Чӑваш Енри тата тепӗр шӑпӑрлан «Лучше всех» (чӑв. Пуринчен те лайӑххи) телешоура ӳкерӗннӗ. Аса илтерер, вӑл телекӑларӑма Пӗрремӗш каналпа вырсарникун каҫсерен кӑтартаҫӗ. Ӑна Алексей Галкин шӳт ӑсти ертсе пырать. Телекӑларӑма 3 ҫултан пуҫласа 12 ҫулчченхи пултаруллӑ, калаҫма пултаракан ачасем хутшӑнаҫҫӗ.

Ҫӗнӗ ҫул умӗнхи кӑларӑмра Шупашкарти 166-мӗш ача пахчинчи «Подснежники» (чӑв. Ҫеҫпӗл) ушкӑна ҫӳрекен Мария Александровӑна курӑпӑр.

Шупашкарти хӗрача сӑвӑ хитре калать иккен. Лайӑх астуса юлать. Телешоуна Мария Александр Пушкинӑн «Зимнее утро» сӑввипе кайнӑ.

2017 ҫулхи авӑн уйӑхӗнче Канашри Мария Хушкинӑна кӑтартнӑччӗ, ҫав ҫулхи раштав уйӑхӗнче — Шупашкарти пӗчӗк астронома Максим Казынкина, кӑҫалхи ака уйӑхӗнче — Шупашкарти Лев Гренадёрский географа.

Мускаври «Обелиск» шырав отрячӗ Степан Иванович Зайцев тӑванӗсене шырать. Вӑл — Тӑван ҫӗршывӑн аслӑ аттелӗх вӑрҫине хутшӑннӑ. 10-мӗш ҫарӑн 255-мӗш стрелок полкӗн йышӗнче пулнӑ.

«Чӑваш Енри Канаш районӗнчи Караклӑ ял тӑрӑхӗнчи Караклӑ ялӗнче пурӑннӑ Степан Иванович Зайцев тӑванӗсене унта шыраса тупма май килмерӗ. Ҫапах та унӑн ҫывӑх ҫыннисем Чӑваш Енрех пурӑннине шанас килет», – тесе ҫырнӑ шырав отрячӗн командирӗ Михаил Поляков.

1943 ҫулхи юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче ҫырнӑ «Донесения о безвозвратных потерях» текен ҫӑлкуҫра Зайцевӑн ял ятне йӑнӑшпа «Кувырки», районне «Калирский район» тесе кӑтартнӑ.

Степан Иванович мӑшӑрӗн ячӗ – Анастасия Федоровна Зайцева.

Степан Зайцев 1943 ҫулхи ҫурла уйӑхӗн 8-мӗшӗнче пуҫ хунӑ. Шырав отрячӗн хастарӗсем ҫар ҫыннин тӑванӗсене унӑн япалисене парасшӑн тата ӑна ӑҫта пытарнине пӗлтересшӗн.

Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев Япони императорӗ ҫуралнӑ куна халалласа Мускавра ирттернӗ пулӑма кӑҫал та хутшӑннӑ. Хальхинче уяв ӗнер, раштав уйӑхӗн 6-мӗшӗнче, иртнӗ. Пӗлтӗр ҫав ятпа раштавӑн 7-мӗшӗнче пухӑннӑччӗ.

Пирӗн республика Элтеперне Японин Раҫҫей Федерацийӗнчи Чрезвычайлӑ тата Полномочиллӗ Посолӗ Кодзуки Тоёхиса чӗннӗ.

Уяв вӑхӑтӗнче ӗҫ пирки те калаҫнӑ. Чӑваш Ен Элетперӗн Администрацийӗ пресс-служби пӗлтернӗ тӑрӑх, Японири Раҫҫей ҫулталӑкне тата Раҫҫейри Япони ҫулталӑкӗсене халалласа туса ирттернӗ мерроприятисене тишкернӗ, малашне те килӗштерсе ӗҫлессине сӳтсе явнӑ. Культурӑпа гуманитари хутшӑнӑвӗсене ӳлӗмрен те аталантарасшӑн.

Сӑмах май каласан, Японипе Чӑваш Ен тулаш экономика ҫыхӑнӑвне йӗркеленӗ. Кӑҫалхи кӑрлач-авӑн уйӑхӗсенче тулашри тавар ҫаврӑнӑш Америкӑри Пӗрлешӳллӗ Штатсен 4707,80 пин долларӗпе танлашнӑ.

Ялта пурӑнакан пенсионерсене 2019 ҫулхи кӑрлач уйӑхӗн 1-мӗшӗ хыҫҫӑн хушса тӳлеме тытӑнӗҫ. Ырӑ хыпара Раҫҫейӗн ӗҫлев тата социаллӑ хӳтлӗх министрӗ Максим Топилин брифингра журналистсене пӗлтернӗ.

Раҫҫейӗн Правительстви ялта ӗҫленине кура ӳстермелли ӗҫ, производство, професси, должность, специальность списокне ҫирӗплетнӗ. Унта 500 ытла професси кӗнӗ. Ҫав шутра — агроном, уй-хир бригадин бригадирӗ, тырӑ йӗтемӗн звеньевойӗ, ял хуҫалӑх машинисене юсакан слесарь, тракторист тата ыттисем кӗреҫҫӗ.

Пенсин ҫирӗплетнӗ тӳлевӗ ҫумне ял пенисонерӗсене 25 процент хушса парӗҫ. 1992 ҫулхи кӑрлачӑн 1-мӗшӗччен колхоз-совхозра, ял хуҫалӑх предприятийӗсенче, эртелсенче тата ытти ҫӗрте ӗҫленисене профессине пӑхса тӑмӗҫ — хушса тӳлӗҫ.

«Звезда» телеканалпа «Легенды космоса» (чӑв. Космос легендисем) эфира вӗҫӗмех тухать. Андрей Барило ертсе пыракан кӑларӑмра паян Андриян Николаев ҫинчен каласа кӑтартӗҫ.

Космонавтикӑна автор аслӑ ҫӗршывӑн пысӑк ҫитӗнӗвӗ тесе хаклать. Чӑн та, 1957 ҫулхи юпа уйӑхӗн 4-мӗшӗнче СССРта пӗрремӗш искусствӑллӑ спутник янӑ хыҫҫӑн космос тапхӑрӗ пуҫланнӑ. Тепӗр таватӑ ҫул та иртеймен — тӗнче уҫлӑхне этем вӗҫсе кайнӑ.

Пирӗн халӑхӑмӑр та космонавтикӑна хӑйӗн тӳпине хывнипе мӑнаҫланма пултарать. Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи Шуршӑл ҫӗрӗ ҫинче ҫуралса ӳснӗ Андриян Николаев летчик-космонавт чӑваш ятне тӗнчене сарчӗ ҫеҫ мар, космоса ҫитерчӗ.

Мухтавлӑ ентешӗмӗре халалланӑ кӑларӑма «Звезда» телеканал паян 19 сехет те 35 минутра эфира кӑларӗ.

Раҫҫей Федерацийӗн Патшалӑх Думине либерал-демократсен партийӗнчен, РФ коммунистсен партийӗнчен тата «Тӗрӗслӗхшӗн Раҫҫей» партинчен суйланнӑ депутатсем РФ Конституци судне ыйтупа тухнӑ. Вӗсем пенси реформи РФ Конституцийӗпе килӗшсе тӑнипе тӑманнине тишкерттересшӗн. Ку хыпара «Коммерсант» хаҫат пӗлтернӗ.

Парламентарисем пенси ҫулне ӳстерни ҫӗршывӑн тӗп саккунӗпе килӗшсе тӑни пирки иккӗленеҫҫӗ. Кунта сӑмах арҫынсен пенси ҫулне 60-та 65-е, хӗрарӑмсенне 55-рен 60-а ҫитерни пирки пырать. Вӑл халӑхрпа нумай шӑв-шав ҫуратрӗ, ҫынсем митингсене те тухса пӑхрӗҫ. Маларах асӑннӑ виҫе партин депутачӗсем Конституци халӑхӑн правипе ирӗклӗхне пӗтерекен е хӗсекен саккунсем йышӑнма ирӗк паманнине палӑртаҫҫӗ иккен.

Раҫҫейӗн мӗнпур регионӗнче цифра телекуравӗ ҫине ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑнхи малтанхи вунӑ кунта куҫарӗҫ тесе Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ-ха. Каярах ку вӑхӑт каярах ҫитессине хыпарларӗҫ. Халӗ тата тепӗр ҫӗнӗлӗх илтрӗмӗр. Чӑваш Енре цифра телекуравӗ ҫине 2019 ҫулхи ака уйӑхӗн 15-мӗшӗ хыҫҫӑн ҫеҫ куҫӗҫ.

Чӑваш Енӗн Цифра аталанӑвӗпе информаци политикин тата массӑлла коммуникацисен министерстви чӳк уйӑхӗн 29-мӗшӗнче Мускавра телерадиовещание аталантарас енӗпе правительство комиссийӗн ларӑвӗ иртни пирки пӗлтернӗ. Унта аналог телекурава хӑш регионта хӑҫан сӳнтерессине ҫирӗплетнӗ иккен. Ҫӗршывра ҫак ӗҫ виҫӗ тапхӑрпа пулса иртӗ. Чӑваш Ен иккӗмӗш черетри регионсен шутне кӗнӗ. Пирӗн патра цифра телекуравӗ ҫине 2019 ҫулхи ака уйӑхӗн 15-мӗшӗ хыҫҫӑн куҫарӗҫ.

Ҫӗнӗ ҫулччен вӑхӑт нумаях юлмарӗ. Кӑҫал раштавӑн 31-мӗшӗ тунтикуна лекет, ҫавна май эрнере пилӗк кун ӗҫлекенсем валли пӗчӗк улшӑнусем пулӗҫ.

Ҫулталӑкӑн юлашки эрнинче ӗҫе ултӑ кун тухма тивӗ. Шӑматкун, раштав уйӑхӗн 29-мӗшӗ, ӗҫлемелли кун пулӗ. Анчах ҫынсене кӑшт иртерех киле ярӗҫ: ӗҫ кунӗ 1 сехет маларах вӗҫленӗ. Канмалли куна вара тунтикуна, раштавӑн 31-мӗшӗ ҫине, куҫарӗҫ.

Ҫапла майпа эрнере пилӗк кун вӑй хуракансен каникулӗ раштав уйӑхӗн 30-мӗшӗнче, вырсарникун, пуҫланӗ. Ӗҫе кӑрлач уйӑхӗн 8-мӗшӗнче тухмалла.

Юпа уйӑхӗн 1-мӗшӗнчен пуҫласа республикӑра пурӑнакансем ҫӳп-ҫап илсе тухнӑшӑн укҫа тӳлеме пуҫларӗҫ. Аса илтерер: ку тӳлев 1 ҫын пуҫне 74,44 тенкӗпе танлашать. Ку ҫӗнӗлӗх чылай ҫынна тавлаштарнӑ. Ара, чылай ялта ҫӳп-ҫапа пӗмешкӗн контейнер та ҫук-ҫке.

Контейнер лартман пулсан укҫа тӳлемелле мар, кун пек чухне ял тӑрӑхӗн пуҫлӑхӗн акт тумалла та ӑна регионти оператора памалла. Лешӗ куншӑн перерасчет тӑвать. Кун пирки «Экоцентр» МВК» тулли мар яваплӑ общество пӗлтерет.

Тӗрӗссипе, ку реформа пирки чылай маларах калаҫма пуҫланӑ. Апла пулин те пур ял тӑрӑхӗ те хатӗрленсе ҫитеймен, ялсенче контейнерсем лартман. Вырӑнти пуҫлӑхсен халӑхпа пуху ирттермелле, унта контейнер лартса ҫӳп-ҫапа хӑш вырӑна пӑрахассине татса памалла пулнӑ.

Регионти оператор пӗлтернӗ тӑрӑх, 291 ял тӑрӑхӗнчен 171-шӗ кӑна кун пирки сведени панӑ. Етӗрне, Ҫӗрпӳ, Канаш, Вӑрмар, Муркаш, Куславкка районӗсем васкамаҫҫӗ-мӗн.

Ҫӗнӗ ҫул хыҫҫӑн пирӗн ҫӗршывра цифра телекуравӗ ҫине куҫассине Чӑваш халӑх сайчӗ пӗлтернӗччӗ. Анчах ҫак ӗҫе малтан палӑртнӑ пек 10 кунта пурнӑҫламӗҫ. Пӗчӗкшерӗн. Ҫапла Раҫҫей Правительстви шайӗнче йышӑннӑ.

Цифра телекуравӗ ҫине нарӑс уйӑхӗн 11-мӗшӗ хыҫҫӑн куҫарма тытӑнӗҫ. Мӗнпур ӗҫе ҫӗртме уйӑхӗн 10-мӗшӗччен вӗҫлесшӗн.

Чӑваш Ене илсен чӳк уйӑхӗн 21-мӗшӗнче Улатӑр, Патӑрьел, Пӑрачкав, Шӑмӑршӑ районӗсенче иккӗмӗш мультиплекса сӑнав мелӗпе ӗҫлеттерсе янӑ. Хальхи вӑхӑтра пӗрремӗш мультиплекс пур ҫӗрте те пур-ха. Ҫулталӑк вӗҫлениччен иккӗмӗш мультиплекса республикипех хута яма палӑртнӑ.

Пӗрремӗш мультиплекса «Пӗрремӗш канал», «Раҫҫей 1», «Матч ТВ», НТВ, «Пиллӗкмӗш канал», «Раҫсей К», «Раҫҫей 24», «Карусель», ОТР, «ТВ ЦЕНТР» кӗреҫҫӗ; иккӗмӗш мультиплекса — «РЕН ТВ», «Спас», «СТС», «Домашний», «Пятница», «Звезда», «Мир», «ТНТ», «Муз-ТВ», «ТВ-3».