Нарӑсӑн 11-мӗшӗнче Красноармейскинче Чӑваш Республикинчи районсен (хуласен) центрӗсенчи ял тӑрӑхӗсен пуҫлӑхӗсен палатин вырӑна тухса ирттернӗ семинар-канашлӑвӗ пулса иртнӗ. Унӑн теми — «Муниципаллӑ пӗрлешӳре пӗчӗк предпринимательлӗхе аталантарни — ҫынсене ӗҫпе тивӗҫтерме тата ял тӑрӑхӗн бюджечӗн тупӑш пайне ӳстерме май туса пани. Яллӑ вырӑнсенче пӗчӗк предпринимательлӗхе аталантарнӑ ҫӗрте ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗн ӗҫӗ-хӗлӗ». Асӑннӑ мероприятие йӗркелекенӗ — ЧР муниципаллӑ йӗркелӳсен канашӗ (ӗҫ тӑвакан директорӗ С. А. Николаев).
Чи малтанах Трак ене килнӗ хӑнасене район администрацийӗн пуҫлӑхӗ В. Александров йышӑннӑ, кӗскен районпа, паянхи ӗҫ-хӗлпе паллаштарнӑ. Унтан семинар-канашлӑва хутшӑннисем район центрӗнче 2009 ҫулхи юпара уҫӑлнӑ бизнес-инкубатора ҫитсе курнӑ. Ун хыҫҫӑн семинара хутшӑннисем тулли мар яваплӑ «Зубная фея» пӗрлешӳн, Красноармейски ял тӑрӑхӗн ӗҫӗ-хӗлӗпе паллашнӑ. Семинар-канашлу хӑйӗн ӗҫне газ уҫлакансен Заволжски клубӗнче малалла тӑснӑ. Пухӑннисен умӗнче Чӑваш Республикин муниципаллӑ пӗрлешӳсен канашӗн председателӗ, Шӑмӑршӑ район администрацийӗн пуҫлӑхӗ В.
Сивӗ... Сивӗ ҫанталӑк... Сивӗ ҫанталӑк ку ӑшӑ чӳк уйӑхне кӗтмен-ҫитмен пек килсе кӗчӗ, пӗр самантрах хӗл кунӗ тавралӑха хӑй аллине илчӗ. Хӑй ҫинчен асаилтерчӗ. Хӗл ҫитрӗ. Урамра та, календарьпе те. «Урхамахсем тӑраҫ тапӑртатса...» литература ӑмӑртӑвӗн пӗтӗмлетӗвне тума та вӑхӑт ҫитрӗ. Унпа паллашнӑ май вӑл сире кӑшт та пулин ӑшӑтатех тесе шутлатпӑр. Сивӗ хӗл сивви те туйӑнмӗ...
Кӑҫалхи ӑмӑрту епле иртни самай пирӗн кӑмӑла кайрӗ. Малтанхисене вӗренӳ министерстви хутшӑнатчӗ пулсан, кӑҫалхи йӗркелӳҫӗсен шутӗнче вӗсем пулмарӗҫ. Вӗсене те ҫӑмӑлрах пулчӗ пулӗ, пире те ку самай ирӗк пачӗ. Вӗсем пӗлтернине кӗтмесӗр пӗтӗмлетӗве эпир паянах, раштавӑн пӗрремӗш кунӗнчех, пӗлтерме пултаратпӑр! Пурӗ 140 хайлав йышӑнтӑмӑр. Ытларах та ярса пачӗҫ ӗнтӗ, анчах та хӑшӗ-пӗрине, ӑмӑрту йӗрки-шывӗпе килӗшӳсӗр пулнӑран, йышӑнма май пулмарӗ. Чылайӑшӗ эпир фантастика конкурсне ирттерни ҫинчен манса кайнӑ пулас — пӗр чӗптӗм те пулин тупма май ҫуккӑччӗ. Эпир вӗсене йышӑнтӑмӑр, анчах та хайлавӗ темле чаплӑ пулсан та вырӑн памарӑмӑр.
Ҫамрӑк пулин те вӑл Красноармейски районӗнче, Чӑваш Енре чыс-хисеп ҫӗнсе илме ӗлкӗрнӗ. Ун пирки виҫӗм ҫул Мускавра кӑларакан «Труд» (чӑв. «Ӗҫ») хаҫатра та ҫырса кӑтартнӑччӗ. Сӑмах кунта тулли мар яваплӑ «Таябинка» пӗрлешӳри (Красноармейскинче тӗпленнӗ) Олег Васильев механизатор пирки пырать. Олег Юрьевич нумай ҫул ӗнтӗ ҫуракипе вырмана хутшӑнать, ҫитӗнӳпе палӑрать. Кӑҫал та ҫаплах пулчӗ. «Уй-хир карапӗн капитанӗ» хӑйне шанса панӑ (1218 КЗС) комбайнпа 7085 центнер тырӑ вырса ҫапса районти комбайнерсен ӑмӑртӑвӗнче мала тухрӗ. Ял хуҫалӑхӗпе тирпейлекен промышленность ӗҫченӗсен кунне халалланӑ уявра ӑна «Вырма-2010» хӗрлӗ хӑюпа, хаклӑ парнепе тата ЧР Ял хуҫалӑх министерствин Хисеп грамотипе чысларӗҫ.
Трак енти музыка обществи халь хӑй тӗллӗн вӗреннӗ 18 кӗвӗҫе пӗрлештерет, вӗсем пурте пултарулӑх лаҫҫинче тӳпе хываҫҫӗ, ҫӗнӗ юрӑсем ҫыраҫҫӗ.
Красноармейски районӗн музыка обществин правленийӗн председателӗнче районти ачасемпе ҫамрӑксен ӳнер шкулӗн директорӗ Николай Никоноров ӗҫлет.
Юпан 12-мӗшӗнче, ытларикун, малтан палӑртнӑ пекех районти халӑх пултарулӑх ҫуртӗнче музыка обществин ларӑвӗ иртнӗ. Унта виҫӗ ыйту пӑхса тухнӑ.
Композиторсем умӗнче малтанах правлени председателӗ Н.Никоноров тухса калаҫнӑ, кӑҫал чӳк, раштав уйӑхӗсенче пурнӑҫламалли ӗҫ-хӗлпе паллаштарнӑ. Акӑ чӳк уйӑхӗнче районти ачасемпе ҫамрӑксен ӳнер шкулӗнче юрӑ-кӗвӗ ҫыракансене нотӑсене компьютерпа ҫырма хӑнӑхтармалли занятисене йӗркелеҫҫӗ. Раштав уйӑхӗнче вара Алманчри вӑтам шкулта ҫамрӑк юрӑҫсен фестивалӗ пулать. Ку тӑрӑхра хӑй тӗллӗн вӗреннӗ Олег Димитриев композитор ҫуралса ӳснӗ.
Ларура Кӑлавара ҫуралнӑ, Красноармейскинче пурӑннӑ хӑй тӗллӗн вӗреннӗ композитор Наум Григорьев ҫуралнӑранпа 85 ҫул тултарнӑ май, унӑн пурнӑҫӗпе ӗҫӗ-хӗлӗ ҫинчен районти Н.
Чӑваш Республикин Вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерствин ҫӗнӗ вӗренӳ технологийӗсен центрӗнче Вӗрентекен ҫулталӑкне халалласа «Информаципе коммуникаци технологийӗсем — вӗрентекенсен ӑсталӑхӗпе пултарулӑхне аталантармалли майсенчен пӗри» ӑмӑртӑвӑн 2 (куҫӑм) турӗ вӗҫленнӗ. Унта пурӗ республикӑри 25 муниципалитетран 116 вӗрентекен хутшӑннӑ, вӗсенчен 61 вӗрентекен мала тухнӑ.
Иккӗмӗш турта ҫӗнтернисем хушшинче Красноармейски районӗн педагогӗ те пур. Вӑл — Красноармейски 2-мӗш шкулӗнче чӑваш чӗлхи вӗрентекенӗ Михайлов Виталий Михайлович. Учитель «Предметпа класс тулашӗнче ИКТ-па усӑ курса мероприяти ирттересси» проект хатӗрлесе тӑратнӑ. Жюри членӗсем унӑн ӗҫне пӗрремӗш вырӑн парса хакланӑ.
Саламлатпӑр!
Нумай пулмасть Красноармейски район центрӗнчи Халӑх пултарулӑх ҫурчӗн вулав пӳлӗмӗнче Нестер Янкас ячӗллӗ пӗрлӗх правленийӗн черетлӗ ларӑвӗ иртрӗ. Пӗрлӗх правленийӗн председателӗ Г.Л.Ефимов ҫуллахи тапхӑрта туса ирттернӗ ӗҫсем ҫинче чарӑнса тӑчӗ, пӗрлӗх умӗнче ҫитес вӑхӑтра кун йӗркинче тӑракан тӗллевсене палӑртрӗ. Ҫитес тапхӑрта пурнӑҫа кӗртмелли ӗҫ планне ҫирӗплетес ыйтупа юрӑ-кӗвӗ секцийӗн ертӳҫи Никоноров Н.М., правлени председателӗн ҫумӗ Ершов Н.Г., ӳнер искусствисен секцийӗн ертӳҫи Серафимов В.С. тата краеведени секцийӗн ертӳҫи Константинов В.З. тухса калаҫнӑ. Правлени членӗсем ҫитес вӑхӑтра ирттермелли мероприятисен шутне хӑй тӗллӗн вӗреннӗ И.Р.Степанов композиторӑн (Кушкӑ ялӗ) юрӑ кӗнекине презентацилессипе, хӑй тӗллӗн вӗреннӗ Н.Г.Григорьев композиторӑн (Красноармейски ялӗ) 85 ҫулхи юбилейне паллӑ тӑвассипе, Вархуш Эншей поэтӑн (Еншик Чуллӑ ялӗ) 90 ҫулхи юбилейне паллӑ тӑвассипе тата М.
Кӗнекен тулли ячӗ — «Телей ҫӑлтӑрӗ — гимнази директорӗ». Автор унта Трак чӑваш-нимӗҫ гимнази директорӗн Г.И.Юлмасовӑн ӗҫӗ-хӗлне, 55 ҫулхи кун-ҫулне, ҫемйин аталанӑвне тата унӑн пурнӑҫри ҫитӗнӗвӗсене ҫутатса панӑ. Кӗнеке 50 экземплярпа «Ҫӗнӗ вӑхӑт» типографире пичетленсе тухнӑ. Калӑпӑшӗ — 24 страница.
Кӗнеке ум сӑмахне автор хӑех ҫырнӑ. Унта ҫапла каланӑ:
«Тӗкӗр ҫине пӑхатӑп та, ниепле майпа та хама икӗ «пиллӗклӗ» хӗрарӑм тесе калама пултараймастӑп. Йӑлтӑртатакан кӑвак куҫ, ӗҫ шухӑшлӑ сӑн-пит, пурнӑҫ йӗрӗсем вуҫех те ҫук. Таҫти никам пурӑнман утравра пурӑнатӑп тейӗн.
Тӗкӗр ҫине пӑхатӑп та, хама телейсӗр теес килмест. Юратнӑ мӑшӑр тaтa икӗ улӑп ывӑл пур. Вӗсене эпӗ юрататӑп. Вӗсем те мана алӑра йӑтса ҫӳреҫҫӗ.
Тӗкӗр ҫине пӑхатӑп та миме витӗр шкул ҫуртне куратӑп. Таса тa ҫутӑ классем, тӗлӗнмелле пултаруллӑ ӗҫтешсем, нумай-нумай ҫунатлӑ ачасем...»
Красноармейски район энциклопеди кӗнекинчен (автор ӑнлантарӑвӗпе): «Юлмасова Галина Илларионовна ҫурла уйӑхӗн 19-мӗшӗнче ҫуралнӑ. 2010 ҫулта 55 ҫул тултарать. Янкас шкулне 1970 ҫулта вӗренсе пӗтернӗ хыҫҫӑн 1972 ҫулта вӑтам пӗлӳ пӗтерни ҫинчен Красноармейски шкулӗнче аттестат илет.
«Трак Ен» сайтра (вӑл Красноармейски районӗн официаллӑ сайчӗн чӑвашла варианчӗ шутланать) нумай пулмасть ҫакӑн пек ыйту кӑларчӗҫ: Трак ялӗн чӑн-чӑн ятне каялла тавӑрмалла-и?
Хальхи ята 1940 ҫулхи ҫурлан 16-мӗшӗнче панӑ. Чӑваш Республикин Аслӑ Канашӗн Президиумӗ Трак районне Красноармейски ятпа ылмаштарма Хушу йышӑннӑ, унпа килӗшӳллӗн Малти Трак ял ятне Красноармейски (Хӗрлӗ Ҫар) ҫӗнӗ ят панӑ. Кунсӑр пуҫне Вӑта Трак ялне Липовка (Ҫӑкалӑх), Кайри Трак ялне Васнар теме йышӑннӑ.
Пӗрисем каланӑ тӑрӑх, ял ячӗ «трактир» (эрех-сӑра ӗҫмелли хупах) сӑмахпа ҫыхӑннӑ теҫҫӗ. Ку версие нимӗнле чӑнлавпа та ҫирӗплетме ҫук. Ку шухӑша Красноармейски ят памашкӑн коммунистсен идеологӗсем шутласа кӑларни паллӑ. Теприсем ку ял Трак ятлӑ ҫын ҫемйинчен пуҫланса кайнӑ имӗш (кун пек халап чӑн та пур). Виҫҫӗмӗшсем каланӑ тӑрӑх, трак тени ӗҫсе-супса ҫапкаланса ҫӳрекен ҫынна пӗлтерет тени те пур. Юлашки верси те коммунистсен идеологине ҫирӗплетме кӑна кирлӗ пулнӑ пек туйӑнать.
Чӑваш Республикин вӗренӳ тата ҫамрӑксен политикин министерстви вӗрентекен ҫулталӑкне халалласа тата ятарлӑ конкурс ирттерсе республикӑри чи лайӑх шкулсемпе чи лайӑх вӗрентекенсене палӑртнӑ. Чи лайӑх шкул ятне пӗтӗмпе 25 шкул тивӗҫнӗ, вӗсен шутӗнче «Паянхи куна тивӗҫтерекен тытӑмлӑ шкул» номинацире Трак чӑваш-нимӗҫ гимназийӗ ҫӗнтерӳҫӗ пулса тӑнӑ. Чи лайӑх вӗрентекенсене палӑртакан конкурсра пӗтӗмпе 404 учитель тупӑшнӑ, вӗсенчен 200-шӗ ҫӗнтерӳҫӗ ятне ҫӗнсе илнӗ. Республикӑри чи лайӑх вӗрентекенсен шутӗнче Кроасноармейски районӗнчи шкулсенче тӑрӑшакан учительсем те пур. Вӗсем — «Красноармейски иккӗмӗш вӑтам шкулӗ» муниципалитетӑн пӗтӗмӗшле вӗренӳ учрежденийӗнче чӑваш чӗлхипе литератури вӗрентекенсем Зинаида Петровнӑпа Виталий Михайлович Михайловсем. Конкурс йӗркипе килӗшӳллӗн вӗсем вӗрентекен кунӗ тӗлне Чӑваш Республикин Президенчӗн премине илме тивӗҫ пулӗҫ.
Саламлатпӑр!
Ҫӗртмен 12-мӗшӗнче Красноармейски вӑрманӗ ҫумӗнчи «Факел» стадионӑн ҫеремӗ ҫинче йӑлана кӗнӗ уяв, Акатуй, иртрӗ. Ӑна Аслӑ Ҫӗнтерӳ тунӑранпа 65 ҫул тата Красноармейски районӗ йӗркеленнӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалларӗҫ.
Ирхине районӑн кӗтнӗ хӑнисем тата район администрацийӗн пуҫлӑхӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Н.И.Антонов вӑрҫӑра ҫапӑҫса пуҫне хунӑ салтаксене чысласа лартнӑ палӑк умне чӗрӗ чечексем хучӗҫ.
9 сехетре Раҫҫей журналисчӗсен пӗрлӗхӗн членӗ Виктор Данилов районӑн ҫулталӑк хушшинчи ҫитӗнӗвӗсемпе ӗҫ паттӑрӗсем ҫинчен хатӗрленӗ радиорепортаж янӑрарӗ. Кӗҫех районти ал ӑстисен выставки, ял тӑрӑхӗсен пултарулӑх площадкисем ӗҫлеме пуҫларӗҫ.
11 сехетре савӑнӑҫлӑ уяв пуҫланчӗ. Ӑна сӑмах каласа район администрацийӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫласа пыракан Н.И.Антонов уҫрӗ. Вӑл юлашки вӑхӑтра ҫӗнсе илнӗ район ҫитӗнӗвӗсем ҫинче чарӑнса тӑчӗ, пурне те уяв ячӗпе ырлӑх-сывлӑх, телей, ҫитӗнӳ, ӑнӑҫу сунчӗ.
Уява пухӑннисем театрализациленӗ композиципе пултарулӑх ушкӑнӗсен концертне пӑхса савӑнчӗҫ.
+9.3 °C