2020 ҫулта Пӗтӗм Раҫҫейри халӑх ҫыравӗ иртет. Ӑна юпа уйӑхӗн 1-31-мӗшӗсенче йӗркелеме палӑртнӑ. Унччен вара ӑна сӑнав шайӗнче йӗркелӗҫ.

Сӑнав шайӗнчи ҫырава ҫитес ҫулхи юпа уйӑхӗн 1-31-мӗшӗсенче ирттерме палӑртнӑ. Кун пирки хушӑва РФ премьер-министрӗ Дмитрий Медведев алӑ пуснӑ.

Официаллӑ документра палӑртнӑ тӑрӑх, сӑнав шайӗнчи ҫырава 550 пин ҫын хутшӑнмалла. Ӑна сӑнав шайӗнче йӗркелени пӗтӗмӗшле ӗҫ хакне палӑртма пулӑшӗ.

Пӗтӗм Раҫҫейри ҫырава ирттерни ҫӗршыври халӑх йышне палӑртма май парӗ. Ҫавӑн пекех субъектсенче муниципалитетсенче ҫынсен йышне шутлӗҫ, вӑл е ку наци ҫыннисем мӗн чухлӗ пулнине палӑртӗҫ.

Сӑмах май, ҫырав вӑхӑтӗнче хӑвӑр пирки тӗнче тетелӗ урлӑ та пӗлтерме пулать. Ҫыравҫӑсем вара хӑйсемпе пӗрле ятарлӑ планшет йӑтса ҫӳрӗҫ. Аса илтерер: юлашкинчен Пӗтӗм Раҫҫейри ҫырав 2010 ҫулта иртнӗ.

Вӑл Атӑл леш енне шур ҫырли татма кайнӑ. Унта ҫухалса каясса кам шутланӑ-ха? Юрать, ҫумра телефон пулнӑ.

Ҫурҫӗр поселокӗнче пурӑнакан хӗрарӑм чӳк уйӑхӗн 7-мӗшӗнче ирхи 7 сехетре шур ҫырли татма кайнӑ. Хайхискер киле таврӑнма тухнӑ, анчах хӑй ҫухалса кайнине ӑнланнӑ. Ҫав вӑхӑтра вӑл тӑванӗ патне шӑнкӑравласа пӗлтерме ӗлкӗрнӗ. Лешӗ вара ҫӑлавҫӑсене пӗлтернӗ.

Ҫӑлавҫӑсем тупиччен хӗрарӑмӑн телефонӗ сӳнсе ларнӑ. Вӗсем ӑна громкоговорительпе, прожекторсемпе шыранӑ. Тепӗр кунхине ирхи 3 сехетре ҫеҫ тупнӑ ӑна.

МЧС вӑрмана кайсан тимлӗрех пулма ыйтать. Ҫумра яланах телефон пулмалла, ҫула тухиччен ӑна зарядкӑна лартмалла.

Иртнӗ шӑматкун, чӳкӗн 4-мӗшӗнче, Раҫҫейре Халӑх пӗрлӗхӗн кунне уявларӗҫ. Ҫавна май ҫӗршыври кашни тӑрӑхра концертсем иртрӗҫ. Ҫав шутра — Красноярск хулинче те. Красноярск енӗнчи «Енисей» телеканал пӗлтернӗ тӑрӑх вырӑнти чӑвашсен хорӗ те ҫак уява хутшӑннӑ. Вӗсем халӑх умӗнче «Ҫурхи вӑрманта» юрра шӑрантарса панӑ. «Ах, юратупа выляма кирлӗ мар, Юрату вӑл, юрату вӑл, вӑйӑ мар» сӑмахсене Красноярск ҫыннисем хаваслӑн итленӗ, хӑлхисене чикнӗ.

Халӑх пӗрлӗхӗн кунне Раҫҫейре 2005 ҫултанпа уявлаҫҫӗ. Ӑна 1612 ҫулта пулса иртнӗ пулӑма халалланӑ. Вӑл вӑхӑтра Кузьма Мининпа Дмитрий Пожарский тӗрле халӑха пухса Мускавран поляксен ҫарне хӑваласа янӑ. Паянхи уявӑн тӗп шухӑшӗ — халӑх пӗрлӗхне сума суни.

«Ҫурхи вӑрманта» юрӑ вара Константин Евруков юрӑҫ репертуарӗнчен. Авторӗсем паллӑ мартан халӑх юрри шутланать.

Чӳк уйӑхӗн 6-мӗшӗнче РФ Президенчӗ Владимир Путин «Раҫҫей Федерацийӗнчи наци гвардийӗсен ҫарӗсем пирки» саккуна улшӑнусем кӗртнӗ. Унта плӑртнӑ тӑрӑх, малашне Росгвардин ҫыннисем регионти пысӑк должноҫри тӳре-шарана хураллама пултарӗҫ.

Росгвардин ҫыннисем республикӑсен пуҫлӑхӗсене, облаҫсен кӗпӗрнаттӑрӗсене килӗшӳ туса сыхлама пултарӗҫ. Ку тӳлевлӗ пулӗ. Хакне правительство палӑртӗ. Укҫа-тенкӗ вара федераци хыснине кайӗ.

Владимир Путин Президентӑн сӗнӗвне депутатсем пӑхса тухӗҫ. Хальлӗхе саккун вӑйра мар. Ӑна официаллӑ майпа пичетлӗҫ, ун хыҫҫӑн виҫӗ уйӑхран вӑл вӑя кӗрӗ.

Вӑрманта хӑрӑк-харӑк пуҫтарас тесен ятарласа ирӗк илмелле. Хӑш чухне ӑна 4 уйӑх таранах кӗтме тивет.

Раҫҫейри парламентарире ку йӗркене ансатлатасси пирки калаҫаҫҫӗ. Ку ыйтӑва регионсем те тишкереҫҫӗ.

Халӗ вӑрмансенче хӑрӑк-харӑк туллиех пулни никамшӑн та вӑрттӑнлӑх мар. Ӑна вӑрманҫӑсем те тасатмаҫҫӗ, ахаль ҫынсене те ирӗк илмесӗр пуҫтарма памаҫҫӗ. Тепӗр тесен, ҫынсем хӑрӑк-харӑка турттарса вӑрмана тасатаҫҫӗ. Анчах хальлӗхе ҫак ӗҫе ирӗк илмесӗр тусан ют пурлӑха вӑрланӑ пек хаклаҫҫӗ. Куншӑн штрафлаҫҫӗ. Вӑрмантан хӑрӑк-харӑк пӗрмай турттарсан 2 ҫуллӑха тӗрмене ӑсатма та пултараҫҫӗ.

Кӑҫал пуш уйӑхӗнче Патшалӑх Думин депутачӗсем ҫӗнӗ саккун проектне хатӗрлеме йышӑннӑ. Документра палӑртнӑ тӑрӑх, ҫынсем вӑрманти хӑрӑк-харӑка тӳлевсӗрех пуҫтарма пултараҫҫӗ. Халӗ ку проекта регионсене янӑ, унта хӑйсене кирлине кӗртӗҫ.

ШӖМӗн Сӗнтӗрвӑрри районӗнчи уйрӑмӗнче ӗҫлекен участковӑй Татьяна Осокина «Халӑх участковӑйӗ» Пӗтӗм Раҫҫейри конкурсӑн финалне лекнӗ.

Финал чӳк уйӑхӗн 10-мӗшӗччен иртӗ. Ҫак тапхӑрта «Халӑх участковӑйӗ» ята илессишӗн чи лайӑх участковӑйсем тупӑшӗҫ. Финал сасӑлав мелӗпе иртет. Татьяна Осокинӑшӑн эсир те сасӑлама пултаратӑр: https://www.kazan.kp.ru/daily/26750/3780121/?show.direction=future.

Татьяна Осокина ҫынсене яланах пулӑшма хатӗр. Чылай чухне ҫынсем ун патне килти лару-тӑру пирки те калаҫма килеҫҫӗ. Вӑл хӑйӗн ӗҫне питӗ юратать.

Конкурсра мала тухнисене РФ ШӖМӗ парнепе, грамотӑпа хавлахатарӗ. «Халӑх участковӑйӗ» ята тивӗҫнӗ ҫынна вара «УАЗ «Патриот» парӗҫ.

Шупашкарти паянхи уяв. Cap.ru порталти сӑн ӳкерчӗк

Ҫӗршывра паян, чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗнче, палӑртакан уяв ятне Раҫҫейре пурӑнакансенчен чылайӑшӗ пӗлмест.

Халӑх шухӑшне тӗпчекен Пӗтӗм Раҫҫейри центр (ВЦИОМ) ыйтӑм ирттернӗ те ҫынсен 48 проценчӗ паянхи куна «канмалли тата тепӗр кун» евӗр йышӑннине палӑртнӑ. Мускавпа Питӗр хулисем политикӑран уйрӑмах аякра тӑнине ҫиеле тухнӑ. Унта пурӑнакансенчен 60 проценчӗ паянхи куна канмалли кун тесе каланӑ, уяв тенисем — ыйтӑма хутшӑннисенчен чӗрӗк пайӗ ҫеҫ. Хуравлама ыйтнисенчен 16 проценчӗ чӳк уйӑхӗн 4-мӗшӗ уяв тесе калама аптӑранӑ.

Сӑмах май, Халӑх пӗрлӗхӗн кунне палӑртнине паян Шупашкарта 11 пине яхӑн ҫын хутшӑннине ӗнентереҫҫӗ. Кун пирки Чӑваш Енӗн влаҫ органӗсен официаллӑ порталӗнче ҫырнӑ. Уяв Хӗрлӗ лапамра иртнӗ.

Паян Раҫҫей Правительствинче Дмитрий Козак вице-премьер Регионсен аталанӑвӗ енӗпе ӗҫлекен правительство комиссийӗн ларӑвӗ иртнӗ. Унта бюджет кредичӗсене реконструкцилессипе ҫыхӑннӑ ыйтусене сӳтсе явнӑ, дотаци парассипе ҫыхӑннӑ самантсене пӑхса тухнӑ, федераци хыснинчен куҫакан грантсем пирки калаҫнӑ. Ларӑва Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев хутшӑннӑ.

РФ субъекчӗсем харпӑр хӑй тупӑшне ӳстерсе пырассипе тимлӗ ӗҫлесен вӗсене федераци центрӗнчен пулӑшу пама май пуррине палӑртнӑ. Дмитрий Козак регионсем тухӑҫлӑ бюджетпа ӗҫлесен вӗсене пулӑшу май пуррине асӑннӑ.

РФ финанс Министрӗ Антон Силуанов хӑйӗн докладӗнче РФ субъекчӗсене бюджета шайлаштарма 2018-мӗш ҫул валли пӑхса хӑварнӑ пулӑшусем ҫинчен чарӑнса тӑнӑ, вӗсен йӗркисемпе паллаштарнӑ.

Каччӑн амӑшӗ тата Светлана Юлия Барановская телеертӳҫӗпе

Ӗнер Пӗрремӗш каналпа телеэфира тухнӑ «Мужское/Женское» Чӑваш Енри пӑтӑрмаха кӑтартрӗҫ. Маларах, юпа уйӑхӗн 12-мӗшӗнче,

кӑҫалхи ҫурла уйӑхӗнче Шупашкарти «Космос» клубра арҫынна вӗлернине сӳтсе явнӑччӗ.

Хальхинче те саккунлӑхпа ҫыхӑннӑ темӑна хускатрӗҫ. Шупашката пурӑнакан Нататья Майорова унӑн Алексей ывӑлне хӗрарӑма пусмӑрланӑ тесе 7 ҫуллӑха айӑпсӑр хупнӑ тесе каларӗ. Вӑл пӗлтернӗ тӑрӑх, 2015 ҫулта унӑн ывӑлне тата тепӗр икӗ ҫамрӑка хӗре Куславккари саунӑра мӑшкӑлланӑ хупса лартнӑ иккен: кама — ултӑ ҫуллӑх, кама — 7, 8. Пусмӑрланӑ текен хӗрпе, интернатра ӳснӗ Светланӑпа, каччӑ пӗрле пурӑнма шухӑшланӑ иккен.

Светлана Солодякова сауна туалетӗнче виҫҫӗн пусмӑрланӑ тесе ӗнентерет. Саунӑна унӑн тепӗр хӗр тусӗ те пынӑ иккен. Анчах пусмӑрлаҫҫех пулсан мӗншӗн йӗрке хуралҫисене чӗнменни пирки ӗнентерӳллӗ хурав пулмарӗ.

Телекӑларӑмра калаҫнӑ май Светлана каччӑсенчен пӗри хӑйне тӗкӗнменнине персе ячӗ.

«Эсӗ Пӗрремӗш каналта. Ку вӑл — федераци шайӗнчи массӑллӑ информаци хатӗрӗ. Халӗ пире эсӗ каласа пани тӑрӑх ӗҫе ҫӗнӗрен пӑхса тухма эпир хистӗпӗр.

Малалла...

Кӑҫал Раҫҫейре фанфурик сутма чарнӑ. Чӑваш Енре те ку енӗпе йӗрке ҫирӗп. Нумаях пулмасть Роспотребнадзор ку чарӑва малалла тӑснӑ. Ку сӗнӗве РФ Правительстви те ырланӑ.

Роспотребнадзор юпа уйӑхӗн 22-мӗшӗнче фанфурик сутма чарасси пирки пӗлтернӗ. Вӑл 180 кун вӑйра пулӗ.

Фанфурик сутса чарнӑ хыҫҫӑн спиртлӑ шӗвексем чӑнах та сахалрах сутӑннӑ. Ҫапах ку йӗркене пӑсакансем пур, фанфурике вӑрттӑн ярӑнтараҫҫӗ. Чару хыҫҫӑн алкогольпе наркӑмӑшланса вилнӗ тӗслӗх те сахалланӑ.

Сӑмах май, унчченхи чару срокӗ юпа уйӑхӗн 9-мӗшӗнче пӗтнӗ. Кун хыҫҫӑн фанфурик каллех сентре ҫине таврӑнма пултарнӑ. Анчах чару йышӑнни ҫакна тума май памӗ.

Аса илтерер: пӗлтӗрхи раштав уйӑхӗнче Иркутск облаҫӗнче 70 ытла фанфурик ӗҫсе вилнӗ. Кун хыҫҫӑн ҫак шӗвеке сутма чарнӑ.