Питӗр хулинчен Владивосток хулине чупса ҫитме палӑртакан чӑваш каччи, Максим Егоров, финиша ҫывхарать. Инҫет Хӗвелтухӑҫӗнчи ҫав хулана кайма тухнӑ каччӑ Приморье крайне ҫитнӗ. Апла пулсан Владивостока ҫитме тепӗр 550 километр юлать.
Аса илтерер: Элӗк районӗнчи Татмӑшра ҫуралнӑ, Питӗрте аэродромсемпе вертодромсене ҫутӑпа тивӗҫтерес енӗпе ӗҫлекен организацире инженерта тӑрӑшакан каччӑ инҫе ҫула пӗлтӗрхи кӑрлачӑн 26-мӗшӗнче тухнӑччӗ. Вӑл пӗлтӗрхи утӑ уйӑхӗн пуҫламӑшӗ тӗлне Владивостока чупса ҫитме, унтан Токиори Олимпиадӑна ӗлкӗрме ӗмӗтленнӗччӗ. Эпир шухӑшланӑ пек пур чухне те пулса пымасть те, кӑшӑлвирус самани ӑна хытах кансӗрленӗ.
Владивостока каччӑ икӗ эрнере ҫитме пултарӗ. Анчах ӑна чӗркуҫҫи ыраткалани кӑштах кансӗрлет. Сӑмах май каласан, пӗлтӗрхи чӳк уйӑхӗнче вӑл Байкал тӑрӑхӗнчен Чӑваш Ене килсе кайнӑ, кунта на пӗлӗшӗсем туя чӗннӗ. Максим ҫулта-йӗрте хайне пулӑшакансене тата хӑй ӗҫленӗ организацие тав тӑвать. Вӑл унтах шутланать, анчах административлӑ отпускра.
Питӗрти чӑвашсем хӑйсен тӑрӑхӗнчи хастар ҫын, вырӑнти Ваттисен Канашӗн ертӳҫи, таврапӗлӳҫӗ, журналист, ҫар наукисен кандидачӗ Виталий Золотов пурнӑҫран уйрӑлса кайни ҫинчен «Контактра» халӑх ушкӑнӗнчи хӑйсен страницинче пуш уйӑхӗн 27-мӗшӗнче хыпарланӑ. Виталий Арсентьевич 87 ҫула кайнӑ.
Йӑхташӑмӑр 1934 ҫулхи ака уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Элӗк районӗнчи Синер ялӗнче ҫуралнӑ. Питӗр хулинчи Тинӗс-Ҫар радиотехника Аслӑ ҫар училищине вӗреннӗ. Тинӗс ҫар флотне вӑл хӑйӗн ӗмӗрӗн тӑватӑ теҫетке ҫулне панӑ. Ҫар офицерӗ Аслӑ Тинӗс-Ҫар радиоэлектроника училищинче доцент пулса та ӗҫленӗ.
Ентешӗмӗр журналистикӑра тата литературӑра та палӑрнӑ. Ӑна Чӑваш Республикин культурӑн тава тивӗҫлӗ ӗҫченӗ хисеплӗ ят панӑ. Юлашки ҫулсенче Виталий Золотов Никита Бичурина ӑсчах тата Петр Егоров архитектор ячӗсене Питӗрте сарассипе нумай ӗҫленӗ.
Паян, пуш уйӑхӗн 25-мӗшӗнче, Раҫҫей халӑх артисчӗ, Чӑваш Республикин халӑх артисчӗ Надежда Алферова юбилейне паллӑ тӑвать. Вӑл 1951 ҫулта Шупашкарта ҫуалнӑ.
Юбилее атистка ыран Чӑваш патшалӑх пукане театрӗн пысӑк залӗнче уявлӗ. Мероприяти 18 сехет те 30 минутра пуҫланӗ.
Надежда Алферова театра 40 ҫул ытла панӑ. Ӑсталӑха вӑл Театр ӳнерӗн Питӗрти патшалӑх академийӗнче хӑнӑхнӑ. Унтан 1986 ҫулта вӗренсе тухнӑ. «Пукане театрӗн актерӗ» специальноҫа алла илнӗскер ҫак ӗҫре чунне парса тӑрӑшать. Надежда Алферовӑна пирӗн республикӑра кӑна мар, Раҫҫейре те пысӑк ӑста тесе сума сӑваҫҫӗ.
Халӗ артистка ҫӳллӗ пуканесен «Надежда» театрӗн режиссерӗ пулса тӑрӑшать. Вӑл – инсценировка ӑсти те. Хӑйӗн пуян опычӗпе усӑ курса ҫамрӑксене те ӗҫе хӑнӑхтарать.
Питӗр хулинчи «Стройлайн» тулли мар яваплӑ общество Шупашкарти Чапаев ячӗллӗ производство пӗрлешӗвне панкрута кӑларма ыйтса Арбитраж судне тавӑҫпа тухнӑ. Ку хыпара арбитраж ӗҫӗсен картотекинче ҫырса хунӑ. Шупашкарти савутран пурӗ 8 миллион тенкӗ шыраса илесшӗн. Заявление пуш уйӑхӗн 22-мӗшӗнче панӑ. Ку хыпара МИХсем хыпарланӑ вӑхӑтра суд тавӑҫа производствӑна йышӑнман.
Ҫав вӑхӑтрах Чапаев ячӗллӗ савут директорӗ Михаил Резников журналистсене пӗлтернӗ тӑрӑх, Питӗрти предприяти умӗнче парӑм ҫук, ӑна тӳлесе татнӑ.
Петӗрти Эрмитажра COVID-19 пандеми вӑхӑтӗнче унта ӗҫлекен 26 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Кун пирки музейӗн «Контактра» официаллӑ ушкӑнӗнче пӗлтерни тӑрӑх, «Питерские заметки» (чӑв. «Питер ҫырӑвӗсем») портал хыпарлать.
2020 ҫулхи пуш уйӑхӗн 17-мӗшӗнчен пуҫласа Эрмитаж 4 уйӑхлӑха ҫынсене йышӑнма чарӑннӑ, онлайн-режимра ӗҫлеме пуҫланӑ.
Ҫак вӑхӑтра, ӗҫ-хӗле кирлӗ таран хӑрушсӑрлатнӑ пулин те, Эрмитажра ӗҫлекен 26 ҫыннӑн — ҫав шутра наука ӗҫченӗсен, музей пӑхаканӗсен, инженерсен, реставраторсен тата хӑрушсӑрлӑх службин ӗҫченӗсен — пурнӑҫӗ татӑлнӑ.
Хальхи вӑхӑтра, ирӗксӗртен чарусем кӗртме тивет пулин те, Эрмитаж алӑкӗсем куракансем валли уҫӑ.
Питӗр хулинчи чӑваш ентешлӗхӗн 95 ҫулхине халалланӑ кӗнекене хӑтлӗҫ.
Мероприяти Чӑваш Ен Наци вулавӑшӗнче «Эпир ӗмӗр пӗрле» (ӑна вырӑсла, «Мы вечно вместе» ятпа пичетленӗ) иртӗ. Кӗнеке авторӗсем – Виталий Золотовпа Валериан Гаврилов.
Хӑтлава чӑваш халӑхӗн историйӗпе, ытти регионти ентешсен пурнӑҫӗпе, ӗҫӗ-хӗлӗпе кӑсӑкланакансене тата хамӑр халӑхӑн мухтавлӑ ывӑл-хӗрӗ ҫинчен пӗлес текенсене чӗнеҫҫӗ.
Кӗнеке хаклавӗ вулавӑшӑн конференци залӗнче, 14.00 сехетре пуҫланӗ.
Шупашкарти Халӑхсен туслӑхӗн ҫуртӗнче декортиавлӑ прикладной ӳнер ӑстин, Чӑваш Енре ҫуралса ӳснӗ, Питӗрте пурӑнакан Наталия Михайлован куравӗ уҫӑлӗ.
Ентешӗмӗр тӗрлет тата чӑваш наци пуканисене ӑсталать. Пултарулӑх вӑрттӑнлӑхӗпе ӑна Мария Симакова (вӑл кӑҫалхи кӑрлач уйӑхӗн 23-мӗшӗнче пурнӑҫран уйрӑлса кайрӗ) хӑнӑхтарнӑ. Пуканесене чӑваш ӑсти папье маше енӗпе те ӑсталать. Унсӑр пуҫне вӑл тӗрлет, пиҫиххи явать.
Курава нарӑс уйӑхӗн 26-мӗшӗнче 15 сехетре савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫӗҫ.
Нарӑс уйӑхӗн 12-мӗшӗнче Шупашкарти Чӑваш тӗррин музейӗнче «Авалхи йӑхсен еткерӗ» курав уҫӑлӗ. Ӑна Чӑваш наци музейне йӗркеленӗренпе 100 ҫул ҫитнине халалланӑ.
Фондри ӗҫсенчен йӗркеленӗ курав чӑвашсен пуян культурипе паллаштарӗ. Унта сайра тӗл пулакан этнографи экспоначӗсем те пулӗҫ. Вӗсене музей ӗҫченӗсемпе культура ӗҫченӗсем тӗрлӗ ҫулта пухса хатӗрленӗ. Пурнӑҫне музей ӗҫне халалланӑ маттурсемпе те паллаштарӗ курав.
Музей коллекцийӗ пирки каласан, вӑл тӗрлӗ экспедици вӑхӑтӗнче пуянланнӑ. 1926-1928 ҫулсенче Питӗрти (ун чухне Ленинградри) Историпе пурлӑх культурин патшалӑх академийӗн экспедицийӗ иртнӗ, 1949-1952 ҫулсенче — СССР Наукӑсан академийӗн Хусанти филиалӗн профессорӗ Н.И. Воробьев ертсе пынипе йӗркеленӗ экспедицийӗ.
Ленинград облаҫӗнчи Туслӑх ҫуртӗнче «Паттӑрлӑх ҫӗрӗ» пӗтӗм акцие хутшӑнакансен мероприятийӗ иртнӗ. Унта Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫи пынӑ вырӑнти вырӑнти гильзӑсене тата унтан илнӗ тӑпрана тултарнӑ хутаҫа савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура панӑ. Ҫав шутра Сӑр тата Хусан хӳтӗлев чиккине чавнӑ вырӑнти ҫӗр те пулнӑ. Хаклӑ япаласем Ҫар туслӑхӗн музейӗнче упранӗҫ.
Тӑпра капсулине пӗлтӗрхи юпа уйӑхӗн 28-мӗшӗнче «Чӗмсӗр чикӗсен строителӗсене…» ас тӑвӑм акцийӗ уҫӑлнӑ чухне панӑ. Капсулӑна «Элара» савутра хатӗрленӗ. Ӑна республика Элтеперӗ Олег Николаев Питӗрти чӑвашсен наципе культура автономийӗн ертӳҫине Валериан Гаврилова панӑ. Халӗ чӑваш тӑпри Питӗрти Туслӑх ҫуртӗнче упранӗ.
«Паттӑрлӑх ҫӗрӗ» акцие пӗлтӗр Питӗрти «Ленинградский доброволец» общество организацийӗ тата Ломоносов районӗнчи десантниксен союзӗ пуҫарнӑ. Тӑпрана ҫӗршывӗпех пуҫтарнӑ. Нарӑс уйӑхӗн 1-мӗшӗ тӗлне акцие Донецк халӑх республики те хутшӑннӑ.
Питӗр хулинчи чӑвашсен наципе культура автономийӗн «Кевер» хореографи ансамблӗ 5 ҫул тултарнӑ.
Ушкӑна асӑннӑ хулари хастар хӗрсемпе каччӑсем пуҫарнӑ. Ансамбль ертӳҫи — Ян Федоров, хореографӗсем — Татьяна Абдуллина (пилӗк ҫул каялла унӑн хушамачӗ Петрова пулнӑ), Надежда Васильева. Ансамбле йӗркеленме тата аталанма Питӗрти чӑвашсен пӗрлӗхӗ те пулӑшнӑ.
«Кевер» хореографи ансамблӗ — пӗтӗм тӗнчери тата ҫӗршыври фестивальсемпе конкурссен лауреачӗ. Вӑл Питӗрти «Октябрьский» пысӑк концерт залӗнче, Раҫҫейри этнографи музейӗнче, Раҫҫейӗн наци вулавӑшӗнче, Питӗрти Национальноҫсен ҫуртӗнче хӑйӗн пултарулӑхӗпе савӑнтарнӑ. Питӗрте тата Ленинград облаҫӗнче иртекен фестивальсене вӗҫӗм хутшӑнать.
Чӳк уйӑхӗн 5-мӗшӗнче хореографи ансамблӗ йӗркеленнӗренпе 5 ҫулхине уявланӑ. Ҫав ятпа ушкӑна Питӗрти Национальноҫсен ҫурчӗн пайташӗ Станислав Зорин, «Юрату» фольклор ансамблӗ, Чӑваш Енри Хӗрарӑмсен союзӗн Питӗрти уйрӑмӗн ертӳҫи Анастасия Бахматова, Чӑваш наци конгресӗн Питӗрти тата Ленинград облаҫӗнчи тулли полномочиллӗ пайташӗ Валериан Гаврилов саламланӑ.
Сӑмах май каласан, ансамбле хальхи вӑхӑтра 10 ҫын ҫӳрет: Ян Федоров Ян, Татьяна Абдуллина,
Екатерина Белошеева, Валентина Матвеева, Ольга Жукова, Светлана Васильева, Раиса Кадеева, Апполинария Долгова, Екатерина Захарова, Екатерина Данилова.
+1.3 °C
