planet-today.ru сайтри сӑн

Боготӑри (Колумби) Росарио Университечӗнчи ӑсчахсем Кӑнтӑр Америкӑра ӗлӗкхи-авалхи 7–13 миллион ҫулсем хушшинче пурӑннӑ пысӑк тимӗр шапа юлашкине тупнӑ. Шуса ҫӳрекенсен йышне кӗрекен ҫак тем пысӑкӑш чӗрчун хӑйӗн калӑпӑшӗпе автомобильпе тан пулнӑ тесе ҫырать «Би-би-си».

Stupendemys geographicus пысӑк тимӗр шапасем пирки иртнӗ ӗмӗрӗн ҫитмӗлмӗш ҫулӗсенче тӗпчесе пӗлнӗ, анчах та палеонтологсен ҫак авалхи чӗрчунсем ҫинчен тӗплӗ информаци пулман. Халӗ вара, тӗпчевҫӗсем Колумбири Татакоа пушхирӗнче S. geographicus юлашкийӗсене тупнӑ хыҫҫӑн, ку тӗлӗшпе улшӑнусем пуласси куҫкӗретех.

«Эпир тимӗр шапан сыхланса юлнӑ виҫӗ метрлӑ панцире тата унӑн аялти янах шӑммине тӗпчерӗмӗр. Ҫӗнӗ палеонтологи материалӗ пире ҫак авалхи шуса ҫӳрекен тӗлӗнмелле чӗрчунсем ҫинчен тарӑнрах пӗлме май пачӗ», — каласа параҫҫӗ Колумбири ӑсчахсем.

Stupendemys geographicus пысӑк тимӗр шапан тӑршшӗ тӑватӑ метр таран пулма пултарнӑ, шуса ҫӳрекен чӗрчунӑн йывӑрӑшӗ вара 1200 килограммран кая мар пулнӑ. Урӑхла каласан, Кӑнтӑр Америкӑри калама ҫук пысӑк тимӗр шапана автомобильпе танлаштарма пулать. Тӗлӗнмелле те, тахҫан ӗлӗк ҫӗр ҫинче тата та пысӑкрах тимӗр шапасем пулнӑ — сӑмахран, океансенче ҫитмӗл миллион ҫул каялла пурӑннӑ архелонсен тӑршшӗ тӑватӑ метр ҫурӑна ҫитнӗ.

Малалла...

Беларуҫ гербӑн ҫӗнетнӗ варианчӗ

Гербри хӑш-пӗр элементсене пӗчӗк улшӑнусем кӗртессисӗр пуҫне эскиз авторӗсем унти глобуса та — хальхи вӑхӑтра унӑн пысӑк пайне Раҫҫей лаптӑкӗ йышӑнать — ҫавӑрма шут тытнӑ.

БелТА хыпарланӑ тӑрӑх, Беларуҫри юстици министрӗ Олег Слижевский хӑйсен ведомстви патшалӑх символӗсем пирки калакан саккунсен пуххине коррекцилекен саккун проектне хатӗрлени ҫинчен пӗлтернӗ. Палӑртнӑ тӑрӑх улшӑнусем республика гербне пырса тивӗҫ.

Слижевский каланӑ тӑрӑх, герб тавра ыйтусем сиксе тухнӑран унӑн сӑнне лайӑхлатма тивет. Министр ӑнлантарнӑ тӑрӑх, сӑмахран, ҫӳлте вырнаҫнӑ ҫӑлтӑр хальхи вӑхӑтра «кӑштах харсӑртарах характерпа» сӑнланать.

«Беларуҫ — мирлӗ пурӑнакан патшалӑх, вӑл хӑйне нейтралитетлӑ тытать, хӑйӗн политики шутне агресси мелне кӗртмест», — тенӗ Слижевский. Вӑл каланӑ тӑрӑх, ҫак позиципе килӗшӳллӗн ҫӑлтӑрӑн хӗррисем вӑйлӑ палӑрмалла мар.

Ҫавӑн пекех Бералуҫ контурӗсем айӗнче вырнаҫнӑ глобус ҫинчи параллельсемпе меридиансене урӑхларах ӳкересшӗн, тата хӑш-пӗр элементсене лайӑхрах палӑртасшӑн. «Пур чухне те тӗрӗсех ассоциацилеме май парайман нюанссем пур, ҫавӑнпа та вӗсене, паллах, йӗркене кӗртмеллех», — тенӗ министр.

Малалла...

«Тӗнчесем каллех ӑҫталла вӗҫеҫҫӗ?» — ҫакӑн пек пуҫ ватнӑччӗ Софья Савнеш маларах. Унта сӑмах паллӑ велоҫулҫулҫӳревҫӗн Никита Тӗнчен ҫемйи пирки пыратчӗ.

Тӗнчесен пурнӑҫӗпе кӑсӑкланса ҫак йӗркесен авторӗ Никитӑпа Настьӑн тӗнче тетелӗнчи старницисене тишкерчӗ. Ҫапла вара хурава вӑрах шырама тивмерӗ. Нью-Йорк ҫывӑхӗнче пӳлӗм тара илсе пурӑннӑ ҫемье Ҫурҫӗр Америкӑран Сан-Антонио хулине вӗҫсе кайнӑ.

Хӗрӗпе Аяранпа Техас штатӗнче ӳкерӗннӗ сӑнӳкерчӗке Настя паян Интсаграма вынаҫтарнӑ. «Кӗтмен ҫӗртен эпир пӗр сезонтан теприне куҫрӑмӑр. Кӗркуннеччӗ, халӗ кунта ҫулла», — ҫырса хунӑ хавас сӑнлӑ Настя.

Халӑх ушкӑнӗнчисем ача ҫанталӑк ылмашнине епле йышӑннипе кӑсӑкланнӑ. Настя ӗнентернӗ тӑрӑх, вӑл енӗпе йывӑрлӑх ҫук.

Испание ҫитнӗ «Глория» ҫил-тӑвӑла пула ҫав тери ҫӳллӗ хумсем ҫӗкленнӗ, ҫыран хӗрринче ларакан хуласем кӑпӑк айне пулнӑ. Сӑмахран, Тосса-де-Мар ҫыннисен хӑйсен ҫурчӗсене лекес тесе кӑпӑкланса тӑракан урамсем урлӑ каҫма тивнӗ. Майорка утравӗнче вара тем ҫӳллӗш хумсем, 13 метра ҫитекенсем, ҫӳллӗ ҫуртсене тӑрри таранах хуплама пултарнӑ. Ҫутҫанталӑк алхасӑвӗ пирки «Гисметео» хыпарлать.

Ҫил-тӑвӑл Испание иртнӗ эрне вӗҫӗнче ҫитнӗ. Ҫӗршывӑн тухӑҫ енчи ҫӗрсем шыв айне пулнӑ, ҫурҫӗрте тата сӑртлӑ вырӑнсенче юр тем хулӑнӑш ҫунӑ. Пуринчен те ытларах Андалуси, Валенси тата Балеар утравӗсем шар курнӑ. Специалистсем ӗнентернипе, ку тӑрӑхра кунашкал инкек кӳрекен хӗллехи ҫил-тӑвӑлсем 40 ҫул пулман.

Ҫил-тӑвӑла пула 200 пин патнелле испан ҫынни электричествӑсӑр тӑрса юлнӑ. Пурӗ 8 ҫын пурнӑҫӗ татӑлнӑ, темиҫе теҫетке ҫын суранланнӑ. Хӑш-пӗр районсенче вӑхӑтлӑх аэропортсем, шкулсем хупӑннӑ, транспорт ҫыхӑнӑвӗ татӑлнӑ.

moygorod-online.ru сайтри сӑн

Чӳк уйӑхӗн 28-мӗшӗнчен пуҫласа раштавӑн 1-мӗшӗччен Турцири Стамбул хулинче кулинарсемпе кондитерсен хушшинче тӗнче шайӗнчи конкурс иртнӗ, вӗсем хӑйсен ӑсталӑхне кӑтартнӑ. Унта Шупашкарти Ирина Щетинина та хутшӑннӑ. Мероприяти ҫак ҫӗршывӑн президенчӗн Тайип Эрдоганӑн администрацийӗ пулӑшнипе йӗркеленнӗ.

Ирина Шупашкарти пӗр кондитерскинче ӗҫлет. Пирӗн ентеш жюри пайташӗсене «Незнакомка» (чӑв. «Палламан хӗр») ӗҫпе тӗлӗнтернӗ. Палӑртма кӑмӑллӑ: Ирина Щетинина «Арт-класс» номинацире иккӗмӗш вырӑн йышӑннӑ.

moygorod-online.ru сайтран илнӗ сӑн

Мускавра Пӗтӗм тӗнчери офис ӗҫченӗсен хушшинче иртнӗ «Офис мисӗ» илем конкурсне пӗтӗмлетнӗ. Унта Раҫҫейри 30 пике тата ытти ҫӗршыври чиперккесем хутшӑннӑ. Шупашкарти «Ӗҫ тата укҫа» компанире клиентсемпе ӗҫлекен Валерия Любимова менеджер финала тухнӑ пикесенчен пӗри пулса тӑнӑ.

Конкурсҫӑсене жюри хакланӑ, председателӗ Валентин Юдашкин модельер пулнӑ. «Офис мисӗ» ята Новосибирскри Елизавета Знагован ҫӗнсе илнӗ. Ӑна тӗп парне – корона тата 2 миллион тенкӗ панӑ.

Пирӗн ентеш Валерия Любимова «Мисс очарование» номинацире ҫӗнтернӗ.

«Про Город» сайтран илнӗ сӑн

Ватӑ хӗрарӑм балкон ҫине тухнӑ. Ӑна ӑнсӑртран ҫулталӑк ҫурӑри мӑнукӗ хупса лартнӑ. Кун пирки ҫӑлавҫӑсене ачан амӑшӗ пӗлтернӗ.

Ку паян 13 сехетре пулса иртнӗ. Ҫӗнӗ Шупашкарта пӗр хваттерте хӗрарӑм йӑпӑртлӑха балкон ҫине тухнӑ. Мӑнукӗ питӗрса лартсан ӑна ҫӑлавҫӑсем тухма пулӑшнӑ. Вӗсем ватӑ хӗрарӑм патне пусмапа балкон ҫине хӑпарнӑ, алӑка уҫма пулӑшнӑ.

Амӑшӗ ҫӑлавҫӑсене тав тунӑ. Вӑл палӑртнӑ тӑрӑх, вӗсем профессионалсем, алӑка ҫӗмӗрмесӗрех уҫма пултарнӑ.

Никита Тӗнче мӑшӑрӗпе Настьӑпа тата хӗрӗпе Аяранпа ҫул ҫӳреве тухса кайнине Чӑваш халӑх сайтӗнче эпир унччен пӗлтернӗччӗ-ха. Халӗ Никита Америкӑра ӗҫ шырать. Ҫакӑн пирки вӑл пӗр видеохостингра пӗлтернӗ.

Аса илтерер: Никита Тӗнче ҫемйи ҫу уйӑхӗн вӗҫӗнче Европӑна велосипедсемпе тухса кайнӑччӗ. Виҫӗ уйӑхра ҫемье чылай ҫӗршывра пулчӗ. Кайран йыш Африкӑна кайрӗ. Унта вӗсем паромпа ҫитнӗ. Мароккӑри Касабланка хулинчен ҫемье Ҫурҫӗр Америкӑна вӗҫсе кайнӑ. Халӗ вӗсем Нью-Йоркри Бруклин районта тӗпленнӗ. Унта вӗсене поляксен ҫемйи йышӑннӑ. Халӗ Никита хӑйне валли ӗҫ шыранине пӗлтернӗ. Тӗнчесесем Америкӑра хӗл каҫма ӗмӗтленеҫҫӗ.

Ҫемье хӑйсене укҫапа пулӑшнисене (кам 50 тенкӗ, кам 100, кам 7 пус куҫарса панӑ) тав тӑвать.

PIXABAY.COM сӑн ӳкерчӗкӗ

Паян, чӳк уйӑхӗн 19-мӗшӗнче, Арҫынсен пӗтӗм тӗнчери кунне палӑртаҫҫӗ. «Парламентская газета» хаҫат пӗлтернӗ тӑрӑх, уява Тринидад тата Тобаго утрав патшалӑхӗ 1999 ҫулта йышӑннӑ. Каярах ҫавна Кариб бассейнне кӗрекен, Астралири, Ҫурҫӗр Америкӑри, Азири, Европӑри ҫӗршывсем ырласа йышӑннӑ, каярах — Пӗрлештернӗ нацисен организацийӗ.

Уява йӗркелекенсем арҫынсемпе арҫын ачасен сывлӑхне, вӗсен кӑмӑл-туйӑмне, тимлӗх уйӑрма чӗнсе калаҫҫӗ.

Сӑмах май, чӳк уйӑхӗн 2-мӗшӗнче Арҫынсен пӗтӗм тӗнчреи тата тепӗр кунне палӑртаҫҫӗ. Ӑна йӗркелеме Совет Союзӗн Президенчӗ пулнӑ Михаил Горбачёв 2000 ҫулта сӗннӗ. Чӑн-чӑн арҫын ҫӳлте тытакан арҫынсене ҫав кун лауреат ячӗ парса хавхалантараҫҫӗ.

Мӗнех, пӗр уйӑхра икӗ хутчен саламлар арҫынсене.

Микулай Павловский архивӗнчи сӑнӳкерчӗк

«Пӗр эрне ҪЫН пулса ҫӳрерӗм!» — тесе ҫырнӑ Чӗмпӗр тӑрӑхӗнчи Микулай Павловский чӑваш Фейсбукри «Тӗнчери чӑвашсем» ушкӑнра.

Вӑл Европӑра пулнӑ иккен. Йӑхташӑмӑр пӗлтернӗ тӑрӑх, Европӑра вӑл «тахҫанах, ҫамрӑк чухнех пулса курнӑ».

«Тепре, 39 ҫултан кайсан та, ҫавнах куртӑм. Хальхинче эпӗ унта пӗр эрне пултӑм, ҫав кӗске вӑхӑтрах хама «пӗчӗк халӑх» ҫынни пек мар, тӗнчери ытти халӑхсемпе пӗртан ЧӐВАШ ЭТЕММИ пек туйса сывларӑм, савӑнса ҫӳрерӗм. Акӑ ирӗклӗ, уҫӑ сывлӑшлӑ Европӑ ҫынна мӗнле ҫӗклет!» — пӗтӗмлетнӗ Микулай Павловский Европӑра пулнӑ хыҫҫӑн. Анчах хӑш ҫӗршыва ҫитнине, мӗн-мӗн курнине, шел те, асӑнман.

Микулай Павловский чӑваш, сӑмах май, Хусанти авиаци институтӗнче вӗреннӗ.