Чӳк уйӑхӗн 17-мӗшӗнче йӗрке хуралӗн ӗҫченӗсем ӳсӗр шкул ачине тытса чарнӑ. Арҫын ача ҫул хӗррипе утнӑ, вӑл урӑ пулман.
ҪҪХПИ пӗлтернӗ тӑрӑх, ӳсӗр ачана Красноармейски районӗнче тытса чарнӑ. Хайхискере йӗрке хуралҫисем полици участокне илсе ҫитернӗ.
ҪҪХПИ иртен-ҫӳрене тимлӗрех пулма ыйтать. Урамра ӳсӗр ачана курсан тӳрех полицие шӑнкӑравлӑр.
Ашшӗ-амӑшӗн те асӑрхануллӑ пулмалла. Ачисем ӑҫта тата мӗн туса ҫӳренине сӑнасах тӑмалла.
Ҫул-йӗрти инкекре вилнисене асӑнса чӳк уйӑхӗн виҫҫӗмӗш вырсарникунӗнче Пӗтӗм тӗнчери астӑвӑм кунӗ иртет. Ҫавна 2005 ҫулта йӑлана кӗртсе янӑ. Кӑҫалхи ырана, чӳк уйӑхӗн 19-мӗшне, тивет.
Ҫулта-йӗрте вилнисене асӑнса, чӗррисене ыррине сунса чиркӳсенче кӗлӗ вулӗҫ.
Шупашкарта ыран кӑҫалхи юпа уйӑхӗн 25-мӗшӗнчи инкекре шар курнӑ «ВАЗ-2109» автомашинӑна автоэвакуатор ҫине вырнаҫтарӗҫ те хула ҫыннисене кӑтартса ҫӳрӗҫ.
Астӑвӑм кунне халалласа Шупашкарта ӗнерех хӑш-пӗр мероприяти ирттернӗ. Шупашкарти 2-мӗш шкул ачисем ҫуран ҫӳрекенсене тата водительсене хутран ӑсталанӑ пирӗштисене парнеленӗ. Пӗтӗмп 130 пирӗшти ӑсталанӑ ачасем. Шӑпах ҫавӑн чухлӗ ҫын кӑҫал ҫул-йӗр ҫинчи автоаварире сарӑмсӑррӑн куҫ хупнӑ.
Красноармейски районӗнче приставсем ашшӗпе ачи патне пынӑ. Вӗсем 8 ҫулти арҫын ачана амӑшӗ патне илсе каясшӑн пулнӑ.
Приставсем пырса кӗнӗ чухне арҫын шӑпах ывӑлне лаша утлантарнӑ. Пакунлисем кӗрсе тӑнине курсан ашшӗ тӳрех ӑнланнӑ: вӗсем ачана туртса илесшӗн. Хайхискер аптӑраса тӑман — лаша утланнӑ ывӑлне тарма ыйтнӑ. Ача итленӗ, ял тӑрӑх вӗҫтерсе уя виркӗннӗ. Приставсем ун хыҫҫӑн чупнӑ.
Кӑштахран ача кӳршӗ яла ҫитнине пӗлнӗ. Приставсем, ача-пӑча психологӗ, опека органӗсем тата ачан амӑшӗ унталла вӗҫтернӗ. Арҫын ачана лаша ҫинчен анма ӳкӗте кӗртнех. Ӑна амӑшне панӑ.
Ашшӗне вара куншӑн пуҫран шӑлман, 10 талӑклӑха арестленӗ.
Ҫак кунсенче Рязань хулинче «Воспитатель года — 2017» (чӑв. Ҫулталӑк воспитателӗ — 2017) пӗтӗм ҫӗршыври конкурс иртнӗ. Унта шӑпӑрлансемпе ӗҫлекенсем Раҫҫейӗн 75 регионӗнчен пуҫтарӑннӑ. Сумлӑ конкурса Чӑваш Енӗн тӗп хулинчи 178-мӗш ача пахчинче тӑрӑшакан Наталия Машанова та хутшӑннӑ.
Раҫҫейри пултарулӑх ӑмӑртӑвне кайиччен вӑл хулари тата республикӑри конкурссенче хӑйӗн кулленхи тӑрӑшӑвне тивӗҫлипе кӑтартнӑ. Пӗчӗкскерсемпе пӗр чӗлхе тупма та пӗлмелле, вӗсене аталантарассипе те ҫине тӑмалла. Ҫак енсем хӑйӗнче пуррине вӑл ӑсталӑх сехечӗсен вӑхӑтӗнче туллин кӑтартса панӑ.
Шупашкарти 178-мӗш ача пахчинче тӑрӑшакан Наталия Машанова ҫӗршыври конкурсра малай тухайман пулин те уншӑн хуҫӑлман. Конкурсра Орлов облаҫӗнчи Дарья Курасова ҫӗнтернӗ.
Кӑҫал ҫӗртме уйӑхӗнче Ҫӗрпӳ хулинче 11 ҫулти Настя Осиповӑн виллине тупни Чӑваш Еншӗн пысӑк инкек пулчӗ. Ун чухне пӗр арҫынна тытса чарнӑ, ун тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ.
Следстви вӗҫленнӗ. Следовательсем тӗпчесе пӗлнӗ тӑрӑх, Ҫӗрпӳре пурӑнакан, ниҫта та ӗҫлемен 23 ҫулти каччӑ ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче хӑйӗн гаражӗнче пулнӑ, наркотик тутаннӑ. Ҫав самантра 11 ҫулти Настя иртсе пынӑ. Хайхискер хӗрача ыттисене каласа парасран хӑраса ӳкнӗ, ӑна гаража сӗтӗрсе кӗнӗ те тискеррӗн пӑвса вӗлернӗ. Кун хыҫҫӑн каччӑ гаража хупнӑ та преступлени вырӑнӗнчен тарса ҫухалнӑ.
Ӑна ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче тытса чарнӑ. Ун ҫумӗнче 130 грамм ытла синтетика наркотикӗ тупнӑ. Каччӑ хӑйӗн айӑпӗн пӗр пайне ҫеҫ йышӑннӑ. Судпа медицина экспертизи вӑл преступлени вӑхӑтӗнче мӗн тунине ӑнланнине ҫирӗплетнӗ. Халӗ пуҫиле ӗҫе ЧР Аслӑ судне ярса панӑ.
Шупашкарта ачасене хушма пӗлӳ паракан учрежденисенчи педагогсен йышне чакарасшӑн. Кун пирки республикӑн тӗп хулинчи Ача-пӑчапа ҫамрӑксен пултарулӑх керменӗнче тӑрӑшакан Александр Яковлев «Контактра» халӑх ушкӑнӗнче ҫӗркаҫ хыпарланӑ.
Александр Яковлев Чӑваш Енри паллӑ орнитолог пулнине, вӑл ҫӗршывӑн тӗрлӗ кӗтесне ҫитсе кайӑк-кӗшӗк тӗнчине тӗпченине Чӑваш халӑх сайтне вулакансем пӗлеҫҫӗ ӗнтӗ, мӗншӗн тесен эпир ун ҫинчен тӑтӑшах ҫыркаланӑ.
«Йӳтеслӗх ҫирӗпленчӗ... Шупашкарти (Чӑваш Енре те пӗтӗмӗшле ҫавӑн пекех) хушма пӗлӳ паракан тытӑм ҫине хӗрес лартсан та юрать. Ҫитес ҫул ача-пӑчапа ҫамрӑксен пултарулӑх керменӗн педагогӗсенчен 50 ытла процентне чакарӗҫ, ҫав шутрах ачасен йышӗ малтанхиллех 5500 юлӗ. Программа ҫулталӑклӑха пулӗ, эрнере кашни ушкӑна — 2 сехет (педагог пуҫне 9—12 ушкӑн), вӗрентӳ пахалӑхӗ никама та кӑсӑклантармасть, конвейер ӗҫлет, ачасен шучӗ пур. Ӑслӑ та пултаруллӑ ачасем вӗрентӳ тытӑмне кирлӗ мар...», — ҫырнӑ Александр Яковлев.
«Юнармия» ача-пӑчапа ҫамрӑксен пӗтӗм ҫӗршыври юхӑмӗн 8 уйрӑмӗ ту хысакӗ ҫине улӑхассипе тупӑшнӑ. Республикӑри ҫак ӑмӑрту «Кошка» (чӑв. Кушак) центрта иртнӗ.
Тупӑшӑва Шупашкарти 18-мӗш шкулти, Ҫӗнӗ Шупашкарти Совет Союзӗн Геройӗн М.М. Кузнецов ячӗллӗ кадет лицейӗнчи, Канашри 6-мӗш шкулти, Элӗк районӗнчи Чӑваш Сурӑмӗнчи, Канаш районӗнчи Янкӑлч, Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗрти, Ҫӗрпӳри 1-мӗш шкулти, Комсомольскинчи 2-мӗш шкулти ачасем хутшӑннӑ.
Унта 14 ҫултан пуҫласа 17-чченхи юнармеецсем тупӑшнӑ. Яшсемпе пикесенчен Комсомольскинчи Стас Курицынпа Эльза Кузнецова мала тухнӑ. Ушкӑнпа та Комсомольскинчи 2-мӗш шкул командине ҫитекен пулман, иккӗмӗш вырӑнта — Шупашкарти 18-мӗш шкул, виҫҫӗмӗшӗнче — Ҫӗрпӳри 1-мӗш шкул.
А. – нумай ачаллӑ амӑшӗ. Вӑл Куславккари юсанмалли колонире ларать. Нумаях пулмасть хӗрарӑм ирӗке УДОпа тухас тесе заявлени ҫырнӑ. Айӑпланнӑ ҫынсене тата вӗсен ҫемйисене пулӑшакан «Русь Сияющая» ыркӑмӑллӑх фончӗн ертӳҫи Ольга Романова халӑх тетелӗнчи страницинче пӗлтернӗ тӑрӑх, виҫӗ ачаллӑ А.-на УДОпа ирӗке кӑларман.
Ку ӗҫ тӗлӗшпе суд пулнӑ, А. унта видеоконференци мелӗпе пулнӑ. Ольга Романова пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм туалета кайнӑ, ҫавӑнпа ӑна УДОпа кӑларма суд хирӗҫленӗ. Вӑл сывлӑхӗ хавшаккине пула шӑк хӑвалакан эмел ӗҫни паллӑ. Айӑпланакан туалета тухнӑ чухне цех пуҫлӑхӗ пулман-мӗн, ҫавӑнпа хӗрарӑм никама каламасӑрах тухнӑ.
А.-на тӗрмене лартнӑ чухне чи кӗҫӗн ачи ҫулталӑкран ҫеҫ иртнӗ пулнӑ. Ҫитменнине, 43 ҫулти хӗрарӑмӑн мӑшӑрӗ сусӑр. Вӑл тӗрмене 4 ҫуллӑха лекнӗ. Право хӳтӗлевҫисем нумай ачаллӑ амӑшне ирӗке УДОп кӑларассишӗн тӑрӑшӗҫ, вӗсем парӑнасшӑн мар.
Муркашри «Путене» ача-пӑча пахчинче чӑвашлӑха юратнине «Хыпар» хаҫатӑн паянхи номерӗнче Роза Власова журналист ҫырса кӑтартнӑ.
Асӑннӑ учреждени Чӑваш Республикин Элтеперӗн 200 пин тенкӗ укҫине тивӗҫнӗ. «Кунта шӑпӑрлансем мӗн пӗчӗкрен тӑван чӗлхепе калаҫса ӳсчӗр, чӑваш чӗлхине, юрри-кӗввине юратчӑр, йӑли-йӗркине чухлаччӑр тесе ырми-канми тӑрӑшаҫҫӗ. Ҫакӑ вӗсен садик ятӗнченех палӑрать ав. Кунта кашни ушкӑнра чӑвашлӑх кӗтесӗ пур. Воспитательсемпе ачасем валли ятарласа чӑваш кӗписем ҫӗлетнӗ», — ҫырса кӑтартнӑ хаҫатра.
«Путене» ача-пӑча пахчи 1994 ҫулта ӗҫлеме тытӑннӑ. Вӑтам, аслӑ, хатӗрленӳ ушкӑнӗсенче эрнере икӗ хут чӑваш чӗлхине вӗренеҫҫӗ иккен. Кашни ушкӑнрах чӑвашлӑх кӗтесӗ пур-мӗн. «Вӗсенче — чӑваш наци тумӗ, чӑваш кӗпи тӑхӑнтартнӑ пуканесем, чӑвашсен ӗлӗкхи савӑт-сапи, тӗрри-эрешӗ, чӑваш символики. Кашни ачан чӑваш кӗпи, тухйи пур. Мероприятисенче яланах чӑваш кӗпи тӑхӑнаҫҫӗ. Ҫапла майпа шкула кайичченех кунта ҫӳрекен ачасем Чӑваш Ене, чӑваш чӗлхине, культурине тата историне хисеплеме вӗренеҫҫӗ», — ҫырса кӑтартнӑ вырӑнта пулса курни тӑрӑх хаҫатра.
Йӗпреҫ районӗнчи Ирҫе Ҫармӑс ял тӑрӑхӗнче пурӑнакан Ананьевсем ҫӗнӗ пӳрт ӗҫкине паллӑ тума хатӗрленеҫҫӗ. Нумаях пулмасть вырӑнти влаҫ нумай ачаллӑ ҫемьене ҫурт туса панӑ.
Ҫӗнӗ ҫурт икӗ хутлӑ, унта пилӗк пӳлӗм. Ӑна тума 2 миллион та 250 пин тенкӗ уйӑрса панӑ. Ҫурта 3 уйӑхра хӑпартнӑ. Унччен Ананьевсем 46 тӑваткал метрлӑ пӳртре хӗсӗнкелесе пурӑннӑ. Ҫӗнӗ ҫурт вара пысӑк – 94 тӑваткал метр.
Ҫемье ҫӗнӗ ҫуртшӑн питӗ савӑннӑ. Вӗсем йӑлана тӗпе хурса пӳрте малтан кушака кӗртнӗ. Хӑйсем унта ҫак кунсенче пурӑнма куҫасшӑн. Ананьевсен хуралтӑ таврашӗ ҫӗклесси, пахчана йӗркене кӗртесси ҫеҫ юлнӑ.
Сӑмах май, Йӗпреҫ районӗнче нумай ачаллӑ 13 ҫемье черетре тӑрать.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (27.12.2024 21:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 758 - 760 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Иванов Владимир Александрович, чӑваш тӑлмачи ҫуралнӑ. | ||
| Игнатьев Геннадий Сергеевич, чӑваш ҫыравҫи ҫуралнӑ. | ||
| Емельянов Прохор Канонович, чӑваш ҫыравҫи, драматургӗ ҫут тӗнчерен уйрӑлса кайнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |