫывӑхраххи те тӑванраххи...) сӑвӑ пуххине парнеленӗ.
Пултаруллӑ ачасем ҫитӗнӳ хыҫҫӑн ҫитӗнӳ тӑваҫҫӗ. Сӑмах Шупашкарти Ф.М.Лукин ячӗллӗ ачасен 5-мӗш музыка шкулӗнчи хор уйрӑмӗн вӗренекенӗсем пирки. «Соловушки» (чӑв. Шӑпчӑксем) хор Пӗтӗм тӗнчери «Вятка каруҫҫелӗ» IX конкурса хутшӑннӑ. Фестивале Пӗтӗм тӗнчери «Хӗвел ачисем» фестиваль юхӑмӗ Киров хула администрацийӗн культура управленийӗ пулӑшнипе йӗркеленӗ.
Конкурс фестивале Мускаври, Архангельскри, Пермьри, Екатеринбургри, Сыктывкарти, Воркутари, Йошкар-Олари, Кироври пултарулӑх ушкӑнӗсем хутшӑннӑ.
«Соловушки» икӗ хайлав шӑрантарнӑ. Куракансем вӗсене хапӑлласах йышӑннӑ. Ку конкурса чӑваш ачисем пӗрремӗш хут хутшӑннӑ. Апла пулин те маттурсем II степень диплома тивӗҫнӗ.
Чӑваш Енри суд Мари Эл каччине ирӗксӗр ӗҫлеттермелле йышӑну кӑларнӑ. Нумаях мар та, анчах 140 сехет тар тӑкмалла пулать хайхин.
Айӑплава каччӑ ӳркенменлӗхшӗн тивӗҫнӗ теме пулать. Пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗн 23-мӗш каҫхине вӑл Канаш станцине унта тӑнӑ вакуна тата алӑкне сирпӗтмелле сӑрӑпа граффити меслечӗпе ӳкернӗ. Каччӑн ӳкерес ӑсталӑхне чукун ҫулта ӗҫлекенсем ырламан, хакламан, пахаламан. «Хусан-Канаш» электропуйӑсӑн йышӗнче пулнӑ ҫав вакуна ҫула кӑларман. Каччӑн художник ӑсталӑхне вара вандаллӑх тесе йышӑннӑ та йӗрке хуралҫисене пӗлтернӗ.
Чукун ҫулта ӗҫлекенсемпе транспорт полицийӗнче тӑрӑшакансем те килӗшнӗ, каччӑ тӗлӗшпе пуҫарнӑ ӗҫ судах ҫитнӗ. Халӗ, ав, тӳре приговор та кӑларнӑ: 140 сехет ӗҫлеттермелле тунӑ.
Нумаях пулмасть Куславкка районӗнчи культура ҫуртӗнче ачасемпе ҫамрӑксен пултарулӑхӗн «Калейдоскоп талантов» тата «Ташша яра пар» конкурс-фестиваль иртнӗ.
Фестивале пултарулӑх ушкӑнӗсем те, уйрӑм юрӑҫӑсем те, шкул ачисем те хутшӑннӑ. 5 ҫултан пуҫласа 35-ри таранах сцена ҫине тухнӑ. Тӑватӑ номинаципе иртнӗ. Халӑх вокалне «Эткер» фольклор ушкӑнӗ, «Шевле» фольклор ансамблӗ хутшӑннӑ.
Эстрада вокалне чылаййӑн хутшӑннӑ. Вӗсен йышӗнче — Дарья тата Полина Мораньковсем, Мария Романова, Диляра Нуруллина, Ангелина Сорокина…
Вокал ансамблӗсенче «Улыбка», «Снежинки» вокал ансамблӗсем, «Асамат» вокал дуэчӗ, «Волшебное детство» тата «Пчелка» дуэтсем хутшӑннӑ. Кашниех икшер юрӑ юрланӑ.
Хореографи номинацийӗнче «Подсолнух», «Созвездие», «Молния» тата ытти ташӑ ансамблӗсем сцена ҫинче ташланӑ.
Фестиваль пилӗк сехете тӑсӑлнӑ.
Сӑнсем (86)
Юрра ӗлӗкех юрланӑ. Вӑл ӑруран ӑрӑва куҫса паянхи куна ҫитнӗ. Пултарулӑх ушкӑнӗсем ӗлӗкхи йӑлана сыхласа хӑварма тӑрӑшса сцена ҫинче юрӑсем шӑрантараҫҫӗ.
Нарӑс уйӑхӗн 10-мӗшӗнче Ҫӗнӗ Шупашкарти «Химик» культура ҫуртӗнче чӑваш халӑх фольклор юррин «Юри килтӗм юрлама» концерт иртнӗ. Концерта «Теветкел» халӑх фольклор ансамблӗ 5 ҫул тултарнине халалланӑ.
Юбилярсене Муркаш районӗнчи «Муркаш» халах ансамблӗ тури чӑвашсен концерт программипе саламланӑ. Хӑнасем концертра тури, анатри, хутӑш чӑвашсен тумӗсемпе киленнӗ.
«Муркаш» халӑх ансамбльне уява хастар хутшӑннӑшӑн Ҫӗнӗ Шупашкар хула администрацийӗн культура пайӗ тав хучӗпе чысланӑ.
Сӑнсем (4)
+17.3 °C