Вӑрнар районӗнче Ярмушка ял тӑрӑхӗнчи Уйкас Юнтапа ялне Росреестрӑн специалисчӗсем ҫӗрпе епле усӑ курнине тӗрӗсленӗ. Унта икӗ ҫӗр лаптӑкне хакланӑ. Вӑл ҫӗрсемпе документсемсӗр хуҫаланнӑ ҫеҫ те мар, ҫав лаптӑк ҫӗр ҫинче хуралтӑсем хӑпартса лартнӑ. Уншӑн ҫӗр лаптӑкӗпе саккунлӑ мар майпа усӑ курнӑ икӗ ҫынна 5-шер пин тенкӗлӗх штраф хурса панӑ.

Сӑмах май каласан, ҫак ҫӗр лаптӑкӗсенчи хуралтӑсене вӗсен хуҫисем административлӑ майпа явап тыттаричченех сӳтнӗ. Вӗсенчен пӗри маларах ал ҫитмен тесе ӑнлантарнӑ.

Ҫав ҫӗрсемпе саккунлӑ мар усӑ курнисем лаптӑксене тирпейленӗ, ҫӗр турттарса пырсах лаптӑка танлаштарнӑ.

Тасатса тирпейленӗ лаптӑка кӑвак чӑрӑшсем лартса хӑварнӑ, Уйкас Юнтапари ҫав ҫӗрсем кӗҫех йывӑҫсемпе илемленӗҫ.

«Газпа усӑ курнин парӑмӗ 1,5 миллиарда яхӑн пуҫтарӑнса кайнӑ. Парӑм мӗншӗн пухӑнать?» — ҫак ыйтӑва ӗнер иртнӗ канашлура республика ертӳҫисем сӳтсе явнӑ. Чӑваш Ен Элтеперӗ Михаил Игнатьев та ку ыйту хуравне шыранӑ. Ыйтӑва вӑл канашлӑва хутшӑннӑ район-хула пуҫлӑхӗсене панӑ.

Усӑ курнӑ пулӑшупа вӑхӑтра татӑлмалли каламасӑрах паллӑ. Ҫав вӑхӑтрах республика влаҫӗсем ҫывӑх вӑхӑтра Йӑлӑмра газ кӗртме пуҫласшӑн. Ӑна валли Газпром укҫа уйӑрасса шанаҫҫӗ. Газпа парӑм пухӑнса кайнине кура «кӗмӗл» уйӑрас енпе йывӑрлӑх сиксе тухасси шиклентерет.

Парӑмӑн пысӑк пайӗ, 90,5 проценчӗ, хуласенче пуҫтарӑннӑ. Улатӑр хулинче вӑл — 110,3 млн тенкӗ, Канашра – 71,2 млн, Ҫӗмӗрлере – 154,8 млн, Шупашкарта – 685,7 млн.

Чӑваш Енӗн Наци вулавӑшӗ Раҫҫей пуштин Чӑваш Енри филиалӗпе пӗрле «Напиши письмо родителям» (чӑв. Аҫӑр-аннӗр патне ҫыру ҫырӑр) ятпа социаллӑ акци ирттерет.

Акци ҫемье этем пурӑҫӗнче хаклине аса илтерес, ҫак шухӑша обществӑра сарӑс тӗллевлӗ. Мероприятине ҫемье кунӗ умӗн пуҫарнӑ. Ун вӑхӑтӗнче пирӗнтен кашниех атте-аннемӗрсем, асатте-асаннемӗрсем, кукаҫи-кукамайӑмӑрсем, ҫывӑх ҫыннӑмӑрсем патне ҫыру вӗҫтерме пултаратпӑр. Алӑпӑ ҫырса.

Акци утӑ уйӑхӗнчен пуҫласа авӑн уйӑхӗ таран тӑсӑлӗ. Ҫырусене районсенчи вулавӑшсене пырса памалла. Калас тенӗ ӑшӑ сӑмахлӑ йӗркесене вулавӑшсенче те шӑрҫалама май туса парӗҫ. Наци вулавӑшӗнче ҫыру ҫырма ятарлӑ сӗтел те хатӗрленӗ. Унта хут, ручка тата конверт хунӑ. Конвертсене вулавӑш ӗҫченӗсем пушта уйрӑмӗсене кайса парӗҫ. Ҫыру яма укҫа тӳлеттермӗҫ.

Элӗк районенчи Тукач ялӗнче пурӑнакансем Тӑван ҫӗршывӑн Аслӑ вӑрҫинче пуҫ хунӑ салтаксене халалласа палӑк лартнӑ. Укҫа-тенке халӑх пухнӑ.

Нумаях пулмасть Тукач ялӗнче палӑка савӑнӑҫлӑ лару-тӑрура уҫнӑ. Проект авторӗ – Чӑваш Енри архитекторсен пӗрлешӗвӗн пайташӗ Станислав Удяков.

Тукач ялӗнчен фронта 58 ҫын тухса кайнӑ. Вӗсенчен 38-шӗ хыпарсӑр ҫухалнӑ. Пурин ятне те чул плита ҫине ҫырнӑ.

Палӑк ҫӳллӗшӗ – 5 метр, тӑршшӗ – 3 метртан ытларах. Палӑка Сергей Салтыков, ҫак ялта ҫуралса ӳснӗскер, тума сӗннӗ. Халӑх кар тӑрса укҫа пухнӑ. Палӑка хатӗрлемелли материал валли кӑна 250 пин тенкӗ тӑкакланнӑ. Хальлӗхе палӑк тавра нимӗн те ҫук. Ҫитес вӑхӑтра тукачсем унта сквер йӗркелеме палӑртнӑ.

ЧР Культура, национальноҫ ӗҫӗсене тата архив ӗҫӗн министерствин порталӗнче пӗлтернӗ тӑрӑх, Чӑваш Енре ҫулҫӳревҫӗсене пулӑшакан турист карттине хатӗрленӗ.

Палӑртмалла: кунашкал карттӑна Раҫҫейри ытти регион та хатӗрленӗ: Крым Республики, Карели Республики, Мари Эл тата ыттисем. «Чувашия туристическая» карттӑна ЧР Культура министерстви саккасӗпе хатӗрленӗ.

Турист картти – справочник, унта республикӑри паллӑ вырӑнсене кӗртнӗ. Тӗнчере кунашкал карттӑсене тахҫанах хатӗрлеме пуҫланӑ. Уйрӑмах унашкаллисем Египетра, Турцире, Испанипе анлӑ сарӑлнӑ.

Чӑваш Енри аптекӑсенче спирт сутма ҫеҫ мар, «Асептолин» та сутма чарасшӑн. Эрех ӗҫме юратакансем спиртлӑ ҫак тата ҫавӑн йышши шӗвеке хаваслансах туянаҫҫӗ. Хавасланмӑн! 30 тенкӗ ытларах тӑракан 100 грамран шыв хушса 250 грамм хатӗр шӗвек кӑлараҫҫӗ. Ҫур литр тӑвас тесен ик кӗленче ҫителӗклӗ. Анчах ун пек шӗвексем пуҫа аптӑратса-минретсе янисӗр пуҫне леш тӗнчене ним мар ӑсатма пултараҫҫӗ. Наркӑмӑшлӑнса шар куракансем тата мӗн чухлӗ!

Ҫакна шута илсе республикӑн Сывлӑх сыхлав министерстви аптекӑсен ертӳҫисен ячӗпе ҫыру шӑрҫаланӑ. Унта «Асептолин» сутма чарӑнма е пӗр ҫынна сутас виҫене чакарма ыйтнӑ.

Итлессипе итлемесси пирки калама хӗн, мӗншӗн тесен хӑш-пӗр аптека ун пек шӗвекпе те самай тупӑш курни паллӑ.

Чӑваш Енре ветропарк тӑвасшӑн. Кун пирки ЧР Экономика аталанӑвӗн, промышленноҫ тата суту-илӳ министерствин сайтӗнче пӗлтереҫҫӗ.

Ку ыйтӑва ведомство ертӳҫипе, ЧР Министрсен Кабинечӗн Председателӗн ҫумӗпе Владимир Аврелькинпа сӳтсе явнӑ. Тӗлпулура «Русский ветер» тулли мар яваплӑ общество Турцири Guris компанипе ҫыхӑнса ӗҫлесси пирки калаҫнӑ.

180 МВт хӑватлӑ ветропарка 2018-2020 ҫулсенче тӑвасшӑн. Халӗ икӗ компани ветропарк строительствине инвестици хывасси пирки килӗшӳ алӑ пуснӑ.

Канашра шкул директорӗ 6 ҫуллӑха йӗплӗ пралук леш енне кайма пултарать. Мӗнпе айӑпа кӗнӗ-ха вӑл?

Директор виҫӗ вӗрентекене премисене каялла тавӑрса пама ыйтнӑ. Ку шкулта вак-тӗвек ӗҫсене пурнӑҫлама кирлӗ имӗш. Ҫапла майпа ӑна 14 пин тенкӗ тыттарнӑ.

Анчах шкул ертӳҫи кунпа ҫеҫ ҫырлахман. Вӑл хӑйӗн ҫумне тата шкул умӗнхи ачасен воспитательне укҫа хушса тӳленӗ. Вӗсене ахальтен укҫа нумайрах паман вӑл. Ара, лешсем унӑн хӗрӗсем вӗт. Ҫапла майпа вӑл вӗсене 30 пин тенке яхӑн тӳленӗ. 26 пин тенкине вара хӑйӗн кӗсйине чикнӗ.

Директор хӑтланӑвӗ шкула 44 пин тенкӗ тӑкак кӳнӗ. Акӑ мӗншӗн ун явап тытма тивӗ.

Ҫӗмӗрле хулинче пурӑнакан Ольга Яфаркина 103-мӗш хутчен ҫуралнӑ кунне паллӑ тунӑ. Хӑй вӑл Тутар Республикинче ҫуралнӑ, йышлӑ хресчен ҫемйинче ҫитӗннӗ. Ашшӗне кулак тесе айӑпласан ссылкӑна ӑсатнӑ. Кун хыҫҫӑн хӗрачана Ҫӗмӗрлери тӑванӗсем илсе кайнӑ. Ольга темиҫе ҫултан каялла тӑван тӑрӑхнех таврӑннӑ.

1937 ҫулта вӑл ялти каччӑпа ҫемье ҫавӑрнӑ. Вӗсен икӗ хӗр ҫуралнӑ. Мӑшӑрне вӑрҫа илсе кайнӑ, унта вӑл йывӑр аманнӑ, ҫапах, телее, киле таврӑннӑ. Каярахпа ҫемье Ҫӗмӗрле хулине пурӑнма куҫнӑ.

Ольга Яфаркинӑна сумлӑ ҫуралнӑ кунпа саламламашкӑн тӳре-шара ҫитнӗ.

Чӑваш Енре 57 ҫулти арҫынна шыраҫҫӗ. Вӑл иртнӗ кӗҫнерникун ҫухалнӑ.

Арҫын хӗрлӗ тӗслӗ «Фольксваген» микроавтобус рулӗ умӗнче пулнӑ. ЧР ШӖМӗ Виталий Сергеевич Барсуков, 1960 ҫулта ҫуралнӑскер, ӑҫта ҫухалнине тӗпчет.

Ҫӗртме уйӑхӗн 29-мӗшӗнче вӑл хӑйӗн машинине ларнӑ та Ҫӗмӗрле районӗнчи пӗр ялтан тухса кайнӑ. Вӑл ӑҫталла ҫул тытни паллӑ мар. Машинӑн патшалӑх номерӗ - Е248КО 21rus.

Хӑй 55 ҫулти пек курӑнать, 170 сантиметр ҫӳллӗш, ҫӳҫӗ ҫырӑ тӗслӗ. Барсуков тӗттӗм кӑвак кӗпе тӑхӑннӑ пулнӑ. Ӑна курсан 02 номерпе шӑнкӑравлама ыйтаҫҫӗ.