Республикӑра
![]() Чӑваш Енре кӑҫалхи кӑрлач-ака уйӑхӗсенче наци проекчӗсене пурнӑҫлама 1 миллиард та 575,5 миллион тенкӗ уйӑрнӑ. Ку вӑл ҫулталӑкри тӗллевӗн 14 проценчӗ пулать. Республикӑн Элтеперӗн Администрацийӗн пресс-службинче ӗнентернӗ тӑрӑх, ҫак цифра пӗлтӗрхи ҫав вӑхӑтри танлаштаруллӑ тапхӑртинчен 4 процент нумайрах. Цифрӑсене Чӑваш Республикин финанс министрӗн тивӗҫӗсене пурнӑҫлакан Михаил Ноздряков пӗлтернӗ. Пирӗн тӑрӑхра федерацин 11 наци проектне кӗрекен 67 ҫум-проектӗнчен 51-шӗ пурнӑҫа кӗрсе пырать. Вӗсен шутӗнче культурӑпа, ял хуҫалӑхӗпе, вӗренӳпе, ҫул-йӗр строительствипе тата ытти нумай енпе ҫыхӑннисем пур. Пӗр уйӑх каялла пирӗн республикӑра наци проекчӗсемпе паллаштаракан пӗрлехи информаци ресурсӗ np.cap.ru ӗҫлесе кайрӗ. Портала республика ертӳҫи Олег Николаев хушнипе тунӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() Чӑваш Ен Элтеперӗн тивӗҫӗсене вӑхӑтлӑх пурнӑҫлакан Олег Николаев республикӑра шалти туризма аталантарасшӑн. Ҫак шухӑша вӑл Правительство ҫуртӗнче нумаях пулмасть ирттернӗ канашлусенчен пӗринче каланӑ. Олег Николаев шухӑшланӑ тӑрӑх, паянхи кӑткӑс тапхӑрта регион экономикин уйрӑм секторӗсене аталантарма ҫӗнӗ майсем уҫӑлаҫҫӗ. Сӑмахран, шалти туризм валли. «Ку ен — калама ҫук пысӑк малашлӑхлӑ», — тенӗ республика ертӳҫи. Олег Николаев шучӗпе, пирӗн республикӑмӑр илемлӗ, экологи енчен таса, сывлӑха ҫирӗплетме кунта аван. Пуян культурӑпа та хамӑр тӑрӑхри туристсене илӗртме май пур. Апла пулсан паха енсене пӗр ҫӗре пухмалла та хамӑр тӑрӑхри туристсене вӗсемпе паллаштармалла, хамӑр патра канӑва тивӗҫлипе йӗркелемелле. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Культура
![]() sovch.chuvashia.com сӑнӳкерчӗкӗ Чӑваш кӗнеке издательствинче Николай Исмуковӑн «Кӗл айӗнчи кӑвар» кӗнеки пичетленнӗ. Унта ҫыравҫӑ юлашки ҫулсенче калӑпланӑ повеҫсемпе калавсем кӗнӗ. Вӗсенче кун-ҫулӗ 20-мӗш ӗмӗр витӗр тухнӑ чӑваш халӑхӗн пурнӑҫӗ сӑнланнӑ. Кӑларӑм Филипповсен ҫемйипе паллаштарнипе уҫӑлать. Пулӑхлӑ пурӑннӑ ҫемьен арман та пулнӑ. Иртнӗ ӗмӗрӗн 30-мӗш ҫулӗсенче тӗп сӑнар тӗрмене лекет, мӑшӑрӗ вилет. Ҫемьен пурлӑхне туртса илсен ачасен мунчара хӗсӗнкелесе пурӑнма тивет. Калавсенче те ҫыравҫӑ пурнӑҫри пулӑмсене ҫырса кӑтартнӑ. Шухӑшламасӑр тунӑ утӑмсем тепӗр чух инкекпе вӗҫленме пултараҫҫӗ. Кӗнеке редакторӗ – Ольга Федорова, художникӗ – Светлана Бритвина. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Маттур чӑваш арӗ, Муркаш районӗнчи Мӑн Сӗнтӗрте пурӑнакан Юрий Туринке хӑй унччен лартнӑ йывӑҫсен йышне тата пуянлатнӑ. Фейсбукра вӑл ҫырнӑ тӑрӑх, юлашки икӗ ҫулта тата тепӗр 75 хунав лартнӑ. Ытларах — хырсем. «Чӑн-чӑваш Ҫуттӗнчепе пӗрле пурӑнать, сывлать...», — ырланӑ Юрий Туринкен пархатарлӑ ӗҫӗ пирки вуласа пӗлнӗ хыҫҫӑн Чӗмпӗр чӑвашӗ Микулай Павловский. Кӑҫал, сӑмах май, пирӗн ҫӗршывра «Астӑвӑм пахчи» акци пуҫарчӗҫ. Ӑна Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалланӑ. Вӑл пуш уйӑхӗн 18-мӗшӗнче пуҫланчӗ, ҫӗртме уйӑхӗн 22-мӗшӗнче вӗҫленӗ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунӑ 27 миллион салтака асӑнса ҫавӑн чухлӗ йывӑҫ лартма палӑртнӑ. Ӑҫта миҫе хунав лартнине садпамяти2020.рф сайта пӗлтерме май туса пачӗҫ. Маларах асӑннӑ Юрий Туринке хунавсене акцие хутшӑнас тӗллевпе мар, чун ыйтнипе лартнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() cap.ru сайтри сӑн ЧР Сывлӑх сыхлавӗн министертви ӳпкене сывлаттармалли аппаратсем тунянни пирки пӗлтернӗччӗ. Росздравнадзор вӗсемпе усӑ курма чарнӑ. Ҫакӑ Мускаври та Питӗрти пульницӑсенче пушар тухнипе ҫыхӑннӑ. «Концерн Радиоэлектронные технологии» АО туса кӑларнӑ «АВЕНТА-М» аппаратсемпе усӑ курма юраманни пирки управлени ертӳҫи Алла Самойлова хушу алӑ пуснӑ. Ведомство палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсемпе Мускаври тата Питӗрти пульницӑсенче кӑшӑлвируспа чирлисене сипленӗ. Аппаратсене пула унта пушар тухнӑ. Инкекре 6 ҫын вилнӗ. Унашкал 10 аппарата Чӑваш Ене те илсе килнӗ, Васкавлӑ медпулӑшу пульницинче вырнаҫтарнӑ. Ҫӗртме уйӑхӗнче тепӗр 20 аппарат илсе килмеле пулнӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Вӗренӳ
![]() sm-news.ru сӑнӳкерчӗкӗ Ҫӗршывра эпидемиологи лару-тӑрӑвӗ кӑткӑсси шкул ачисене экзамен тыттарассине те пырса тивнӗ. Чӑваш Ен вӗренӳпе ҫамрӑксен политикин министрӗ Сергей Яковлев каланӑ тӑрӑх, Раҫҫей Вӗренӳ министерстви 9-мӗш класс пӗтерекенсене вырӑс чӗлхипе математикӑпа экзамен тыттарас мар, отметкӑна ача ҫулталӑк хушшинче епле ӗлкӗрсе пынине тӗпе хурса лартас тесе йышӑннӑ. Патшалӑхӑн пӗрлехи экзаменне тыттармалли вӑхӑта ҫӗртме уйӑхӗн 8-мӗшӗнчен куҫарӗҫ. Хӑҫан экзамен тытассине каярах пӗлтерме шантараҫҫӗ. ППЭ ирттермелли йӗркене те ылмаштарма палӑртнӑ. Вырӑс чӗлхипе тата математикӑпа экзаменсене аслӑ шкула вӗренме кӗрес ӗмӗтлӗ ачасем ҫеҫ тыттарӗҫ. 1-8-мӗш классенче вӗренекенсене ҫу уйӑхӗн 18-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫуллахи каникула ярӗҫ, ҫу уйӑхӗн 25-мӗшӗнчен пуҫласа ҫу уйӑхӗн 30-мӗшӗччен. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Пӑтӑрмахсем
![]() fb.ru сӑнӳкерчӗкӗ Патӑрьел районӗнчи пӗр ялта сутуҫӑра ӗҫленӗ хӗрарӑм лавккари укҫана тата унти пурлӑха вӑрланӑ. Пӗр кунтах мар. Пӗчӗкшерӗн. Темиҫе уйӑх хушшинче. 44 ҫулти хӗрарӑм лавккари пурлӑхшӑн яваплӑ пулнӑ. 2018 ҫулхи юпа уйӑхӗнчен пуҫласа 2019 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗччен вӑл лавккана 289 пин тенкӗлӗх шар кӑтартнӑ. Тата тӗрӗсрех каласан, лавкка хуҫине — райпона. Ҫакӑн пек шутлаҫҫӗ тӗпчевҫӗсем. Чӑваш Ен прокуратурин пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, хӗрарӑм хӑй айӑпне йышӑннӑ. Тӑкакӑн пӗр пайне вӑл саплаштарнӑ. Сутуҫӑ тӗлӗшпе РФ Пуҫиле кодексӗн 160-мӗш статйин 3-мӗш пайӗпе ӗҫ пуҫарнӑ. «Ку статьяпа айӑплакансене 6 ҫул таран ирӗкрен хӑтарма юрать», — пӗлтереҫҫӗ прокуратурӑн пресс-службинче. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() ria56.ru сайтри сӑн Транспорт полицийӗн ӗҫченӗсем Сӑр юханшывӗнче рак тытакан браконьера тытса чарнӑ. Арҫын саккуна пӑсни паллӑ. 57 ҫулти арҫын Ҫӗмӗрле хулинче пурӑнать. Хайхискер Сӑр юханшывӗ хӗрринче саккуна пӑсса рак тытнӑ. Транспорт полицийӗ ӑна тытса чарсан 575 рак туртса илнӗ. Унӑн ҫак чӗрчуна тытмалли хатӗр те пулнӑ. Ӑна тата тытса илнӗ. Ҫӗмӗрле ҫынни 575 рак тытса шыв биологи ресурсӗсене 132 пин те 250 тенкӗлӗх тӑкак кӳнӗ. Раксене каялла шыва янӑ. Арҫын тӗлӗшпе пуҫиле ӗҫ пуҫарнӑ. Ӑна 2 ҫул таран ирӗксӗр хӑварма пултараҫҫӗ. Сӑмах май, раксене кӑҫалхи кӑрлачран пуҫласа утӑ уйӑхӗн 15-мӗшӗччен тытма юрамасть. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Сывлӑх
![]() cap.ru сайтри сӑн Чӑваш Енре кӑшӑлвируспа чирлисен хисепӗ паян татах ӳснӗ. Рекорд теме те пулать: пӗр талӑкра 78 ҫыннӑн ку вирус пуррине палӑртнӑ. Халӗ пӗтемпе - 1360 ҫын. Сӑмах май, унччен пӗр талӑкра чи нумаййи 76 ҫынна тупса палӑртнӑ. Ҫак талӑкра пульницӑран 32 ҫынна кӑларнӑ, вӗсем сывалнӑ. Ҫапла майпа республикӑра пӗтӗмпе 334 ҫын кӑшӑлвируса парӑнтарнӑ. Вилнисен йышӗ улшӑнман – 8 ҫын пурнӑҫран уйрӑлнӑ. Раҫҫейре ҫак талӑкра 10028 ҫыннӑн инфекци пуррине тупнӑ. Ку кӑтарту кӑштах чакнӑ теме те пулать: унччен талӑкра 11 пин яхӑн ҫын кӑшӑлвиурспа чирленине пӗлтеретчӗҫ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Республикӑра
![]() Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫинче ҫӗнтернӗренпе 75 ҫул ҫитнине халалланӑ мероприятисене тӗрмесемпе следстви изоляторӗсенче те паллӑ тунӑ. Федерацин айӑплава пурнӑҫа кӗртес енӗпе ӗҫлекен службин Чӑваш Енри управленийӗн пресс-службинче пӗлтернӗ тӑрӑх, асӑннӑ тытӑмри учрежденисенче палӑк та уҫнӑ, пултарулӑх конкурсӗ те ирттернӗ. Юсанмалли 3-мӗш колонире (вӑл Ҫӗнӗ Шупашкарта вырнаҫнӑ) савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура монумент уҫӑлнӑ. Унта учрежденин ертӳҫисемпе ӗҫченӗсем хутшӑннӑ. Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ вӑрҫине хутшӑннӑ салатксене асӑнса лартнӑ палӑк умне чечек хунӑ. Учреждени пуҫлӑхӗ Олег Федоров патриотизмпа ҫыхӑннӑ мероприятисене малашне палӑк умӗнче йркелессине палӑртнӑ. Ҫӗрпӳри 2-мӗш следстви изоляторӗнче пултарулӑх конкурсӗ иртнӗ. Изолятора лекнисем ҫар тематикипе ҫыхӑннӑ япаласем ӑсталанӑ. Хыпар ҫӑлкуҫӗ:
|
Шупашкарта ҫывӑх вӑхӑтра (13.06.2025 03:00) пӗлӗтлӗ ҫанталӑк, атмосфера пусӑмӗ 746 - 748 мм, 15 - 17 градус ӑшӑ пулӗ, ҫил 1-3 м/ҫ хӑвӑртлӑхпа ҫурҫӗр енчен вӗрӗ.
| Парамонов Тимофей Парамонович, халӑх пултарулӑхне пухакан ҫуралнӑ. | ||
| Никитин Анатолий Никитич, чӑваш композиторӗ ҫуралнӑ. | ||
| Алексеева Зоя Леонидовна,чӑваш сӑвӑҫи ҫуралнӑ. | ||
![]() | Пулӑм хуш... |