Пӑтӑрмахсем
![]() Юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче 18 сехет те 40 минутра Шупашкарта 13 ҫулти хӗрачана машина ҫапса кайнӑ. Шел те, шкул ачи вилмеллех аманнӑ. Ку Ленин Комсомолӗн тата Гастелло урамӗсем хӗресленнӗ вырӑнта пулнӑ. Ҫамрӑксен ушкӑнӗ «зебра» патӗнче ҫул урлӑ каҫнӑ, сфетофор унта ҫук. Пурте каҫса ӗлкӗрнӗ, 13-ри хӗрача вара ҫул тепӗр енне чупса ҫитеймен. Ӑна «Яндекс. Такси» водителӗ ҫапса кайнӑ. ҪҪХПИ пӗлтернӗ тӑрӑх, водитель – 22 ҫулти каччӑ, авари вӑхӑтӗнче урӑ пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Сергей Фомичев Чӑваш Енӗн Транспорт тата ҫул-йӗр хуҫалӑхӗн «Чӑвашавтотранс» патшалӑхӑн хысна предприятийӗн ертӳҫине ӗнер ӗҫсӗр хӑварнӑ. Ҫак должноҫе Сергей Фомичев пурнӑҫланӑччӗ. Аса илтерер, ЧР Арбитраж сучӗ иртнӗ уйӑхра предприятие панкрута кӑларма йышӑннӑччӗ. Конкурс управляющийӗ пулма Юрий Парамонова ҫирӗплетнӗ. Сергей Фомичева ӗҫрен кӑларасси ҫинчен калакан Чӑваш Енӗн премьер-министрӗ Иван Моторин ӗнер, юпа уйӑхӗн 8-мӗшӗнче, алӑ пуснӑ. Ӗҫлӗ хута ЧР влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче пичетленӗ. Кӑҫалхи ака уйӑхӗн 25-мӗшӗнче Сергей Фомичева должноҫран кӑларнӑччӗ. Ҫак хушӑва ЧР премьер-министрӗ Иван Моторин алӑ пусса ҫирӗплетнӗччӗ. Тепӗр кунхине, акан 26-мӗшӗнче, Сергей Фомичев каллех «Чӑвашавтотранс» ертӳҫи пулса тӑнӑччӗ. Иван Моторин каллех хушу алӑ пуснӑччӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Персона
![]() Паян Атнер Хусанкай филолог, литература критикӗ, публицист 70 ҫул тултарнине эпир пӗлтернӗччӗ. Хисеплӗ ҫынна хисеп туса Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗн Геннадий Айхи залӗнче «Геннадий Айги тата Атнер Хузангай» пӗчӗк курав уҫӑлнӑ. Вулавӑшра пӗлтернӗ тӑрӑх, Атнер Петровичпа Чӑваш халӑх поэчӗ Геннадий Айхи питӗ туслӑ пулнӑ. Вӗсене чӑваш чӗлхине, чӑваш, вырӑс, тӗнче поэзийӗпе культурине юратни питех те ҫывӑхлатнӑ. Ӑслӑ-тӑнлӑ икӗ ҫын 1970 ҫулхи ҫулла Мускаври В. Маяковский музейӗнче паллашнӑ. Ун хыҫҫӑн тӗлпулусемпе уйрӑлусем, аякри тата инҫетри калаҫусем пӗрре кӑна мар пулнӑ. Ҫирӗп туслӑх никӗсӗнче — Петӗр Хусанкай, Атнер Петровичӑн ашшӗ, Геннадий Лисинӑн (ун чух вӑл Айхи хушма ятпа ҫӳремен) хреснашшӗ пулни те. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() 1996 ҫулта ҫуралнӑ Владимир Губанов пӗлӗшӗ патне пулла кайса ҫухалнине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, вӑл юпа уйӑхӗн 5-мӗшӗнче килтен вӑл 12 сехетре тухса кайнӑ. Ҫамрӑка юлашки хут Мӑн Ҫавал хӗрринче курнӑ. Ҫывӑх ҫынни киле килментен унӑн тӑванӗсем сисчӗвленсе ӳкнӗ. Унӑн телефонӗ те сас паман. Шикленнипе йӗрке хуралҫисене систернӗ. Чӑваш Енӗн Шалти ӗҫсен министерствин специалисчӗсем шырав ӗҫне пуҫӑннӑ. 170 сантиметр ҫӳллӗш, куҫӗ кӑвак, ҫутӑ ҫӳҫлӗ каччӑна паян тупнӑ. Шел те, виллине. Сӗнтӗрвӑрри район каччин виллине асӑрханӑ вырӑна тӗпчевҫӗсем тухса кайнӑ. Вӗсем пӑтӑрмахӑн сӑлтавне палӑртма тӗрлӗ мероприяти ирттереҫҫӗ. Ҫамрӑк епле вилнине пакунлисем каярах тӗплӗн татса калӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Хулара
![]() Шупашкарта ҫитес ҫул ҫур ӗмӗр каяллахи троллейбус ҫула тухӗ. Ҫакӑн пирки республика тӗп хулине Атӑлҫи тӑрӑхӗнчи регионсен мэрӗсем пуҫтарӑнсан Шупашкарти троллейбус управленийӗн ертӳҫисем пӗлтернӗ. Килес ҫул Шупашкар 550 ҫулхи юбилейне паллӑ тӑвӗ. Ҫавна май хула урамне «Чукун ҫул вокзалӗ – Хӗрлӗ лапам» маршуртпа 1964 ҫулхи чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче пуҫласа ҫула тухнӑ 1-мӗш номерлӗ троллейбуса кӑларӗҫ. Хулари пӗрремӗш троллейбус халӗ юсавра ларать. Ӑна юсаса пӗтерсен ӑна унӑн хӑнӑхнӑ маршручӗпе ҫула кӑлареҫ. Ҫавӑн пирки Шупашкар хула администрацийӗн ҫурт-йӗрпе коммуналлӑ хуҫалӑх, энергетика, транспорт тата ҫыхӑну управленийӗнче пӗлтернӗ. Аса илтерер, юпа уйӑхӗн 4-7-мӗшӗсенче Шупашкара Раҫҫейри хуласенчи 100 ытла мэр килӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Чӑваш Енри икӗ райпо Раҫҫейре палӑрнӑ. Ку хыпара Чӑваш Енӗн Экономика аталанӑвӗн, промышленноҫӑн тата суту-илӗвӗн министерстви пӗлтерет. «За эффективное развитие отраслей деятельности» (чӑв. Ӗҫ-хӗлӗн отраслӗсене тухӑҫлӑ аталантарнӑшӑн) Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсра кӑҫалхи иккӗмӗш квартал кӑтартӑвӗпе Чӑвашпотребсоюз хӑй те палӑрнӑ. Пӗтӗмӗшле ӗҫ-хӗле аталантарнӑшӑн вӑл пӗрремӗш вырӑна тухнӑ. Унсӑр пуҫне вӑл ваккӑн суту-илӗве аталантарнипе виҫҫӗмӗш вырӑна, пӗтӗмӗшле ӗҫ-хӗле аталантарнӑшӑн федерацин Атӑлҫи округӗнче пӗрремӗш вырӑна тухнӑ. Пӗрремӗш ҫур ҫулхи кӑтартупа унсӑр пуҫне Чӑваш Енри икӗ райпо Раҫҫейри виҫӗ пине яхӑн райпо хушшинче палӑрнӑ. Муркаш райповӗ иккӗмӗш вырӑна тивӗҫнӗ, Ишлей райповӗ — виҫҫӗмӗш. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Политика
![]() Константин Ишутов блогер тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарни пирки Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Аса илтерер, ӑна нацизм идеологине реабилитациленӗшӗн айӑпласшӑн. Ун тӗлӗшпе РФ Уголовлӑ кодексӗн 354-мӗш статйин 1-мӗш пайӗпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Чӑваш Енӗн Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Григорий Данилов Фейсбукра паян Фейсбукра ҫырнӑ тӑрӑх, паян ирпе Чӑваш Енӗн прокуратурине тата ЧР Шалти ӗҫсен министерствине ыйтса ҫырусем янине пӗлтернӗ. Надзор органне вӑл пуҫиле ӗҫе саккунпа килӗшӳллӗн пуҫарнине тӗрӗслеме ыйтнӑ. Сӑмах май, РФ Следстви комитечӗ республикӑри управленийӗ блогер урӑх преступленисем те тума пултарнине тӗрӗсленине те пӗлтернӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Шупашкар районӗнче педиатрсем ҫитмеҫҫӗ. Ку ыйтӑва паян район администрацйӗнче иртнӗ планеркӑра сӳтсе явнӑ. Шупашкар районӗн пульницин тӗп тухтӑрӗн ҫумӗ Елена Сапрунова каланӑ тӑрӑх, халӗ Ҫӗньялти пӗтӗмӗшле практика офисӗнче, Тутаркассинчи участок пульницинче, Ишлейри пульницӑра, Тренькассинчи пӗтӗмӗшле практика офисӗнче педиатрсем ҫук. Кунсӑр пуҫне хӑш-пӗр шкулта, Тутаркассинчи участок пульницинче ача-пӑча медицина сестрисем кирлӗ. Халӗ ҫамрӑк тухтӑрсене яла «Земство тухтӑрӗ» программӑпа ӗҫлеме килнӗшӗн 1 миллион тенкӗ параҫҫӗ. Ҫапах, Елена Сапрунова каланӑ тӑрӑх, ку кадрсен дефицитне татса памасть. Вӑл кӳршӗ регионсенче педиатрсене ӗҫлеме килнӗшӗн укҫа уйӑрса панисӗр пуҫне (хӑш-пӗр тӑрӑхра ку тӳлев 3 миллиона та ҫитет-мӗн) хӑтлӑ ҫуртпа (тӗпӗнрех каласан, коттеджпа) тивӗҫтернине пӗлтернӗ. Педиатрсем ҫитменнине кура ачасене вакцинаци тумашкӑн ялсене тухса ҫӳрекен бригадӑсем йӗркеленӗ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() Кӑҫал Чӑваш Енре пурӑнакан 230 пин ҫын грипран прививка тунӑ. Ку – халӑхӑн 18,9 проценчӗ. Роспотребнадзор пӗлтернӗ тӑрӑх, кӳрсе килнӗ вакцинӑн 97 проценчӗпе усӑ курнӑ ӗнтӗ. Иртнӗ эрнере 5242 ҫын ОРВИпе чирленӗ. Ку, малтанхи эрнепе танлаштарсан, 1,5 процент сахалрах. Ытти ҫулти вӑтам кӑтартӑва илес пулсан, халӗ чирлекенсен йышӗ 27 процент сахалланнӑ. Палӑртмалла: ытларах Шупашкар тата Ҫӗмӗрле хулисенче пурӑнакансем чирлеҫҫӗ. ОРВИпе аптӑраса ӳкнисенчен ҫурри ытла – 17 ҫул тултарман ачасем. Каласа хӑвармалла: ку тапхӑрта чирленӗ 112 ҫынна пульницӑна вырттарнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Ҫул-йӗр
![]() Чӑваш Енпе Чулхула облаҫне ҫыхӑнтаракан кӗпере, Сӑр юханшывӗ урлӑ хывнӑскере, юсама палӑртнӑ. Кун валли 33,4 миллион тенкӗ уйӑрӗҫ. Ӗҫе Чулхула облаҫӗнчи Автоҫулсен тӗп управленийӗн саккасӗпе юсӗҫ. Ку ӗҫе РЭБ СК «ОКА» тулли мар яваплӑ общество пурнӑҫлӗ. Кӗпере чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче юсама пуҫлӗҫ. Понтонсене пӑсса юсава илсе кайӗҫ, ҫуркунне вара каялла илсе килӗҫ. Кӗперӗн ытти пайне, ун патне пымалли ҫула та юсӗҫ. Кӑҫал подрядчик ӗҫе 4 миллион тенкӗлӗх тӑвӗ, ҫитес ҫул – 29,4 миллион тенкӗлӗх. Хӗлле кӗпер вырӑнӗнче пӑр ҫийӗн каҫмалли пулӗ. Ӑна пӑр хулӑнлансан ҫеҫ хурӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (22.04.2025 15:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 751 - 753 мм, 21 - 23 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 3-5 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа кӑнтӑр-хӗвеланӑҫ енчен вӗрӗ.
| Ленин Владимир Ильич, ХХ ӗмӗрти паллӑ политиксенчен пӗри ҫуралнӑ. | ||
| Сергеев Илья Тимофеевич, филологи ӑслӑлӑхӗсен кандидачӗ, доцент вилнӗ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |