Китай Халӑх Республикинче ҫурла уйӑхӗн 7-мӗшӗччен ҫамрӑксен канашлӑвӗ иртет. Унта Чӑваш Енри тата Сычуань ялӗнчи ҫамрӑксем хутшӑнаҫҫӗ.

Унта пирӗн республикӑран 11 студент кайнӑ. Вӗсем вӗренӳре, общество ӗҫӗнче, пултарулӑхра палӑрнӑ. Делегаци йышне ҫамрӑк специалистсем те кӗнӗ. Вӗсем пурте китайла е акӑлчанла лайӑх пӗлеҫҫӗ.

Чэнду хулинче иртекен канашлура ҫамрӑксем Сычуань наци культурипе тата историйӗпе паллашӗҫ, музейсене ҫитӗҫ, лекцисене тата лаборатори занятийӗсене хутшӑнӗҫ.

Раҫҫее ҫывӑх вӑхӑтра вӑрҫӑ хӑратмалла маррине ҫӗршывӑн хӳтӗлев министерствинчи пысӑк ҫар пуҫлӑхӗ «Российская газета» хаҫата пӗлтернӗ. Ҫар ҫыннин шучӗпе вӑрҫӑ тухас хӑрушлӑх кирек хӑш саманара та пур. Вӑрҫӑллӑ хирӗҫтӑрӑва кӗртсе яма тӑрӑшакансем тупӑнассине те ятне палӑртма ыйтман ҫав тӳре-шара каланӑ. Анчах яваплисем лару-тӑрӑва тӗрӗслесе, пӗлсе тӑнине ӗнентернӗ май вӑл ун пекки хӑҫан пулассине тата пирӗннисем ҫавна хирӗҫ епле тӑмаллине те пӗлнине палӑртнӑ.

Чикӗ ҫумӗнчи хӑш вырӑнта ун пек хӑрушлӑх пурри пирки Хӳтӗлев министерствинче ӗҫлекен ҫын калама килӗшмен. Маларах каланӑ пичет кӑларӑмӗ сӑмах 2020 ҫулчченхи тапхӑр пирки пынине палӑртать.

Европӑра ракетӑна хирӗҫле Америка хӳтӗлев хатӗрӗсем вырнаҫтарнине Хӳтӗлев министерстви лӑпкӑн йышӑнать, мӗншӗн тесен Раҫҫей ҫапах та вӑл енпе вӑйлӑрах.

Windows 10 операци тытӑмӗ

Microsoft компани Windows 10 операци тытӑмне ӗҫлеттерсе янӑ. Ӑна компьютера кӑна мар, планшетсемпе смартфонсене те вырнаҫтарма пулассине хыпаралҫҫӗ.

Маларах Windows 7 тата Windows 8.1 тытӑмсене вырнаҫтарнисем ҫӗнӗ версие тӳлевсӗрех уҫласа илме пултарасси пирки компанин официаллӑ блогӗнче пӗлтернӗ. Ку майпа унчченхи версисен лицензилле варианчӗсемпе усӑ куракансем кӑна мар, пиратлисен те май пуррине ӗнентереҫҫӗ.

Ҫӗнӗ операци тытӑмӗнче Windows 8 тытӑмра пулман «Пуҫла» (Пуск) менюна кӗртнӗ. Cortana сасӑ пулӑшуҫи те пур. Хӑнӑхнӑ Internet Explorer браузера Microsoft Edge ятлипе ылмаштарнӑ.

Ҫӗнӗрен ҫӗнӗ технологисене кӑмӑллакансем Microsoft компани сӗнекен операци тытӑмне хаваспах тӗрӗслесе пӑхасса шанаҫҫӗ.

Крымри Шурту (Белогорск) районӗнче вырнаҫнӑ «Тайган» сафари-паркра виҫӗ арӑслан ами хаклӑ йышши крокодила ҫисе янӑ. Кун пирки «Крым. Реалии» пӗлтерет.

Парка курма килнӗ ҫынсем каласа панӑ тӑрӑх крокодилсем арӑслансемпе юнашарах пӗвере пурӑнаҫҫӗ. Пӗр крокодилӗ шывран тухсан ун ҫине виҫӗ арӑслан ами тапӑннӑ. Пысӑк кушаксем шыв чӗрчунне хӑвӑрт кӑна кӑнтнӑ хыҫҫӑн апат патне ытти арӑслансем те ҫитнӗ.

Сафари-паркӑн директорӗ Олег Зубков ку пӑтӑрмах чӑн та пулса иртни пирки каласа панӑ. Крокодилӗ вара 3 пин доллар таранах (хальхи курспа ку вӑл 180 пин тенке яхӑн шутланать) тӑнӑ.

Владимир Слуцкер экс-сенатор

Лондонти Аслӑ суд Раҫҫей журналистӗнчен Ольга Романоваран Чӑваш Енӗн сенаторӗ пулнӑ Владимир Слуцкер валли 110 пин фунт шыраса илмелле тунӑ. Сенатор пулнӑ ҫын журналиста вӑл ун пирки суя сӑмах сарнӑ тесе кӳреннӗ иккен.

Суда тавӑҫпа Слуцкер 2012 ҫултах тухнӑ. Журналист шухӑшланӑ тӑрӑх, унӑн мӑшӑрӗ Алексей Козлов улталанӑ тенипе ҫыхӑннӑ пуҫиле ӗҫе Слуцкер улталаса пуҫаттарнӑ пулать. Слуцкерпа Козлов пӗрле ӗҫленӗ-мӗн.

Слуцкерӑн пресс-ҫыруҫи Екатерина Шаталина экс-сенатор Лондона ятарласа, тӳрене Слуцкер хӑй майлӑ ҫавӑрнӑ тесрен ҫитнине пӗлтернӗ.

Лондонри суд Владимир Слуцкера майлӑ пулнӑ, Романова суя сӑмах сарнӑ тесе палӑртнӑ. Журналист суя сӑмаха массӑллӑ информаци хатӗрӗнче пичетленӗ май ку сӑмаха нумай ҫын илтме пултарнӑ, тавӑҫпа тухакана самай шар кӑтартма пултарнӑ тесе шухӑшланӑ иккен Лондонри суд.

Мускав апат-ҫимӗҫ эмбаргине тата тепӗр ҫур ҫуллӑха тӑсассине пӗлтернӗ. Кун пирки ҫӗршывӑн Раҫҫей Правительствин пуҫлӑхӗ Дмитрий Медведев вице-премьерсене пӗлтернӗ. Ку утӑма Евросоюз Раҫҫей тӗлӗшпе санкцие тӑснине кура тунӑ иккен.

Дмитрий Медведев премьер-министр правительство аппарачӗн пуҫлӑхне Сергей Приходькона ҫӗршыв Президенчӗ ячӗпе кун пирки ыйтса ҫырма хушнӑ.

Тунтикун Евросоюзӑн ют ҫӗршыв ӗҫӗсен министерствисен ертӳҫисем Раҫҫее хирӗҫле санкци вӑхӑтне тӑсма йышӑннӑ. Вӑл тата тепӗр ҫур ҫул ытла пымалла: 2016 ҫулхи кӑрлачӑн 31-мӗшӗччен тӑсӑлмалла. Асӑннӑ пӗрлешӗвӗн тулаш политика службин официаллӑ элчи Майя Косьянчич санкци вӑхӑтне тӑснине Раҫҫей «Минскри килӗшӳсене пурнӑҫлатӑр» тенипе сӑлтавланӑ.

Ҫу уйӑхӗн 22-30-мӗшӗсенче Турцири Стамбул хулинче тӗрӗк халӑхӗсен пӗтӗм тӗнчери Türk Dünyası ачасен фестивалӗ иртнӗ. Унта тӗнчери 30 ушкӑн хутшӑннӑ.

Чӑваш Енрен Турцие Патӑрьел районӗнчи Шӑнкӑртамри 1-мӗш шкулти «Биляр» ташӑ ансамблӗ кайнӑ. Пирӗн республика делегацине ӑшпиллӗн кӗтсе илнӗ. Ачасем Турцири ҫемьесенче пурӑнса курнӑ. Вӗсем тантӑшӗсемпе хутшӑннӑ, меропритисене пӗрле хутшӑннӑ.

Шӑнкӑртам ачисем Стамбулта Чӑваш Ен ялавне йӑтса утнине нихӑҫан та манас ҫук. Ачасем концертсем курнӑ, экскурсисене ҫӳренӗ, паллӑ вырӑнсене ҫитсе курнӑ.

«Биляр» фестиваль уҫӑлнӑ ҫӗре ытти 8 ушкӑнпа хутшӑннӑ, «Чайхана» ташӑ ташланӑ. Вӗсене ҫитес фестивале те чӗннӗ.

Шӑнкӑртамри 1-мӗш шкулта 4-мӗш класра вӗренекен Гомер Халитов солист, вокалист фестиваль дипломанчӗ пулнӑ, 1 грамм ылтӑна тивӗҫнӗ.

Украина ҫыннисем хӑйсен ҫӗршывӗнчен тухса кайиччен ӗҫлӗ хутсене сутса хӑвараҫҫӗ имӗш. Ку хыпара Вести-Украина портал пӗлтернӗ тӑрӑх BMF.ru бизнес-хыпарсен порталӗ хӑйӗн сайтӗнче ҫырнӑ. Вести-Украина ҫынсем идентификаци кочӗсемпе ҫурални ҫинчен калакан хут таранах сутса хӑвараҫҫӗ пулать. Мӗнпур хут пуххишӗн 2200 доллар ыйтаҫҫӗ имӗш.

«Чикӗ енне кайнӑ май хамӑн Украина паспортне сутатӑп. Паспорт таса. Кредит тавраш ҫук. Мӗнпур база витӗр кӑларнӑ. Йӳнӗ хакпах паратӑп», — ҫакӑн пек ҫырнӑ иккен пӗлтерӳсенчен пӗринче.

Юристсен шучӗпе ют ҫын хучӗсем улатвҫӑсемпе преступлени тунӑ ҫынсене кӑна кирлӗ пулма пултараҫҫӗ. Ҫӗршывран тарма пуҫтарӑннӑ политиксемпе усламҫӑсем те ют ҫын паспорчӗсемпе усӑ курма пултараҫҫӗ тесе шухӑшлаҫҫӗ иккен правӑна сыхлакансем.

Федерацин миграци служби пӗлтернӗ тӑрӑх, паян Раҫҫейре 2,6 миллион Украина ҫынни вырӑн тупнӑ.

Ҫу уйӑхӗн 19–23-мӗшӗсенче Италири Терамо хулинче Чӗлхе прави енӗпе пӗтӗм тӗнчери пӗрремӗш конгресс иртнӗ. Унта 40 ҫӗршыври 170 ытла эксперт хутшӑннӑ. Ҫавсен хушшинче пӗртен-пӗр Раҫҫей ҫынни пулнӑ. Вӑл — пирӗн ентеш, Раҫҫей Федерацийӗн Коммунистсен партийӗн Чӑваш рескомӗн секретарӗ, Чӑваш Республикин Патшалӑх Канашӗн депутачӗ Дмитрий Евсеев.

Конгреса Евсеева юлташӗ, Итлаи журналисчӗ, халӗ вӑл Чӑваш Енре пурнӑать иккен, Массимо Рипани, чӗннӗ-мӗн. Кун пирки коммунист-депутат асӑннӑ партин сайтӗнче вырнаҫтарнӑ интервьюра пӗлтернӗ. Италири унӑн тусӗ Евсеева Раҫҫейри чӗлхе политики пирки каласа пама ыйтнӑ. Коммунист-депутат каланӑ тӑрӑх, Европа ҫыннисем пирӗн ҫӗршыври чӗлхе ыйтӑвӗсем пирки пӗлмеҫҫӗ иккен. Раҫҫейре 277 чӗлхепе диалектпа калаҫакан 193 наци ҫынни пурӑннинчен вӗсем тӗлӗннӗ имӗш. Форума хутшӑннисенчен хӑшӗсем Раҫҫей 1917-мӗш ҫултанпа федераци пулнине пӗлмен иккен.

Латвире, Ригӑра, «аттракцион» хута кайнӑ. Унта кирек кам та Иисус евӗр пӑталанӑ Владимир Путин сӑнне пӑта ҫапма пултарать-мӗн. Кун пирки TV5 телеканал хыпарлать.

Ку «статуя» Латви СССРӗн унчченхи КГБ ҫуртӗнче-мӗн. «Аттракциона» килнӗ Роналдс ятлӑ ҫын журналиста пӗлтернӗ тӑрӑх, Владимир Путин кунашкал «хисепе» тивӗҫ. Вӑл та ҫакнашкал ҫуртра ӗҫленӗ, вӑл ҫапла пӑта ҫапассине тивӗҫнӗ-мӗн.

Путин «кӳлепи» кураври тӗп экспонатсенчен пӗри-мӗн. Вӑл ҫу уйӑхӗн вӗҫӗччен ӗҫлӗ. Унта килекенсем икӗ пая пайланаҫҫӗ-мӗн: пӗрисем пӑта ҫапаҫҫӗ, теприсем вӗсене кӑлараҫҫӗ. Хӑшӗ-пӗри кӑмӑлсӑрланса официаллӑ органсене ҫӑхавланӑ. Анчах Рига мэрӗ Нил Ушаков «ӳнерҫӗсене» витӗм кӳме хирӗҫленӗ – полномочи ҫук-мӗн.

Анчах Латвири ют ҫӗршыв ӗҫӗсен экс-министрӗ Янис Юрканс шухӑшланӑ тӑрӑх, ку Латвин политика тупӑкне пӑта ҫапни. Ку — питӗ япӑх политика сигналӗ. Ҫакна Латвири ют ҫӗршыв ӗҫӗсен министерстви асӑрхамаллах-мӗн. «Тен, президентӑн та айккинче юлмалла мар», — тенӗ вӑл.