Саха конгресӗ Раҫҫей Федерацийӗн Президенчӗ патне Заявленипе тухнӑ — Конституцин 68-мӗш статйине кӗртме палӑртнӑ улшӑнусемпе килӗшменни пирки пӗлтернӗ.
Аса илтеретпӗр, нумай пулмасть ҫӗршыв президенчӗ Конституцин 68-мӗш статйин 1-мӗш пунктне ҫапларах ҫырса хума сӗннӗ:
«Государственным языком РФ на всей ее территории является русский язык, как язык государствообразующего народа, входящего в многонациональный союз равноправных народов РФ» (чӑвашла: РФ патшалӑх чӗлхи пӗтӗм унӑн лаптӑкӗнче РФ пӗртан праваллӑ халӑхсен нумай нациллӗ пӗрлӗхне кӗрекен патшалӑха йӗркелекен халӑхӑн пек шутланакан вырӑс чӗлхи пулса тӑрать).
Якутсен шухӑшӗпе кунашкал ҫырни Раҫҫей Федерацийӗнчи халӑхсене уйӑрса хурӗ: пӗри тӗп халӑх пек шутланӗ, теприсем вара иккӗмӗшлисем пулса тарӗҫ. Саха конгресӗ шутлана тӑрӑх кунашкал пайланине хӑрушӑ та яваплӑхсӑр социаллӑ эксперимент пек ҫеҫ хаклама пулать. Ҫавна май вӗсем ку улшӑнусене пӑрахӑҫлама, тавлашуллӑ пункта малтанхи пекех хӑварма ыйтнӑ.
Конституцине улшӑнусем кӗртнине йышӑннипе килӗшменнине халӑхран сасӑлав урлӑ ака уйӑхӗн 22-мӗшӗнче ыйтса палӑртӗҫ.
Кӗтернепурта (Екатеринбургра) Шӗкӗр йӗрӗхне тупнӑранпа 130 ҫул ҫитнине паллӑ тӑвӗҫ. Ҫакӑн пирки паллӑ объект упранакан вырӑнта, Свердловск облаҫӗн таврапӗлӳ музейӗнче пӗлтернӗ.
Уява палӑртнӑ май музей ӗҫченӗсем «Шӗкӗр пуянлӑхӗ» экспозицинче тӳлевсӗр экскурсисемпе ирттерме шутлаҫҫӗ, сӑмах май унта йӗрӗхсӗр пуҫне ытти археологи япалисем те вырнаҫнӑ. Экскурсисем 2020 ҫулхи нарӑсӑн 5-мӗшпе 8-мӗшсенче иртӗҫ.
Ҫак паллӑ йӗрӗхе Шӗкӗр торфлӑ шурлӑхӗнче 1890 ҫулта тупнӑ. 2014 ҫулта тӗнче шайӗнчи тӗпчевсем йӗрӗхӗн ӳсӗмне — вӑл 11 пин ҫулта пулнине — ҫирӗплетсе панӑ. Йӗрӗхе пирӗн эрӑчченхи IX пинҫуллӑхра, мезолит тапхӑрӗнче, лиҫван йывҫҫинчен тунӑ. Ӑна антропоморф кӗлеткине евӗрлесе хатӗрленӗ, вӑл темиҫе пайран тӑрать. Йӗрӗх кӳлепин кашни енне те геометри эрешӗсемпе илемлетнӗ. Эрешленисӗр пуҫне сарлака лаптӑксенче сӑнсем касса кӑларнӑ.
Шӗкӗр йӗрӗхӗ чи авалхи йывӑҫ скульптури шутланать.
РФ Правительстви юлса аталакан 10 региона укҫа-тенкӗ уйӑрма палӑртнӑ. Кун пек регионсен йышне Чӑваш Ен те кӗнӗ. РФ Правительстви социаллӑ экономика кӑтартӑвӗсемпе кая юлса пыракан субъектсем валли икӗ тапхӑрпа 100 млрд тенкӗ уйӑрӗ.
Регионсене кӗҫех 50 млрд тенкӗ пайласа памалла. Кун пирки Марат Хуснуллин премьер-министр пӗлтернӗ. «Халӗ эпир ҫав регионсенчен программа ыйтса янӑ: ку укҫа ӑҫта тӑкакланать, проектпа смета джокументацийӗ пур-и? Вӑл е ку программӑна хӑҫан пурнӑҫлама палӑртнӑ?»
Хальлӗхе кашни региона миҫешер тенкӗ лекесси паллӑ мар. Аса илтерер: пӗлтӗр ҫӗртме уйӑхӗнче кая юлса аталанакан регионсен йышне ҫаксене кӗртнӗ: Алтай, Тува, Карели республикисем, Курган облаҫӗ, Мари Эл, Алтай крайӗ, Псков облаҫӗ, Калмӑк Республики тата Чӑваш Ен.
Кӑҫал кӑрлач уйӑхӗн варринче Шупашкарти пӗр каҫхи клубра ӳкернӗ видео тӗнче тетелӗнче сарӑлнӑ, унта ӳкерӗннӗ хӗр тӗнчипех «чапа» тухнӑ.
Видеона курсан ҫакӑ паллӑ: малтан 18 ҫулти хӗр бар стойки патӗнче ташлать, унтан барменсем хушнӑ «намӑс» ӗҫсене пурнӑҫлать. Хӗр юлашкинчен тумсӑрах тӑрса юлать.
Ку пӑтӑрмаха кӗҫех «Россия 1» телеканалпа пыракан «Андрей Малахов. Прямой эфир» кӑларӑмра сӳтсе явӗҫ. Телеканал ҫак пулӑма тишкернӗ, каҫхи клубсенче мӗн пулса иртнине тӑрӑ шыв ҫине кӑларнӑ.
Кӑларӑма видеон тӗп сӑнарӗ, 18 ҫулти хӗр, хутшӑнӗ, чӑннипе мӗн пулса иртни пирки каласа кӑтартӗ. Вӑл шухӑшланӑ тӑрӑх, сӗткене усӑ курма юраман япала ярса панӑ, ҫавна май вӑл нимӗн те астумасть.
Кӑларӑм паян каҫхине эфира тухӗ.
Никита Тӗнче мӗнле пурӑнать унта? Никита тата унӑн ҫемйи пирки Инстаграмри страницинчи хыпарсенчен пӗлме пулать.
Аса илтерер: чӳк уйӑхӗнче Тӗнчесем пӗчӗк хӗрӗпе Айӑпа АПШна вӗҫнӗ. Вӗсем унта Нью-Йорк хули хӗрринче пӳлӗм тара илнӗ, Никита апат-ҫимӗҫ киле илсе ҫитерекен службӑра ӗҫленӗ.
Кун хыҫҫӑн Тӗнчесем страницинче хӑйсем пирки хыпарсем лартман. Кӑрлачӑн 25-мӗшӗнче ҫеҫ хыпар тупӑннӑ: Тӗнчесем аэропортра. Хальхинче вӗсем ӑҫталла вӗҫеҫҫӗ? Пӗлтермен. Хуравне страницӑна пӑхса тӑракансене тупма сӗнеҫҫӗ.
Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитнӗ май Раҫҫей чукунҫулӗ акци пуҫарнӑ. Кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа ҫулталӑк вӗҫлениччен Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсемпе сусӑрӗсем пуйӑссемпе тӳлевсӗрех ҫӳреме пултарӗҫ.
Ветерансен купере те, «люксра» та вырнаҫма май пур. Компанин пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, вӗсен хӑть те миҫе хутчен ҫула тӳлевсӗрех тухма юрать. Ку кӑна мар, ватӑскерсене илсе ҫӳрекен пӗр ҫын билетшӑн укҫа тӳлемӗ.
Сӑмах май, хулаҫум пуйӑсӗсенче те ку акципе усӑ курма пулать.
Нумаях пулмасть, кӑрлач уйӑхӗн 18-мӗшӗнче, РФ президенчӗ Владимир Путин Питӗрте Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсемпе тата патриотлӑх пӗрлешӗвӗсен элчисемпе тӗл пулнӑ. Владимир Владимирович унта Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитнӗ май ветерансене 75 пин тенкӗ парассине пӗлтернӗ.
Сӑмах май, ытти ҫул уяв умӗн ветерансене 10 пин тенкӗ панӑ, тыл ӗҫченӗсене – 5 пин тенкӗ.
«Пӗлетӗр-и: паян кунта килнӗ чухне кун пирки шутларӑм, пуҫа ансат шухӑш килчӗ. Мӗн пирки вӑл? Ҫӗнтерӳ пулнӑранпа 75 ҫул ҫитет, ҫавӑнпа эпир ку хисеппе ҫыхӑннӑ пулӑшу парӑпӑр: Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫин ветеранӗсене тата ҫак категорипе танлаштарнисене 75-шер пин тенкӗ парӑпӑр, тыл ӗҫченӗсене – 50 пин тенкӗ», - тенӗ Владимир Путин.
Чӑваш Енре пурӑнакан каччӑ Раҫҫей эстрадинчи паллӑ артистран Николай Басковран «айфон» тивӗҫнӗ.
Ку акӑ мӗнлерех пулса иртнӗ: Николай Басков Ҫӗнӗ ҫул умӗн конкурс ирттернӗ. Унта хутшӑнакансен хӑйсен кушакӗпе видео ӳкерӗнмелле пулнӑ (кушак пулӑран е какайран хатӗрленӗ апата суйлани пирки).
Ҫӗнӗ Шупашкарта пурӑнакан Роман Павлов хӑйӗн Грю ятлӑ кушакӗпе хӑйне евӗр видео ӳкернӗ те «Инстаграма» вырнаҫтарнӑ. Николай Басков ҫак ролике пысӑк хак панӑ, Романа «айфон» туянмашкӑн 100 пин тенке яхӑн ярса панӑ.
Палӑртмалла: ҫӳнтерӳҫӗсен йышӗнче Раҫҫейри тепӗр икӗ ҫын пулнӑ.
Ҫак кунсенче «Что? Где? Когда?» телекӑларӑмӑн финалӗ иртнӗ. «Телекуравҫӑсем знатоксене хирӗҫ. 6 очко таран вылятпӑр», - пӗлтернӗ телеертӳҫӗ.
Шупашкарта пурӑнакан арҫыннӑн ыйтӑвне вуласа панӑ. «Сире хирӗҫ техника документацийӗн разработчикӗ, Шупашкарти Алексей Оганесян вылять», - ҫапла каланӑ телеертӳҫӗ.
Ҫав вӑхӑтра Алексей ӗҫре пулнӑ, кӑнтӑр апачӗ ҫитнӗ. Вӑл вӑййа чӗнессе кӗтмен те. «Чи малтанах ӗҫрен яччӗр тесе кун пирки пуҫлӑха пӗлтертӗм», - каласа кӑтартнӑ Алексей.
Алексейӑн ыйтӑвне знатоксем хуравлайман. Ҫапла майпа пирӗн ентеш ҫур миллион тенкӗ выляса илнӗ.
Кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен эрех каллех хакланать. РФ Финанс министерстви алкоголӗн чи пӗчӗк хакне кӑтартни пирки калакан хушӑва пичетленӗ.
Ҫитес ҫултан ҫур литр эрехшӗн сахалтан та 230 тенкӗ кӑларса хума тивӗ (халь чи йӳнни – 215 тенкӗ). Чи йӳнӗ коньяк 433 тенкӗ пулӗ (халӗ 388 тенкӗ).
Бренди тата ытти продукцин чи йӳнӗ хакӗ 2020 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен 315 тенкӗпе танлашӗ. Халӗ ку хак – 307 тенкӗ.
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (23.11.2024 03:00) тӗтреллӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 758 - 760 мм, -1 - 1 градус сивӗ пулӗ, ҫил 2-4 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвелтухӑҫ енчен вӗрӗ.
| Левитская Лия Сергеевна, чӑваш чӗлхин тӗпчевҫи ҫуралнӑ. | ||
Пулӑм хуш... |