Телеграмри «Пуринчен малтан. Ҫывӑрса юлмасан» чӑвашла каналта тӑван халӑхӑмӑрӑн мухтавлӑ арӗпе, Чӑваш халӑх сайчӗн редакторӗпе Николай (Аҫтахар) Плотниковпа блиц-интервью пичетленнӗ.
«Чӑваш чӗлхи кунне мӗнле кӑмӑлпа кӗтсе илтӗн?» – тесе ыйтсан Аҫтахар: «Маншӑн кашни кун Чӑваш чӗлхи кунӗ», – тесе хуравланӑ.
Чӑваш халӑх сайтне тытса пыни мӗн парать тесе ыйтсан чӑваш хастарӗ: «Ку маншӑн – халӑхшӑн тӑрӑшни. Тӑван халӑхшӑн тӑрӑшни вара савӑнтарать», – тесе ҫирӗплетсе каланӑ.
Чӑваш чӑваша ура хурать тенипе Николай Плотников килӗшесшӗн мар. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, «ҫапла калани ытти халӑха пӗлменнипе ҫыхӑннӑ».
Аҫтахарӑн юратнӑ ваттисен сӑмахӗнчен пӗри — «Куҫ хӑрать те ал тӑвать».
Ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче «Наци кӗтречӗ. Константин Иванова халалласа» документпа художество куравӗ уҫӑлӗ. Ӑна «Нарспи» спектаклье лартнӑранпа 100 ҫул, «Нарспи» оперӑна лартнӑранпа 55 ҫул ҫитнине халаллассине пӗлтернӗ.
«Нарспи» поэма ҫак ҫулсенче 50 хут ытла пичетленсе тухнӑ, унӑн пӗтӗмӗшле тиражӗ — 400 пин экземпляр. Асӑннӑ хайлава тӗнчери 20 чӗлхе ҫине куҫарнӑ, вырӑсла 8 куҫару варианчӗ пур.
Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗнче ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче Чӑваш Республикин патшалӑх элемӗсен кунне халалласа Геральдика эрни уҫӑлнӑ.
Мероприяти патшалӑх элемӗсен залӗнче иртнӗ. Патшалӑх элемӗсен историйӗпе, аталанӑвӗпе, пӗлтерӗшӗпе паллаштаракан эрне тӗрлӗ ӑрурисемшӗн (уйрӑмах — ачасемпе ҫамрӑксемшӗн) кӑсӑклӑ пуласса шанаҫҫӗ.
Элли Юрьев художник-геральдистпа, Илле Тукташ поэтпа, Герман Лебедев композиторпа уйрӑммӑн паллаштарнӑ.
Геральдика эрни ака уйӑхӗн 29-мӗшӗччен пырӗ.
Чӑваш патшалӑх академи драма театрӗнче чӑваш авторӗсен спектаклӗсене кӑтартакан эрне иртӗ.
Чӑваш авторӗсен спектаклӗсен эрнине Михаил Сунтал пьеси тӑрӑх лартнӑ «Эп сӳннӗ чух – эс ҫун!» драма уҫӗ. Наталия Сергеева режиссёрӑн ӗҫне паян, ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче, кӑтартӗҫ. Ӑна пӗрре 13 сехетре, тепре 18 сехет те 30 минутра курма май килӗ.
Ака уйӑхӗн 24-мӗшӗнче Владислав Николаевӑн пьеси тӑрӑх лартнӑ «Чуххӑм Ванька авланать – кай-кай-кай...» спектакле кӑтартӗҫ. Вӑл 18 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Ака уйӑхӗн 26-мӗшӗнче Фёдор Павловӑн «Ялта» музыкӑлла драмине кайса курма май пур. Вӑл 13 сехетре пуҫланӗ.
Александр Пӑрттан «Хӑвӑрт укҫа ҫавӑрать пуҫа» камитне театр ака уйӑхӗн 27-мӗшӗнче 18 сехет те 30 минутра йыхравлать.
Ака уйӑхӗн 28-мӗшӗнче 18 сехет те 30 минутра «Инкеклӗ телей» инсценировкӑна кӑтартӗҫ. Ӑна Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккисене чавнине халалланӑ. Калав авторӗ — Юлия Николаева, инсценировки — Сергей Павловӑн.
Ака уйӑхӗн 20-мӗшӗнче Шупашкарти ӳнер училищи чӑвашла вӗрентекен анимаци фильмне хӑтланӑ.
Презентаци Шупашкарти 5-мӗш гимназире иртнӗ. Мероприятие пуҫламӑш классенче вӗренекенсене, чӑваш чӗлхине вӗрентекенсене, класс ертӳҫисене, ашшӗ-амӑшӗсен комитечӗсен представителӗсене чӗннӗ.
Ҫавра сӗтелте анимаци фильмне ӳкерессин вӑрттӑнлӑхӗсем ҫинчен каласа кӑтартнӑ, чӑвашла вӗрентекен мультфильссене сарасси пирки калаҫнӑ.
Ака уйӑхӗн 23-мӗшӗнче Шупашкарта культурӑпа истори эткерлӗхӗн палӑкӗ шутланакан объектсене тасатса тирпейлеме шӑматкунлӑха тухӗҫ. Мероприятие Пӗтӗм Раҫҫейри историпе культура палӑкӗсемшӗн тӑрӑшмалли куна халалланӑ.
Шӑматкунлӑха хутшӑнакансем Щупашкарти К.В. Иванов ячӗллӗ скверти К. В. Иванов бюсчӗ патӗнче 10 сехетре пуҫтарӑнӗҫ.
Шӑматкунлӑха 3 объекра ирттерӗҫ: К.В. Ивановӑн бюсчӗ (ӑна 1952 ҫулта уҫнӑ. Вӑл палӑк федераци пӗлтерӗшлӗ объект), «Родна» кинотеатр (1933 ҫулта уҫнӑ) ҫурчӗ, «Михаил архангел чиркӗвӗ» (ӑна 1702 ҫулта уҫнӑ).
Паян, ака уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Чӑваш патшалӑх филармонийӗн «Ҫавал» ансамблӗн концерчӗ пулӗ. Вӑл филармонире 19 сехетре пуҫланӗ.
Концертра вырӑс, чӑваш, казак юррисем янӑрӗҫ, халӑх инструменчӗсен сассипе киленме май килӗ.
Коллективӑн 45 ҫулхине халалланӑ концертӑн ятарлӑ хӑнисем — «Nota G» ташӑ ушкӑнӗ, Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Юрий Катков, Хакас Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Сергей Кузнецов.
Ҫӗмӗрле районӗнчи Турханти ял вулавӑшӗнче «Ун мӑнаҫлӑхӗ — яланлӑхах!» кӗнеке куравне йӗркеленӗ. Районӑн официаллӑ сайчӗ пӗлтернӗ тӑрӑх, ӑна хальхи чӑваш ҫырулӑхӗн никӗслевҫине И. Я. Яковлева халалланӑ. Палӑртса хӑварар, чӑваш халӑхне ҫутта кӑлараканӑн ҫуралнӑ кунӗнче, ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Чӑваш чӗлхи кунне паллӑ тӑваҫҫӗ.
Кӗнеке куравӗ темиҫе пайран тӑрать. Куракансем Иван Яковлевӑн биографийӗ ҫинчен пӗлме ҫеҫ мар, ҫавӑн пекех ачасем валли ҫырнӑ кӗнекесемпе те паллашма пултарӗҫ. Куравра Лев Кураковӑн, Геннадий Волковӑн, Юхма Мишшин тата ыттисен кӗнекисене вырнаҫтарнӑ.
Кӗнеке куравӗ ака уйӑхӗн 26-мӗшӗччен ӗҫлӗ.
Ыран, ака уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче Анатолий Кокель чӑваш художникӗн «Пурнӑҫ урапи» куравӗ уҫӑлӗ. Культура мероприятийӗ Раҫҫей халӑхӗсен культура еткерлӗхӗн ҫулталӑкне уявланӑ май иртӗ, ӑна Паллӑ ентешсен ҫулталӑкне халалласа йӗркелӗҫ.
Куравра 100 яхӑн ӳнерҫӗ ӗҫне тӑратнӑ. Вӗсен йышӗнче хальхи вӑхӑтри ҫынсен портречӗсем, натюрмортсем, пейзажсем пулӗҫ.
«Манӑн ӗҫсен сӑнарӗсем — тӗрлӗ наци ҫыннисем, пирӗн ентешсем, унӑн историне йӗркеленӗ ял ӗҫченӗсем, ҫавӑн пекех хама художник ӗҫне алла илме пулӑшнӑ ҫынсем», — хӑйӗн куравӗ ҫинчен художник ҫапла каласа панӑ.
Куравӗ ыран, ака уйӑхӗн 21-мӗшӗнче, 15:00 сехетре уҫӑлӗ.
Ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче Чӑваш патшалӑх пукане театрне уҫнӑранпа 77 ҫул ҫитнӗ. 1945 ҫулхи ака уйӑхӗн 15-мӗшӗнче театрта «Три подружки» спектакль лартнӑ. Культура учрежденийӗн йӗркелӳҫи, пӗрремӗш директорӗ тата режиссёрӗ Сергей Мерзляков пулнӑ.
Хальхи вӑхӑтра театра Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ Елизавета Абрамова директор пулса ертсе пырать, илемлӗх ертӳҫи — Чӑваш Республикин тава тивӗҫлӗ артисчӗ Юрий Филиппов.
Театр труппи 19 артистран тӑрать.
Культура учрежденийӗ ҫулсерен тӗрлӗ фестиваль ирттерет.
+8.3 °C