Монополипе кӗрешекен службӑна ЧР Экономика аталанӑвӗн министерствинчен вырӑнти производительсен продукцийӗ хакланни пирки хыпар ҫитнӗ. Уйрӑмах — аш-какай консерви.
Ведомство республикӑри прокуратурӑпа пӗрле тӗрӗслев ирттернӗ. Чӑнах та, Вӑрнарти аш-какай комбиначӗ пушӑн 19-мӗшӗнченпе тушенка хакне 16–19 процент ӳстернӗ иккен. Управлени аш-какай комбиначӗн ертӳҫине кун пирки асӑрхаттарнӑ.
Кун хыҫҫӑн кӑна Вӑрнарти аш-какай комбиначӗ продукци хакне ӳстернине пӑрахӑҫланӑ. Ҫакна ҫирӗплетсе предприяти документсем тӑратнӑ.
Апат-ҫимӗҫ лавккисен тӗнчере кӑшӑлвирус алхаснӑ саманара та ӗҫлеме тивет. Сутуҫӑсем чирлесрен хӑраса килте лараймаҫҫӗ.
Бельгири супермаркетсен ӗҫченӗсен профсоюзӗ сӑнанӑ тӑрӑх, лавккасене халӑх йышлӑ ҫӳренӗ май суту-илӳ точкисен тупӑшӗ ӳсет. Анчах сутуҫӑсем те ҫынсемех. COVID-2019 эпидемийӗ вӑхӑтӗнче сутуҫӑсем хӑйсене хӳтӗлеме ыйтаҫҫӗ. «Хисеп туса компенсаци» тӳлеттересшӗн иккен вӗсем. Халӑх лавккана йышлӑ ҫӳрет, вирусран асӑрханмалли мелсем сахал теҫҫӗ.
Забастовкӑна Бельгири апат-ҫимӗҫ сечӗсен вуншар ытла лавкки ирттерет. Эрнекун сутуҫӑсем ӗҫе тухман. Кунӗпех мар-ха. Ирпе. «Российская газета» пӗлтернӗ тӑрӑх, сутуҫӑсем ӗҫ укҫине ӳстерме тата хӳтлӗх хатӗрӗсемпе туллин тивӗҫтерме ыйтнӑ.
Кӑшӑлвирус тени хӑлхаран кайман саманара ҫынсем амакран сипленмелли мелсем шыраҫҫӗ. Таҫта такам импӗрпе лимон усси пирки каланине илтсен (шута илме: тухтӑрсем ҫакна ҫирӗплетмен) теприсем ҫак тавара хыпӑнса туянма тытӑннӑ. Пасар саманинче тахҫанах пурӑнатпӑр та, сутуҫӑсем аптӑраман — халӑх ыйтнине кура импӗрпе лимона хаклатнӑ.
Шупашкар хула администрацийӗ лавккари хаксене эрнесерен сӑнаса тӑнине пӗлтерет. Анчах пурне те мар. Халӑха куллен кирлӗ тавара. Импӗрпе лимон ҫак шутра мар. Апла пулсан вӗсен хакне «ҫӑварлӑхлама» май ҫук.
Сӑмах май каласан, ака уйӑхӗн 3-мӗшӗнче импӗрӗн килограмӗ 1190-1999 тенкӗ тӑнӑ, лимонӑн — 355-372 тенкӗ. Танлаштарма: ака уйӑхӗн 1-мӗшӗнче «Пятерочка» сетӗн лавккисенчен пӗринче 1 килограмм лимона 140 тенкӗпе сутнӑ.
Чӑвашстат лавккасенчи апат-ҫимӗҫ хакӗсене тӗрӗсленӗ. Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, юлашки эрнере республикӑра ҫӗр улми, кишӗр хакланнӑ.
Пуш уйӑхӗн 30-мӗшӗ тӗлне ҫӗр улми – 8,8 процент, купӑста – 4,6 процент, сухан 4,3 процент хакланнӑ. Кӗрпе таврашӗн хакӗ те ӳснӗ. Уйрӑмах – хура тулпа вир. Астӑватӑр пулӗ: нумаях пулмасть ҫынсем хура тула черет тӑрсах туянчӗҫ. Хура тул хакӗ – 4,1 процент, вир 3,5 процент хӑпарнӑ.
Чӑвашстат палӑртнӑ тӑрӑх, ҫавӑн пекех сысна ашӗн, ҫӑмарта, сахӑр, тӑвар, ҫӑнӑх, рис, пан улми хакӗ хӑпарнӑ. Ытти ҫимӗҫ хакӗ е 2 процент хакланнӑ, е унчченхи пекех юлнӑ.
Ӑнӑҫлӑ сипленме е чир-чӗр ересрен сыхланас тесен ҫынсен хӑйӗн сывлӑхӗшӗн тӑрӑшмалла: зарядка тумалла, уҫӑлса ҫӳремелле, эрех-сӑрапа пылак шывсене сахалрах ӗҫмелле тата табак туртма пӑрахмалла, — пӗлтернӗ пӗтӗм тӗнчери сывлӑх сыхлав организацийӗн (ПТССО) пуҫлӑхӗ.
ПТССО тӗп директорӗ Тедрос Гебреисус коронавируса хирӗҫ ӑнӑҫлӑ кӗрешес тӗлӗшпе эрех-сӑра ӗҫме тата пирус туртма пӑрахма, ҫавӑн пекех спортпа туслашма чӗнсе каланӑ. Кун пирки вӑл тӗнчере пандеми сарӑлнине халалласа ирттернӗ брифингра каланӑ.
ПТССО пуҫлӑхӗ ӗнентернӗ тӑрӑх, кунашкал мерӑсем чирлесе ӳкнисене хӑвӑртрах сывалма пулӑшӗҫ.
«Ҫак йывӑр вӑхӑтра хамӑр ӳт-пӳпе психика сывлӑхне ҫирӗплетни питӗ кирлӗ. Ҫакӑ сире малашлӑхра ҫеҫ мар пулӑшӗ, эсир COVID-19 чирлесе ӳкрӗр пулсан та ҫӗнтерме май парӗ. Пӗрремӗшӗнчен, хӑвӑрӑн иммунитет системине йӗркеллӗ ӗҫлеме пулӑшакан тутлӑхлӑ тата сывӑ апат ҫийӗр. Иккӗмӗшӗнчен, эрех-сӑра сахалрах ӗҫӗр тата пылак шӗвексенчен пӑрӑнӑр», — тенӗ Гебреисус.
Виҫҫӗмӗшӗнчен, ПТССО пуҫлӑхӗ шутланӑ тӑрӑх, пирус туртма пӑрахмалла — ку сиенлӗ йӑла «COVID-19 ернӗ хыҫҫӑн ытти чир-чӗрсене аталантарма пултарать».
Ҫак кунсенче коронавирус пирки ӳркенмен ҫын кӑна калаҫмасть пулӗ. Теприсем, хытах шикленсе ӳкнисем, канӑҫа ҫухатнӑ. Ҫавсем чирлесрен ҫеҫ мар, выҫлӑх вӑхӑчӗ ҫитесрен те шикленеҫҫӗ. Сыхланакана Турӑ сыхланине пӗлетпӗр-ха. Анчах шикли шикленнӗ, кӗрӗк пӗркеннӗ тенине те асра тытмалла. Канӑҫсӑрланса кам лавккана, кам аптекӑна васкать.
Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев паян «Чӑвашҫӑкӑрпродукчӗ» предприятире пулнӑ. Республика ертӳҫи Инстаграмра пӗлтернӗ тӑрӑх, унта чӗртавар ҫӗнӗ тыр-пул тухӑҫне пуҫтарса кӗртиччен пурӑнмалӑх та ҫитет. Апла пулсан ҫӑнӑх та ҫителӗклӗ пулӗ, кӗрпе-макарон та.
...Пӗр вӑхӑтра, астӑватӑр-и, тӑвар хакланать терӗҫ, тепрехинче — сахӑр песукӗ, хуратул.
«ПроГород» кӑларӑм пӗлтернӗ тӑрӑх халӑх пасарта кӗрпе туянасшӑн хыпӑнать. Ҫавӑн пекех сахӑр илме пынисем те сахал мар.
«ПроГорода» вырнаҫтарма панӑ видео авторӗ Хевеш пасарӗнче кӗрпе таврашне хӗвӗшсех туянннине виҫҫӗмӗш кун сӑнать. Хӑшӗ-пӗри тавара михӗпех илет.
Коронавирус сарӑлса пынӑҫемӗн халӑх апат-ҫимӗҫ хатӗрлеме пуҫланӑ. Кунашкал лару-тӑрӑва пасарсенче кӑна мар, апат-ҫимӗҫ сутакан лавккисенче те кураҫҫӗ.
Чӑваш Енре ял хуҫалӑхӗнче туса илекен апат ҫимӗҫ ҫителӗклӗ, хаксем ӳссе кайман. Ҫапла ӗнентерет короновирус сарӑлассине хирӗҫ ӗҫлекен оперативлӑ штабра йӗркеленӗ ведомствӑсем хушшинчи ӗҫлӗ ушкӑн.
Чӑваш Ен Ял хуҫалӑх министерстви пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗ тӗлӗнчи хаксене тишкернӗ. Хаксене кунсерен, ял хуҫалӑх чӗр таварӗпе апат-ҫимӗҫ саппасне эрнесерен тишкернине пӗлтернӗ.
Пуш уйӑхӗн 10-мӗшӗнчипе танлаштарсан пуш уйӑхӗн 16-мӗшӗнче хӑш-пӗр апат-ҫимӗҫ кӑштах хакланнӑ: сахар хакӗ ӳснӗ, 1,7 процент, турӑх — 1,1%, ҫӗрулми — 1,0%, помидор — 1,4%, виноград — 1,8%. Сысна ашӗ 1,0%, чӑх какайӗ 1,2%, тӗтӗмленӗ пулӑ 1,0%, хӑяр 3,5%, пылак пӑрӑҫ 1,7%, мандарин 1,1% йӳнелнӗ.
Ҫав вӑхӑтрах халӑхра лавккасенче апат-ҫимӗҫ пулмӗ тесе шикленекенсем те пур.
Раҫҫейри макарон туса кӑларакан «Макфа» компани Шупашкарти компанирен 10 миллион тенкӗ шыраса илесшӗн. «Коммерсантъ» пӗлтернӗ тӑрӑх, пысӑк производитель пирӗн патри компание пӗр пекрех тавар паллипе усӑ курнӑшӑн суда панӑ.
Шупашкарти компани «Вакма» ятлӑ. Вӑл ҫак ятпах макарон туса кӑларать. Ячӗ «Макфа» пекрех. Ҫитменнине, хутаҫӗ те «Макфӑнни» пек симӗс тӗслӗ.
Ҫакӑншӑн Мускаври компани Шупашкарти фирмӑна ку ятпа макарон кӑларттарма чарасшӑн. Вӗсем палӑртнӑ тӑрӑх, ку автор правине пӑсни. Суд ларӑвӗ кӗҫех, пуш уйӑхӗн 5-мӗшӗнче, иртмелле.
Чӑваш кӗнеке издательствинче «Традиционная и современная чувашская кухня. Чӑваш апат-ҫимӗҫӗ» ятпа ҫӗнӗ кӗнеке пичетленнӗ.
Кӗнеке издательствинче пӗлтернӗ тӑрӑх, чӑваш ҫӗр ӗҫӗпе аппаланса пурӑннине кура унӑн апат-ҫимӗҫӗ те ҫавӑнпа ҫыхӑннӑ. Нумай ҫимӗҫе тӑван халӑхӑмӑр ӳсен-тӑрантан хатӗрленӗ. Чӑваш сунара ҫӳренӗ, пулӑ тытнӑ, хурт-хӑмӑр ӗрчетнӗ.
Кӗнекере ҫыртмаллипе салат, яшка, аш-пӑшран тата пулӑран хатӗрленӗ апат-ҫимӗҫ, сӗт-ҫупа тӑпӑрчӑран хатӗрлекен апат рецепчӗсемпе паллашма пулать.
«Елчӗкле ӑшаланӑ хур», «Ҫӗнӗ хӑта салачӗ», салат «Салампи» салат, сысна ашӗпе тата ҫӗр улмипе тунӑ хуплу хатӗрлессин вӑрттӑнлӑхсемпе те паллашма та кӑсӑклӑ. Кӗнекене ытти регионти апат-ҫимӗҫ рецепчӗсене те кӗртнӗ.
-0.7 °C